Page 1012
ਗੁਰ ਸੇਵਾ ਸਦਾ ਸੁਖੁ ਹੈ ਜਿਸ ਨੋ ਹੁਕਮੁ ਮਨਾਏ ॥੭॥
ଗୁରୁଙ୍କ ସେବା ଦ୍ଵାରା ସଦା ସୁଖ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥାଏ, କିନ୍ତୁ ସେବା ମଧ୍ୟ ସେ କରିଥାଏ ଯାହାଦ୍ୱାରା ହୁକୁମ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରାଯାଇ ଥାଏ||7||
ਸੁਇਨਾ ਰੁਪਾ ਸਭ ਧਾਤੁ ਹੈ ਮਾਟੀ ਰਲਿ ਜਾਈ ॥
ନା-ରୂପା ଆଦି ଧାତୁ ଶେଷରେ ମାଟିରେ ହିଁ ମିଶି ଯାଏ।
ਬਿਨੁ ਨਾਵੈ ਨਾਲਿ ਨ ਚਲਈ ਸਤਿਗੁਰਿ ਬੂਝ ਬੁਝਾਈ ॥
ସଦଗୁରୁ ଏହି ରହସ୍ୟ ବତାଇଛନ୍ତି ଯେ ପ୍ରଭୁନାମ ଅତିରିକ୍ତ କିଛି ମଧ୍ୟ ସାଥିରେ ଯାଏ ନାହିଁ।
ਨਾਨਕ ਨਾਮਿ ਰਤੇ ਸੇ ਨਿਰਮਲੇ ਸਾਚੈ ਰਹੇ ਸਮਾਈ ॥੮॥੫॥
ହେ ନାନକ! ସେ ହିଁ ନିର୍ମଳ ଅଟେ ଯିଏ ନାମ ସ୍ମରଣରେ ରତ ଥାଏ ଆଉ ସତ୍ୟରେ ହିଁ ବିଲୀନ ରହିଥାଏ||8||5||
ਮਾਰੂ ਮਹਲਾ ੧ ॥
ମାରୁ ମହଲା 1॥
ਹੁਕਮੁ ਭਇਆ ਰਹਣਾ ਨਹੀ ਧੁਰਿ ਫਾਟੇ ਚੀਰੈ ॥
ଈଶ୍ବରଙ୍କ ଇଚ୍ଛାରେ ଯଦି ମୃତ୍ୟୁ ଆସିଥାଏ ତାହାହେଲେ ଏହି ବାସ୍ତବତାକୁ ମାନି ନିଅ ଯେ ବର୍ତ୍ତମାନ ସଂସାରରେ ରହିବାକୁ ହେବ ନାହିଁ।
ਏਹੁ ਮਨੁ ਅਵਗਣਿ ਬਾਧਿਆ ਸਹੁ ਦੇਹ ਸਰੀਰੈ ॥
ଏହି ମନ ଅବଗୁଣରେ ବାନ୍ଧି ହୋଇ ରହିଛି, ଏଥିପାଇଁ ମନୁଷ୍ୟ ଦୁଃଖ ସହନ କରିଥାଏ।
ਪੂਰੈ ਗੁਰਿ ਬਖਸਾਈਅਹਿ ਸਭਿ ਗੁਨਹ ਫਕੀਰੈ ॥੧॥
ଯଦି ପୂର୍ଣ୍ଣ ଗୁରୁଙ୍କ ଠାରୁ କ୍ଷମାଦାନ ମିଳିଯାଏ, ସବୁ ଦୋଷ ଦୂର ହୋଇଯାଏ||1||
ਕਿਉ ਰਹੀਐ ਉਠਿ ਚਲਣਾ ਬੁਝੁ ਸਬਦ ਬੀਚਾਰਾ ॥
ଯଦି ମୃତ୍ୟୁ ଅଟଳ ଅଟେ, କେଉଁ ଦିନ ନା କେଉଁ ଦିନ ଜଗତରୁ ଚାଲି ଯିବାକୁ ପଡିବ, ସବୁଦିନେ କିପରି ରହିବା? ଶବ୍ଦ ଗୁରୁ ଦ୍ଵାରା ଚିନ୍ତନ କରି ରହସ୍ୟକୁ ବୁଝି ନିଅ।
ਜਿਸੁ ਤੂ ਮੇਲਹਿ ਸੋ ਮਿਲੈ ਧੁਰਿ ਹੁਕਮੁ ਅਪਾਰਾ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ହେ ଈଶ୍ଵର? ଯାହାକୁ ତୁ ମିଳାଉ, ସେ ହିଁ ମିଶିଥାଏ, ତୋର ହୁକୁମ ଅଟଳ ଅଟେ॥1॥ରୁହ॥
ਜਿਉ ਤੂ ਰਾਖਹਿ ਤਿਉ ਰਹਾ ਜੋ ਦੇਹਿ ਸੁ ਖਾਉ ॥
ଯେପରି ତୁ ସୁଖ-ଦୁଃଖରେ ରଖୁ, ସେପରି ହିଁ ମୁଁ ରହିଥାଏ, ତୁ ଯାହା ଦେଉ, ମୁଁ ତାହା ଖାଇଥାଏ।
ਜਿਉ ਤੂ ਚਲਾਵਹਿ ਤਿਉ ਚਲਾ ਮੁਖਿ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਨਾਉ ॥
ଯେପରି ତୁ ଚାଲୁ, ସେପରି ହିଁ ଚାଲିଥାଏ, ମୁଖରେ ତୋର ନାମାମୃତ ଜପିଥାଏ।
ਮੇਰੇ ਠਾਕੁਰ ਹਥਿ ਵਡਿਆਈਆ ਮੇਲਹਿ ਮਨਿ ਚਾਉ ॥੨॥
ମୋର ଠାକୁରଙ୍କ ହାତରେ ସବୁ ବଡିମା ଅଛି, ସାଥିରେ ମିଶାଇ ଦିଅ, ମନର ଏହି ଇଚ୍ଛା ଅଛି||2||
ਕੀਤਾ ਕਿਆ ਸਾਲਾਹੀਐ ਕਰਿ ਦੇਖੈ ਸੋਈ ॥
ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ଜାତ କରାଯାଇ ଥିବା ଜଗତର କଣ ପ୍ରଶଂସା କରିବି? ବାସ୍ତବରେ ସେ ସବୁଙ୍କ ପାଳନ ପୋଷଣ କରିଥାନ୍ତି।
ਜਿਨਿ ਕੀਆ ਸੋ ਮਨਿ ਵਸੈ ਮੈ ਅਵਰੁ ਨ ਕੋਈ ॥
ଯିଏ ଜାତ କରିଛନ୍ତି, ସେ ହିଁ ମନରେ ବାସ କରିଥାନ୍ତି, ତାହାଙ୍କ ବିନା ଆଉ କେହି ମହାନ ନାହାନ୍ତି।
ਸੋ ਸਾਚਾ ਸਾਲਾਹੀਐ ਸਾਚੀ ਪਤਿ ਹੋਈ ॥੩॥
ସେହି ପରମ ସତ୍ୟ ଈଶ୍ଵରଙ୍କ ପ୍ରଶଂସା କରିବା ଉଚିତ, ତାହାହେଲେ ସଚ୍ଚା ସମ୍ମାନ ମିଳି ପାରିବ||3||
ਪੰਡਿਤੁ ਪੜਿ ਨ ਪਹੁਚਈ ਬਹੁ ਆਲ ਜੰਜਾਲਾ ॥
ପଣ୍ଡିତ ଅନେକ ଗ୍ରନ୍ଥର ଅଧ୍ୟୟନ କରି ମଧ୍ୟ ନିଜ ଲକ୍ଷ୍ୟ (ସତ୍ୟ) ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପହଞ୍ଚେ ନାହିଁ, ଦୁନିଆର ଜଞ୍ଜାଳରେ ହିଁ ଖୁସି ରହିଥାଏ।
ਪਾਪ ਪੁੰਨ ਦੁਇ ਸੰਗਮੇ ਖੁਧਿਆ ਜਮਕਾਲਾ ॥
ପାପ ଓ ପୂଣ୍ୟରେ ଫସି ଯମ ଏବଂ ମାୟାର କ୍ଷୁଧା ତାହାକୁ ଦୁଃଖୀ କରିଥାଏ।
ਵਿਛੋੜਾ ਭਉ ਵੀਸਰੈ ਪੂਰਾ ਰਖਵਾਲਾ ॥੪॥
ଯାହାକୁ ପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରଭୁ ରକ୍ଷା କରିଥାନ୍ତି, ତାହାକୁ ବିୟୋଗ ଏବଂ ଭୟ ଭୁଲିଯାଏ||4||
ਜਿਨ ਕੀ ਲੇਖੈ ਪਤਿ ਪਵੈ ਸੇ ਪੂਰੇ ਭਾਈ ॥
ଯାହାର ସେବା-ଭକ୍ତି ସଫଳ ହୋଇଥାଏ, ସେ ହିଁ ପୂର୍ଣ୍ଣ ସନ୍ଥ ଅଟେ।
ਪੂਰੇ ਪੂਰੀ ਮਤਿ ਹੈ ਸਚੀ ਵਡਿਆਈ ॥
ପୂର୍ଣ୍ଣ ସନ୍ଥଙ୍କ ମତି ମଧ୍ୟ ପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇଥାଏ, ତାହାକୁ ହିଁ ସଚ୍ଚା ବଡିମା ମିଳିଥାଏ।
ਦੇਦੇ ਤੋਟਿ ਨ ਆਵਈ ਲੈ ਲੈ ਥਕਿ ਪਾਈ ॥੫॥
ଈଶ୍ଵର ସର୍ବଦା ଦାନ ଦେଇଥାନ୍ତି, ଯେଉଁଥିରେ କୌଣସି ଅଭାବ ରହେ ନାହିଁ, କିନ୍ତୁ ଜୀବ ଏହା ନେଇ ଥକି ଯାଇଥାଏ||5||
ਖਾਰ ਸਮੁਦ੍ਰੁ ਢੰਢੋਲੀਐ ਇਕੁ ਮਣੀਆ ਪਾਵੈ ॥
ଯଦି ଖାରି ସମୁଦ୍ରରେ ଖୋଜିବା ଦ୍ଵାରା ଏକ ମୋତି ମିଳିଯାଏ, ତାହାହେଲେ
ਦੁਇ ਦਿਨ ਚਾਰਿ ਸੁਹਾਵਣਾ ਮਾਟੀ ਤਿਸੁ ਖਾਵੈ ॥
ତାହା ଦୁଇ-ଚାରି ଦିନ ହିଁ ସୁନ୍ଦର ଲାଗିଥାଏ, ଶେଷରେ ସେହି ମୋତିକୁ ମାଟି ଗ୍ରାସ କରିଥାଏ।
ਗੁਰੁ ਸਾਗਰੁ ਸਤਿ ਸੇਵੀਐ ਦੇ ਤੋਟਿ ਨ ਆਵੈ ॥੬॥
ଯଦି ସତ୍ୟର ସାଗର ଗୁରୁଙ୍କ ସେବା କରାଯାଏ, କୌଣସି ଅଭାବ ରହେ ନାହିଁ||6||
ਮੇਰੇ ਪ੍ਰਭ ਭਾਵਨਿ ਸੇ ਊਜਲੇ ਸਭ ਮੈਲੁ ਭਰੀਜੈ ॥
ଯାହା ମୋର ପ୍ରଭୁଙ୍କୁ ପ୍ରିୟ ଲାଗିଥାଏ, ତାହା ଉଜ୍ଜ୍ଵଳ ହୋଇଥାଏ, ଆଉ ସବୁ ପାପର ମଇଲାରେ ଭରି ରହିଥାଏ।
ਮੈਲਾ ਊਜਲੁ ਤਾ ਥੀਐ ਪਾਰਸ ਸੰਗਿ ਭੀਜੈ ॥
ପାପ ଦ୍ଵାରା ମଳିନ ହୋଇଥିବା ଜୀବ ସେତେବେଳେ ଉଜ୍ଜ୍ଵଳ ହୋଇଥାଏ, ଯେତେବେଳେ ସେ ଗୁରୁ ରୂପୀ ପାରସ ସହିତ ମିଶି ନାମାମୃତ ଦ୍ଵାରା ଭିଜି ଯାଇଥାଏ।
ਵੰਨੀ ਸਾਚੇ ਲਾਲ ਕੀ ਕਿਨਿ ਕੀਮਤਿ ਕੀਜੈ ॥੭॥
ସତ୍ୟ ରୂପୀ ଲାଲ ନାମ-ରଙ୍ଗ ତାହାକୁ ଏପରି ଲାଗିଥାଏ ଯେ ତାହାର ମୂଲ୍ୟାଙ୍କନ କରାଯାଇ ପାରିବ ନାହିଁ||7||
ਭੇਖੀ ਹਾਥ ਨ ਲਭਈ ਤੀਰਥਿ ਨਹੀ ਦਾਨੇ ॥
ବେଶ ଧାରଣ କରିବା, ତୀର୍ଥରେ ସ୍ନାନ କରିବା ଏବଂ ଦାନ ପୂଣ୍ୟ ଦ୍ଵାରା ମଧ୍ୟ ସତ୍ୟ ପ୍ରାପ୍ତ ହୁଏନାହିଁ।
ਪੂਛਉ ਬੇਦ ਪੜੰਤਿਆ ਮੂਠੀ ਵਿਣੁ ਮਾਨੇ ॥
ବେଦର ପାଠ କରିବା ବାଲା ପଣ୍ଡିତ ଠାରୁ ପଚାରି ନିଅ, ଏହି ସତ୍ୟକୁ ମାନିବା ବାଲା ଦୁନିଆ ଲୁଟୁ ଅଛି।
ਨਾਨਕ ਕੀਮਤਿ ਸੋ ਕਰੇ ਪੂਰਾ ਗੁਰੁ ਗਿਆਨੇ ॥੮॥੬॥
ହେ ନାନକ! ଯାହାକୁ ପୂର୍ଣ୍ଣ ଗୁରୁ ଜ୍ଞାନ ପ୍ରଦାନ କରିଥାନ୍ତି, ସେ ହିଁ ନାମ-ରତ୍ନର ଉଚିତ ମୂଲ୍ୟାଙ୍କନ କରି ପାରିବ||8||6||
ਮਾਰੂ ਮਹਲਾ ੧ ॥
ମାରୁ ମହଲା 1॥
ਮਨਮੁਖੁ ਲਹਰਿ ਘਰੁ ਤਜਿ ਵਿਗੂਚੈ ਅਵਰਾ ਕੇ ਘਰ ਹੇਰੈ ॥
ସ୍ଵେଚ୍ଛାଚାରୀ ଜୀବ ଏକ ନିଶାରେ ଘର-ଦ୍ଵାର ତ୍ୟାଗ କରି ପଥଭ୍ରଷ୍ଟ ରହିଥାଏ ଆଉ ଅନ୍ୟକୁ ଘର ଦେଖାଇ ଥାଏ।
ਗ੍ਰਿਹ ਧਰਮੁ ਗਵਾਏ ਸਤਿਗੁਰੁ ਨ ਭੇਟੈ ਦੁਰਮਤਿ ਘੂਮਨ ਘੇਰੈ ॥
ସେ ଗୃହସ୍ଥ ଧର୍ମର ପାଳନ କରେ ନାହିଁ, ସଦଗୁରୁଙ୍କ ସହିତ ତାହାର ସାକ୍ଷାତ ହୁଏନାହିଁ, ଏଣୁ ଦୁର୍ମତିର ଭଅଁରରେ ଫସି ରହିଥାଏ।
ਦਿਸੰਤਰੁ ਭਵੈ ਪਾਠ ਪੜਿ ਥਾਕਾ ਤ੍ਰਿਸਨਾ ਹੋਇ ਵਧੇਰੈ ॥
ସେ ଦେଶ-ଦେଶାନ୍ତର ପଥଭ୍ରସ୍ତ୍ବ ରହିଥାଏ, ଧର୍ମ-ଗ୍ରନ୍ଥ ପଢିଥାଏ, ଯାହାଦ୍ୱାରା ତାହାର ତୃଷ୍ଣା ଆହୁରି ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥାଏ।
ਕਾਚੀ ਪਿੰਡੀ ਸਬਦੁ ਨ ਚੀਨੈ ਉਦਰੁ ਭਰੈ ਜੈਸੇ ਢੋਰੈ ॥੧॥
ସେ ନଶ୍ଵର ଶରୀର ଭେଦକୁ ଜାଣେ ନାହିଁ ଏବଂ ପଶୁ ଭଳି ପେଟ ଭରିଥାଏ||1||
ਬਾਬਾ ਐਸੀ ਰਵਤ ਰਵੈ ਸੰਨਿਆਸੀ ॥
ହେ ବାବା! ସନ୍ନ୍ୟାସୀର ଜୀବନ ଆଚରଣ ଏପରି ହେବ ଉଚିତ ଯେ
ਗੁਰ ਕੈ ਸਬਦਿ ਏਕ ਲਿਵ ਲਾਗੀ ਤੇਰੈ ਨਾਮਿ ਰਤੇ ਤ੍ਰਿਪਤਾਸੀ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ଗୁରୁଙ୍କ ସେବା ଦ୍ଵାରା ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ସହିତ ତାହାର ଲଗ୍ନ ଲାଗି ରହିବ ଏବଂ ହରିନାମରେ ରତ ରହି ତୃପ୍ତ ହୋଇଯିବ॥1॥ରୁହ॥
ਘੋਲੀ ਗੇਰੂ ਰੰਗੁ ਚੜਾਇਆ ਵਸਤ੍ਰ ਭੇਖ ਭੇਖਾਰੀ ॥
ସେ ଗେରୁଆ ରଙ୍ଗ ବୋଲି ଭିକ୍ଷୁକ ବେଶ ଧାରଣ କରିଥାଏ ଭିକାରି ବନିଯାଏ।
ਕਾਪੜ ਫਾਰਿ ਬਨਾਈ ਖਿੰਥਾ ਝੋਲੀ ਮਾਇਆਧਾਰੀ ॥
ସେ କପଡା ଚିରି ଆବରଣ କରିଥାଏ ଓ ଭିକ୍ଷା ଝୁଲା ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଥାଏ।
ਘਰਿ ਘਰਿ ਮਾਗੈ ਜਗੁ ਪਰਬੋਧੈ ਮਨਿ ਅੰਧੈ ਪਤਿ ਹਾਰੀ ॥
ସେ ସ୍ଵୟଂ ଘର ଘର ଯାଇ ଭିକ୍ଷା ମାଗିଥାଏ, କିନ୍ତୁ ଜଗତର ଲୋକଙ୍କୁ ଧର୍ମ ଉପଦେଶ ଦେଇଥାଏ, ମନର ଅନ୍ଧତ୍ଵ ନିଜର ସମ୍ମାନ ହରାଇ ଥାଏ।
ਭਰਮਿ ਭੁਲਾਣਾ ਸਬਦੁ ਨ ਚੀਨੈ ਜੂਐ ਬਾਜੀ ਹਾਰੀ ॥੨॥
ଭ୍ରମରେ ରହି ବ୍ରହ୍ମ ଶବ୍ଦର ଭେଦ ଜାଣେ ନାହିଁ, ଏହିପରି ସେ ନିଜ ଜୀବନ ବାଜିରେ ହାରିଯାଏ||2||