Page 534
ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਕੀ ਸਰਨੀ ਪਰੀਐ ਚਰਣ ਰੇਨੁ ਮਨੁ ਬਾਛੈ ॥੧॥
તેથી સાધુસંગતની શરણમાં જ આવવું જોઈએ અને મારું મન તેના ચરણધૂળની કામના કરે છે ॥૧॥
ਜੁਗਤਿ ਨ ਜਾਨਾ ਗੁਨੁ ਨਹੀ ਕੋਈ ਮਹਾ ਦੁਤਰੁ ਮਾਇ ਆਛੈ ॥
ના તો હું કોઈ યુક્તિ જાણું છું અને ના તો મારામાં કોઈ ગુણ હાજર છે આ માયા રૂપી જગત સાગરથી પાર થવું ખૂબ અઘરું છે
ਆਇ ਪਇਓ ਨਾਨਕ ਗੁਰ ਚਰਨੀ ਤਉ ਉਤਰੀ ਸਗਲ ਦੁਰਾਛੈ ॥੨॥੨॥੨੮॥
હે નાનક! હવે જ્યારે હું ગુરુ-ચરણોમાં આવી ગયો છું તો મારી હવસ નાશ થઈ ગઈ છે. ॥૨॥૨॥૨૮॥
ਦੇਵਗੰਧਾਰੀ ੫ ॥
રાગ દેવગંધારી ૫ ॥
ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਪ੍ਰਿਅ ਬਚਨ ਤੁਹਾਰੇ ॥
હે પ્રિય! તારા વચન અમૃત જેવા છે
ਅਤਿ ਸੁੰਦਰ ਮਨਮੋਹਨ ਪਿਆਰੇ ਸਭਹੂ ਮਧਿ ਨਿਰਾਰੇ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
હે વ્હાલા પ્રભુ! તું ખુબ જ સુંદર છે અને મનને મુગ્ધ કરવાવાળો છે, તું બધામાં વસે છે અને બધા થી અલગ છે ॥૧॥વિરામ॥
ਰਾਜੁ ਨ ਚਾਹਉ ਮੁਕਤਿ ਨ ਚਾਹਉ ਮਨਿ ਪ੍ਰੀਤਿ ਚਰਨ ਕਮਲਾਰੇ ॥
હે પ્રભુ! ન તો મને રાજની ઈચ્છા છે અને ન તો મને મુક્તિની અભિલાષા છે મારા મનને તો માત્ર તારા સુંદર કમળના પ્રેમની જ તીવ્ર લાલસા છે
ਬ੍ਰਹਮ ਮਹੇਸ ਸਿਧ ਮੁਨਿ ਇੰਦ੍ਰਾ ਮੋਹਿ ਠਾਕੁਰ ਹੀ ਦਰਸਾਰੇ ॥੧॥
દુનિયાના લોકો તો બ્રહ્મા, મહેશ, સિદ્ધ, મુનિ અને ઇન્દ્રદેવના દર્શનોની આશા કરતા હશે પરંતુ હું તો આ બધાના માલિક પ્રભુના દર્શનની ઈચ્છુક છું ॥૧॥
ਦੀਨੁ ਦੁਆਰੈ ਆਇਓ ਠਾਕੁਰ ਸਰਨਿ ਪਰਿਓ ਸੰਤ ਹਾਰੇ ॥
હે ઠાકુર જી! હું ગરીબ તારા દરવાજા પર આવ્યો છું તથા હારી-થાકીને તારા સંતોની શરણમાં આવ્યો છું
ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਪ੍ਰਭ ਮਿਲੇ ਮਨੋਹਰ ਮਨੁ ਸੀਤਲ ਬਿਗਸਾਰੇ ॥੨॥੩॥੨੯॥
હે નાનક! મને મનોહર પ્રભુ મળી ગયા છે જેના ફળસ્વરૂપ મારુ મન શીતળ થઈ ગયું છે અને ફૂલની જેમ ખીલી ગયું છે ॥૨॥૩॥૨૯॥
ਦੇਵਗੰਧਾਰੀ ਮਹਲਾ ੫ ॥
રાગ દેવગંધારી ૫ ॥
ਹਰਿ ਜਪਿ ਸੇਵਕੁ ਪਾਰਿ ਉਤਾਰਿਓ ॥
હરિનું નામ જપીને તેનો સેવક સંસારસાગરથી મુક્ત થઈ ગયો છે
ਦੀਨ ਦਇਆਲ ਭਏ ਪ੍ਰਭ ਅਪਨੇ ਬਹੁੜਿ ਜਨਮਿ ਨਹੀ ਮਾਰਿਓ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
દીનદયાળુ પરમાત્મા બધા સેવકોનો પોતાનો બની જાય છે તો એ વારંવાર જન્મ-મરણના ચક્રમાં નાખતો નથી ॥૧॥વિરામ॥
ਸਾਧਸੰਗਮਿ ਗੁਣ ਗਾਵਹ ਹਰਿ ਕੇ ਰਤਨ ਜਨਮੁ ਨਹੀ ਹਾਰਿਓ ॥
જે સાધુસંગતિમાં હરિના ગુણગાન કરે છે તે પોતાનો હીરા જેવો અમૂલ્ય જન્મ હારતો નથી
ਪ੍ਰਭ ਗੁਨ ਗਾਇ ਬਿਖੈ ਬਨੁ ਤਰਿਆ ਕੁਲਹ ਸਮੂਹ ਉਧਾਰਿਓ ॥੧॥
પ્રભુનું યશગાન કરવાથી તે વિષય-વિકારોના સાગરથી પાર થઈ જાય છે અને પોતાની વંશાવલીનો પણ ઉદ્ધાર કરી દે છે ॥૧॥
ਚਰਨ ਕਮਲ ਬਸਿਆ ਰਿਦ ਭੀਤਰਿ ਸਾਸਿ ਗਿਰਾਸਿ ਉਚਾਰਿਓ ॥
પ્રભુના ચરણ-કમળ તેના હૃદયમાં વસે છે અને પોતાના દરેક શ્વાસ અને ભોજન થી તે પ્રભુ નામનું ઉચ્ચારણ કરે છે
ਨਾਨਕ ਓਟ ਗਹੀ ਜਗਦੀਸੁਰ ਪੁਨਹ ਪੁਨਹ ਬਲਿਹਾਰਿਓ ॥੨॥੪॥੩੦॥
હે નાનક! મેં તો તે જગદીશ્વરની શરણ લીધી છે અને ફરી ફરી તેના પર બલિહાર જાઉં છું ॥૨॥૪॥૩૦॥
ਰਾਗੁ ਦੇਵਗੰਧਾਰੀ ਮਹਲਾ ੫ ਘਰੁ ੪॥
રાગ દેવગંધારી મહેલ ૫ ઘર ૪ ॥
ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
એક શાશ્વત પરમાત્મા છે જે સદ્દગુરુની કૃપાથી પ્રાપ્ત થાય છે ॥
ਕਰਤ ਫਿਰੇ ਬਨ ਭੇਖ ਮੋਹਨ ਰਹਤ ਨਿਰਾਰ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ઘણા બધા લોકો અનેક વેશ ધારણ કરીને પરમાત્મા માટે જંગલમાં ભટકતા રહે છે પરંતુ મોહન-પ્રભુ બધાથી અલગ જ રહે છે ॥૧॥વિરામ॥
ਕਥਨ ਸੁਨਾਵਨ ਗੀਤ ਨੀਕੇ ਗਾਵਨ ਮਨ ਮਹਿ ਧਰਤੇ ਗਾਰ ॥੧॥
તે કથન કરતા અને ઉપદેશ સંભળાવે છે તથા મધુર ગીત ગાય છે પરંતુ તેના મનમાં વિકારોની ગંદકી લાગેલી છે ॥૧॥
ਅਤਿ ਸੁੰਦਰ ਬਹੁ ਚਤੁਰ ਸਿਆਨੇ ਬਿਦਿਆ ਰਸਨਾ ਚਾਰ ॥੨॥
વાસ્તવમાં જે વ્યક્તિ વિદ્યાના ફળસ્વરૂપ મધુરભાષી અને સૂક્ષ્મ વક્તા છે, તે ખુબ સુંદર, ખુબ ચતુર અને બુદ્ધિમાન છે ॥૨॥
ਮਾਨ ਮੋਹ ਮੇਰ ਤੇਰ ਬਿਬਰਜਿਤ ਏਹੁ ਮਾਰਗੁ ਖੰਡੇ ਧਾਰ ॥੩॥
અભિમાન, મોહ અને પોતાના-પારકાથી પ્રતિબંધિત રહેવાનો માર્ગ તલવારની ધારની જેમ અઘરો છે ॥૩॥
ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਤਿਨਿ ਭਵਜਲੁ ਤਰੀਅਲੇ ਪ੍ਰਭ ਕਿਰਪਾ ਸੰਤ ਸੰਗਾਰ ॥੪॥੧॥੩੧॥
હે નાનક! પ્રભુની કૃપાથી જે વ્યક્તિ સંતોની સંગતિમાં રહે છે, તે સંસાર સાગરને પાર થઈ જાય છે ॥૪॥૧॥૩૧॥
ਰਾਗੁ ਦੇਵਗੰਧਾਰੀ ਮਹਲਾ ੫ ਘਰੁ ੫॥
રાગ દેવગંધારી મહેલ ૫ ઘર ૫ ॥
ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
એક શાશ્વત પરમાત્મા છે જે સદ્દગુરુની કૃપાથી પ્રાપ્ત થાય છે ॥
ਮੈ ਪੇਖਿਓ ਰੀ ਊਚਾ ਮੋਹਨੁ ਸਭ ਤੇ ਊਚਾ ॥
હે સખી! તે મોહક પ્રભુને મેં બધાથી ઉંચ્ચા જ જોયા છે
ਆਨ ਨ ਸਮਸਰਿ ਕੋਊ ਲਾਗੈ ਢੂਢਿ ਰਹੇ ਹਮ ਮੂਚਾ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
હું ખુબ શોધતો રહ્યો પરંતુ દુનિયામાં તેની સમાનતા બીજું કોઈ પણ કરી શકતું નથી ॥૧॥વિરામ॥
ਬਹੁ ਬੇਅੰਤੁ ਅਤਿ ਬਡੋ ਗਾਹਰੋ ਥਾਹ ਨਹੀ ਅਗਹੂਚਾ ॥
તે પ્રભુ અનંત, ખુબ ઊંડા તથા અગમ્ય અને પહોંચથી ઉપર છે
ਤੋਲਿ ਨ ਤੁਲੀਐ ਮੋਲਿ ਨ ਮੁਲੀਐ ਕਤ ਪਾਈਐ ਮਨ ਰੂਚਾ ॥੧॥
તે તોલવામાં અતુલનીય છે તથા તેનું મૂલ્યાંકન કરી શકાતું નથી, પછી મનમાં મનોહર પ્રભુને કેવી રીતે મેળવી શકાય? ॥૧॥
ਖੋਜ ਅਸੰਖਾ ਅਨਿਕ ਤਪੰਥਾ ਬਿਨੁ ਗੁਰ ਨਹੀ ਪਹੂਚਾ ॥
અનેક માર્ગો દ્વારા અસંખ્ય જ તેને જ શોધતા ફરે છે પરંતુ ગુરુ વગર કોઈ પણ તેના સુધી પહોંચી શકતું નથી
ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਕਿਰਪਾ ਕਰੀ ਠਾਕੁਰ ਮਿਲਿ ਸਾਧੂ ਰਸ ਭੂੰਚਾ ॥੨॥੧॥੩੨॥
હે નાનક! ઠાકુરજી એ મારા પર કૃપા કરી છે અને સાધુથી મળીને હવે હરિ-રસનો જ આનંદ પ્રાપ્ત કરું છું ॥૨॥૧॥૩૨॥