Page 865
ਗੋਂਡ ਮਹਲਾ ੫ ॥
ગોંડ મહેલ ૫॥
ਰਾਮ ਰਾਮ ਸੰਗਿ ਕਰਿ ਬਿਉਹਾਰ ॥
હે જીવ! રામ નામથી જ વ્યવહાર કરે,
ਰਾਮ ਰਾਮ ਰਾਮ ਪ੍ਰਾਨ ਅਧਾਰ ॥
કારણ કે રામ જ પ્રાણોનો એકમાત્ર આધાર છે.
ਰਾਮ ਰਾਮ ਰਾਮ ਕੀਰਤਨੁ ਗਾਇ ॥
રામનું જ કીર્તિગાન કરવું જોઈએ,
ਰਮਤ ਰਾਮੁ ਸਭ ਰਹਿਓ ਸਮਾਇ ॥੧॥
કારણ કે પ્રેમાળ રામ બધામાં જ સમાયેલ છે ॥૧॥
ਸੰਤ ਜਨਾ ਮਿਲਿ ਬੋਲਹੁ ਰਾਮ ॥
સંતજનોની સાથે મળીને રામ નામ જ બોલ,
ਸਭ ਤੇ ਨਿਰਮਲ ਪੂਰਨ ਕਾਮ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
આ જ બધાથી પવિત્ર છે અને મનોકામના પૂર્ણ કરનાર છે ॥૧॥વિરામ॥
ਰਾਮ ਰਾਮ ਧਨੁ ਸੰਚਿ ਭੰਡਾਰ ॥
રામ નામનું ધન એકત્રિત કરીને ભંડાર ભરી લે.
ਰਾਮ ਰਾਮ ਰਾਮ ਕਰਿ ਆਹਾਰ ॥
રામ નામનું પોતાનું ભોજન બનાવી લે.
ਰਾਮ ਰਾਮ ਵੀਸਰਿ ਨਹੀ ਜਾਇ ॥
રામ નામ ક્યારેય ભૂલવું જોઈએ નહીં.
ਕਰਿ ਕਿਰਪਾ ਗੁਰਿ ਦੀਆ ਬਤਾਇ ॥੨॥
ગુરુએ કૃપા કરી આ કહી દીધું છે ॥૨॥
ਰਾਮ ਰਾਮ ਰਾਮ ਸਦਾ ਸਹਾਇ ॥
રામ હંમેશા જ મારી મદદ કરે છે,
ਰਾਮ ਰਾਮ ਰਾਮ ਲਿਵ ਲਾਇ ॥
આથી રામ નામમાં જ લગન લગાવી લીધી છે.
ਰਾਮ ਰਾਮ ਜਪਿ ਨਿਰਮਲ ਭਏ ॥
રામ નામ જપીને અમે નિર્મળ થઈ ગયા છીએ અને
ਜਨਮ ਜਨਮ ਕੇ ਕਿਲਬਿਖ ਗਏ ॥੩॥
આનાથી જન્મ-જન્માંતરના પાપ દૂર થઈ ગયા છે ॥૩॥
ਰਮਤ ਰਾਮ ਜਨਮ ਮਰਣੁ ਨਿਵਾਰੈ ॥
રામ નામનું સ્મરણ જન્મ-મરણનું ચક્ર મટાડી દે છે.
ਉਚਰਤ ਰਾਮ ਭੈ ਪਾਰਿ ਉਤਾਰੈ ॥
રામ નામનું ઉચ્ચારણ સંસાર સમુદ્રથી પાર કરાવી દે છે.
ਸਭ ਤੇ ਊਚ ਰਾਮ ਪਰਗਾਸ ॥
રામ નામનો પ્રકાશ સર્વોત્તમ છે.
ਨਿਸਿ ਬਾਸੁਰ ਜਪਿ ਨਾਨਕ ਦਾਸ ॥੪॥੮॥੧੦॥
હે દાસ નાનક! દિવસ-રાત રામને જપતો રહે ॥૪॥૮॥૧૦॥
ਗੋਂਡ ਮਹਲਾ ੫ ॥
ગોંડ મહેલ ૫॥
ਉਨ ਕਉ ਖਸਮਿ ਕੀਨੀ ਠਾਕਹਾਰੇ ॥
મારા માલિકે કામ, ક્રોધ, મોહ, લોભ તેમજ અહંકારને રોકી દીધા છે.
ਦਾਸ ਸੰਗ ਤੇ ਮਾਰਿ ਬਿਦਾਰੇ ॥
પ્રભુએ તેને પોતાના દાસને મળવાથી મારીને ભગાડી દીધો છે.
ਗੋਬਿੰਦ ਭਗਤ ਕਾ ਮਹਲੁ ਨ ਪਾਇਆ ॥
આ વિકારોએ ગોવિંદનાં ભક્તનું ઠેકાણું મેળવ્યું નથી.
ਰਾਮ ਜਨਾ ਮਿਲਿ ਮੰਗਲੁ ਗਾਇਆ ॥੧॥
રામના ભક્તજનોએ મળીને તેનું જ મંગળગાન કર્યું છે ॥૧॥
ਸਗਲ ਸ੍ਰਿਸਟਿ ਕੇ ਪੰਚ ਸਿਕਦਾਰ ॥
આ પાંચેય ભલે આખી સૃષ્ટીના સરદાર છે
ਰਾਮ ਭਗਤ ਕੇ ਪਾਨੀਹਾਰ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
પરંતુ રામ-ભક્તોના પાણી ભરનાર સેવક છે ॥૧॥વિરામ॥
ਜਗਤ ਪਾਸ ਤੇ ਲੇਤੇ ਦਾਨੁ ॥
આ જગતથી તો કર લે છે
ਗੋਬਿੰਦ ਭਗਤ ਕਉ ਕਰਹਿ ਸਲਾਮੁ ॥
પરંતુ ગોવિંદના ભક્તોને હંમેશા સલામ કરે છે.
ਲੂਟਿ ਲੇਹਿ ਸਾਕਤ ਪਤਿ ਖੋਵਹਿ ॥
આ પદાર્થવાદી જીવોનાં શુભ ગુણોને લૂંટી લે છે અને તેની ઈજ્જત ગુમાવી દે છે પરંતુ
ਸਾਧ ਜਨਾ ਪਗ ਮਲਿ ਮਲਿ ਧੋਵਹਿ ॥੨॥
સાધુજનોના પગ ઘસી-ઘસીને ધોવે છે ॥૨॥
ਪੰਚ ਪੂਤ ਜਣੇ ਇਕ ਮਾਇ ॥
એક માયા માઈએ આ પાંચેય પુત્રોને જન્મ આપ્યો છે અને
ਉਤਭੁਜ ਖੇਲੁ ਕਰਿ ਜਗਤ ਵਿਆਇ ॥
તેને ઈંડાથી, ગર્ભથી, ગરમીથી તેમ જ ડાળીથી જન્મેલા જીવની રમત રચીને જગતને ઉત્પન્ન કર્યું છે.
ਤੀਨਿ ਗੁਣਾ ਕੈ ਸੰਗਿ ਰਚਿ ਰਸੇ ॥
રજોગુણી, તમોગુણી તેમજ સતોગુણી જીવોની સાથે મળીને આનંદ કરે છે
ਇਨ ਕਉ ਛੋਡਿ ਊਪਰਿ ਜਨ ਬਸੇ ॥੩॥
આ વિકારોને છોડીને ભક્તજન આનાથી ઉપર વસે છે ॥૩॥
ਕਰਿ ਕਿਰਪਾ ਜਨ ਲੀਏ ਛਡਾਇ ॥
પ્રભુએ કૃપા કરીને ભક્તજનોને છોડાવી લીધા છે,
ਜਿਸ ਕੇ ਸੇ ਤਿਨਿ ਰਖੇ ਹਟਾਇ ॥
જેના આ ઉત્પન્ન કરેલ છે, તેને જ આને વિકારોથી દૂર કર્યો છે.
ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਭਗਤਿ ਪ੍ਰਭ ਸਾਰੁ ॥
હે નાનક! પ્રભુનું ભક્તિ ઉત્તમ છે
ਬਿਨੁ ਭਗਤੀ ਸਭ ਹੋਇ ਖੁਆਰੁ ॥੪॥੯॥੧੧॥
ભક્તિ વગર બધા હેરાન થાય છે ॥૪॥૯॥૧૧॥
ਗੋਂਡ ਮਹਲਾ ੫ ॥
ગોંડ મહેલ ૫॥
ਕਲਿ ਕਲੇਸ ਮਿਟੇ ਹਰਿ ਨਾਇ ॥
હરિનું નામ જપવાથી બધા મતભેદ-ક્લેશ મટી જાય છે.
ਦੁਖ ਬਿਨਸੇ ਸੁਖ ਕੀਨੋ ਠਾਉ ॥
આનાથી દુઃખોનો નાશ થઈ જાય છે અને સુખ જ સુખ બની રહે છે.
ਜਪਿ ਜਪਿ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਨਾਮੁ ਅਘਾਏ ॥
પ્રભુનું અમૃત નામ જપી-જપીને જીવ તૃપ્ત થઈ જાય છે અને
ਸੰਤ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ਸਗਲ ਫਲ ਪਾਏ ॥੧॥
સંતોની કૃપાથી બધા ફળ પ્રાપ્ત થઈ જાય છે ॥૧॥
ਰਾਮ ਜਪਤ ਜਨ ਪਾਰਿ ਪਰੇ ॥
રામ-નામ જપીને ભક્તજન સંસાર સમુદ્રથી પાર થઈ જાય છે અને
ਜਨਮ ਜਨਮ ਕੇ ਪਾਪ ਹਰੇ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
તેના જન્મ-જન્માંતરના પાપ નાશ થઈ જાય છે ॥૧॥વિરામ॥
ਗੁਰ ਕੇ ਚਰਨ ਰਿਦੈ ਉਰਿ ਧਾਰੇ ॥
ગુરુના ચરણ હૃદયમાં ધારણ કરી લે
ਅਗਨਿ ਸਾਗਰ ਤੇ ਉਤਰੇ ਪਾਰੇ ॥
આનાથી સંસારરૂપી આગ સમુદ્રથી પાર થઈ શકાય છે અને
ਜਨਮ ਮਰਣ ਸਭ ਮਿਟੀ ਉਪਾਧਿ ॥
જન્મ-મરણની બધી ઇજા મટી જાય છે અને
ਪ੍ਰਭ ਸਿਉ ਲਾਗੀ ਸਹਜਿ ਸਮਾਧਿ ॥੨॥
સરળ જ પ્રભુથી સમાધિ લાગી જાય છે ॥૨॥
ਥਾਨ ਥਨੰਤਰਿ ਏਕੋ ਸੁਆਮੀ ॥
એક સ્વામી જ બધામાં વસેલ છે.
ਸਗਲ ਘਟਾ ਕਾ ਅੰਤਰਜਾਮੀ ॥
અને તે બધાના દિલની વાત જાણે છે.
ਕਰਿ ਕਿਰਪਾ ਜਾ ਕਉ ਮਤਿ ਦੇਇ ॥
પોતાની કૃપા કરીને તે જેને પણ ઉપદેશ દે છે,
ਆਠ ਪਹਰ ਪ੍ਰਭ ਕਾ ਨਾਉ ਲੇਇ ॥੩॥
તે આઠ પ્રહર પ્રભુનું નામ જ લેતો રહે છે ॥૩॥
ਜਾ ਕੈ ਅੰਤਰਿ ਵਸੈ ਪ੍ਰਭੁ ਆਪਿ ॥
જેના અંતરમનમાં પ્રભુ પોતે આવી વસે છે,
ਤਾ ਕੈ ਹਿਰਦੈ ਹੋਇ ਪ੍ਰਗਾਸੁ ॥
તેના હૃદયમાં પ્રકાશ થઈ જાય છે.
ਭਗਤਿ ਭਾਇ ਹਰਿ ਕੀਰਤਨੁ ਕਰੀਐ ॥
ભક્તિ-ભાવથી હરિનું કીર્તન કરવું જોઈએ.
ਜਪਿ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮੁ ਨਾਨਕ ਨਿਸਤਰੀਐ ॥੪॥੧੦॥੧੨॥
હે નાનક! પરબ્રહ્મને જપીને મુક્તિ પ્રાપ્ત થઈ જાય છે ॥૪॥૧૦॥૧૨॥
ਗੋਂਡ ਮਹਲਾ ੫ ॥
ગોંડ મહેલ ૫॥