Page 845
ਭਗਤਿ ਵਛਲੁ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਹੈ ਗੁਰਮੁਖਿ ਹਰਿ ਲੀਨਾ ਰਾਮ ॥
હરિ નામ ભક્તવત્સલ છે, ગુરુના માધ્યમથી હરિમાં લીન થયેલ રહે છે.
ਬਿਨੁ ਹਰਿ ਨਾਮ ਨ ਜੀਵਦੇ ਜਿਉ ਜਲ ਬਿਨੁ ਮੀਨਾ ਰਾਮ ॥
જેમ પાણી વગર માછલી રહી શકતી નથી, તેમ જ ભક્તજન હરિ-નામ વગર જીવંત રહી શકતા નથી.
ਸਫਲ ਜਨਮੁ ਹਰਿ ਪਾਇਆ ਨਾਨਕ ਪ੍ਰਭਿ ਕੀਨਾ ਰਾਮ ॥੪॥੧॥੩॥
હે નાનક! જેને પ્રભુને મેળવી લીધો છે, તેનું જીવન સફળ થઈ ગયું છે ॥૪॥૧॥૩॥
ਬਿਲਾਵਲੁ ਮਹਲਾ ੪ ਸਲੋਕੁ ॥
બિલાવલ મહેલ ૪ શ્લોક॥
ਹਰਿ ਪ੍ਰਭੁ ਸਜਣੁ ਲੋੜਿ ਲਹੁ ਮਨਿ ਵਸੈ ਵਡਭਾਗੁ ॥
પોતાના સજ્જન પ્રભુને શોધી લે, જેના મનમાં વસી જાય છે, તે જ ભાગ્યશાળી છે.
ਗੁਰਿ ਪੂਰੈ ਵੇਖਾਲਿਆ ਨਾਨਕ ਹਰਿ ਲਿਵ ਲਾਗੁ ॥੧॥
હે નાનક! સંપૂર્ણ ગુરુએ મને તેનાં દર્શન કરાવી દીધા છે, આથી હવે મારી પરમાત્મામાં જ લગન લાગેલી છે ॥૧॥
ਛੰਤ ॥
છંદ ॥
ਮੇਰਾ ਹਰਿ ਪ੍ਰਭੁ ਰਾਵਣਿ ਆਈਆ ਹਉਮੈ ਬਿਖੁ ਝਾਗੇ ਰਾਮ ॥
હું પોતાના અહંકારરૂપી ઝેરને દૂર કરીને પ્રભુથી આનંદ કરવા આવી છું.
ਗੁਰਮਤਿ ਆਪੁ ਮਿਟਾਇਆ ਹਰਿ ਹਰਿ ਲਿਵ ਲਾਗੇ ਰਾਮ ॥
ગુરુના ઉપદેશ દ્વારા મેં પોતાના આત્મ અભિમાનને મટાડી દીધો છે અને મારી વૃત્તિ હરિ-નામમાં લાગેલી રહે છે.
ਅੰਤਰਿ ਕਮਲੁ ਪਰਗਾਸਿਆ ਗੁਰ ਗਿਆਨੀ ਜਾਗੇ ਰਾਮ ॥
મારુ હૃદય કમળ ખીલી ગયું છે, ગુરુના જ્ઞાને જગાડી દીધું છે.
ਜਨ ਨਾਨਕ ਹਰਿ ਪ੍ਰਭੁ ਪਾਇਆ ਪੂਰੈ ਵਡਭਾਗੇ ਰਾਮ ॥੧॥
હે નાનક! સંપૂર્ણ ભાગ્યથી પરમાત્માને પ્રાપ્ત કર્યો છે ॥૧॥
ਹਰਿ ਪ੍ਰਭੁ ਹਰਿ ਮਨਿ ਭਾਇਆ ਹਰਿ ਨਾਮਿ ਵਧਾਈ ਰਾਮ ॥
પ્રભુ જ મારા મનને ગમ્યો છે અને હરિ-નામ જ મારુ અભિનંદન છે.
ਗੁਰਿ ਪੂਰੈ ਪ੍ਰਭੁ ਪਾਇਆ ਹਰਿ ਹਰਿ ਲਿਵ ਲਾਈ ਰਾਮ ॥
સંપૂર્ણ ગુરુ દ્વારા પ્રભુને મેળવીને તેમાં જ લગન લગાવી છે.
ਅਗਿਆਨੁ ਅੰਧੇਰਾ ਕਟਿਆ ਜੋਤਿ ਪਰਗਟਿਆਈ ਰਾਮ ॥
મારો અજ્ઞાનનો અંધકાર મટી ગયો છે અને મનમાં પ્રકાશ પ્રકાશિત થઈ ગયો છે.
ਜਨ ਨਾਨਕ ਨਾਮੁ ਅਧਾਰੁ ਹੈ ਹਰਿ ਨਾਮਿ ਸਮਾਈ ਰਾਮ ॥੨॥
હે નાનક! નામ જ મારો જીવનાધાર છે અને હરિ-નામમાં જ થઈ ગઈ છું ॥૨॥
ਧਨ ਹਰਿ ਪ੍ਰਭਿ ਪਿਆਰੈ ਰਾਵੀਆ ਜਾਂ ਹਰਿ ਪ੍ਰਭ ਭਾਈ ਰਾਮ ॥
જ્યારે પ્રભુને સારી લાગી તો જ પ્રેમાળ પ્રભુએ તેનાથી આનંદ કર્યું.
ਅਖੀ ਪ੍ਰੇਮ ਕਸਾਈਆ ਜਿਉ ਬਿਲਕ ਮਸਾਈ ਰਾਮ ॥
તેની આંખો પ્રેમમાં એમ આકર્ષિત થઈ ગઈ જેમ બિલાડીની આંખ ઉંદર તરફ હોય છે.
ਗੁਰਿ ਪੂਰੈ ਹਰਿ ਮੇਲਿਆ ਹਰਿ ਰਸਿ ਆਘਾਈ ਰਾਮ ॥
સંપૂર્ણ ગુરુએ હરિથી મળાવી દીધો છે અને હરિ-રસ પીને તૃપ્ત થઈ ગઈ છું.
ਜਨ ਨਾਨਕ ਨਾਮਿ ਵਿਗਸਿਆ ਹਰਿ ਹਰਿ ਲਿਵ ਲਾਈ ਰਾਮ ॥੩॥
હે નાનક! હરિ-નામ દ્વારા તેનું હૃદય-કમળ ખીલી ગયું છે અને તે હરિમાં જ લગન લગાવીને રાખે છે ॥૩॥
ਹਮ ਮੂਰਖ ਮੁਗਧ ਮਿਲਾਇਆ ਹਰਿ ਕਿਰਪਾ ਧਾਰੀ ਰਾਮ ॥
પ્રભુએ કૃપા કરીને મને મૂર્ખ તેમજ નાસમજને પોતાની સાથે મળાવી લીધો છે.
ਧਨੁ ਧੰਨੁ ਗੁਰੂ ਸਾਬਾਸਿ ਹੈ ਜਿਨਿ ਹਉਮੈ ਮਾਰੀ ਰਾਮ ॥
તે ગુરુ ધન્ય છે, વખાણનું પાત્ર છે, જેને મારો અહંકાર નાશ કરી દીધો છે.
ਜਿਨ੍ਹ੍ਹ ਵਡਭਾਗੀਆ ਵਡਭਾਗੁ ਹੈ ਹਰਿ ਹਰਿ ਉਰ ਧਾਰੀ ਰਾਮ ॥
જે ભાગ્યશાળીઓનું ભાગ્ય ઉદય થઈ ગયું છે, તેને પરમાત્માને પોતાના હૃદયમાં વસાવી લીધો છે.
ਜਨ ਨਾਨਕ ਨਾਮੁ ਸਲਾਹਿ ਤੂ ਨਾਮੇ ਬਲਿਹਾਰੀ ਰਾਮ ॥੪॥੨॥੪॥
હે નાનક! તું નામની સ્તુતિ કરતો રહે અને નામ પર બલિહાર થઈ જા ॥૪॥૨॥૪॥
ਬਿਲਾਵਲੁ ਮਹਲਾ ੫ ਛੰਤ
બિલાવલ મહેલ ૫ છંદ
ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
એક શાશ્વત પરમાત્મા છે જે સાચા ગુરુની કૃપાથી પ્રાપ્ત થાય છે
ਮੰਗਲ ਸਾਜੁ ਭਇਆ ਪ੍ਰਭੁ ਅਪਨਾ ਗਾਇਆ ਰਾਮ ॥
હે બહેનપણી! ખુબ ખુશીની તક આવી બની છે, મેં પોતાના પ્રભુનું યશોગાન કર્યું છે.
ਅਬਿਨਾਸੀ ਵਰੁ ਸੁਣਿਆ ਮਨਿ ਉਪਜਿਆ ਚਾਇਆ ਰਾਮ ॥
જ્યારે પોતાના અવિનાશી વરનું નામ સાંભળ્યું તો મારા મનમાં ખૂબ ઈચ્છા ઉત્પન્ન થઈ ગઈ.
ਮਨਿ ਪ੍ਰੀਤਿ ਲਾਗੈ ਵਡੈ ਭਾਗੈ ਕਬ ਮਿਲੀਐ ਪੂਰਨ ਪਤੇ ॥
ખુબ ભાગ્યથી મારા મનમાં તેના માટે પ્રેમ લાગેલ છે, હવે પૂર્ણ પતિ-પ્રભુથી ક્યારે મેળાપ થશે?
ਸਹਜੇ ਸਮਾਈਐ ਗੋਵਿੰਦੁ ਪਾਈਐ ਦੇਹੁ ਸਖੀਏ ਮੋਹਿ ਮਤੇ ॥
હે બહેનપણી! મને એવી શિક્ષા દે કે હું ગોવિંદને મેળવી લઉં અને સરળ જ તેમાં લીન રહું.
ਦਿਨੁ ਰੈਣਿ ਠਾਢੀ ਕਰਉ ਸੇਵਾ ਪ੍ਰਭੁ ਕਵਨ ਜੁਗਤੀ ਪਾਇਆ ॥
હું દિવસ-રાત તેની ખૂબ સેવા કરીશ, પછી ક્યાં વિચારથી પ્રભુને મેળવી શકાય છે.
ਬਿਨਵੰਤਿ ਨਾਨਕ ਕਰਹੁ ਕਿਰਪਾ ਲੈਹੁ ਮੋਹਿ ਲੜਿ ਲਾਇਆ ॥੧॥
હે પ્રભુ! નાનકની વિનંતી છે કે કૃપા કરીને મને પોતાની સાથે મળાવી લે ॥૧॥
ਭਇਆ ਸਮਾਹੜਾ ਹਰਿ ਰਤਨੁ ਵਿਸਾਹਾ ਰਾਮ ॥
જયારે શુભ સમય આવ્યો તો મેં હરિરૂપી રત્ન ખરીદી લીધો.
ਖੋਜੀ ਖੋਜਿ ਲਧਾ ਹਰਿ ਸੰਤਨ ਪਾਹਾ ਰਾਮ ॥
શોધી શોધીને તેને હરિના સંતોથી શોધ્યો છે.
ਮਿਲੇ ਸੰਤ ਪਿਆਰੇ ਦਇਆ ਧਾਰੇ ਕਥਹਿ ਅਕਥ ਬੀਚਾਰੋ ॥
મને પ્રેમાળ સંત મળી ગયો છે, જે દયા કરીને અકથ્ય કથા કરતો રહે છે.
ਇਕ ਚਿਤਿ ਇਕ ਮਨਿ ਧਿਆਇ ਸੁਆਮੀ ਲਾਇ ਪ੍ਰੀਤਿ ਪਿਆਰੋ ॥
હું પ્રેમ લગાવીને એકાગ્રચિત્ત થઈને પોતાના સ્વામીનું ધ્યાન કરતી રહું છું.
ਕਰ ਜੋੜਿ ਪ੍ਰਭ ਪਹਿ ਕਰਿ ਬਿਨੰਤੀ ਮਿਲੈ ਹਰਿ ਜਸੁ ਲਾਹਾ ॥
પોતાના હાથ જોડીને હું પ્રભુથી વિનંતી કરું છું કે મને હરિ-યશરૂપી લાભ પ્રાપ્ત થાય.
ਬਿਨਵੰਤਿ ਨਾਨਕ ਦਾਸੁ ਤੇਰਾ ਮੇਰਾ ਪ੍ਰਭੁ ਅਗਮ ਅਥਾਹਾ ॥੨॥
નાનક વિનંતી કરે છે કે હે અગમ્ય-અથાહ પ્રભુ! હું તારો દાસ છું ॥૨॥