Page 1295
ਜਨ ਕੀ ਮਹਿਮਾ ਬਰਨਿ ਨ ਸਾਕਉ ਓਇ ਊਤਮ ਹਰਿ ਹਰਿ ਕੇਨ ॥੩॥
હું ભક્તોની મહિમાનું વર્ણન કરી શકતો નથી કારણ કે પરમાત્માએ તેમને ઉત્તમ બનાવી દીધા છે ॥૩॥
ਤੁਮ੍ਹ੍ਹ ਹਰਿ ਸਾਹ ਵਡੇ ਪ੍ਰਭ ਸੁਆਮੀ ਹਮ ਵਣਜਾਰੇ ਰਾਸਿ ਦੇਨ ॥
હે પ્રભુ! એકમાત્ર તું જ મોટો સૌદાગર છે અમે વ્યાપારીઓને તું જ રાશિ આપે છે
ਜਨ ਨਾਨਕ ਕਉ ਦਇਆ ਪ੍ਰਭ ਧਾਰਹੁ ਲਦਿ ਵਾਖਰੁ ਹਰਿ ਹਰਿ ਲੇਨ ॥੪॥੨॥
નાનક વિનંતી કરે છે કે હે પ્રભુ! દયા કરો, અમે નાનકનો સૌદો લઈને જઈએ છીએ ॥૪॥૨॥
ਕਾਨੜਾ ਮਹਲਾ ੪ ॥
કાનડા મહેલ ૪॥
ਜਪਿ ਮਨ ਰਾਮ ਨਾਮ ਪਰਗਾਸ ॥
હે મન! પ્રકાશ સ્વરૂપ રામ નામનું જાપ કરો
ਹਰਿ ਕੇ ਸੰਤ ਮਿਲਿ ਪ੍ਰੀਤਿ ਲਗਾਨੀ ਵਿਚੇ ਗਿਰਹ ਉਦਾਸ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
પ્રભુના ભક્તોની સાથે મળીને પ્રેમ લગાવો અને ગૃહસ્થ જીવનમાં મોહ-માયાથી દૂર રહો ॥૧॥વિરામ॥
ਹਮ ਹਰਿ ਹਿਰਦੈ ਜਪਿਓ ਨਾਮੁ ਨਰਹਰਿ ਪ੍ਰਭਿ ਕ੍ਰਿਪਾ ਕਰੀ ਕਿਰਪਾਸ ॥
અમે હૃદયમાં પ્રભુનું નામ જપ્યુ તો કૃપાળુ પ્રભુએ કૃપા કરી દીધી
ਅਨਦਿਨੁ ਅਨਦੁ ਭਇਆ ਮਨੁ ਬਿਗਸਿਆ ਉਦਮ ਭਏ ਮਿਲਨ ਕੀ ਆਸ ॥੧॥
દરરોજ આનંદ જ આનંદ થઈ ગયો છે, મન ખીલી ઉઠ્યું છે, હવે તો પ્રભુ મેળાપની લાલચ લાગેલી છે ॥૧॥
ਹਮ ਹਰਿ ਸੁਆਮੀ ਪ੍ਰੀਤਿ ਲਗਾਈ ਜਿਤਨੇ ਸਾਸ ਲੀਏ ਹਮ ਗ੍ਰਾਸ ॥
અમે જેટલા પણ શ્વાસ લીધા, ભોજન કર્યું, તેટલો જ પ્રભુથી પ્રેમ લગાવીને રાખ્યો
ਕਿਲਬਿਖ ਦਹਨ ਭਏ ਖਿਨ ਅੰਤਰਿ ਤੂਟਿ ਗਏ ਮਾਇਆ ਕੇ ਫਾਸ ॥੨॥
એક પળમાં બધા પાપ નષ્ટ થઈ ગયા છે અને માયાનો ફંદો તૂટી ગયો છે ॥૨॥
ਕਿਆ ਹਮ ਕਿਰਮ ਕਿਆ ਕਰਮ ਕਮਾਵਹਿ ਮੂਰਖ ਮੁਗਧ ਰਖੇ ਪ੍ਰਭ ਤਾਸ ॥
અમે શું કીડા સમાન જીવ છીએ, અને શું કર્મ કરીએ છીએ, અમારા જેવા મૂર્ખોની તો પ્રભુ રક્ષા કરે છે
ਅਵਗਨੀਆਰੇ ਪਾਥਰ ਭਾਰੇ ਸਤਸੰਗਤਿ ਮਿਲਿ ਤਰੇ ਤਰਾਸ ॥੩॥
અમે અવગુણોથી ભરેલા ભરી પથ્થર સમાન છીએ, જે સત્સંગમાં મળીને જ સંસાર-સમુદ્રથી તરી શકે છે ॥૩॥
ਜੇਤੀ ਸ੍ਰਿਸਟਿ ਕਰੀ ਜਗਦੀਸਰਿ ਤੇ ਸਭਿ ਊਚ ਹਮ ਨੀਚ ਬਿਖਿਆਸ ॥
જગદીશ્વરે જેટલી પણ સૃષ્ટિ બનાવી છે, બધા ઉચ્ચ છે અને અમે નીચ વિષય-વિકારોમાં પ્રવૃત છીએ
ਹਮਰੇ ਅਵਗੁਨ ਸੰਗਿ ਗੁਰ ਮੇਟੇ ਜਨ ਨਾਨਕ ਮੇਲਿ ਲੀਏ ਪ੍ਰਭ ਪਾਸ ॥੪॥੩॥
હે નાનક! જ્યારે ગુરુ મળી જાય છે તો અમારા બધા અવગુણ મટી જાય છે અને તે પ્રભુથી મળાવી લે છે ॥૪॥૩॥
ਕਾਨੜਾ ਮਹਲਾ ੪ ॥
કાનડા મહેલ ૪॥
ਮੇਰੈ ਮਨਿ ਰਾਮ ਨਾਮੁ ਜਪਿਓ ਗੁਰ ਵਾਕ ॥
હે મન! ગુરુના વચન અનુસાર રામ નામનું જાપ કર્યું
ਹਰਿ ਹਰਿ ਕ੍ਰਿਪਾ ਕਰੀ ਜਗਦੀਸਰਿ ਦੁਰਮਤਿ ਦੂਜਾ ਭਾਉ ਗਇਓ ਸਭ ਝਾਕ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
જગદીશ્વર હરિએ મારા પર કૃપા કરી છે જેનાથી દુર્બુદ્ધિ તેમજ દ્વૈતભાવ બધું દૂર થઈ ગયું છે ॥૧॥વિરામ॥
ਨਾਨਾ ਰੂਪ ਰੰਗ ਹਰਿ ਕੇਰੇ ਘਟਿ ਘਟਿ ਰਾਮੁ ਰਵਿਓ ਗੁਪਲਾਕ ॥
પરમાત્માના અનેક રૂપ રંગ છે તે દરેક શરીરમાં અદૃષ્ટ રૂપમાં વ્યાપક છે
ਹਰਿ ਕੇ ਸੰਤ ਮਿਲੇ ਹਰਿ ਪ੍ਰਗਟੇ ਉਘਰਿ ਗਏ ਬਿਖਿਆ ਕੇ ਤਾਕ ॥੧॥
જો પરમાત્માના ભક્તોથી મેળાપ થઈ જાય તો તે પ્રભુમાં પ્રગટ થઈ જાય છે અને વિષય-વિકારોના દરવાજા ખુલી જાય છે ॥૧॥
ਸੰਤ ਜਨਾ ਕੀ ਬਹੁਤੁ ਬਹੁ ਸੋਭਾ ਜਿਨ ਉਰਿ ਧਾਰਿਓ ਹਰਿ ਰਸਿਕ ਰਸਾਕ ॥
ભક્તજનોની ખુબ શોભા છે જેમણે પ્રેમથી પ્રભુને હૃદયમાં ધારણ કરેલા છે
ਹਰਿ ਕੇ ਸੰਤ ਮਿਲੇ ਹਰਿ ਮਿਲਿਆ ਜੈਸੇ ਗਊ ਦੇਖਿ ਬਛਰਾਕ ॥੨॥
જેમ ગાયને જોઈને વાછરડું એવું મળે છે તેમ જ પરમાત્માના ભક્તોથી મળીને પરમાત્મા મળી જાય છે ॥૨॥
ਹਰਿ ਕੇ ਸੰਤ ਜਨਾ ਮਹਿ ਹਰਿ ਹਰਿ ਤੇ ਜਨ ਊਤਮ ਜਨਕ ਜਨਾਕ ॥
પ્રભુ તો ભક્તજનોમાં જ રહે છે અને પ્રભુના ભક્ત બધા લોકોથી ઉત્તમ તેમજ સારા છે
ਤਿਨ ਹਰਿ ਹਿਰਦੈ ਬਾਸੁ ਬਸਾਨੀ ਛੂਟਿ ਗਈ ਮੁਸਕੀ ਮੁਸਕਾਕ ॥੩॥
તેના હૃદયમાં એવો સુગંધ હોય છે કે બધી દુર્ગંધો દૂર થઈ જાય છે ॥૩॥
ਤੁਮਰੇ ਜਨ ਤੁਮ੍ਹ੍ਹ ਹੀ ਪ੍ਰਭ ਕੀਏ ਹਰਿ ਰਾਖਿ ਲੇਹੁ ਆਪਨ ਅਪਨਾਕ ॥
હે પ્રભુ! અમે તારા સેવક છીએ, તે જ બનાવ્યા છે, પોતાના બનાવીને અમને બચાવી લો
ਜਨ ਨਾਨਕ ਕੇ ਸਖਾ ਹਰਿ ਭਾਈ ਮਾਤ ਪਿਤਾ ਬੰਧਪ ਹਰਿ ਸਾਕ ॥੪॥੪॥
દાસ નાનકનું કહેવું છે કે પ્રભુ જ અમારો મિત્ર, ભાઈ, માતા-પિતા, સખા તેમજ સંબંધી છે ॥૪॥
ਕਾਨੜਾ ਮਹਲਾ ੪ ॥
કાનડા મહેલ ૪॥
ਮੇਰੇ ਮਨ ਹਰਿ ਹਰਿ ਰਾਮ ਨਾਮੁ ਜਪਿ ਚੀਤਿ ॥
હે મન! એકાગ્રચિત થઈને પરમાત્માના નામનું મનન કરો
ਹਰਿ ਹਰਿ ਵਸਤੁ ਮਾਇਆ ਗੜਿ੍ਹ੍ਹ ਵੇੜ੍ਹ੍ਹੀ ਗੁਰ ਕੈ ਸਬਦਿ ਲੀਓ ਗੜੁ ਜੀਤਿ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
હરિનામ રૂપી વસ્તુ માયાના કિલ્લામાં હાજર છે ગુરુના ઉપદેશ દ્વારા કિલ્લાને જીતી લો ॥૧॥વિરામ॥
ਮਿਥਿਆ ਭਰਮਿ ਭਰਮਿ ਬਹੁ ਭ੍ਰਮਿਆ ਲੁਬਧੋ ਪੁਤ੍ਰ ਕਲਤ੍ਰ ਮੋਹ ਪ੍ਰੀਤਿ ॥
હું અસત્ય ભ્રમમાં ભટકતો રહ્યો, પુત્ર-પત્નીના મોહ-પ્રેમમાં જ લીન રહ્યો
ਜੈਸੇ ਤਰਵਰ ਕੀ ਤੁਛ ਛਾਇਆ ਖਿਨ ਮਹਿ ਬਿਨਸਿ ਜਾਇ ਦੇਹ ਭੀਤਿ ॥੧॥
જેમ વૃક્ષની તુચ્છ છાયા સમાપ્ત થઈ જાય છે તેમ જ શરીર રૂપી દીવાલ પળમાં નાશ થઈ જાય છે ॥૧॥
ਹਮਰੇ ਪ੍ਰਾਨ ਪ੍ਰੀਤਮ ਜਨ ਊਤਮ ਜਿਨ ਮਿਲਿਆ ਮਨਿ ਹੋਇ ਪ੍ਰਤੀਤਿ ॥
આવા ઉત્તમ ભક્ત અમને પ્રાણોથી પણ વ્હાલા છે જેને મળીને મનમાં નિષ્ઠા ઉત્પન્ન થાય છે
ਪਰਚੈ ਰਾਮੁ ਰਵਿਆ ਘਟ ਅੰਤਰਿ ਅਸਥਿਰੁ ਰਾਮੁ ਰਵਿਆ ਰੰਗਿ ਪ੍ਰੀਤਿ ॥੨॥
પ્રભુ અંતરમનમાં વ્યાપક છે, તેની સંગતમાં પ્રભુથી પ્રેમ દ્રઢ થઈ જાય છે ॥૨॥