Page 540
ਨਾਨਕ ਹਰਿ ਜਪਿ ਸੁਖੁ ਪਾਇਆ ਮੇਰੀ ਜਿੰਦੁੜੀਏ ਸਭਿ ਦੂਖ ਨਿਵਾਰਣਹਾਰੋ ਰਾਮ ॥੧॥
નાનકનું કહેવું છે કે હે મારી આત્મા! હરિનું જાપ કરવાથી સુખની ઉપલબ્ધી થાય છે કારણ કે તે સર્વ દુઃખ નાશક છે ॥૧॥
ਸਾ ਰਸਨਾ ਧਨੁ ਧੰਨੁ ਹੈ ਮੇਰੀ ਜਿੰਦੁੜੀਏ ਗੁਣ ਗਾਵੈ ਹਰਿ ਪ੍ਰਭ ਕੇਰੇ ਰਾਮ ॥
હે મારી આત્મા! તે જીભ ધન્ય-ધન્ય છે જે ભગવાનનું યશોગાન કરે છે
ਤੇ ਸ੍ਰਵਨ ਭਲੇ ਸੋਭਨੀਕ ਹਹਿ ਮੇਰੀ ਜਿੰਦੁੜੀਏ ਹਰਿ ਕੀਰਤਨੁ ਸੁਣਹਿ ਹਰਿ ਤੇਰੇ ਰਾਮ ॥
તે કાન પણ સારા તથા અતિ સુંદર છે જે પરમાત્માનું ભજન-કીર્તન સાંભળતા રહે છે
ਸੋ ਸੀਸੁ ਭਲਾ ਪਵਿਤ੍ਰ ਪਾਵਨੁ ਹੈ ਮੇਰੀ ਜਿੰਦੁੜੀਏ ਜੋ ਜਾਇ ਲਗੈ ਗੁਰ ਪੈਰੇ ਰਾਮ ॥
તે માથું પણ સારું તથા પવિત્ર પાવન છે જે ગુરુના ચરણોમાં જઈને લાગે છે
ਗੁਰ ਵਿਟਹੁ ਨਾਨਕੁ ਵਾਰਿਆ ਮੇਰੀ ਜਿੰਦੁੜੀਏ ਜਿਨਿ ਹਰਿ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਚਿਤੇਰੇ ਰਾਮ ॥੨॥
હે મારી આત્મા! નાનક તે ગુરુ પર બલિહાર જાય છે જેમણે પરમાત્માનું નામ યાદ કરાવ્યું છે ॥૨॥
ਤੇ ਨੇਤ੍ਰ ਭਲੇ ਪਰਵਾਣੁ ਹਹਿ ਮੇਰੀ ਜਿੰਦੁੜੀਏ ਜੋ ਸਾਧੂ ਸਤਿਗੁਰੁ ਦੇਖਹਿ ਰਾਮ ॥
તે આંખ પણ શુભ અને સત્યના દરબારમાં સ્વીકાર થાય છે જે સાધુ સદ્દગુરુના દર્શન કરે છે
ਤੇ ਹਸਤ ਪੁਨੀਤ ਪਵਿਤ੍ਰ ਹਹਿ ਮੇਰੀ ਜਿੰਦੁੜੀਏ ਜੋ ਹਰਿ ਜਸੁ ਹਰਿ ਹਰਿ ਲੇਖਹਿ ਰਾਮ ॥
તે હાથ પણ પાવન અને પવિત્ર છે જે હરિ યશ અને હરિ-હરિ નામ લખતા રહે છે
ਤਿਸੁ ਜਨ ਕੇ ਪਗ ਨਿਤ ਪੂਜੀਅਹਿ ਮੇਰੀ ਜਿੰਦੁੜੀਏ ਜੋ ਮਾਰਗਿ ਧਰਮ ਚਲੇਸਹਿ ਰਾਮ ॥
તે ભક્તના ચરણોની હંમેશા પૂજા કરવી જોઈએ, જે ધર્મ-માર્ગનું અનુસરણ કરતા રહે છે
ਨਾਨਕੁ ਤਿਨ ਵਿਟਹੁ ਵਾਰਿਆ ਮੇਰੀ ਜਿੰਦੁੜੀਏ ਹਰਿ ਸੁਣਿ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਮਨੇਸਹਿ ਰਾਮ ॥੩॥
હે મારી આત્મા! નાનક તેના પર બલીહાર જાય છે, જે હરિ-યશ સાંભળે છે અને તેના નામ પર આસ્થા ધારણ કરે છે ॥૩॥
ਧਰਤਿ ਪਾਤਾਲੁ ਆਕਾਸੁ ਹੈ ਮੇਰੀ ਜਿੰਦੁੜੀਏ ਸਭ ਹਰਿ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਧਿਆਵੈ ਰਾਮ ॥
હે મારી આત્મા! ધરતી, પાતાળ તથા આકાશ બધા પરમાત્માના નામની આરાધના કરે છે
ਪਉਣੁ ਪਾਣੀ ਬੈਸੰਤਰੋ ਮੇਰੀ ਜਿੰਦੁੜੀਏ ਨਿਤ ਹਰਿ ਹਰਿ ਹਰਿ ਜਸੁ ਗਾਵੈ ਰਾਮ ॥
પવન, પાણી અને અગ્નિ દરરોજ જ પરમેશ્વરનું યશ ગાતા રહે છે
ਵਣੁ ਤ੍ਰਿਣੁ ਸਭੁ ਆਕਾਰੁ ਹੈ ਮੇਰੀ ਜਿੰਦੁੜੀਏ ਮੁਖਿ ਹਰਿ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਧਿਆਵੈ ਰਾਮ ॥
જંગલ, ઘાસ તથા આખું જગત જ પોતાના મુખથી પ્રભુનું નામ સ્મરણ કરે છે
ਨਾਨਕ ਤੇ ਹਰਿ ਦਰਿ ਪੈਨ੍ਹ੍ਹਾਇਆ ਮੇਰੀ ਜਿੰਦੁੜੀਏ ਜੋ ਗੁਰਮੁਖਿ ਭਗਤਿ ਮਨੁ ਲਾਵੈ ਰਾਮ ॥੪॥੪॥
નાનક કહે છે કે હે મારી આત્મા! જે વ્યક્તિ ગુરુમુખ બનીને પરમાત્માની ભક્તિને મનમાં ધારણ કરે છે તેને સત્યના દરબારમાં ઐશ્વર્ય-પરિધાન પહેરાવીને પ્રતિષ્ઠિત કરવામાં આવે છે ॥૪॥૪॥
ਬਿਹਾਗੜਾ ਮਹਲਾ ੪ ॥
રાગ બિહાગડા મહેલ ૪ ॥
ਜਿਨ ਹਰਿ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਨ ਚੇਤਿਓ ਮੇਰੀ ਜਿੰਦੁੜੀਏ ਤੇ ਮਨਮੁਖ ਮੂੜ ਇਆਣੇ ਰਾਮ ॥
હે મારી આત્મા! જેમણે પ્રભુના નામને ક્યારેય યાદ કર્યું નથી, તે સ્વેચ્છાચારી મૂંગા તેમજ નાસમજ છે
ਜੋ ਮੋਹਿ ਮਾਇਆ ਚਿਤੁ ਲਾਇਦੇ ਮੇਰੀ ਜਿੰਦੁੜੀਏ ਸੇ ਅੰਤਿ ਗਏ ਪਛੁਤਾਣੇ ਰਾਮ ॥
જે વ્યક્તિ પોતાનું મન મોહ-માયામાં લગાડે છે, હે મારી આત્મા! તે અંતકાળમાં મૃત્યુ લોકથી પશ્ચાતાપની અગ્નિમાં સળગતા ચાલ્યા જાય છે
ਹਰਿ ਦਰਗਹ ਢੋਈ ਨਾ ਲਹਨ੍ਹ੍ਹਿ ਮੇਰੀ ਜਿੰਦੁੜੀਏ ਜੋ ਮਨਮੁਖ ਪਾਪਿ ਲੁਭਾਣੇ ਰਾਮ ॥
જે સ્વેચ્છાચારી જીવ પાપમાં અનુયાયી બનેલા છે તેને હરિના દરબારમાં સહારો મળતો નથી
ਜਨ ਨਾਨਕ ਗੁਰ ਮਿਲਿ ਉਬਰੇ ਮੇਰੀ ਜਿੰਦੁੜੀਏ ਹਰਿ ਜਪਿ ਹਰਿ ਨਾਮਿ ਸਮਾਣੇ ਰਾਮ ॥੧॥
નાનકનું કહેવું છે કે હે મારી આત્મા! ગુરુને મળવાથી જીવનો સંસાર સાગરથી ઉદ્ધાર થઈ જાય છે તથા પ્રભુના નામનું ચિંતન કરતા જીવ નામમાં સમાય જાય છે ॥૧॥
ਸਭਿ ਜਾਇ ਮਿਲਹੁ ਸਤਿਗੁਰੂ ਕਉ ਮੇਰੀ ਜਿੰਦੁੜੀਏ ਜੋ ਹਰਿ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਦ੍ਰਿੜਾਵੈ ਰਾਮ ॥
હે મારી આત્મા! તમે બધા જઈને સાચા ગુરુને મળો, જે હરિનું નામ મનમાં વસાવે છે
ਹਰਿ ਜਪਦਿਆ ਖਿਨੁ ਢਿਲ ਨ ਕੀਜਈ ਮੇਰੀ ਜਿੰਦੁੜੀਏ ਮਤੁ ਕਿ ਜਾਪੈ ਸਾਹੁ ਆਵੈ ਕਿ ਨ ਆਵੈ ਰਾਮ ॥
હરિનું નામ સ્મરણ કરવામાં ક્ષણ વાર ઓણ મોડું ન કરો શું ખબર કે આગળનો શ્વાસ જીવનો આવશે અથવા જશે જ નહીં
ਸਾ ਵੇਲਾ ਸੋ ਮੂਰਤੁ ਸਾ ਘੜੀ ਸੋ ਮੁਹਤੁ ਸਫਲੁ ਹੈ ਮੇਰੀ ਜਿੰਦੁੜੀਏ ਜਿਤੁ ਹਰਿ ਮੇਰਾ ਚਿਤਿ ਆਵੈ ਰਾਮ ॥
હે મારી આત્મા! તે સમય, મુહૂર્ત, ઘડી તેમજ પળ શુભ છે, જ્યારે મારો પરમાત્મા મનમાં આવી જાય છે
ਜਨ ਨਾਨਕ ਨਾਮੁ ਧਿਆਇਆ ਮੇਰੀ ਜਿੰਦੁੜੀਏ ਜਮਕੰਕਰੁ ਨੇੜਿ ਨ ਆਵੈ ਰਾਮ ॥੨॥
નાનકનું કહેવું છે કે હે મારી આત્મા! જેણે પરમાત્માનું નામ સ્મરણ કર્યું છે યમદૂત તેની નજીક આવતા નથી ॥૨॥
ਹਰਿ ਵੇਖੈ ਸੁਣੈ ਨਿਤ ਸਭੁ ਕਿਛੁ ਮੇਰੀ ਜਿੰਦੁੜੀਏ ਸੋ ਡਰੈ ਜਿਨਿ ਪਾਪ ਕਮਤੇ ਰਾਮ ॥
હે મારી આત્મા! પરમાત્મા દરરોજ જ બધું સાંભળે છે અને સંભળાવે છે, જે લોકો પાપ કરતા રહે છે તેને જ ડર લાગે છે
ਜਿਸੁ ਅੰਤਰੁ ਹਿਰਦਾ ਸੁਧੁ ਹੈ ਮੇਰੀ ਜਿੰਦੁੜੀਏ ਤਿਨਿ ਜਨਿ ਸਭਿ ਡਰ ਸੁਟਿ ਘਤੇ ਰਾਮ ॥
જે મનુષ્યનું હૃદય શુદ્ધ છે તે પોતાના બધા ભય દૂર ફેંકી દે છે
ਹਰਿ ਨਿਰਭਉ ਨਾਮਿ ਪਤੀਜਿਆ ਮੇਰੀ ਜਿੰਦੁੜੀਏ ਸਭਿ ਝਖ ਮਾਰਨੁ ਦੁਸਟ ਕੁਪਤੇ ਰਾਮ ॥
હે મારી આત્મા! જે જીવનો નિર્ભય પરમેશ્વરના નામ પર નિશ્ચય છે, તેના વિરુદ્ધ બધા કામાદિક દુષ્ટ હોબાળો કરે છે