Page 964
ਪਉੜੀ ॥
पौडी॥
ਸਭੇ ਦੁਖ ਸੰਤਾਪ ਜਾਂ ਤੁਧਹੁ ਭੁਲੀਐ ॥
हे देवा! तुझा विसर पडला तर सर्व दु:ख नाहीसे होतात.
ਜੇ ਕੀਚਨਿ ਲਖ ਉਪਾਵ ਤਾਂ ਕਹੀ ਨ ਘੁਲੀਐ ॥
लाखो उपाय केले तरी दु:खापासून सुटका नाह
ਜਿਸ ਨੋ ਵਿਸਰੈ ਨਾਉ ਸੁ ਨਿਰਧਨੁ ਕਾਂਢੀਐ ॥
जो भगवंताचे नाम विसरतो त्याला दरिद्री म्हणतात.
ਜਿਸ ਨੋ ਵਿਸਰੈ ਨਾਉ ਸੁ ਜੋਨੀ ਹਾਂਢੀਐ ॥
नामाचा विसर पडणारी व्यक्ती जीवनाच्या विविध रूपात भटकत राहते.
ਜਿਸੁ ਖਸਮੁ ਨ ਆਵੈ ਚਿਤਿ ਤਿਸੁ ਜਮੁ ਡੰਡੁ ਦੇ ॥
ज्याच्याकडे देव येत नाही त्याला यम कठोर शिक्षा देतो.
ਜਿਸੁ ਖਸਮੁ ਨ ਆਵੀ ਚਿਤਿ ਰੋਗੀ ਸੇ ਗਣੇ ॥
ज्याला देवाचे स्मरण होत नाही तो रुग्ण समजला जातो.
ਜਿਸੁ ਖਸਮੁ ਨ ਆਵੀ ਚਿਤਿ ਸੁ ਖਰੋ ਅਹੰਕਾਰੀਆ ॥
ज्याला आपल्या सद्गुरूचे स्मरण होत नाही तो अत्यंत अहंकारी असतो.
ਸੋਈ ਦੁਹੇਲਾ ਜਗਿ ਜਿਨਿ ਨਾਉ ਵਿਸਾਰੀਆ ॥੧੪॥
या जगात जो आपले नाव विसरला तोच दुःखी आहे.॥१४॥
ਸਲੋਕ ਮਃ ੫ ॥
श्लोक महाला ५ ॥
ਤੈਡੀ ਬੰਦਸਿ ਮੈ ਕੋਇ ਨ ਡਿਠਾ ਤੂ ਨਾਨਕ ਮਨਿ ਭਾਣਾ ॥
हे देवा! मी तुझ्यासारखा कोणी पाहिला नाही आणि तूच नानकांच्या हृदयाला प्रिय आहेस.
ਘੋਲਿ ਘੁਮਾਈ ਤਿਸੁ ਮਿਤ੍ਰ ਵਿਚੋਲੇ ਜੈ ਮਿਲਿ ਕੰਤੁ ਪਛਾਣਾ ॥੧॥
त्या मध्यस्थ मित्र गुरूवर लाखो बलिदान आहेत ज्याच्या सहवासाने आपण पती देवाला ओळखले आहे. ॥१॥
ਮਃ ੫ ॥
महाला ५ ॥
ਪਾਵ ਸੁਹਾਵੇ ਜਾਂ ਤਉ ਧਿਰਿ ਜੁਲਦੇ ਸੀਸੁ ਸੁਹਾਵਾ ਚਰਣੀ ॥
जे पाय तुमच्या दिशेने चालतात ते सुंदर आहेत आणि तुमच्या पायाशी झुकणारे मस्तक सुंदर आहे.
ਮੁਖੁ ਸੁਹਾਵਾ ਜਾਂ ਤਉ ਜਸੁ ਗਾਵੈ ਜੀਉ ਪਇਆ ਤਉ ਸਰਣੀ ॥੨॥
हे मुख तुमचे गुणगान गायले तरच चांगले आहे आणि तुमच्या आश्रयाला असलेला अंतरात्मा भाग्यवान आहे.॥२॥
ਪਉੜੀ ॥
पौडी॥
ਮਿਲਿ ਨਾਰੀ ਸਤਸੰਗਿ ਮੰਗਲੁ ਗਾਵੀਆ ॥
प्राण्यांच्या रूपातील महिलांनी सत्संगात एकरूप होऊन परमेश्वराची स्तुती केली आहे.
ਘਰ ਕਾ ਹੋਆ ਬੰਧਾਨੁ ਬਹੁੜਿ ਨ ਧਾਵੀਆ ॥
त्यामुळे हृदय स्थिर होते आणि इंद्रिये दुर्गुणांकडे धावत नाहीत.
ਬਿਨਠੀ ਦੁਰਮਤਿ ਦੁਰਤੁ ਸੋਇ ਕੂੜਾਵੀਆ ॥
वाईट आणि पाप नष्ट झाले आहेत आणि लबाडी जवळ येत नाही.
ਸੀਲਵੰਤਿ ਪਰਧਾਨਿ ਰਿਦੈ ਸਚਾਵੀਆ ॥
अंतःकरणात सत्य असल्यामुळे सजीव रूपातील स्त्री प्रतिष्ठित व प्रबळ झाली आहे.
ਅੰਤਰਿ ਬਾਹਰਿ ਇਕੁ ਇਕ ਰੀਤਾਵੀਆ ॥
मी भेद बाहेर जीवन समान धोरण केले आहे की.
ਮਨਿ ਦਰਸਨ ਕੀ ਪਿਆਸ ਚਰਣ ਦਾਸਾਵੀਆ ॥
परमेश्वराला पाहण्याची माझ्या मनात इच्छा आहे, म्हणूनच मी त्याच्या चरणी दास झालो आहे.
ਸੋਭਾ ਬਣੀ ਸੀਗਾਰੁ ਖਸਮਿ ਜਾਂ ਰਾਵੀਆ ॥
पती प्रभूच्या आनंदामुळे ती सुंदर झाली आहे आणि त्याचे प्रेम तिचे शोभा बनले आहे.
ਮਿਲੀਆ ਆਇ ਸੰਜੋਗਿ ਜਾਂ ਤਿਸੁ ਭਾਵੀਆ ॥੧੫॥
भगवंताला आवडले तेव्हा ते योगायोगाने मिळाले ॥१५॥
ਸਲੋਕ ਮਃ ੫ ॥
श्लोक महाला ५ ॥
ਹਭਿ ਗੁਣ ਤੈਡੇ ਨਾਨਕ ਜੀਉ ਮੈ ਕੂ ਥੀਏ ਮੈ ਨਿਰਗੁਣ ਤੇ ਕਿਆ ਹੋਵੈ ॥
नानक म्हणतात! हे देवा! मला तुझ्याकडून सर्व गुण मिळाले आहेत, मी काय करू?
ਤਉ ਜੇਵਡੁ ਦਾਤਾਰੁ ਨ ਕੋਈ ਜਾਚਕੁ ਸਦਾ ਜਾਚੋਵੈ ॥੧॥
तुझ्यासारखा देणारा दुसरा कोणी नाही, माझ्यासारखा भिकारी तुझ्याकडे सतत मागत असतो.॥ १॥
ਮਃ ੫ ॥
महाला ५ ॥
ਦੇਹ ਛਿਜੰਦੜੀ ਊਣ ਮਝੂਣਾ ਗੁਰਿ ਸਜਣਿ ਜੀਉ ਧਰਾਇਆ ॥
माझे शरीर अशक्त झाल्याचे पाहून मी खूप निराश झालो, परंतु परमपूज्य गुरूंनी माझ्या हृदयाला प्रोत्साहन दिले आहे.
ਹਭੇ ਸੁਖ ਸੁਹੇਲੜਾ ਸੁਤਾ ਜਿਤਾ ਜਗੁ ਸਬਾਇਆ ॥੨॥
मी सर्व जग जिंकले आहे आणि जीवनातील सर्व सुखे मी प्राप्त केली आहेत. ॥२॥
ਪਉੜੀ ॥
पौडी॥
ਵਡਾ ਤੇਰਾ ਦਰਬਾਰੁ ਸਚਾ ਤੁਧੁ ਤਖਤੁ ॥
हे देवा! तुझा दरबार खूप मोठा आहे आणि तुझे सिंहासन दृढ आहे.
ਸਿਰਿ ਸਾਹਾ ਪਾਤਿਸਾਹੁ ਨਿਹਚਲੁ ਚਉਰੁ ਛਤੁ ॥
तू सर्व जगाचा महान राजा आहेस, तुझे मेघ आणि छत्र अचल आहेत.
ਜੋ ਭਾਵੈ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ ਸੋਈ ਸਚੁ ਨਿਆਉ ॥
देवाला जे मान्य आहे तोच खरा न्याय.
ਜੇ ਭਾਵੈ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ ਨਿਥਾਵੇ ਮਿਲੈ ਥਾਉ ॥
देवाने स्वीकारले तर निराधारांनाही आधार मिळतो.
ਜੋ ਕੀਨ੍ਹ੍ਹੀ ਕਰਤਾਰਿ ਸਾਈ ਭਲੀ ਗਲ ॥
देवाने जे केले ते चांगलेच आहे.
ਜਿਨ੍ਹ੍ਹੀ ਪਛਾਤਾ ਖਸਮੁ ਸੇ ਦਰਗਾਹ ਮਲ ॥
ज्याने मालक ओळखला त्याला दर्ग्यात स्थान मिळाले आहे.
ਸਹੀ ਤੇਰਾ ਫੁਰਮਾਨੁ ਕਿਨੈ ਨ ਫੇਰੀਐ ॥
तुमची ऑर्डर नेहमीच बरोबर असते आणि त्याचे आनंदाने पालन केले पाहिजे.
ਕਾਰਣ ਕਰਣ ਕਰੀਮ ਕੁਦਰਤਿ ਤੇਰੀਐ ॥੧੬॥
हे कृपानिधी! तू सर्व गोष्टींचा निर्माता आहेस आणि हा तुझा निर्मिलेला स्वभाव आहे. ॥१६॥
ਸਲੋਕ ਮਃ ੫ ॥
श्लोक महाला ५ ॥
ਸੋਇ ਸੁਣੰਦੜੀ ਮੇਰਾ ਤਨੁ ਮਨੁ ਮਉਲਾ ਨਾਮੁ ਜਪੰਦੜੀ ਲਾਲੀ ॥
हे परमेश्वरा! तुझी कीर्ती ऐकून माझे शरीर आणि मन फुलले आहे आणि तुझ्या नामस्मरणाने माझा चेहरा लाल झाला आहे.
ਪੰਧਿ ਜੁਲੰਦੜੀ ਮੇਰਾ ਅੰਦਰੁ ਠੰਢਾ ਗੁਰ ਦਰਸਨੁ ਦੇਖਿ ਨਿਹਾਲੀ ॥੧॥
तुझ्या मार्गाने माझे मन थंड झाले आहे आणि गुरूंचे दर्शन घेऊन मी प्रसन्न झालो आहे.॥१॥
ਮਃ ੫ ॥
महाला ५ ॥
ਹਠ ਮੰਝਾਹੂ ਮੈ ਮਾਣਕੁ ਲਧਾ ॥
मला माझ्या आत्म्यामधून नावाचा माणिक सापडला आहे.
ਮੁਲਿ ਨ ਘਿਧਾ ਮੈ ਕੂ ਸਤਿਗੁਰਿ ਦਿਤਾ ॥
खरे तर ही मी किंमत म्हणून घेतली नाही, ती मला सतगुरूंनी दिली आहे.
ਢੂੰਢ ਵਞਾਈ ਥੀਆ ਥਿਤਾ ॥
आता माझा शोध संपला आहे आणि मी स्थिर आहे.
ਜਨਮੁ ਪਦਾਰਥੁ ਨਾਨਕ ਜਿਤਾ ॥੨॥
हे नानक! मी माझ्या जन्माचे द्रव्य जिंकले आहे, म्हणजेच मी माझा जन्म सफल केला आहे. ॥२॥
ਪਉੜੀ ॥
पौडी॥
ਜਿਸ ਕੈ ਮਸਤਕਿ ਕਰਮੁ ਹੋਇ ਸੋ ਸੇਵਾ ਲਾਗਾ ॥
ज्याच्या कपाळावर सौभाग्य लिहिलेले असते तोच भगवंताच्या सेवेत मग्न असतो.
ਜਿਸੁ ਗੁਰ ਮਿਲਿ ਕਮਲੁ ਪ੍ਰਗਾਸਿਆ ਸੋ ਅਨਦਿਨੁ ਜਾਗਾ ॥
गुरूंच्या भेटीनंतर ज्याचे हृदय कमळात फुलले आहे, तो आसक्ती आणि मोहातून रात्रंदिवस जागृत राहतो.
ਲਗਾ ਰੰਗੁ ਚਰਣਾਰਬਿੰਦ ਸਭੁ ਭ੍ਰਮੁ ਭਉ ਭਾਗਾ ॥
जो भगवंताच्या चरणकमळांशी संलग्न झाला आहे, त्याचे सर्व भ्रम आणि भय नाहीसे झाले आहेत.