Page 904
ਮਾਇਆ ਮੋਹੁ ਬਿਵਰਜਿ ਸਮਾਏ ॥
ମୋହ-ମାୟା ଠାରୁ ଦୂରରେ ରହି ହିଁ ମନୁଷ୍ୟ ନାମରେ ଲୀନ ହୋଇଥାଏ।
ਸਤਿਗੁਰੁ ਭੇਟੈ ਮੇਲਿ ਮਿਲਾਏ ॥
ଯଦି ସଚ୍ଚା ଗୁରୁ ମିଳିଯାନ୍ତି, ସେ ଜୀବକୁ ନିଜ ସଙ୍ଗତିରେ ରଖି ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ସହିତ ମିଳନ କରାଇଛନ୍ତି।
ਨਾਮੁ ਰਤਨੁ ਨਿਰਮੋਲਕੁ ਹੀਰਾ ॥
ନାମ ରୂପୀ ରତ୍ନ ଅମୂଲ୍ୟ ହୀରା ଅଟେ ଏବଂ
ਤਿਤੁ ਰਾਤਾ ਮੇਰਾ ਮਨੁ ਧੀਰਾ ॥੨॥
ମୋର ମନ ଧୈର୍ଯ୍ୟବାନ ହୋଇ ସେଥିରେ ଲୀନ ହୋଇ ଯାଇଛି ||2||
ਹਉਮੈ ਮਮਤਾ ਰੋਗੁ ਨ ਲਾਗੈ ॥
ରାମଙ୍କ ଭକ୍ତି କରିବା ଦ୍ଵାରା ଅହଂ ଏବଂ ମମତାର ରୋଗ ଲାଗେ ନାହିଁ ଆଉ
ਰਾਮ ਭਗਤਿ ਜਮ ਕਾ ਭਉ ਭਾਗੈ ॥
ଯମର ଭୟ ଦୂର ହୋଇଯାଏ।
ਜਮੁ ਜੰਦਾਰੁ ਨ ਲਾਗੈ ਮੋਹਿ ॥
ନିର୍ଦ୍ଦୟ ଯମଦୂତ ନିକଟକୁ ଆସେ ନାହିଁ
ਨਿਰਮਲ ਨਾਮੁ ਰਿਦੈ ਹਰਿ ਸੋਹਿ ॥੩॥
ମୋର ହୃଦୟରେ ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ନିର୍ମଳ ମନ ଶୋଭା ଦେଇଥାଏ||3||
ਸਬਦੁ ਬੀਚਾਰਿ ਭਏ ਨਿਰੰਕਾਰੀ ॥
ଶବ୍ଦର ଚିନ୍ତନ କରି ନିରଙ୍କାରୀ ହୋଇ ଯାଇଛି।
ਗੁਰਮਤਿ ਜਾਗੇ ਦੁਰਮਤਿ ਪਰਹਾਰੀ ॥
ଅଜ୍ଞାନତାର ନିଦ୍ରାରେ ଶୟନ କରିଥିବା ମନ ଗୁରୁ ଉପଦେଶ ଦ୍ଵାରା ଜାଗ୍ରତ ହୋଇ ଯାଇଛି ଆଉ ଦୁର୍ମତି ଦୂର ହୋଇ ଯାଇଛି।
ਅਨਦਿਨੁ ਜਾਗਿ ਰਹੇ ਲਿਵ ਲਾਈ ॥
ଏବେ ଦିନ ରାତି ସଚେଟ ହୋଇ ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ଠାରେ ଧ୍ୟାନ ଲଗାଇ ରଖିଥାଏ।
ਜੀਵਨ ਮੁਕਤਿ ਗਤਿ ਅੰਤਰਿ ਪਾਈ ॥੪॥
ଏବେ ଜୀବନ ସହିତ ମୁକ୍ତି ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇ ଯାଇଛି ||4||
ਅਲਿਪਤ ਗੁਫਾ ਮਹਿ ਰਹਹਿ ਨਿਰਾਰੇ ॥
ଯେଉଁ ଜୀବାତ୍ମା ଦେହ ରୂପୀ ଗୁମ୍ଫାରେ ମୋହ-ମାୟା ଠାରୁ ନିର୍ଲିପ୍ତ ଏବଂ ନିରଳ ରହିଥାଏ ଏବଂ
ਤਸਕਰ ਪੰਚ ਸਬਦਿ ਸੰਘਾਰੇ ॥
ଶବ୍ଦ ଦ୍ଵାରା କାମ, କ୍ରୋଧ, ଲୋଭ, ମୋହ ଏବଂ ଅହଂକାର ରୂପୀ ପାଞ୍ଚ ଚୋରକୁ ସମାପ୍ତ କରି ଦେଇଥାଏ।
ਪਰ ਘਰ ਜਾਇ ਨ ਮਨੁ ਡੋਲਾਏ ॥
ତାହାର ମନ ଏଣେତେଣେ ପଥଭ୍ରଷ୍ଟ ହୁଏନାହିଁ ଆଉ ମାୟା ଓ ବିକାର ଘରକୁ ଯାଏ ନାହିଁ।
ਸਹਜ ਨਿਰੰਤਰਿ ਰਹਉ ਸਮਾਏ ॥੫॥
ସେ ସ୍ଵାଭାବିକ ଭାବରେ ସତ୍ୟରେ ରହିଥାଏ||5||
ਗੁਰਮੁਖਿ ਜਾਗਿ ਰਹੇ ਅਉਧੂਤਾ ॥
ଯିଏ ଗୁରୁଙ୍କ ଠାରୁ ଉପଦେଶ ନେଇ ଜାଗ୍ରତ ରହିଥାଏ, ସେ ହିଁ ଅବଧୂତ ଅଟେ।
ਸਦ ਬੈਰਾਗੀ ਤਤੁ ਪਰੋਤਾ ॥
ସେ ସର୍ବଦା ବୈରାଗୀ ଅଟେ, ଯିଏ ପରମ ତତ୍ତ୍ଵ ପ୍ରଭୁଙ୍କୁ ମନରେ ନିବାସ କରାଇଛି।
ਜਗੁ ਸੂਤਾ ਮਰਿ ਆਵੈ ਜਾਇ ॥
ଜଗତ ଅଜ୍ଞାନତାର ନିଦ୍ରାରେ ଶୟନ କରିଥାଏ, ଏଥିପାଇଁ ଜନ୍ମ-ମରଣ ଚକ୍ରରେ ପଡି ରହିଥାଏ।
ਬਿਨੁ ਗੁਰ ਸਬਦ ਨ ਸੋਝੀ ਪਾਇ ॥੬॥
ଶବ୍ଦ-ଗୁରୁଙ୍କ ବିନା ଜ୍ଞାନ ପ୍ରାପ୍ତ ହୁଏନାହିଁ||6||
ਅਨਹਦ ਸਬਦੁ ਵਜੈ ਦਿਨੁ ਰਾਤੀ ॥
ଦିନରାତି ଅନାହତ ଶବ୍ଦ ବାଜିଥାଏ,
ਅਵਿਗਤ ਕੀ ਗਤਿ ਗੁਰਮੁਖਿ ਜਾਤੀ ॥
ଗୁରୁମୁଖୀ ହିଁ ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ଗତିକୁ ଜାଣିଥାଏ।
ਤਉ ਜਾਨੀ ਜਾ ਸਬਦਿ ਪਛਾਨੀ ॥
ଯିଏ ଶବ୍ଦକୁ ଜାଣିଥାଏ, ତାହାକୁ ହିଁ ଏହି ରହସ୍ୟର ଜ୍ଞାନ ମିଳିଥାଏ ଯେ
ਏਕੋ ਰਵਿ ਰਹਿਆ ਨਿਰਬਾਨੀ ॥੭॥
ଏକ ନିର୍ଲିପ୍ତ ପରମାତ୍ମା କୋଣ-କୋଣରେ ବିଦ୍ୟମାନ ଅଛନ୍ତି ||7||
ਸੁੰਨ ਸਮਾਧਿ ਸਹਜਿ ਮਨੁ ਰਾਤਾ ॥
ମନ ସ୍ଵାଭାବିକ ଅବସ୍ଥାରେ ଲୀନ ରହିଥାଏ।
ਤਜਿ ਹਉ ਲੋਭਾ ਏਕੋ ਜਾਤਾ ॥
ନିଜର ଆତ୍ମାଭିମାନ ଏବଂ ଲୋଭକୁ ତ୍ୟାଗ କରି ଏକ ଈଶ୍ଵରଙ୍କୁ ଜାଣି ନେଇଛି।
ਗੁਰ ਚੇਲੇ ਅਪਨਾ ਮਨੁ ਮਾਨਿਆ ॥
ହେ ନାନକ! ଯେତେବେଳେ ଗୁରୁଙ୍କ ଛେଲାର ମନ ସନ୍ତୁଷ୍ଟ ହୋଇ ଯାଇଛି,
ਨਾਨਕ ਦੂਜਾ ਮੇਟਿ ਸਮਾਨਿਆ ॥੮॥੩॥
ସେ ଦୈତ୍ୟଭାବକୁ ଦୂର କରି ସତ୍ୟରେ ବିଲୀନ ହୋଇ ଯାଇଛି ||8||3||
ਰਾਮਕਲੀ ਮਹਲਾ ੧ ॥
ରାମକଲୀ ମହଲା 1॥
ਸਾਹਾ ਗਣਹਿ ਨ ਕਰਹਿ ਬੀਚਾਰੁ ॥
ପଣ୍ଡିତ ଶୁଭ ମୁହୂର୍ତ୍ତର ଗଣନା କରିଥାଏ, ପରନ୍ତୁ ଏହା ବିଚାର କରେ ନାହିଁ ଯେ
ਸਾਹੇ ਊਪਰਿ ਏਕੰਕਾਰੁ ॥
ଓଁକାର ମୁହୂର୍ତ୍ତ ଠାରୁ ଉର୍ଦ୍ଧ୍ଵରେ ଥାଏ।
ਜਿਸੁ ਗੁਰੁ ਮਿਲੈ ਸੋਈ ਬਿਧਿ ਜਾਣੈ ॥
ଯାହାକୁ ଗୁରୁ ମିଳିଯାନ୍ତି, ସେ ହିଁ ମୁହୂର୍ତ୍ତର ବିଧି ଜାଣିଥାଏ।
ਗੁਰਮਤਿ ਹੋਇ ਤ ਹੁਕਮੁ ਪਛਾਣੈ ॥੧॥
ଯେତେବେଳେ ମନୁଷ୍ୟକୁ ଗୁରୁ-ଉପଦେଶ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଯାଏ, ସେ ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ହୁକୁମକୁ ଜାଣି ନିଏ॥1॥
ਝੂਠੁ ਨ ਬੋਲਿ ਪਾਡੇ ਸਚੁ ਕਹੀਐ ॥
ହେ ପଣ୍ଡିତ! କେବେ ମିଥ୍ୟା ବୋଲ ନାହିଁ, ସତ୍ୟ ହିଁ କହିବା ଉଚିତ।
ਹਉਮੈ ਜਾਇ ਸਬਦਿ ਘਰੁ ਲਹੀਐ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ଯେତେବେଳେ ଅହଂକାର ଦୂର ହୋଇଯାଏ, ଶବ୍ଦ ଦ୍ଵାରା ସଚ୍ଚା ଘର ମିଳିଯାଇ ଥାଏ ॥1॥ରୁହ॥
ਗਣਿ ਗਣਿ ਜੋਤਕੁ ਕਾਂਡੀ ਕੀਨੀ ॥
ଜ୍ୟୋତିଷ ଗ୍ରହ-ନକ୍ଷତ୍ର ଗଣନା କରି କୁଣ୍ଡଳୀ ବନାଇ ଥାଏ।
ਪੜੈ ਸੁਣਾਵੈ ਤਤੁ ਨ ਚੀਨੀ ॥
ସେ କୁଣ୍ଡଳୀକୁ ପଢି ଅନ୍ୟକୁ ଶୁଣାଇ ଥାଏ, ପରନ୍ତୁ ପରମ ତତ୍ତ୍ଵକୁ ଜାଣି ନଥାଏ।
ਸਭਸੈ ਊਪਰਿ ਗੁਰ ਸਬਦੁ ਬੀਚਾਰੁ ॥
ଗୁରୁଙ୍କ ଶବ୍ଦର ବିଚାର ସବୁଠାରୁ ଉର୍ଦ୍ଧ୍ଵରେ ଥାଏ।
ਹੋਰ ਕਥਨੀ ਬਦਉ ਨ ਸਗਲੀ ਛਾਰੁ ॥੨॥
ମୁଁ ଅନ୍ୟ କିଛି କଥା କରେ ନାହିଁ, କାରଣ ଅନ୍ୟ ସବୁକିଛି ଧୂଳି ସଦୃଶ ଅଟେ ||2||
ਨਾਵਹਿ ਧੋਵਹਿ ਪੂਜਹਿ ਸੈਲਾ ॥
ପଣ୍ଡିତ ସ୍ନାନ କରି ପଥରର ମୂର୍ତ୍ତିକୁ ପୂଜା କରିଥାଏ, କିନ୍ତୁ
ਬਿਨੁ ਹਰਿ ਰਾਤੇ ਮੈਲੋ ਮੈਲਾ ॥
ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ନାମରେ ଲୀନ ବିନା ମନରେ ମଇଳା ହି ରହିଥାଏ।
ਗਰਬੁ ਨਿਵਾਰਿ ਮਿਲੈ ਪ੍ਰਭੁ ਸਾਰਥਿ ॥
ଗର୍ବ ଦୂର କରିବା ଦ୍ଵାର ହିଁ ଜୀବକୁ ସାରଥୀ ପ୍ରଭୁ ମିଳିଥାନ୍ତି।
ਮੁਕਤਿ ਪ੍ਰਾਨ ਜਪਿ ਹਰਿ ਕਿਰਤਾਰਥਿ ॥੩॥
ପ୍ରାଣକୁ ମୁକ୍ତି ଦେବା ବାଲା ଏବଂ କୃତାର୍ଥ କରିବା ବାଲା ପରମାତ୍ମାନୁ ଜପ କର||3||
ਵਾਚੈ ਵਾਦੁ ਨ ਬੇਦੁ ਬੀਚਾਰੈ ॥
ତୁ ବେଦର ବିଚାର କରି ନାହୁଁ ଏବଂ ବାଦ-ବିବାଦ ବିଷୟରେ ଶୋଚନା କରିଛୁ।
ਆਪਿ ਡੁਬੈ ਕਿਉ ਪਿਤਰਾ ਤਾਰੈ ॥
ତୁ ସ୍ଵୟଂ ବୁଡି ଅଛୁ, ପୁଣି ନିଜ ପୂର୍ବଜଙ୍କୁ କିପରି ପାର କରାଇବୁ?
ਘਟਿ ਘਟਿ ਬ੍ਰਹਮੁ ਚੀਨੈ ਜਨੁ ਕੋਇ ॥
କେହି ବିରଳ ହିଁ ପ୍ରତି ଜୀବରେ ବ୍ୟାପକ ବ୍ରହ୍ମଙ୍କୁ ଜାଣିଥାଏ।
ਸਤਿਗੁਰੁ ਮਿਲੈ ਤ ਸੋਝੀ ਹੋਇ ॥੪॥
ଯାହାକୁ ସଦଗୁରୁ ମିଳିଯାନ୍ତି, ତାହାର ଜ୍ଞାନ ହୋଇଯାଏ||4||
ਗਣਤ ਗਣੀਐ ਸਹਸਾ ਦੁਖੁ ਜੀਐ ॥
ମୁହୂର୍ତ୍ତର ଗଣନା କରିବା ଦ୍ଵାରା ସନ୍ଦେହ ବନି ରହିଥାଏ ଆଉ ଦୁଃଖ ଭୋଗିବାକୁ ପଡିଥାଏ।
ਗੁਰ ਕੀ ਸਰਣਿ ਪਵੈ ਸੁਖੁ ਥੀਐ ॥
ଗୁରୁଙ୍କ ଶରଣରେ ଆସିବା ଦ୍ଵାରା ସୁଖ ଉପଲବ୍ଧ ହୋଇଯାଏ।
ਕਰਿ ਅਪਰਾਧ ਸਰਣਿ ਹਮ ਆਇਆ ॥
ଅନେକ ଅପରାଧ କରି ଯେତେବେଳେ ଆମେ ଗୁରୁଙ୍କ ଶରଣରେ ଆସିଥାଉ,
ਗੁਰ ਹਰਿ ਭੇਟੇ ਪੁਰਬਿ ਕਮਾਇਆ ॥੫॥
ପୂର୍ବ ଜନ୍ମର ଉତ୍ତମ କର୍ମ ଯୋଗୁଁ ଗୁରୁ ଈଶ୍ଵରଙ୍କ ସହିତ ମିଳନ କରାଇ ଦିଅନ୍ତି||5||
ਗੁਰ ਸਰਣਿ ਨ ਆਈਐ ਬ੍ਰਹਮੁ ਨ ਪਾਈਐ ॥
ଯଦି ଆମେ ଗୁରୁଙ୍କ ଶରଣରେ ଆସି ନାହୁଁ, ବ୍ରହ୍ମଙ୍କୁ ପ୍ରାପ୍ତି କରି ପାରିବା ନାହିଁ।
ਭਰਮਿ ਭੁਲਾਈਐ ਜਨਮਿ ਮਰਿ ਆਈਐ ॥
ଭ୍ରମରେ ଭୁଲି ଆମେ ଜନ୍ମ-ମରଣର ଚକ୍ରରେ ପଡି ରହିଛୁ।
ਜਮ ਦਰਿ ਬਾਧਉ ਮਰੈ ਬਿਕਾਰੁ ॥
ବିକାର କାରଣରୁ ବନ୍ଧା ହୋଇ ଯମର ଦ୍ଵାରରେ ମାଡ ଦିଆଯାଇ ଥାଏ।
ਨਾ ਰਿਦੈ ਨਾਮੁ ਨ ਸਬਦੁ ਅਚਾਰੁ ॥੬॥
ନା ଆମର ହୃଦୟରେ ନାମ ବାସ କରିଥାଏ ଆଉ ନା ଉତ୍ତମ ଆଚରଣ ହୋଇଥାଏ||6||
ਇਕਿ ਪਾਧੇ ਪੰਡਿਤ ਮਿਸਰ ਕਹਾਵਹਿ ॥
କେହି ସ୍ଵୟଂକୁ ପୁରୋହିତ, ପଣ୍ଡିତ କହିଥାଏ, କିନ୍ତୁ
ਦੁਬਿਧਾ ਰਾਤੇ ਮਹਲੁ ਨ ਪਾਵਹਿ ॥
ଦ୍ଵିଧାରେ ଲୀନ ହୋଇ ସତ୍ୟକୁ ପ୍ରାପ୍ତ କରିପାରେ ନାହିଁ।