Page 555
ਜਿ ਤੁਧ ਨੋ ਸਾਲਾਹੇ ਸੁ ਸਭੁ ਕਿਛੁ ਪਾਵੈ ਜਿਸ ਨੋ ਕਿਰਪਾ ਨਿਰੰਜਨ ਕੇਰੀ ॥
ହେ ନିରଞ୍ଜନ ପରମେଶ୍ଵର! ଯିଏ ମଧ୍ୟ ତୋର ମହିମା ସ୍ତୁତି କରିଥାଏ ଏବଂ ଯାହା ଉପରେ ତୁ କୃପା କରୁ, ସେ ସବୁ କିଛି ପ୍ରାପ୍ତ କରିନିଏ।
ਸੋਈ ਸਾਹੁ ਸਚਾ ਵਣਜਾਰਾ ਜਿਨਿ ਵਖਰੁ ਲਦਿਆ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਧਨੁ ਤੇਰੀ ॥
ହେ ଭଗବାନ! ବାସ୍ତବରେ ସେ ହିଁ ସାହୁକାର ଏବଂ ସତ୍ୟର ବ୍ୟାପାରୀ ଅଟେ, ଯିଏ ତୋର ନାମ-ଧନର ସଉଦା ଆଣିଥାଏ।
ਸਭਿ ਤਿਸੈ ਨੋ ਸਾਲਾਹਿਹੁ ਸੰਤਹੁ ਜਿਨਿ ਦੂਜੇ ਭਾਵ ਕੀ ਮਾਰਿ ਵਿਡਾਰੀ ਢੇਰੀ ॥੧੬॥
ହେ ସନ୍ଥଜନ! ସେହି ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ସ୍ତୁତି କର, ଯିଏ ଦୈତ୍ୟଭାବର ଉତ୍ସକୁ ଧ୍ଵଂସ କରି ଦିଅନ୍ତି॥16॥
ਸਲੋਕ ॥
ଶ୍ଳୋକ ॥
ਕਬੀਰਾ ਮਰਤਾ ਮਰਤਾ ਜਗੁ ਮੁਆ ਮਰਿ ਭਿ ਨ ਜਾਨੈ ਕੋਇ ॥
ହେ କବୀର! ଏହି ଜଗତ ମରି ଯାଇଛି, କିନ୍ତୁ ବାସ୍ତବରେ କେହି ମଧ୍ୟ ମାରିବା ଶୈଳୀ ଜାଣି ନାହାନ୍ତି।
ਐਸੀ ਮਰਨੀ ਜੋ ਮਰੈ ਬਹੁਰਿ ਨ ਮਰਨਾ ਹੋਇ ॥੧॥
ଯେଉଁ ଜୀବ ଏପରି ବାସ୍ତବ ମୃତ୍ୟୁ ମରିଥାଏ, ସେ ବାରମ୍ବାର ମରେ ନାହିଁ॥5॥
ਮਃ ੩ ॥
ମହଲା 3 ॥
ਕਿਆ ਜਾਣਾ ਕਿਵ ਮਰਹਗੇ ਕੈਸਾ ਮਰਣਾ ਹੋਇ ॥
ଆମକୁ ଏହି ଜ୍ଞାନ ମଧ୍ୟ ନାହିଁ ଯେ ଆମେ କେଉଁ ପ୍ରକାର ମରିବୁ? ଆମର ମୃତ୍ୟୁ କେଉଁ ପ୍ରକାର ହେବ?
ਜੇ ਕਰਿ ਸਾਹਿਬੁ ਮਨਹੁ ਨ ਵੀਸਰੈ ਤਾ ਸਹਿਲਾ ਮਰਣਾ ਹੋਇ ॥
ଯଦି ମାଲିକ ହୃଦୟରେ ବିସ୍ମୃତ ହୁଅନ୍ତି ନାହିଁ, ତାହାହେଲେ ଆମର ମୃତ୍ୟୁ ସୁଗମ ହେବ।
ਮਰਣੈ ਤੇ ਜਗਤੁ ਡਰੈ ਜੀਵਿਆ ਲੋੜੈ ਸਭੁ ਕੋਇ ॥
ସାରା ଦୁନିଆ ମାରିବା ପାଇଁ ଡରିଥାଏ ଏବଂ ସବୁ ଜୀବ ବଞ୍ଚିବା ଆଶା କରିଥାନ୍ତି।
ਗੁਰ ਪਰਸਾਦੀ ਜੀਵਤੁ ਮਰੈ ਹੁਕਮੈ ਬੂਝੈ ਸੋਇ ॥
ଗୁରୁଙ୍କ କୃପାରୁ ଯେଉଁ ବ୍ୟକ୍ତି ଜୀବିତ ହିଁ ପ୍ରାଣ ତ୍ୟାଗ କରିଥାଏ, ସେ ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ହୁକୁମକୁ ବୁଝିଥାଏ।
ਨਾਨਕ ਐਸੀ ਮਰਨੀ ਜੋ ਮਰੈ ਤਾ ਸਦ ਜੀਵਣੁ ਹੋਇ ॥੨॥
ହେ ନାନକ! ଯେଉଁ ବ୍ୟକ୍ତି ଏପରି ମୃତ୍ୟୁ ମରିଥାଏ, ସେ ସର୍ବଦା ଜୀବିତ ରହିଥାଏ॥2॥
ਪਉੜੀ ॥
ପଉଡି ॥
ਜਾ ਆਪਿ ਕ੍ਰਿਪਾਲੁ ਹੋਵੈ ਹਰਿ ਸੁਆਮੀ ਤਾ ਆਪਣਾਂ ਨਾਉ ਹਰਿ ਆਪਿ ਜਪਾਵੈ ॥
ଯେବେ ହରି ସ୍ଵାମୀ ନିଜେ କୃପାଳୁ ହୋଇଯାନ୍ତି, ସେତେବେଳେ ସେ ସ୍ଵୟଂ ହିଁ ନିଜ ନାମ ପ୍ରାଣୀଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ଜପ କରାଇ ଥାଆନ୍ତି।
ਆਪੇ ਸਤਿਗੁਰੁ ਮੇਲਿ ਸੁਖੁ ਦੇਵੈ ਆਪਣਾਂ ਸੇਵਕੁ ਆਪਿ ਹਰਿ ਭਾਵੈ ॥
ହରି ସ୍ଵୟଂ ହିଁ ସଦଗୁରୁଙ୍କ ସହିତ ମିଳନ କରାଇ ସୁଖ ପ୍ରଦାନ କରିଥାନ୍ତି ଏବଂ ନିଜ ସେବକ ତାହାଙ୍କୁ ଭଲ ଲାଗିଥାଏ।
ਆਪਣਿਆ ਸੇਵਕਾ ਕੀ ਆਪਿ ਪੈਜ ਰਖੈ ਆਪਣਿਆ ਭਗਤਾ ਕੀ ਪੈਰੀ ਪਾਵੈ ॥
ସେ ସ୍ଵୟଂ ହିଁ ନିଜ ସେବକର ମାନ-ପ୍ରତିଷ୍ଠା ରଖିଥାନ୍ତି ଏବଂ ଜୀବଙ୍କୁ ନିଜ ଭକ୍ତର ଚରଣ-ଆଶ୍ରୟରେ ରଖିଥାନ୍ତି।
ਧਰਮ ਰਾਇ ਹੈ ਹਰਿ ਕਾ ਕੀਆ ਹਰਿ ਜਨ ਸੇਵਕ ਨੇੜਿ ਨ ਆਵੈ ॥
ଧର୍ମରାଜ, ଯାହାକୁ ହରି ପରମେଶ୍ଵର ବନାଇଛନ୍ତି, ସେ (ଧର୍ମରାଜ) ମଧ୍ୟ ହରିଙ୍କ ଭକ୍ତ/ସେବକ ନିକଟକୁ ଆସେ ନାହିଁ।
ਜੋ ਹਰਿ ਕਾ ਪਿਆਰਾ ਸੋ ਸਭਨਾ ਕਾ ਪਿਆਰਾ ਹੋਰ ਕੇਤੀ ਝਖਿ ਝਖਿ ਆਵੈ ਜਾਵੈ ॥੧੭॥
ଯିଏ ହରିଙ୍କ ପ୍ରିୟ ଅଟେ, ସେ ସବୁ ଲୋକଙ୍କ ପ୍ରିୟ ଅଟେ, ଅନ୍ୟ ଅନେକ ଜୀବ ବ୍ୟର୍ଥରେ ଦୁନିଆରୁ ଜନ୍ମ ହୋଇ ମରିଥାନ୍ତି॥17॥
ਸਲੋਕ ਮਃ ੩ ॥
ଶ୍ଳୋକ ମହଲା 3 ॥
ਰਾਮੁ ਰਾਮੁ ਕਰਤਾ ਸਭੁ ਜਗੁ ਫਿਰੈ ਰਾਮੁ ਨ ਪਾਇਆ ਜਾਇ ॥
ସାରା ଦୁନିଆ ରାମ ରାମ ଡାକିଥାଏ, କିନ୍ତୁ ରାମ ଏପରି ପ୍ରାପ୍ତ ହୁଅନ୍ତି ନାହିଁ।
ਅਗਮੁ ਅਗੋਚਰੁ ਅਤਿ ਵਡਾ ਅਤੁਲੁ ਨ ਤੁਲਿਆ ਜਾਇ ॥
ସେ ଅଗମ୍ୟ, ଅଗୋଚର, ବହୁତ ମହାନ ଏବଂ ଅତୁଳନୀୟ ଅଟନ୍ତି ଏବଂ ତାହାଙ୍କ ଗୁଣର ତୁଳନା କରାଯାଇ ପାରିବ ନାହିଁ।
ਕੀਮਤਿ ਕਿਨੈ ਨ ਪਾਈਆ ਕਿਤੈ ਨ ਲਇਆ ਜਾਇ ॥
ତାହାଙ୍କ ମୂଲ୍ୟାଙ୍କନ ମଧ୍ୟ କରାଯାଇ ପାରିବ ନାହିଁ ଏବଂ କୌଣସି ମୂଲ୍ୟରେ ମଧ୍ୟ କ୍ରୟ କରାଯାଇ ପାରିବ ନାହିଁ।
ਗੁਰ ਕੈ ਸਬਦਿ ਭੇਦਿਆ ਇਨ ਬਿਧਿ ਵਸਿਆ ਮਨਿ ਆਇ ॥
କେବଳ ଗୁରୁଙ୍କ ଶବ୍ଦ ଦ୍ଵାରା ତାହାଙ୍କ ଭେଦ ପାଇ ହୁଏ, ଏହି ବିଧି ଦ୍ଵାରା ସେ ଜୀବଙ୍କ ମନରେ ନିବାସ କରିଥାନ୍ତି।
ਨਾਨਕ ਆਪਿ ਅਮੇਉ ਹੈ ਗੁਰ ਕਿਰਪਾ ਤੇ ਰਹਿਆ ਸਮਾਇ ॥
ହେ ନାନକ! ରାମ ଅପରିମିତ ଅଟନ୍ତି ଏବଂ ଗୁରୁଙ୍କ କୃପାରୁ ଚିତ୍ତରେ ରହିଥାନ୍ତି।
ਆਪੇ ਮਿਲਿਆ ਮਿਲਿ ਰਹਿਆ ਆਪੇ ਮਿਲਿਆ ਆਇ ॥੧॥
ସେ ସ୍ଵୟଂ ହିଁ ମନୁଷ୍ୟକୁ ମିଳନ କରିଥାନ୍ତି ଏବଂ ମିଳି ରହିଥାନ୍ତି॥1॥
ਮਃ ੩ ॥
ମହଲା 3 ॥
ਏ ਮਨ ਇਹੁ ਧਨੁ ਨਾਮੁ ਹੈ ਜਿਤੁ ਸਦਾ ਸਦਾ ਸੁਖੁ ਹੋਇ ॥
ହେ ମନ! ଏହି ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ନାମ ଏପରି ଧନ ଅଟେ, ଯାହା ଠାରୁ ସର୍ବଦା ସୁଖ ହି ଉପଲବ୍ଧ ହୋଇଥାଏ।
ਤੋਟਾ ਮੂਲਿ ਨ ਆਵਈ ਲਾਹਾ ਸਦ ਹੀ ਹੋਇ ॥
ଏଥିଦ୍ୱାରା କଦାପି ନ୍ୟୁନତା ଆସି ନଥାଏ ଏବଂ ମନୁଷ୍ୟକୁ ସଦା ଲାଭ ହିଁ ମିଳିଥାଏ।
ਖਾਧੈ ਖਰਚਿਐ ਤੋਟਿ ਨ ਆਵਈ ਸਦਾ ਸਦਾ ਓਹੁ ਦੇਇ ॥
ଏହା ଖାଇବା ଖର୍ଚ୍ଚ କରିବାରେ ନ୍ୟୁନତା ଆସେ ନାହିଁ, କାରଣ ପରମାତ୍ମା ସର୍ବଦା ଦେଇଥାନ୍ତି।
ਸਹਸਾ ਮੂਲਿ ਨ ਹੋਵਈ ਹਾਣਤ ਕਦੇ ਨ ਹੋਇ ॥
ମନୁଷ୍ୟର ଆଦୌ ତାହାଙ୍କ ଚିନ୍ତା ନଥାଏ ଏବଂ କଦାପି ହାନି ହୁଏନାହିଁ।
ਨਾਨਕ ਗੁਰਮੁਖਿ ਪਾਈਐ ਜਾ ਕਉ ਨਦਰਿ ਕਰੇਇ ॥੨॥
ହେ ନାନକ! ଯାହା ଉପରେ ପରମାତ୍ମା କୃପା-ଦୃଷ୍ଟି ଧାରଣ କରିଥାନ୍ତି, ତାହାକୁ ସଦଗୁରୁଙ୍କ ମାଧ୍ୟମରୁ ନାମ-ଧନ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥାଏ ॥2॥
ਪਉੜੀ ॥
ପଉଡି ॥
ਆਪੇ ਸਭ ਘਟ ਅੰਦਰੇ ਆਪੇ ਹੀ ਬਾਹਰਿ ॥
ପରମାତ୍ମା ସ୍ଵୟଂ ହିଁ ସବୁଙ୍କ ହୃଦୟରେ ମହଜୁଦ ଅଛନ୍ତି ଏବଂ ବାହାର ଜଗତରେ ମଧ୍ୟ ମହଜୁଦ ଅଛନ୍ତି।
ਆਪੇ ਗੁਪਤੁ ਵਰਤਦਾ ਆਪੇ ਹੀ ਜਾਹਰਿ ॥
ସେ ସ୍ଵୟଂ ହିଁ ଗୁପ୍ତ ରୂପରେ ବିଚରଣ କରିଥାଏ ଏବଂ ସ୍ଵୟଂ ହିଁ ସବୁଙ୍କ ଅନ୍ତର୍ମନରେ ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ଅଟନ୍ତି।
ਜੁਗ ਛਤੀਹ ਗੁਬਾਰੁ ਕਰਿ ਵਰਤਿਆ ਸੁੰਨਾਹਰਿ ॥
ସେହି କର୍ତ୍ତା ସ୍ଵୟଂ ହିଁ ଛତିଶ ଯୁଗ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଘୋର ଅନ୍ଧକାର କରିଛନ୍ତି ଏବଂ ଶୂନ୍ୟାବସ୍ଥାରେ ନିବାସ କରିଥାନ୍ତି।
ਓਥੈ ਵੇਦ ਪੁਰਾਨ ਨ ਸਾਸਤਾ ਆਪੇ ਹਰਿ ਨਰਹਰਿ ॥
ସେଠାରେ ସେତେବେଳେ ବେଦ, ପୁରାଣ, ଏବଂ ଶାସ୍ତ୍ର ଇତ୍ୟାଦି ନଥିଲା ତଥା ଲୋକଙ୍କ ରାଜା ପରମେଶ୍ଵର ସ୍ଵୟଂ ହିଁ ଥିଲେ।
ਬੈਠਾ ਤਾੜੀ ਲਾਇ ਆਪਿ ਸਭ ਦੂ ਹੀ ਬਾਹਰਿ ॥
ସବୁଙ୍କ ଠାରୁ ତଟସ୍ଥ ହୋଇ ସେ ସ୍ଵୟଂ ହିଁ ଶୂନ୍ୟ ସମାଧି ଲଗାଇ ବସିଥିଲେ।
ਆਪਣੀ ਮਿਤਿ ਆਪਿ ਜਾਣਦਾ ਆਪੇ ਹੀ ਗਉਹਰੁ ॥੧੮॥
ନିଜର ବିସ୍ତାର ସୀମା ସେ ସ୍ଵୟଂ ହିଁ ଜାଣିଥାନ୍ତି ଏବଂ ସ୍ଵୟଂ ହିଁ ଗଭୀର ସମୁଦ୍ର ଅଟନ୍ତି॥18॥
ਸਲੋਕ ਮਃ ੩ ॥
ଶ୍ଳୋକ ମହଲା 3 ॥
ਹਉਮੈ ਵਿਚਿ ਜਗਤੁ ਮੁਆ ਮਰਦੋ ਮਰਦਾ ਜਾਇ ॥
ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ବିଶ୍ଵ ଅହଂକାରରେ ମରି ଯାଇଛି ଏବଂ ବାରମ୍ବାର ମୃତ୍ୟୁ ପ୍ରାପ୍ତ ହେଉଛି।