Page 1011
ਗੁਰ ਪੂਰੇ ਸਾਬਾਸਿ ਹੈ ਕਾਟੈ ਮਨ ਪੀਰਾ ॥੨॥
ପୂର୍ଣ୍ଣ ଗୁରୁଙ୍କୁ ମୋର ସାବାସ ଅଟେ, ଯିଏ ମନର ପୀଡା ଦୂର କରି ଦେଇଛନ୍ତି||2||
ਲਾਲਾ ਗੋਲਾ ਧਣੀ ਕੋ ਕਿਆ ਕਹਉ ਵਡਿਆਈਐ ॥
ଯିଏ ମାଲିକଙ୍କ ଗୋଲାମ ଓ ଦାସ ଅଟେ, ତାହାଙ୍କ ପ୍ରଶଂସା କଣ କରିବି?
ਭਾਣੈ ਬਖਸੇ ਪੂਰਾ ਧਣੀ ਸਚੁ ਕਾਰ ਕਮਾਈਐ ॥
ପୂର୍ଣ୍ଣ ମାଲିକ ନିଜ ଇଚ୍ଛାରେ ଅନୁକମ୍ପା କରିଥାନ୍ତି, ସେତେବେଳେ ସଚ୍ଚା କାର୍ଯ୍ୟ ହୋଇଥାଏ।
ਵਿਛੁੜਿਆ ਕਉ ਮੇਲਿ ਲਏ ਗੁਰ ਕਉ ਬਲਿ ਜਾਈਐ ॥੩॥
ମୁଁ ଗୁରୁଙ୍କ ପ୍ରତି ସମର୍ପିତ ଯାଇଥାଏ, ଯିଏ ବିଚ୍ଛେଦ ହୋଇଥିବା ଜୀବକୁ ମିଳନ କରାଇ ଦିଅନ୍ତି||3||
ਲਾਲੇ ਗੋਲੇ ਮਤਿ ਖਰੀ ਗੁਰ ਕੀ ਮਤਿ ਨੀਕੀ ॥
ଗୁରୁଙ୍କ ନିର୍ମଳ ମତି କାରଣରୁ ସେବକର ମତି ମଧ୍ୟ ନିର୍ମଳ ହୋଇଥାଏ।
ਸਾਚੀ ਸੁਰਤਿ ਸੁਹਾਵਣੀ ਮਨਮੁਖ ਮਤਿ ਫੀਕੀ ॥
ସେବକର ଶୁଦ୍ଧ ସୁରତି ସୁନ୍ଦର ଅଟେ, କିନ୍ତୁ ସ୍ଵେଚ୍ଛାଚାରୀର ମତି ହୀନ ଅଟେ।
ਮਨੁ ਤਨੁ ਤੇਰਾ ਤੂ ਪ੍ਰਭੂ ਸਚੁ ਧੀਰਕ ਧੁਰ ਕੀ ॥੪॥
ହେ ପ୍ରଭୁ! ଏହି ମନ-ତନ ସବୁ ତୋର ହିନ ଅଟେ ଏବଂ ଆରମ୍ଭରୁ ହିଁ ସଚ୍ଚା ଧୈର୍ଯ୍ୟ ଦିଆ ହୋଇଥାଏ||4||
ਸਾਚੈ ਬੈਸਣੁ ਉਠਣਾ ਸਚੁ ਭੋਜਨੁ ਭਾਖਿਆ ॥
ମୋର ଉଠିବା-ବସିବା, ଭୋଜନ ଏବଂ କଥାବାର୍ତ୍ତା ସବୁ ସତ୍ୟ ଅଟେ।
ਚਿਤਿ ਸਚੈ ਵਿਤੋ ਸਚਾ ਸਾਚਾ ਰਸੁ ਚਾਖਿਆ ॥
ମୋର ମନ ସତ୍ୟର ହିଁ ସ୍ମରଣ କରିଥାଏ, ସତ୍ୟ ହିଁ ମୋର ଧନ-ରାଶି ଅଟେ ଏବଂ ସତ୍ୟର ଅମୃତ ହିଁ ଚାଖିଥାଏ।
ਸਾਚੈ ਘਰਿ ਸਾਚੈ ਰਖੇ ਗੁਰ ਬਚਨਿ ਸੁਭਾਖਿਆ ॥੫॥
ଗୁରୁଙ୍କ ବଚନ ଦ୍ଵାରା ନାମ ସ୍ମରଣ କରିବା ଦ୍ଵାରା ସଚ୍ଚା ପ୍ରଭୁ ନିଜର ସଚ୍ଚା ଘରେ ରଖିଛନ୍ତି||5||
ਮਨਮੁਖ ਕਉ ਆਲਸੁ ਘਣੋ ਫਾਥੇ ਓਜਾੜੀ ॥
ସ୍ଵେଚ୍ଛାଚାରୀ ଜୀବ ବଡ ଆଳସ୍ୟ କରିଥାଏ, ଏଥିପାଇଁ ଜଞ୍ଜାଳ ମଧ୍ୟରେ ରହିଥାଏ।
ਫਾਥਾ ਚੁਗੈ ਨਿਤ ਚੋਗੜੀ ਲਗਿ ਬੰਧੁ ਵਿਗਾੜੀ ॥
ସେ ନିତ୍ୟ ସାଂସାରିକ ପଦାର୍ଥ ରୂପୀ ଖାଦ୍ୟ ଖାଇଥାଏ ଏବଂ ଏହି ପଦାର୍ଥରେ ସଂଲଗ୍ନ ହୋଇ ସେ ଈଶ୍ବରଙ୍କ ସହିତ ସମ୍ବନ୍ଧ ବିଗାଡି ନିଏ।
ਗੁਰ ਪਰਸਾਦੀ ਮੁਕਤੁ ਹੋਇ ਸਾਚੇ ਨਿਜ ਤਾੜੀ ॥੬॥
ପରନ୍ତୁ ଗୁରୁଙ୍କ କୃପାରୁ ସତ୍ୟରେ ଧ୍ୟାନ ଲଗାଇବା ଦ୍ଵାରା ତାହାର ମୁକ୍ତି ହୋଇଯାଏ||6||
ਅਨਹਤਿ ਲਾਲਾ ਬੇਧਿਆ ਪ੍ਰਭ ਹੇਤਿ ਪਿਆਰੀ ॥
ଅନାହତ ଧ୍ୱନି ସେବକକୁ ବିନ୍ଧି ଦେଇଛି, ପ୍ରଭୁ ପ୍ରେମରେ ଏହା ତାହା ପାଇଁ ପ୍ରିୟ ଅଟେ।
ਬਿਨੁ ਸਾਚੇ ਜੀਉ ਜਲਿ ਬਲਉ ਝੂਠੇ ਵੇਕਾਰੀ ॥
ସତ୍ୟ ବିନା ମିଥ୍ୟା ଓ ବିକାରୀ ଜୀବ ତୃଷ୍ଣାଗ୍ନିରେ ଜଳିଥାଏ।
ਬਾਦਿ ਕਾਰਾ ਸਭਿ ਛੋਡੀਆ ਸਾਚੀ ਤਰੁ ਤਾਰੀ ॥੭॥
ସେବକ ବ୍ୟର୍ଥ କାର୍ଯ୍ୟ ଛାଡି ସତ୍ୟର ଗୁଣଗାନ କରି ସଂସାର ସାଗରରୁ ପାର ହୋଇଯାଏ।||7||
ਜਿਨੀ ਨਾਮੁ ਵਿਸਾਰਿਆ ਤਿਨਾ ਠਉਰ ਨ ਠਾਉ ॥
ଯିଏ ପରମାତ୍ମାଙ୍କୁ ବିସ୍ମୃତ କରିଦିଏ, ତାହା ପାଇଁ କୌଣସି ସ୍ଥାନ ନାହିଁ।
ਲਾਲੈ ਲਾਲਚੁ ਤਿਆਗਿਆ ਪਾਇਆ ਹਰਿ ਨਾਉ ॥
ସେବକ ଲାଳସା ତ୍ୟାଗ କରି ହରିନାମ ପ୍ରାପ୍ତ କରିଛି।
ਤੂ ਬਖਸਹਿ ਤਾ ਮੇਲਿ ਲੈਹਿ ਨਾਨਕ ਬਲਿ ਜਾਉ ॥੮॥੪॥
ନାନକ ବିନତି କରନ୍ତି ଯେ ହେ ଈଶ୍ଵର! ଯଦି ତୁ କୃପା କରୁ, ତାହାହେଲେ ସାଥିରେ ମିଳନ କରି ପାରିବୁ, ମୁଁ ତୋ’ ପ୍ରତି ସମର୍ପିତ ଅଟେ||8||4||
ਮਾਰੂ ਮਹਲਾ ੧ ॥
ମାରୁ ମହଲା 5॥
ਲਾਲੈ ਗਾਰਬੁ ਛੋਡਿਆ ਗੁਰ ਕੈ ਭੈ ਸਹਜਿ ਸੁਭਾਈ ॥
ଗୁରୁଙ୍କ କୋମଳ ସ୍ଵଭାବ ଦ୍ଵାରା ଦାସ ନିଜ ଅଭିମାନ ତ୍ୟାଗ କରିଛି,
ਲਾਲੈ ਖਸਮੁ ਪਛਾਣਿਆ ਵਡੀ ਵਡਿਆਈ ॥
ଏହା ତାହାର ବଡ ବଡିମା ଯେ ଦାସ ମାଲିକଙ୍କୁ ଜାଣି ପାରିଛି।
ਖਸਮਿ ਮਿਲਿਐ ਸੁਖੁ ਪਾਇਆ ਕੀਮਤਿ ਕਹਣੁ ਨ ਜਾਈ ॥੧॥
ମାଲିକଙ୍କ ସହିତ ମିଶି ପରମସୁଖ ମିଳିଥାଏ, ଯାହାର ମୂଲ୍ୟାଙ୍କନ କରାଯାଇ ପାରିବ ନାହିଁ||1||
ਲਾਲਾ ਗੋਲਾ ਖਸਮ ਕਾ ਖਸਮੈ ਵਡਿਆਈ ॥
ଏହା ମାଲିକଙ୍କ ବଡିମା ଯେ ଦାସ ତାହାଙ୍କ ସେବକ ଅଟେ।
ਗੁਰ ਪਰਸਾਦੀ ਉਬਰੇ ਹਰਿ ਕੀ ਸਰਣਾਈ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ଗୁରୁଙ୍କ କୃପାରୁ ଭଗବାନଙ୍କ ଶରଣରେ ଆସି ତାହାର ଉଦ୍ଧାର ହୋଇ ଯାଇଛି॥1॥ରୁହ॥
ਲਾਲੇ ਨੋ ਸਿਰਿ ਕਾਰ ਹੈ ਧੁਰਿ ਖਸਮਿ ਫੁਰਮਾਈ ॥
ପ୍ରଭୁ ପ୍ରାରମ୍ଭରୁ ହିଁ ଦାସକୁ ହୁକୁମ ପାଳନ ଓ ସେବା କାର୍ଯ୍ୟ ସମର୍ପଣ କରିଛନ୍ତି।
ਲਾਲੈ ਹੁਕਮੁ ਪਛਾਣਿਆ ਸਦਾ ਰਹੈ ਰਜਾਈ ॥
ସେ ହୁକୁମକୁ ଜାଣି ନେଇଛି ଆଉ ସେ ସଦା ତାହାଙ୍କ ଇଛାରେ ରହିଥାଏ।
ਆਪੇ ਮੀਰਾ ਬਖਸਿ ਲਏ ਵਡੀ ਵਡਿਆਈ ॥੨॥
ଏହା ମାଲିକଙ୍କ ବଡ ବଡପଣ ଯେ ସେ ସ୍ଵୟଂ ହିଁ ଦାସକୁ କ୍ଷମା କରି ଦିଅନ୍ତି||2||
ਆਪਿ ਸਚਾ ਸਭੁ ਸਚੁ ਹੈ ਗੁਰ ਸਬਦਿ ਬੁਝਾਈ ॥
ଶବ୍ଦ ଗୁରୁ ଏହି ରହସ୍ୟ ବତାଇଛନ୍ତି ଯେ ଈଶ୍ଵର ହିଁ ସତ୍ୟ ଅଟନ୍ତି ଆଉ ସେ ସବୁ ସତ୍ୟ ହିଁ କରିଥାନ୍ତି।
ਤੇਰੀ ਸੇਵਾ ਸੋ ਕਰੇ ਜਿਸ ਨੋ ਲੈਹਿ ਤੂ ਲਾਈ ॥
ହେ ପରମେଶ୍ଵର! ତୋର ସେବା-ଭକ୍ତି ସେ ହିଁ କରିଥାଏ, ଯାହାକୁ ତୁ ନିଜ ଲଗ୍ନରେ ଲଗାଉ।
ਬਿਨੁ ਸੇਵਾ ਕਿਨੈ ਨ ਪਾਇਆ ਦੂਜੈ ਭਰਮਿ ਖੁਆਈ ॥੩॥
ସେବା ବିନା କାହାକୁ ସତ୍ୟ ପ୍ରାପ୍ତ ହୁଏନାହିଁ ଆଉ ଦୈତ୍ୟଭାବର ଭ୍ରମରେ ଫସି ଜୀବ ଧ୍ଵଂସ ହୋଇଥାଏ||3||
ਸੋ ਕਿਉ ਮਨਹੁ ਵਿਸਾਰੀਐ ਨਿਤ ਦੇਵੈ ਚੜੈ ਸਵਾਇਆ ॥
ସେହି ପରମାତ୍ମାଙ୍କୁ ମନରୁ କାହିଁକି ଭୁଲିବା, ଯିଏ ନିତ୍ୟ ଅପାର ଖୁସି ପ୍ରଦାନ କରିଥାନ୍ତି?
ਜੀਉ ਪਿੰਡੁ ਸਭੁ ਤਿਸ ਦਾ ਸਾਹੁ ਤਿਨੈ ਵਿਚਿ ਪਾਇਆ ॥
ଏହି ପ୍ରାଣ ଓ ଶରୀର ସବୁ ତାହାଙ୍କ ଦାନ ଅଟେ ଆଉ ସେ ହିଁ ଜୀବନ ଶ୍ଵାସ ଦେଇଥାନ୍ତି।
ਜਾ ਕ੍ਰਿਪਾ ਕਰੇ ਤਾ ਸੇਵੀਐ ਸੇਵਿ ਸਚਿ ਸਮਾਇਆ ॥੪॥
ଯଦି ସେ କୃପା କରନ୍ତି, ତାହାହେଲେ ତାହାଙ୍କ ସେବା-ଭକ୍ତି କରାଯାଇ ପାରେ ||4||
ਲਾਲਾ ਸੋ ਜੀਵਤੁ ਮਰੈ ਮਰਿ ਵਿਚਹੁ ਆਪੁ ਗਵਾਏ ॥
ସଚ୍ଚା ସେବକ ସେ ହିଁ ଅଟେ, ଯିଏ ଜୀବିତ ରହି ମନ୍ଦ କାର୍ଯ୍ୟ ଓ ଆତ୍ମାଭିମାନ ଦୂର କରିଥାଏ।
ਬੰਧਨ ਤੂਟਹਿ ਮੁਕਤਿ ਹੋਇ ਤ੍ਰਿਸਨਾ ਅਗਨਿ ਬੁਝਾਏ ॥
ତାହାର ସବୁ ବନ୍ଧନ ଛିଣ୍ଡିଯାଏ, ତୃଷାଗ୍ନି ଲିଭିଯାଏ ଆଉ ତାହାର ମୁକ୍ତି ହୋଇଯାଏ।
ਸਭ ਮਹਿ ਨਾਮੁ ਨਿਧਾਨੁ ਹੈ ਗੁਰਮੁਖਿ ਕੋ ਪਾਏ ॥੫॥
ସବୁଙ୍କ ଠାରେ ନାମ ରୂପୀ ନିଧି ବିଦ୍ୟମାନ ଅଛି, ପରନ୍ତୁ କେହି ଗୁରୁମୁଖୀ ହିଁ ଏହାକୁ ପ୍ରାପ୍ତ କରିଥାଏ ||5||
ਲਾਲੇ ਵਿਚਿ ਗੁਣੁ ਕਿਛੁ ਨਹੀ ਲਾਲਾ ਅਵਗਣਿਆਰੁ ॥
ଦାସ ଠାରେ କୌଣସି ଗୁଣ ନାହିଁ, ସେ ଅବଗୁଣରେ ଭରି ରହିଥାଏ।
ਤੁਧੁ ਜੇਵਡੁ ਦਾਤਾ ਕੋ ਨਹੀ ਤੂ ਬਖਸਣਹਾਰੁ ॥
ହେ ଈଶ୍ଵର! ତୋ’ ଭଳି ଦାତା କେହି ନାହାନ୍ତି, ତୁ କ୍ଷମାବାନ ଅଟୁ।
ਤੇਰਾ ਹੁਕਮੁ ਲਾਲਾ ਮੰਨੇ ਏਹ ਕਰਣੀ ਸਾਰੁ ॥੬॥
ଦାସ ତୋର ହୁକୁମର ପାଳନ କରିଥାଏ, ଏହା ଉତ୍ତମ କାର୍ଯ୍ୟ ଅଟେ||6||
ਗੁਰੁ ਸਾਗਰੁ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਸਰੁ ਜੋ ਇਛੇ ਸੋ ਫਲੁ ਪਾਏ ॥
ଗୁରୁ ଗୁଣର ସାଗର ଅଟନ୍ତି, ନାମାମୃତର ସରୋବର ଅଟନ୍ତି, ତାହାଙ୍କ ଠାରୁ ମନୋବାଞ୍ଚିତ ଫଳର ପ୍ରାପ୍ତି ହୋଇଥାଏ।
ਨਾਮੁ ਪਦਾਰਥੁ ਅਮਰੁ ਹੈ ਹਿਰਦੈ ਮੰਨਿ ਵਸਾਏ ॥
ନାମ ରୂପୀ ପଦାର୍ଥ ଅଟଳ ଅଟେ, ଗୁରୁ ଏହାକୁ ହୃଦୟରେ ସ୍ଥାପନ କରିଥାନ୍ତି।