Page 708
ਕਾਮ ਕ੍ਰੋਧਿ ਅਹੰਕਾਰਿ ਫਿਰਹਿ ਦੇਵਾਨਿਆ ॥
वासना, क्रोध आणि अहंकार यात मग्न होऊन तो वेड्यासारखा फिरत असतो.
ਸਿਰਿ ਲਗਾ ਜਮ ਡੰਡੁ ਤਾ ਪਛੁਤਾਨਿਆ ॥
पण जेव्हा त्याच्या डोक्यावर मृत्यूचा आघात होतो तेव्हा त्याला पश्चात्ताप होतो.
ਬਿਨੁ ਪੂਰੇ ਗੁਰਦੇਵ ਫਿਰੈ ਸੈਤਾਨਿਆ ॥੯॥
पूर्ण गुरुदेवांशिवाय आत्मा पिशाच्चासारखा फिरत राहतो. ॥६॥
ਸਲੋਕ ॥
श्लोक ॥
ਰਾਜ ਕਪਟੰ ਰੂਪ ਕਪਟੰ ਧਨ ਕਪਟੰ ਕੁਲ ਗਰਬਤਹ ॥
सौंदर्य, संपत्ती आणि उच्च कुटूंबाची अवस्था ज्याची मानव आपल्या जीवनात बढाई मारत राहतो, खरे तर हे सर्व भ्रम फसवे आणि फसवे आहेत.
ਸੰਚੰਤਿ ਬਿਖਿਆ ਛਲੰ ਛਿਦ੍ਰੰ ਨਾਨਕ ਬਿਨੁ ਹਰਿ ਸੰਗਿ ਨ ਚਾਲਤੇ ॥੧॥
तो प्रचंड फसवणूक आणि दोषांद्वारे विषाच्या रूपात संपत्ती जमा करतो. पण हे नानक! सत्य हे आहे की देवासोबत संपत्तीशिवाय काहीही जात नाही.॥१॥
ਪੇਖੰਦੜੋ ਕੀ ਭੁਲੁ ਤੁੰਮਾ ਦਿਸਮੁ ਸੋਹਣਾ ॥
तुंबा दिसायला खूप सुंदर आहे पण तो पाहून माणूस भ्रमात पडतो.
ਅਢੁ ਨ ਲਹੰਦੜੋ ਮੁਲੁ ਨਾਨਕ ਸਾਥਿ ਨ ਜੁਲਈ ਮਾਇਆ ॥੨॥
या टंबलरला एक पैसाही मिळत नाही. हे नानक! संपत्ती जीवाशी जात नाही. ॥२॥
ਪਉੜੀ ॥
पउडी ॥
ਚਲਦਿਆ ਨਾਲਿ ਨ ਚਲੈ ਸੋ ਕਿਉ ਸੰਜੀਐ ॥
गुरूसाहेबांचा आदेश आहे की, हे जग सोडताना जी संपत्ती आपल्यासोबत जात नाही, ती संपत्ती आपण का जमा करावी?
ਤਿਸ ਕਾ ਕਹੁ ਕਿਆ ਜਤਨੁ ਜਿਸ ਤੇ ਵੰਜੀਐ ॥
जी संपत्ती या जगात सोडायची आहे, ती मिळवण्याचा प्रयत्न का करायचा ते सांगा.
ਹਰਿ ਬਿਸਰਿਐ ਕਿਉ ਤ੍ਰਿਪਤਾਵੈ ਨਾ ਮਨੁ ਰੰਜੀਐ ॥
भगवंताला विसरुन मन तृप्त कसे होणार?
ਪ੍ਰਭੂ ਛੋਡਿ ਅਨ ਲਾਗੈ ਨਰਕਿ ਸਮੰਜੀਐ ॥
जो मनुष्य परमात्म्याचा त्याग करून सांसारिक व्यवहारात मग्न राहतो तो शेवटी नरकातच राहतो.
ਹੋਹੁ ਕ੍ਰਿਪਾਲ ਦਇਆਲ ਨਾਨਕ ਭਉ ਭੰਜੀਐ ॥੧੦॥
नानक प्रार्थना करतात की हे देवा! दयाळू, कृपा कर आणि आमचे भय नष्ट कर. ॥१०॥
ਸਲੋਕ ॥
श्लोक ॥
ਨਚ ਰਾਜ ਸੁਖ ਮਿਸਟੰ ਨਚ ਭੋਗ ਰਸ ਮਿਸਟੰ ਨਚ ਮਿਸਟੰ ਸੁਖ ਮਾਇਆ ॥
गुरू साहिबांचा आदेश आहे की ना राज्याचे सुख व वैभव मधुर आहे, ना त्यांना मिळणारे सुख, ना संपत्तीचे सुख गोड आहे.
ਮਿਸਟੰ ਸਾਧਸੰਗਿ ਹਰਿ ਨਾਨਕ ਦਾਸ ਮਿਸਟੰ ਪ੍ਰਭ ਦਰਸਨੰ ॥੧॥
हे नानक! भगवान नानकांचा संत आणि महापुरुषांचा पवित्र सहवास मधुर आहे आणि केवळ परमेश्वराचे दर्शन भक्तांना गोड आहे. ॥१॥
ਲਗੜਾ ਸੋ ਨੇਹੁ ਮੰਨ ਮਝਾਹੂ ਰਤਿਆ ॥
मी अशा प्रेमात पडलो आहे ज्यामध्ये माझे मन गुंतले आहे.
ਵਿਧੜੋ ਸਚ ਥੋਕਿ ਨਾਨਕ ਮਿਠੜਾ ਸੋ ਧਣੀ ॥੨॥
हे नानक! माझे मन भगवंताच्या खऱ्या नामाच्या धनात रमले आहे आणि तो सद्गुरूच मला गोड वाटतो. ॥२॥
ਪਉੜੀ ॥
पउडी ॥
ਹਰਿ ਬਿਨੁ ਕਛੂ ਨ ਲਾਗਈ ਭਗਤਨ ਕਉ ਮੀਠਾ ॥
भक्तांना देवाच्या भक्तीशिवाय काहीही गोड वाटत नाही.
ਆਨ ਸੁਆਦ ਸਭਿ ਫੀਕਿਆ ਕਰਿ ਨਿਰਨਉ ਡੀਠਾ ॥
नाव सोडले तर जीवनातील इतर सर्व अभिरुची निस्तेज आहेत हे मी चांगले ठरवले आहे.
ਅਗਿਆਨੁ ਭਰਮੁ ਦੁਖੁ ਕਟਿਆ ਗੁਰ ਭਏ ਬਸੀਠਾ ॥
जेव्हा गुरू माझे मध्यस्थ झाले तेव्हा अज्ञान, गोंधळ आणि दुःख नाहीसे झाले.
ਚਰਨ ਕਮਲ ਮਨੁ ਬੇਧਿਆ ਜਿਉ ਰੰਗੁ ਮਜੀਠਾ ॥
माझे मन भगवंताच्या कमळाच्या पायाशी बांधले आहे, ज्याप्रमाणे मडक कापडाला कायमचा रंग देतो.
ਜੀਉ ਪ੍ਰਾਣ ਤਨੁ ਮਨੁ ਪ੍ਰਭੂ ਬਿਨਸੇ ਸਭਿ ਝੂਠਾ ॥੧੧॥
माझा हा आत्मा, जीव, शरीर आणि मन हे सर्व भगवंताचे आहेत आणि इतर सर्व खोट्या आसक्ती नष्ट झाल्या आहेत. ॥११॥
ਸਲੋਕ ॥
श्लोक ॥
ਤਿਅਕਤ ਜਲੰ ਨਹ ਜੀਵ ਮੀਨੰ ਨਹ ਤਿਆਗਿ ਚਾਤ੍ਰਿਕ ਮੇਘ ਮੰਡਲਹ ॥
मासा जसा पाणी सोडून जगत नाही, त्याचप्रमाणे पिल्लू ढगांचे आवरण सोडून जगत नाही.
ਬਾਣ ਬੇਧੰਚ ਕੁਰੰਕ ਨਾਦੰ ਅਲਿ ਬੰਧਨ ਕੁਸਮ ਬਾਸਨਹ ॥
सुंदर आवाज ऐकून हरीण जसा मोहून जातो, त्याप्रमाणे फुलांच्या सुगंधात भुरभुरतात.
ਚਰਨ ਕਮਲ ਰਚੰਤਿ ਸੰਤਹ ਨਾਨਕ ਆਨ ਨ ਰੁਚਤੇ ॥੧॥
हे नानक! त्याचप्रमाणे संत भगवंताच्या चरणकमळात तल्लीन असतात आणि त्यांच्याशिवाय त्यांना कशातही रस नसतो.॥१॥
ਮੁਖੁ ਡੇਖਾਊ ਪਲਕ ਛਡਿ ਆਨ ਨ ਡੇਊ ਚਿਤੁ ॥
हे परमेश्वरा! जर मला तुझा चेहरा क्षणभरही दिसला तर मी तुझ्याशिवाय इतर कोणावरही लक्ष केंद्रित करणार नाही.
ਜੀਵਣ ਸੰਗਮੁ ਤਿਸੁ ਧਣੀ ਹਰਿ ਨਾਨਕ ਸੰਤਾਂ ਮਿਤੁ ॥੨॥
हे नानक! वास्तविक जीवन केवळ त्या सद्गुरू भगवंताच्या संगतीत आहे जो संत आणि महापुरुषांचा जवळचा मित्र आहे. ॥२॥
ਪਉੜੀ ॥
पउडी ॥
ਜਿਉ ਮਛੁਲੀ ਬਿਨੁ ਪਾਣੀਐ ਕਿਉ ਜੀਵਣੁ ਪਾਵੈ ॥
जसे मासे पाण्याशिवाय जगू शकत नाहीत.
ਬੂੰਦ ਵਿਹੂਣਾ ਚਾਤ੍ਰਿਕੋ ਕਿਉ ਕਰਿ ਤ੍ਰਿਪਤਾਵੈ ॥
ज्याप्रमाणे स्वातीच्या थेंबाशिवाय पपई तृप्त कशी राहील?
ਨਾਦ ਕੁਰੰਕਹਿ ਬੇਧਿਆ ਸਨਮੁਖ ਉਠਿ ਧਾਵੈ ॥
जसा आवाज ऐकून हरिण आकर्षित होऊन आवाजाकडे धावते.
ਭਵਰੁ ਲੋਭੀ ਕੁਸਮ ਬਾਸੁ ਕਾ ਮਿਲਿ ਆਪੁ ਬੰਧਾਵੈ ॥
बंबलबीला फुलांच्या सुगंधाचा लोभ असतो आणि ती फुलातच अडकते.
ਤਿਉ ਸੰਤ ਜਨਾ ਹਰਿ ਪ੍ਰੀਤਿ ਹੈ ਦੇਖਿ ਦਰਸੁ ਅਘਾਵੈ ॥੧੨॥
त्याचप्रमाणे थोर संतांचे भगवंतावर निस्सीम प्रेम असते आणि त्यांचे दर्शन घेऊन ते आनंदी होतात. ॥१२॥
ਸਲੋਕ ॥
श्लोक ॥
ਚਿਤਵੰਤਿ ਚਰਨ ਕਮਲੰ ਸਾਸਿ ਸਾਸਿ ਅਰਾਧਨਹ ॥
संत केवळ भगवंताच्या चरणांचे स्मरण करत राहतात आणि प्रत्येक श्वासोच्छवासाने त्याची पूजा करण्यात तल्लीन राहतात.
ਨਹ ਬਿਸਰੰਤਿ ਨਾਮ ਅਚੁਤ ਨਾਨਕ ਆਸ ਪੂਰਨ ਪਰਮੇਸੁਰਹ ॥੧॥
हे नानक! ते अच्युता नाव विसरत नाहीत आणि देव त्यांची प्रत्येक आशा पूर्ण करतो. ॥१॥
ਸੀਤੜਾ ਮੰਨ ਮੰਝਾਹਿ ਪਲਕ ਨ ਥੀਵੈ ਬਾਹਰਾ ॥
ज्या भक्तांच्या हृदयात भगवंताचे नाम जडले आहे आणि ज्यांचे नाम त्यांच्यापासून क्षणभरही दूर जात नाही.
ਨਾਨਕ ਆਸੜੀ ਨਿਬਾਹਿ ਸਦਾ ਪੇਖੰਦੋ ਸਚੁ ਧਣੀ ॥੨॥
हे नानक! खरा गुरु त्यांच्या सर्व इच्छा पूर्ण करतो आणि त्यांची नेहमी काळजी घेतो. ॥२॥
ਪਉੜੀ ॥
पउडी ॥
ਆਸਾਵੰਤੀ ਆਸ ਗੁਸਾਈ ਪੂਰੀਐ ॥
हे जगाच्या स्वामी! आशावादी असलेल्या माझ्या आशा पूर्ण कर.
ਮਿਲਿ ਗੋਪਾਲ ਗੋਬਿੰਦ ਨ ਕਬਹੂ ਝੂਰੀਐ ॥
हे गोपाळ! हे गोविंद! जर मी तुला भेटलो तर मला कधीही पश्चात्ताप किंवा पश्चात्ताप होणार नाही.
ਦੇਹੁ ਦਰਸੁ ਮਨਿ ਚਾਉ ਲਹਿ ਜਾਹਿ ਵਿਸੂਰੀਐ ॥
माझ्या मनात खूप इच्छा आहे की मला तुझे दर्शन द्यावे म्हणजे माझी सर्व दुःखे मिटून जातील.