Page 229
ਗਉੜੀ ਮਹਲਾ ੧ ॥
ଗଉଡି ମହଲା 1 ॥
ਗੁਰ ਪਰਸਾਦੀ ਬੂਝਿ ਲੇ ਤਉ ਹੋਇ ਨਿਬੇਰਾ ॥
ହେ ଜିଜ୍ଞାସୁ! ଯଦି ଗୁରୁଙ୍କ କୃପାରୁ ପ୍ରାଣୀ ଇଶ୍ଵରଙ୍କ ମହିମାକୁ ବୁଝନ୍ତି ତାହାହେଲେ ତାହାଙ୍କୁ ଜନ୍ମ ମରଣ ଚକ୍ରରୁ ମୁକ୍ତି ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଯାଏ।
ਘਰਿ ਘਰਿ ਨਾਮੁ ਨਿਰੰਜਨਾ ਸੋ ਠਾਕੁਰੁ ਮੇਰਾ ॥੧॥
ହେ ପ୍ରାଣୀ! ଯାହାର ନାମ ନିରଞ୍ଜନ (ପବିତ୍ର) ଅଟେ ଆଉ ତାହାଙ୍କ ନାମ ପ୍ରତ୍ୟେକ ହୃଦୟରେ ରହିଥାଏ, ସେହି ମୋର ଠାକୁର ଅଟନ୍ତି॥1॥
ਬਿਨੁ ਗੁਰ ਸਬਦ ਨ ਛੂਟੀਐ ਦੇਖਹੁ ਵੀਚਾਰਾ ॥
ଗୁରୁଙ୍କ ଶବ୍ଦ ବିନା ମନୁଷ୍ୟର ମୁକ୍ତି ହୁଏନାହିଁ, ଏହି କଥା ବିଚାର କରି ଦେଖ।
ਜੇ ਲਖ ਕਰਮ ਕਮਾਵਹੀ ਬਿਨੁ ਗੁਰ ਅੰਧਿਆਰਾ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ମନୁଷ୍ୟ ଲକ୍ଷେ ଧର୍ମ-କର୍ମ କରୁ , ପରନ୍ତୁ, ଗୁରୁଙ୍କ ଜ୍ଞାନ ବିନା ଅନ୍ଧାର ହିଁ ଅନ୍ଧାର ହୋଇଥାଏ ॥1॥ରୁହ॥
ਅੰਧੇ ਅਕਲੀ ਬਾਹਰੇ ਕਿਆ ਤਿਨ ਸਿਉ ਕਹੀਐ ॥
ଆମେ ତାହାକୁ କଣ କହିପାରିବା, ଯିଏ ଜ୍ଞାନରେ ଅନ୍ଧ ଏବଂ ବୁଦ୍ଧି ବିହୀନ ଅଟେ?
ਬਿਨੁ ਗੁਰ ਪੰਥੁ ਨ ਸੂਝਈ ਕਿਤੁ ਬਿਧਿ ਨਿਰਬਹੀਐ ॥੨॥
ଗୁରୁଙ୍କ ବିନା ସତ୍ୟର ମାର୍ଗ ଦେଖାଯାଏ ନାହିଁ, ତେବେ ମନୁଷ୍ୟ କେଉଁ ନିର୍ବାହରେ ଚାଲେ? ॥2॥
ਖੋਟੇ ਕਉ ਖਰਾ ਕਹੈ ਖਰੇ ਸਾਰ ਨ ਜਾਣੈ ॥
ନକଳିକୁ ମନୁଷ୍ୟ ଅସଲି କହିଥାଏ ଆଉ ଅସଲିର ମୂଲ୍ୟ ଜାଣିପାରେ ନାହିଁ।
ਅੰਧੇ ਕਾ ਨਾਉ ਪਾਰਖੂ ਕਲੀ ਕਾਲ ਵਿਡਾਣੈ ॥੩॥
ଏହି କଳିଯୁଗର ସମୟ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟଜନକ ଅଟେ ଯେ ଜ୍ଞାନହୀନ ମନୁଷ୍ୟକୁ ଅକଲମନ୍ଦ କୁହାଯାଏ ॥3॥
ਸੂਤੇ ਕਉ ਜਾਗਤੁ ਕਹੈ ਜਾਗਤ ਕਉ ਸੂਤਾ ॥
ବଡ ଅଦ୍ଭୁତ କଥା ଏହା ଯେ ଦୁନିଆ ଅଜ୍ଞାନତାର ନିଦ୍ରାରେ ଶୋଇଥିବା ମନୁଷ୍ୟର ଜାଗୃତି କରିଥାଏ ଆଉ ଯେଉଁ ମନୁଷ୍ୟ ଭଗବାନଙ୍କ ଭକ୍ତିରେ ଜାଗ୍ରତ ରହିଥାଏ ତାହାକୁ ଦୁନିଆ ଶୋଇଥିବା କହେ ।
ਜੀਵਤ ਕਉ ਮੂਆ ਕਹੈ ਮੂਏ ਨਹੀ ਰੋਤਾ ॥੪॥
ଯେଉଁ ବ୍ୟକ୍ତି ଭଗବାନଙ୍କ ଭକ୍ତିରେ ମଗ୍ନ ରହିଥାଏ, ତାହାକୁ ଦୁନିଆ ମୃତ କହିଥାଏ ଆଉ କିନ୍ତୁ, ବାସ୍ତବରେ ମୃତକ ପାଇଁ ବିଳାପ କରେ ନାହିଁ ॥4॥
ਆਵਤ ਕਉ ਜਾਤਾ ਕਹੈ ਜਾਤੇ ਕਉ ਆਇਆ ॥
ଯିଏ ଆସୁଛି, ସେ କହିଥାଏ ଯାଉଛି ଔ ଯିଏ ଯାଇଛି ତାହାକୁ ଆସିଛି କହିଥାଏ।
ਪਰ ਕੀ ਕਉ ਅਪੁਨੀ ਕਹੈ ਅਪੁਨੋ ਨਹੀ ਭਾਇਆ ॥੫॥
ମନୁଷ୍ୟ ପରକୁ ନିଜର କହିଥାଏ ଆଉ ନିଜରକୁ ପସନ୍ଦ କରେ ନାହିଁ ॥5॥
ਮੀਠੇ ਕਉ ਕਉੜਾ ਕਹੈ ਕੜੂਏ ਕਉ ਮੀਠਾ ॥
ଯାହା ମିଠା ଅଟେ। ତାହାକୁ ସେ କଡା କହିଥାଏ ଆଉ କଡାକୁ ମିଠା କହିଥାଏ।
ਰਾਤੇ ਕੀ ਨਿੰਦਾ ਕਰਹਿ ਐਸਾ ਕਲਿ ਮਹਿ ਡੀਠਾ ॥੬॥
ଭଗବାନଙ୍କ ଭକ୍ତିରେ ମଗ୍ନ ଥିବା ଭକ୍ତକୁ ଦୁନିଆ ନିନ୍ଦା କରିଥାଏ, ଦୁନିଆରେ ଏପରି ତମାସା ମୁଁ କଳିଯୁଗରେ ଦେଖିଅଛି ॥6॥
ਚੇਰੀ ਕੀ ਸੇਵਾ ਕਰਹਿ ਠਾਕੁਰੁ ਨਹੀ ਦੀਸੈ ॥
ମନୁଷ୍ୟ ଦାସୀ (ମାୟା)ର ସେବା କରିଥାଏ, ପରନ୍ତୁ, ଠାକୁରଙ୍କୁ ସେ ଦେଖେ ନାହିଁ।
ਪੋਖਰੁ ਨੀਰੁ ਵਿਰੋਲੀਐ ਮਾਖਨੁ ਨਹੀ ਰੀਸੈ ॥੭॥
ପୋଖରୀର ଜଳ ମନ୍ଥନ କଲେ ଲହୁଣୀ ବାହାରିବ ନାହିଁ ॥7॥
ਇਸੁ ਪਦ ਜੋ ਅਰਥਾਇ ਲੇਇ ਸੋ ਗੁਰੂ ਹਮਾਰਾ ॥
ଯିଏ ଏହି ପରମ ଅବସ୍ଥାର ଅର୍ଥକୁ ବୁଝିଥାଏ, ସେ ମୋର ଗୁରୁ ଅଟନ୍ତି।
ਨਾਨਕ ਚੀਨੈ ਆਪ ਕਉ ਸੋ ਅਪਰ ਅਪਾਰਾ ॥੮॥
ହେ ନାନକ! ଯିଏ ନିଜ ଆତ୍ମସ୍ଵରୂପକୁ ବୁଝିଥାଏ, ସେ ଅନନ୍ତ ଏବଂ ଅପାର ଅଟନ୍ତି ॥8॥
ਸਭੁ ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤਦਾ ਆਪੇ ਭਰਮਾਇਆ ॥
ପରମେଶ୍ଵର ସ୍ଵୟଂ ହିଁ ସର୍ବବ୍ୟାପକ ଅଟନ୍ତି ଆଉ ସ୍ଵୟଂ ହିଁ ପ୍ରାଣିକୁ କୁମାର୍ଗଗାମୀ କରାଇଥାନ୍ତି।
ਗੁਰ ਕਿਰਪਾ ਤੇ ਬੂਝੀਐ ਸਭੁ ਬ੍ਰਹਮੁ ਸਮਾਇਆ ॥੯॥੨॥੧੮॥
ଗୁରୁଙ୍କ କୃପାରୁ ମନୁଷ୍ୟ ଏହା ବୁଝିଥାଏ ଯେ ଇଶ୍ଵର ସର୍ବବ୍ୟାପକ ଅଟନ୍ତି ॥9॥2॥18॥
ਰਾਗੁ ਗਉੜੀ ਗੁਆਰੇਰੀ ਮਹਲਾ ੩ ਅਸਟਪਦੀਆ
ରାଗ ଗଉଡି ଗୁଆରେରୀ ମହଲା 3 ଅଷ୍ଟପଦୀ
ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
ଇଶ୍ଵର ଏକ ଅଟନ୍ତି, ଯାହାଙ୍କୁ ସଦଗୁରୁଙ୍କ କୃପାରୁ ପାଇହୁଏ।
ਮਨ ਕਾ ਸੂਤਕੁ ਦੂਜਾ ਭਾਉ ॥
ଈଶ୍ଵରଙ୍କୁ ବିସ୍ମୃତ କରି ମାୟା ଠାରେ ମୋହ ହିଁ ମନକୁ ଅପବିତ୍ର କରିଦିଏ।
ਭਰਮੇ ਭੂਲੇ ਆਵਉ ਜਾਉ ॥੧॥
ଦ୍ଵିଧା କାରଣରୁ ମୋହ-ମାୟାରେ ଗ୍ରସ୍ତ ହୋଇଥିବା ମନୁଷ୍ୟ ଜନ୍ମ ମରଣ ଚକ୍ରରେ ପଡି ଥାଏ ॥1॥
ਮਨਮੁਖਿ ਸੂਤਕੁ ਕਬਹਿ ਨ ਜਾਇ ॥
ସ୍ଵେଚ୍ଛାଚାରୀ ଜୀବର ମନର ଅପବିତ୍ରତା ସେତେବେଳେ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ନିବୃତ୍ତ ହୁଏନାହିଁ,
ਜਿਚਰੁ ਸਬਦਿ ਨ ਭੀਜੈ ਹਰਿ ਕੈ ਨਾਇ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ଯେ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସେ ଗୁରୁଙ୍କ ଉପଦେଶ ଅନୁସାରେ ଈଶ୍ବରଙ୍କ ନାମରେ ଲିପ୍ତ ହୁଏନାହିଁ ॥1॥ରୁହ॥
ਸਭੋ ਸੂਤਕੁ ਜੇਤਾ ਮੋਹੁ ਆਕਾਰੁ ॥
ଏହି ସଂସାରର ମୋହ ଯାହା କିଛି ମଧ୍ୟ ଦୃଶ୍ୟ ହୋଇଥାଏ, ଏହା ସବୁ ଅପବିତ୍ରତାର ମୂଳ ଅଟେ।
ਮਰਿ ਮਰਿ ਜੰਮੈ ਵਾਰੋ ਵਾਰ ॥੨॥
ପରିଣାମ ସ୍ୱରୂପ ପ୍ରାଣୀ ପୁନଃ ପୁନଃ ମାରି ଜନ୍ମ ନିଏ ॥2॥
ਸੂਤਕੁ ਅਗਨਿ ਪਉਣੈ ਪਾਣੀ ਮਾਹਿ ॥
ସୂତକ ଅଗ୍ନି, ପବନ ଏବଂ ଜଳରେ ବିଦ୍ୟମାନ ଅଟେ।
ਸੂਤਕੁ ਭੋਜਨੁ ਜੇਤਾ ਕਿਛੁ ਖਾਹਿ ॥੩॥
ଆମେ ଯେଉଁ ଭୋଜନ ସେବନ କରୁ, ସେଥିରେ ମଧ୍ୟ ସୂତକ (ଅପବିତ୍ର) ବିଦ୍ୟମାନ ଅଛି ॥3॥
ਸੂਤਕਿ ਕਰਮ ਨ ਪੂਜਾ ਹੋਇ ॥
ମନୁଷ୍ୟର କର୍ମରେ ମଧ୍ୟ ସୂତକ ବିଦ୍ୟମାନ ଅଛି, କାରଣ ସେ ପ୍ରଭୁଙ୍କ ପୂଜା ଅର୍ଚ୍ଚନା କରିନଥାଏ।
ਨਾਮਿ ਰਤੇ ਮਨੁ ਨਿਰਮਲੁ ਹੋਇ ॥੪॥
ପ୍ରଭୁଙ୍କ ନାମରେ ମଗ୍ନ ହେଲେ ମନ ପବିତ୍ର ହୋଇଯାଏ ॥4॥
ਸਤਿਗੁਰੁ ਸੇਵਿਐ ਸੂਤਕੁ ਜਾਇ ॥
ସଦଗୁରୁଙ୍କ ସେବା କରିଲେ ସୂତକ (ଅପବିତ୍ରତା) ଦୂର ହୋଇଯାଏ।
ਮਰੈ ਨ ਜਨਮੈ ਕਾਲੁ ਨ ਖਾਇ ॥੫॥
ଗୁରୁଙ୍କ ଶରଣରେ ଆସିଲେ ମନୁଷ୍ୟ ମରିଥାଏ, ଜନ୍ମ-ମୃତ୍ୟୁ ଚକ୍ରରୁ ମୁକ୍ତ ହୋଇଥାଏ ॥5॥
ਸਾਸਤ ਸਿੰਮ੍ਰਿਤਿ ਸੋਧਿ ਦੇਖਹੁ ਕੋਇ ॥
ନିସନ୍ଦେହରେ କେହି ଶାସ୍ତ୍ର ଏବଂ ସ୍ମୃତି ଅଧ୍ୟୟନ କରି ଦେଖ।
ਵਿਣੁ ਨਾਵੈ ਕੋ ਮੁਕਤਿ ਨ ਹੋਇ ॥੬॥
ଇଶ୍ଵର ନାମ ବିନା କେହି ମଧ୍ୟ ମୁକ୍ତ ହୁଏନାହିଁ ॥6॥
ਜੁਗ ਚਾਰੇ ਨਾਮੁ ਉਤਮੁ ਸਬਦੁ ਬੀਚਾਰਿ ॥
ଚାରି ଯୁଗ (ସତ୍ୟ, ତ୍ରେତୟା, ଦ୍ଵାପର ଏବଂ କଳିଯୁଗ) ରେ ନାମ ଏବଂ ଶବ୍ଦର ଚିନ୍ତନ ସର୍ବଶ୍ରେଷ୍ଠ ପଦାର୍ଥ ଅଟେ।
ਕਲਿ ਮਹਿ ਗੁਰਮੁਖਿ ਉਤਰਸਿ ਪਾਰਿ ॥੭॥
କିନ୍ତୁ, କଳିଯୁଗରେ କେବଳ ଗୁରୁମୁଖୀର ହିଁ ଉଦ୍ଧାର ହୋଇଥାଏ ॥7॥
ਸਾਚਾ ਮਰੈ ਨ ਆਵੈ ਜਾਇ ॥
ସତ୍ୟସ୍ଵରୂପ ପରମେଶ୍ଵର ଅନଶ୍ଵର ଅଟନ୍ତି ଆଉ ଜନ୍ମ ମରଣ ଚକ୍ରରେ ପଡେ ନାହିଁ।
ਨਾਨਕ ਗੁਰਮੁਖਿ ਰਹੈ ਸਮਾਇ ॥੮॥੧॥
ହେ ନାନକ! ଗୁରୁମୁଖୀ ସତ୍ୟରେ ହିଁ ରହିଥାଏ ॥8॥1॥
ਗਉੜੀ ਮਹਲਾ ੩ ॥
ଗଉଡି ମହଲା 3 ॥
ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੇਵਾ ਪ੍ਰਾਨ ਅਧਾਰਾ ॥
ଭଗବାନଙ୍କ ଭକ୍ତି ହିଁ ଗୁରୁମୁଖୀର ପ୍ରାଣର ଆଧାର ଅଟେ।
ਹਰਿ ਜੀਉ ਰਾਖਹੁ ਹਿਰਦੈ ਉਰ ਧਾਰਾ ॥
ଏଣୁ, ପୂଜ୍ୟ ପରମେଶ୍ଵରଙ୍କୁ ହିଁ ନିଜ ହୃଦୟ ଏବଂ ଅନ୍ତଃ ମନରେ ବସାଇ ରଖ।
ਗੁਰਮੁਖਿ ਸੋਭਾ ਸਾਚ ਦੁਆਰਾ ॥੧॥
ଗୁରୁମୁଖୀକୁ ସତ୍ୟର ଦରବାରରେ ବଡ ଶୋଭା ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥାଏ ॥1॥
ਪੰਡਿਤ ਹਰਿ ਪੜੁ ਤਜਹੁ ਵਿਕਾਰਾ ॥
ହେ ପଣ୍ଡିତ! ଭଗବାନଙ୍କ ମହିମାର ଚିନ୍ତନ କର ଆଉ ବିକାର ତ୍ୟାଗ କର।
ਗੁਰਮੁਖਿ ਭਉਜਲੁ ਉਤਰਹੁ ਪਾਰਾ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ଗୁରୁମୁଖୀ ଭୟାନକ ସଂସାର ସାଗରରୁ ପାର ହୋଇଯାଏ ॥1॥ରୁହ॥