Page 1071
ਵਿਚਿ ਹਉਮੈ ਸੇਵਾ ਥਾਇ ਨ ਪਾਏ ॥
ଅହଂ ଭାବନାରେ କରିହିବା ସେବା ସାକାର ହୁଏନାହିଁ,
ਜਨਮਿ ਮਰੈ ਫਿਰਿ ਆਵੈ ਜਾਏ ॥
ଏହିପରି ଜୀବ ଜୀବନ-ମୃତ୍ୟୁର ଚକ୍ରରେ ଫସି ରହିଥାଏ।
ਸੋ ਤਪੁ ਪੂਰਾ ਸਾਈ ਸੇਵਾ ਜੋ ਹਰਿ ਮੇਰੇ ਮਨਿ ਭਾਣੀ ਹੇ ॥੧੧॥
ସେହି ତପସ୍ୟା ଏବଂ ସେବା ପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଟେ, ଯିଏ ମୋର ପରମେଶ୍ଵରଙ୍କ ମନକୁ ଭଲ ଲାଗିଛି||11||
ਹਉ ਕਿਆ ਗੁਣ ਤੇਰੇ ਆਖਾ ਸੁਆਮੀ ॥
ହେ ସ୍ଵାମୀ! ମୁଁ ତୋର ଗୁଣର କିପରି ବର୍ଣ୍ଣନା କରିବି,
ਤੂ ਸਰਬ ਜੀਆ ਕਾ ਅੰਤਰਜਾਮੀ ॥
ତୁ ସବୁ ଜୀବଙ୍କ ମନର ଭାବନାକୁ ଜାଣୁ।
ਹਉ ਮਾਗਉ ਦਾਨੁ ਤੁਝੈ ਪਹਿ ਕਰਤੇ ਹਰਿ ਅਨਦਿਨੁ ਨਾਮੁ ਵਖਾਣੀ ਹੇ ॥੧੨॥
ହେ ରଚୟିତା! ମୁଁ ତୋ’ ଠାରୁ କେବଳ ଏହି ଦାନ ମାଗିଥାଏ ଯେ ମୁଁ ପ୍ରତିଦିନ ତୋର ନାମର ସ୍ତୁତିଗାନ କରୁଥିବି||12||
ਕਿਸ ਹੀ ਜੋਰੁ ਅਹੰਕਾਰ ਬੋਲਣ ਕਾ ॥
କୌଣସି ମନୁଷ୍ୟ ଠାରେ ଅଧିକ ବୋଲିବା ଅହଂକାର ତଥା ଅଭିମାନ ହୋଇଥାଏ।
ਕਿਸ ਹੀ ਜੋਰੁ ਦੀਬਾਨ ਮਾਇਆ ਕਾ ॥
କାହା ପାଖରେ ଦରବାର ଏବଂ ଧନ-ସମ୍ପତ୍ତିର ବଳ ଥାଏ।
ਮੈ ਹਰਿ ਬਿਨੁ ਟੇਕ ਧਰ ਅਵਰ ਨ ਕਾਈ ਤੂ ਕਰਤੇ ਰਾਖੁ ਮੈ ਨਿਮਾਣੀ ਹੇ ॥੧੩॥
କିନ୍ତୁ ମୋ’ ପାଇଁ ଭଗବାନଙ୍କ ବିନା ଅନ୍ୟ କିଛି ସାହାରା ନାହିଁ। ହେ ସ୍ରଷ୍ଟା! ମୁଁ ପ୍ରାର୍ଥନା କରେ ଯେ ମୋତେ ରକ୍ଷା କର||13||
ਨਿਮਾਣੇ ਮਾਣੁ ਕਰਹਿ ਤੁਧੁ ਭਾਵੈ ॥
ଯେତେବେଳେ ତୋତେ ଭଲ ଲାଗିଥାଏ, ତୁ ମାନହୀନକୁ ମାନ ପ୍ରଦାନ କରୁ,
ਹੋਰ ਕੇਤੀ ਝਖਿ ਝਖਿ ਆਵੈ ਜਾਵੈ ॥
ଅନ୍ୟ ଅନେକ ଦୁନିଆ ଦୁଃଖୀ ହୋଇ ଜନ୍ମ-ମରଣ ଚକ୍ରରେ ପଡି ରହିଛନ୍ତି।
ਜਿਨ ਕਾ ਪਖੁ ਕਰਹਿ ਤੂ ਸੁਆਮੀ ਤਿਨ ਕੀ ਊਪਰਿ ਗਲ ਤੁਧੁ ਆਣੀ ਹੇ ॥੧੪॥
ହେ ସ୍ଵାମୀ! ତୁ ଯାହାର ପକ୍ଷ ରଖୁ, ତୁ ତାହାର କଥା ସର୍ବୋପରି କରୁ||14||
ਹਰਿ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਜਿਨੀ ਸਦਾ ਧਿਆਇਆ ॥
ଯିଏ ସର୍ବଦା ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ନାମର ଚିନ୍ତନ କରିଥାଏ,
ਤਿਨੀ ਗੁਰ ਪਰਸਾਦਿ ਪਰਮ ਪਦੁ ਪਾਇਆ ॥
ଗୁରୁଙ୍କ କୃପାରୁ ସେ ହିଁ ମୋକ୍ଷ ପ୍ରାପ୍ତ କରିଥାଏ।
ਜਿਨਿ ਹਰਿ ਸੇਵਿਆ ਤਿਨਿ ਸੁਖੁ ਪਾਇਆ ਬਿਨੁ ਸੇਵਾ ਪਛੋਤਾਣੀ ਹੇ ॥੧੫॥
ଯିଏ ମଧ୍ୟ ପ୍ରଭୁଙ୍କ ଆରାଧନା କରିଥାଏ, ତାହାକୁ ହିଁ ସୁଖ ଉପଲବ୍ଧ ହୋଇଥାଏ। ତାହାଙ୍କ ସେବା ବିନା ଅନେକ ଦୁନିଆ ପଶ୍ଚାତାପ କରିଥାନ୍ତି||15||
ਤੂ ਸਭ ਮਹਿ ਵਰਤਹਿ ਹਰਿ ਜਗੰਨਾਥੁ ॥
ହେ ସଂସାରର ମାଲିକ! ତୁ ସବୁ ଜୀବଙ୍କ ଠାରେ ସକ୍ରିୟ ଅଟୁ।
ਸੋ ਹਰਿ ਜਪੈ ਜਿਸੁ ਗੁਰ ਮਸਤਕਿ ਹਾਥੁ ॥
ପ୍ରଭୁଙ୍କୁ ହିଁ ଜପିଥାଏ, ଯାହାର ମସ୍ତକରେ ଗୁରୁଙ୍କ ଆଶୀର୍ବାଦ ହୋଇଥାଏ।
ਹਰਿ ਕੀ ਸਰਣਿ ਪਇਆ ਹਰਿ ਜਾਪੀ ਜਨੁ ਨਾਨਕੁ ਦਾਸੁ ਦਸਾਣੀ ਹੇ ॥੧੬॥੨॥
ପ୍ରଭୁଙ୍କ ଶରଣରେ ହିଁ ଜପ ହୋଇଥାଏ ଆଉ ନାନକ ସେହି ଦାସର ମଧ୍ୟ ଦାସ ଅଟନ୍ତି||16||2||
ਮਾਰੂ ਸੋਲਹੇ ਮਹਲਾ ੫
ମାରୁ ଷୋହଳ ମହଲା 5
ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
ଈଶ୍ଵର ଏକ ଅଟନ୍ତି, ଯାହାଙ୍କୁ ସଦଗୁରୁଙ୍କ କୃପାରୁ ପ୍ରାପ୍ତ କରାଯାଇ ପାରେ।
ਕਲਾ ਉਪਾਇ ਧਰੀ ਜਿਨਿ ਧਰਣਾ ॥
ହେ ଭାଇ! ଯିଏ ଶକ୍ତି ଉତ୍ପନ୍ନ କରି ପୃଥିବୀକୁ ଧାରଣ କରିଛନ୍ତି,
ਗਗਨੁ ਰਹਾਇਆ ਹੁਕਮੇ ਚਰਣਾ ॥
ଗଗନକୁ ନିଜର ହୁକୁମ ରୂପୀ ଚରଣରେ ଧରି ରଖିଛନ୍ତି,
ਅਗਨਿ ਉਪਾਇ ਈਧਨ ਮਹਿ ਬਾਧੀ ਸੋ ਪ੍ਰਭੁ ਰਾਖੈ ਭਾਈ ਹੇ ॥੧॥
ଅଗ୍ନି ଉତ୍ପନ୍ନ କରି ଇନ୍ଧନରେ ବାନ୍ଧି ଦେଇଛନ୍ତି, ସେହି ପ୍ରଭୁ ହିଁ ସବୁଙ୍କ ରକ୍ଷା କରିଥାନ୍ତି||1||
ਜੀਅ ਜੰਤ ਕਉ ਰਿਜਕੁ ਸੰਬਾਹੇ ॥
ଯିଏ ସବୁ ଜୀବଙ୍କ ପାଇଁ ଆଧାର ଦେଇଥାନ୍ତି,
ਕਰਣ ਕਾਰਣ ਸਮਰਥ ਆਪਾਹੇ ॥
ସେ ସ୍ଵୟଂ ହିଁ ସବୁ କିଛି କରିବା-କରାଇବାରେ ସମର୍ଥ ଅଟନ୍ତି।
ਖਿਨ ਮਹਿ ਥਾਪਿ ਉਥਾਪਨਹਾਰਾ ਸੋਈ ਤੇਰਾ ਸਹਾਈ ਹੇ ॥੨॥
ଯିଏ ଏକ କ୍ଷଣରେ ସୃଷ୍ଟି କରିବା ଏବଂ ବିନାଶ କରିବା ବାଲା ଅଟନ୍ତି, ସେହି ପ୍ରଭୁ ହିଁ ତୋର ସହାୟକ ଅଟନ୍ତି||2||
ਮਾਤ ਗਰਭ ਮਹਿ ਜਿਨਿ ਪ੍ਰਤਿਪਾਲਿਆ ॥
ଯିଏ ମା’ର ଗର୍ଭରେ ତୋର ପୋଷଣ କରିଛନ୍ତି,
ਸਾਸਿ ਗ੍ਰਾਸਿ ਹੋਇ ਸੰਗਿ ਸਮਾਲਿਆ ॥
ପ୍ରତି ଶ୍ଵାସ ଓ ଗ୍ରାସରେ ତୋ’ ଦ୍ଵାରା ସୁରକ୍ଷିତ ରହିଥାଏ,
ਸਦਾ ਸਦਾ ਜਪੀਐ ਸੋ ਪ੍ਰੀਤਮੁ ਵਡੀ ਜਿਸੁ ਵਡਿਆਈ ਹੇ ॥੩॥
ସର୍ବଦା ସେହି ପ୍ରିୟତମଙ୍କ ନାମ ଜପିବା ଉଚିତ, ଯାହାଙ୍କ ବଡିମା ସବୁଠାରୁ ବଡ ଅଟେ||3||
ਸੁਲਤਾਨ ਖਾਨ ਕਰੇ ਖਿਨ ਕੀਰੇ ॥
ଯଦି ତାହାଙ୍କ ଇଚ୍ଛା ହୋଇଥାଏ, ତାହେଲେ ସେ ଏକ କ୍ଷଣରେ ବଡ ବଡ ସୁଲତାନାକୁ ମଧ୍ୟ ଛୋଟ କୀଡାରେ ଅର୍ଥାତ ଭିକାରି ବନାଇ ଦେଇଥାନ୍ତି।
ਗਰੀਬ ਨਿਵਾਜਿ ਕਰੇ ਪ੍ਰਭੁ ਮੀਰੇ ॥
ପ୍ରଭୁ ନିଜ କୃପା କରି ଗରିବକୁ ମଧ୍ୟ ବାଦଶାହ ବନାଇ ଦେଇଥାନ୍ତି।
ਗਰਬ ਨਿਵਾਰਣ ਸਰਬ ਸਧਾਰਣ ਕਿਛੁ ਕੀਮਤਿ ਕਹੀ ਨ ਜਾਈ ਹੇ ॥੪॥
ଅଭିମାନର ନିବାରଣ କରିବା ବାଲା ପରମାତ୍ମା ସର୍ବ-ସାଧାରଣର ସାହାରା ଅଟନ୍ତି, ଯାହାଙ୍କ ମହିମାର ମୂଲ୍ୟ କଳନା କରାଯାଇ ପାରିବ ନାହିଁ||4||
ਸੋ ਪਤਿਵੰਤਾ ਸੋ ਧਨਵੰਤਾ ॥
ସେ ହିଁ ମାନୀ ଏବଂ ଧନବାନ ଅଟେ,
ਜਿਸੁ ਮਨਿ ਵਸਿਆ ਹਰਿ ਭਗਵੰਤਾ ॥
ଯାହାର ମନରେ ଭଗବାନଙ୍କ ସ୍ମରଣ ବାସ କରିଛି।
ਮਾਤ ਪਿਤਾ ਸੁਤ ਬੰਧਪ ਭਾਈ ਜਿਨਿ ਇਹ ਸ੍ਰਿਸਟਿ ਉਪਾਈ ਹੇ ॥੫॥
ଯିଏ ଏହି ସୃଷ୍ଟି ଉତ୍ପନ୍ନ କରିଛନ୍ତି, ସେହି ପରମ-ପରମେଶ୍ଵର ହିଁ ଆମର ମାତା-ପିତା, ପୁତ୍ର, ଭାଇ ଏବଂ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଅଟନ୍ତି॥5॥
ਪ੍ਰਭ ਆਏ ਸਰਣਾ ਭਉ ਨਹੀ ਕਰਣਾ ॥
ପ୍ରଭୁଙ୍କ ଶରଣରେ ଆସିବା ଦ୍ଵାରା କୌଣସି ଭୟ ପ୍ରଭାବିତ କରେନାହିଁ।
ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਨਿਹਚਉ ਹੈ ਤਰਣਾ ॥
ସାଧୁ-ସଙ୍ଗତିରେ ନିଶ୍ଚିତ ଭବସାଗରରୁ ପାର ହୋଇଯାଇ ପାରିବା।
ਮਨ ਬਚ ਕਰਮ ਅਰਾਧੇ ਕਰਤਾ ਤਿਸੁ ਨਾਹੀ ਕਦੇ ਸਜਾਈ ਹੇ ॥੬॥
ଯିଏ ମନ, ବଚନ ଏବଂ କର୍ମ ଦ୍ଵାରା ଭଗବାନଙ୍କ ଆରାଧନା କରିଥାଏ, ତାହାକୁ କେବେ କୌଣସି ଦଣ୍ଡ ମିଳେନାହିଁ||6||
ਗੁਣ ਨਿਧਾਨ ਮਨ ਤਨ ਮਹਿ ਰਵਿਆ ॥
ଯାହାର ମନ ଏବଂ ତନରେ ଗୁଣର ଭଣ୍ଡାର ପରମେଶ୍ଵରଙ୍କ ସ୍ମରଣ ବାସ କରିଛି,
ਜਨਮ ਮਰਣ ਕੀ ਜੋਨਿ ਨ ਭਵਿਆ ॥
ସେ ଜନ୍ମ-ମରଣର ଯୋନିରେ ପଥଭ୍ରଷ୍ଟ ରହିଥାଏ।
ਦੂਖ ਬਿਨਾਸ ਕੀਆ ਸੁਖਿ ਡੇਰਾ ਜਾ ਤ੍ਰਿਪਤਿ ਰਹੇ ਆਘਾਈ ਹੇ ॥੭॥
ଯେତେବେଳେ ମନ ତୃପ୍ତ ହୋଇ ହର୍ଷିତ ରହିଥାଏ, ସବୁ ଦୁଃଖ ନାଶ ହୋଇଯାଏ ଏବଂ ସର୍ବସୁଖ ମନରେ ନିବାସ କରିଥାଏ||7||
ਮੀਤੁ ਹਮਾਰਾ ਸੋਈ ਸੁਆਮੀ ॥
ସେହି ସ୍ଵାମୀ ହିଁ ଆମର ମିତ୍ର ଅଟନ୍ତି,