Page 142
ਪਰਬਤੁ ਸੁਇਨਾ ਰੁਪਾ ਹੋਵੈ ਹੀਰੇ ਲਾਲ ਜੜਾਉ ॥
जरी मला हिरे आणि दागिन्यांनी जडलेला सोन्या-चांदीचा डोंगर सापडला तरी
ਭੀ ਤੂੰਹੈ ਸਾਲਾਹਣਾ ਆਖਣ ਲਹੈ ਨ ਚਾਉ ॥੧॥
मी अजूनही तुझी स्तुती करीन आणि तुझी स्तुती करण्याचा माझा उत्साह कधीही संपणार नाही. ॥१॥
ਮਃ ੧ ॥
महला ॥१॥
ਭਾਰ ਅਠਾਰਹ ਮੇਵਾ ਹੋਵੈ ਗਰੁੜਾ ਹੋਇ ਸੁਆਉ ॥
हे परमेश्वरा! जर माझ्या अठरा पौंड वजनाची सर्व झाडे सुक्या मेव्यात बदलली तर त्याची चव गुळासारखी गोड असेल.
ਚੰਦੁ ਸੂਰਜੁ ਦੁਇ ਫਿਰਦੇ ਰਖੀਅਹਿ ਨਿਹਚਲੁ ਹੋਵੈ ਥਾਉ ॥
जर माझे निवासस्थान स्थिर झाले तर ज्याभोवती सूर्य आणि चंद्र दोन्ही फिरत राहतील,
ਭੀ ਤੂੰਹੈ ਸਾਲਾਹਣਾ ਆਖਣ ਲਹੈ ਨ ਚਾਉ ॥੨॥
तरीही, मी तुझी स्तुती करीन आणि तुझी स्तुती करण्याची माझी इच्छा माझ्या हृदयातून जाणार नाही. ॥२॥
ਮਃ ੧ ॥
महला ॥१॥
ਜੇ ਦੇਹੈ ਦੁਖੁ ਲਾਈਐ ਪਾਪ ਗਰਹ ਦੁਇ ਰਾਹੁ ॥
हे परमेश्वरा! जर माझ्या शरीराला दुखापत झाली आणि राहू आणि केतू हे दोन्ही अशुभ ग्रह मला त्रास दिला,
ਰਤੁ ਪੀਣੇ ਰਾਜੇ ਸਿਰੈ ਉਪਰਿ ਰਖੀਅਹਿ ਏਵੈ ਜਾਪੈ ਭਾਉ ॥
रक्तपिपासू राजा जरी माझ्या डोक्यावर राज्य करत असला, तरी तुझे माझ्यावर प्रेम आहे असे मला वाटेल.
ਭੀ ਤੂੰਹੈ ਸਾਲਾਹਣਾ ਆਖਣ ਲਹੈ ਨ ਚਾਉ ॥੩॥
हे परमेश्वरा! मी अजूनही तुझी स्तुती करीन आणि तुझी स्तुती करण्याची माझी इच्छा कधीच संपणार नाही. ॥३॥
ਮਃ ੧ ॥
महला ॥१॥
ਅਗੀ ਪਾਲਾ ਕਪੜੁ ਹੋਵੈ ਖਾਣਾ ਹੋਵੈ ਵਾਉ ॥
जर माझ्यासाठी आग आणि थंडी हे माझे कपडे आणि हवा माझे अन्न आहे
ਸੁਰਗੈ ਦੀਆ ਮੋਹਣੀਆ ਇਸਤਰੀਆ ਹੋਵਨਿ ਨਾਨਕ ਸਭੋ ਜਾਉ ॥
आणि जर स्वर्गातील सुंदर अप्सरा माझ्या पत्नी असतील तर हे नानक! या सर्व गोष्टी क्षणभंगुर आहेत.
ਭੀ ਤੂਹੈ ਸਾਲਾਹਣਾ ਆਖਣ ਲਹੈ ਨ ਚਾਉ ॥੪॥
हे परमेश्वरा! मी अजूनही तुझी स्तुती करीन. तुझी स्तुती करण्याची तीव्र इच्छा कधीच दूर होत नाही. ॥४॥
ਪਵੜੀ ॥
पउडी ॥
ਬਦਫੈਲੀ ਗੈਬਾਨਾ ਖਸਮੁ ਨ ਜਾਣਈ ॥
दुष्कर्म करणारा जो भूत आहे तो परमेश्वराला ओळखत नाही.
ਸੋ ਕਹੀਐ ਦੇਵਾਨਾ ਆਪੁ ਨ ਪਛਾਣਈ ॥
ज्याला स्वतःचा स्वभाव कळत नाही त्याला वेडा म्हणतात.
ਕਲਹਿ ਬੁਰੀ ਸੰਸਾਰਿ ਵਾਦੇ ਖਪੀਐ ॥
या जगात कलह हानीकारक आहे कारण वादात मनुष्याला विनाकारण त्रास होतो.
ਵਿਣੁ ਨਾਵੈ ਵੇਕਾਰਿ ਭਰਮੇ ਪਚੀਐ ॥
हरिनामाशिवाय जीव निरुपयोगी असून भ्रम व विकारात नष्ट होतो.
ਰਾਹ ਦੋਵੈ ਇਕੁ ਜਾਣੈ ਸੋਈ ਸਿਝਸੀ ॥
जो दोन्ही मार्ग एका परमेश्वराकडे नेणारा समजतो तो मुक्त होईल.
ਕੁਫਰ ਗੋਅ ਕੁਫਰਾਣੈ ਪਇਆ ਦਝਸੀ ॥
खोटे बोलणारा नरकात जळून राख होतो.
ਸਭ ਦੁਨੀਆ ਸੁਬਹਾਨੁ ਸਚਿ ਸਮਾਈਐ ॥
जर माणूस सत्यात लीन राहिला तर त्याच्यासाठी संपूर्ण जग सुंदर आहे.
ਸਿਝੈ ਦਰਿ ਦੀਵਾਨਿ ਆਪੁ ਗਵਾਈਐ ॥੯॥
आपला अहंकार मिटवून तो परमेश्वराच्या दरबारात मान-प्रतिष्ठा मिळवण्यात यशस्वी होतो.
ਮਃ ੧ ਸਲੋਕੁ ॥
महला १ श्लोक॥
ਸੋ ਜੀਵਿਆ ਜਿਸੁ ਮਨਿ ਵਸਿਆ ਸੋਇ ॥
ज्याच्या मनात परमेश्वर वास करतो तोच जिवंत मानला जातो.
ਨਾਨਕ ਅਵਰੁ ਨ ਜੀਵੈ ਕੋਇ ॥
हे नानक! [परपरमेश्वराच्या नावाशिवाय कोणीही जगू शकत नाही.
ਜੇ ਜੀਵੈ ਪਤਿ ਲਥੀ ਜਾਇ ॥
तो मेलेल्या माणसासारखा आहे. जरी तो जिवंत राहिला तरी तो मान आणि प्रतिष्ठा गमावून जग सोडून जातो.
ਸਭੁ ਹਰਾਮੁ ਜੇਤਾ ਕਿਛੁ ਖਾਇ ॥
तो जे काही खातो ते हराम (निषिद्ध) बनते.
ਰਾਜਿ ਰੰਗੁ ਮਾਲਿ ਰੰਗੁ ॥
काहींना राज्यकारभाराची तर काहींना संपत्तीची आवड असते.
ਰੰਗਿ ਰਤਾ ਨਚੈ ਨੰਗੁ ॥
असा निर्लज्ज माणूस नग्न नाचत असतो, भ्रमाच्या भानगडीत मग्न असतो.
ਨਾਨਕ ਠਗਿਆ ਮੁਠਾ ਜਾਇ ॥
हे नानक! तो इतरांची फसवणूक करतो आणि त्यांना लुटतो.
ਵਿਣੁ ਨਾਵੈ ਪਤਿ ਗਇਆ ਗਵਾਇ ॥੧॥
परमेश्वराच्या नावाशिवाय तो आपली प्रतिष्ठा गमावतो. ॥१॥
ਮਃ ੧ ॥
महला १
ਕਿਆ ਖਾਧੈ ਕਿਆ ਪੈਧੈ ਹੋਇ ॥
हे जीव! स्वादिष्ट भोजन खाणे, सुंदर वस्त्रे परिधान करणे याचा अर्थ काय?
ਜਾ ਮਨਿ ਨਾਹੀ ਸਚਾ ਸੋਇ ॥
जर तो परमेश्वर तुमच्या मनात वास करत नसेल तर
ਕਿਆ ਮੇਵਾ ਕਿਆ ਘਿਉ ਗੁੜੁ ਮਿਠਾ ਕਿਆ ਮੈਦਾ ਕਿਆ ਮਾਸੁ ॥
सुका मेवा, गोड गूळ, मैदा, मांस खाण्यात काय अर्थ आहे?
ਕਿਆ ਕਪੜੁ ਕਿਆ ਸੇਜ ਸੁਖਾਲੀ ਕੀਜਹਿ ਭੋਗ ਬਿਲਾਸ ॥
सुंदर कपडे घालणे, आरामदायी पलंगावर आराम करणे आणि ऐषोआरामाचा आनंद घेणे याचा अर्थ काय?
ਕਿਆ ਲਸਕਰ ਕਿਆ ਨੇਬ ਖਵਾਸੀ ਆਵੈ ਮਹਲੀ ਵਾਸੁ ॥
सैन्य, द्वारपाल, कर्मचारी ठेवणे आणि वाड्यांमध्ये राहणे याचा अर्थ काय?
ਨਾਨਕ ਸਚੇ ਨਾਮ ਵਿਣੁ ਸਭੇ ਟੋਲ ਵਿਣਾਸੁ ॥੨॥
हे नानक! परमेश्वराच्या नामाशिवाय सर्व गोष्टी क्षणभंगुर आहेत. ॥२॥
ਪਵੜੀ ॥
पउडी ॥
ਜਾਤੀ ਦੈ ਕਿਆ ਹਥਿ ਸਚੁ ਪਰਖੀਐ ॥
उच्चवर्णीय लोकांच्या ताब्यात काहीही नाही कारण परमेश्वर फक्त जीवांचे चांगले आणि वाईट कर्म तपासतो. सवर्णांचा अभिमान विषासारखा आहे.
ਮਹੁਰਾ ਹੋਵੈ ਹਥਿ ਮਰੀਐ ਚਖੀਐ ॥
एखाद्या व्यक्तीच्या हातात विष असेल तर तो ते विष प्राशन करतो आणि आपला जीव देतो.
ਸਚੇ ਕੀ ਸਿਰਕਾਰ ਜੁਗੁ ਜੁਗੁ ਜਾਣੀਐ ॥
सत्य-परमेश्वराचे सरकार युगानुयुगे ओळखले जाते.
ਹੁਕਮੁ ਮੰਨੇ ਸਿਰਦਾਰੁ ਦਰਿ ਦੀਬਾਣੀਐ ॥
त्याच्या आदेशाचे पालन करणारा त्याच्या दरबारात आदरणीय बनतो.
ਫੁਰਮਾਨੀ ਹੈ ਕਾਰ ਖਸਮਿ ਪਠਾਇਆ ॥
नामस्मरणाचे कार्य करावे हा सत्यप्रभूंचा आदेश आहे. म्हणूनच परमेश्वराने माणसाला जगात पाठवले आहे.
ਤਬਲਬਾਜ ਬੀਚਾਰ ਸਬਦਿ ਸੁਣਾਇਆ ॥
या परमेश्वराची उपासना गुरू नानक यांनी भाषणातून लोकांना सांगितली आहे.
ਇਕਿ ਹੋਏ ਅਸਵਾਰ ਇਕਨਾ ਸਾਖਤੀ ॥
हे ऐकून गुरुमुखाने आपले घोडे चढवले आणि इतर अनेकजण त्यांना तयार करत आहेत.
ਇਕਨੀ ਬਧੇ ਭਾਰ ਇਕਨਾ ਤਾਖਤੀ ॥੧੦॥
अनेकांनी आपले सामान बांधले आणि अनेक जण चढून निघून गेले. ॥१०॥
ਸਲੋਕੁ ਮਃ ੧ ॥
श्लोक महला १ ॥
ਜਾ ਪਕਾ ਤਾ ਕਟਿਆ ਰਹੀ ਸੁ ਪਲਰਿ ਵਾੜਿ ॥
धान्य पिकल्यावर शेतकरी त्याची कापणी करतो. फक्त गवत आणि पेंढा शिल्लक राहतात.
ਸਣੁ ਕੀਸਾਰਾ ਚਿਥਿਆ ਕਣੁ ਲਇਆ ਤਨੁ ਝਾੜਿ ॥
पिकातील दाणे काढले जातात आणि हवेत उडवून धान्य पिकापासून वेगळे केले जाते.
ਦੁਇ ਪੁੜ ਚਕੀ ਜੋੜਿ ਕੈ ਪੀਸਣ ਆਇ ਬਹਿਠੁ ॥
गिरणीचे दोन्ही दगड गोळा केल्यावर लोक येऊन धान्य दळायला बसतात.
ਜੋ ਦਰਿ ਰਹੇ ਸੁ ਉਬਰੇ ਨਾਨਕ ਅਜਬੁ ਡਿਠੁ ॥੧॥
जे मध्य अक्षाशी जोडलेले राहतात ते जतन केले जातात. हे नानक! मी पाहिलेली ही एक अद्भुत गोष्ट आहे. ॥१॥
ਮਃ ੧ ॥
महला ॥१॥
ਵੇਖੁ ਜਿ ਮਿਠਾ ਕਟਿਆ ਕਟਿ ਕੁਟਿ ਬਧਾ ਪਾਇ ॥
ऊस कापला जातो. तो स्वच्छ करून,त्याला एकत्र बांधले जाते.