Page 238
ਜੋ ਇਸੁ ਮਾਰੇ ਤਿਸ ਕਉ ਭਉ ਨਾਹਿ ॥
ही कोंडी जो नष्ट करतो त्याला भीती नसते.
ਜੋ ਇਸੁ ਮਾਰੇ ਸੁ ਨਾਮਿ ਸਮਾਹਿ ॥
जो या द्विधाचा नाश करतो तो नामात लीन होतो.
ਜੋ ਇਸੁ ਮਾਰੇ ਤਿਸ ਕੀ ਤ੍ਰਿਸਨਾ ਬੁਝੈ ॥
जो व्यक्ती हा अहंकार नाहीसा करतो, त्याच्या वासना नष्ट होतात.
ਜੋ ਇਸੁ ਮਾਰੇ ਸੁ ਦਰਗਹ ਸਿਝੈ ॥੨॥
या अहंकाराचा नाश करणारी व्यक्ती परमेश्वराच्या दरबारात स्वीकारली जाते. ॥२॥
ਜੋ ਇਸੁ ਮਾਰੇ ਸੋ ਧਨਵੰਤਾ ॥
कोंडी मारणारा माणूस श्रीमंत होतो.
ਜੋ ਇਸੁ ਮਾਰੇ ਸੋ ਪਤਿਵੰਤਾ ॥
ही कोंडी जो दूर करतो तो आदरणीय होतो.
ਜੋ ਇਸੁ ਮਾਰੇ ਸੋਈ ਜਤੀ ॥
जो या अहंकाराचा नाश करतो तो ब्रह्मचारी होतो.
ਜੋ ਇਸੁ ਮਾਰੇ ਤਿਸੁ ਹੋਵੈ ਗਤੀ ॥੩॥
जो या संकटाचा नाश करतो त्याला मोक्ष प्राप्त होतो. ॥३॥
ਜੋ ਇਸੁ ਮਾਰੇ ਤਿਸ ਕਾ ਆਇਆ ਗਨੀ ॥
जो या अहंकाराचा नाश करतो, त्याचा संसारात प्रवेश सफल होतो.
ਜੋ ਇਸੁ ਮਾਰੇ ਸੁ ਨਿਹਚਲੁ ਧਨੀ ॥
जो या द्विधाचा नाश करतो तो स्थिर आणि श्रीमंत असतो.
ਜੋ ਇਸੁ ਮਾਰੇ ਸੋ ਵਡਭਾਗਾ ॥
जो या अहंकाराचा नाश करतो तो फार भाग्यवान असतो,
ਜੋ ਇਸੁ ਮਾਰੇ ਸੁ ਅਨਦਿਨੁ ਜਾਗਾ ॥੪॥
जो ही कोंडी नष्ट करतो तो रात्रंदिवस जागृत राहतो. ॥४॥
ਜੋ ਇਸੁ ਮਾਰੇ ਸੁ ਜੀਵਨ ਮੁਕਤਾ ॥
या 'तुझे आणि माझे' जो नष्ट करतो तो जिवंत असतानाच मुक्त होतो.
ਜੋ ਇਸੁ ਮਾਰੇ ਤਿਸ ਕੀ ਨਿਰਮਲ ਜੁਗਤਾ ॥
या अहंकाराचा नाश करणाऱ्या जीवाचे जीवन शुद्ध होते.
ਜੋ ਇਸੁ ਮਾਰੇ ਸੋਈ ਸੁਗਿਆਨੀ ॥
ही द्विधा नष्ट करणारा ब्रह्मज्ञानी आहे
ਜੋ ਇਸੁ ਮਾਰੇ ਸੁ ਸਹਜ ਧਿਆਨੀ ॥੫॥
जो या अहंकाराचा नाश करतो तो परमेश्वराचा विचार करणारा असतो. ॥५॥
ਇਸੁ ਮਾਰੀ ਬਿਨੁ ਥਾਇ ਨ ਪਰੈ ॥
अहंकाराची ही आसक्ती नष्ट केल्याशिवाय मनुष्य यशस्वी होऊ शकत नाही
ਕੋਟਿ ਕਰਮ ਜਾਪ ਤਪ ਕਰੈ ॥
तो करोडो कर्मे, धर्म, उपासना, तपश्चर्या करत राहिला तरी
ਇਸੁ ਮਾਰੀ ਬਿਨੁ ਜਨਮੁ ਨ ਮਿਟੈ ॥
ही कोंडी नष्ट केल्याशिवाय सजीवाचे जीवन-मरणाचे चक्र संपत नाही.
ਇਸੁ ਮਾਰੀ ਬਿਨੁ ਜਮ ਤੇ ਨਹੀ ਛੁਟੈ ॥੬॥
हा अहंकार नष्ट केल्याशिवाय मनुष्य मृत्यूपासून वाचू शकत नाही. ॥६॥
ਇਸੁ ਮਾਰੀ ਬਿਨੁ ਗਿਆਨੁ ਨ ਹੋਈ ॥
हा अहंकार नष्ट केल्याशिवाय मनुष्याला परमेश्वराचे ज्ञान प्राप्त होऊ शकत नाही.
ਇਸੁ ਮਾਰੀ ਬਿਨੁ ਜੂਠਿ ਨ ਧੋਈ ॥
ही संदिग्धता दूर केल्याशिवाय मानवी अशुद्धता दूर होऊ शकत नाही.
ਇਸੁ ਮਾਰੀ ਬਿਨੁ ਸਭੁ ਕਿਛੁ ਮੈਲਾ ॥
या कोंडीचा नाश झाल्याशिवाय सर्व काही अस्वच्छ राहते.
ਇਸੁ ਮਾਰੀ ਬਿਨੁ ਸਭੁ ਕਿਛੁ ਜਉਲਾ ॥੭॥
या अहंकाराचा नाश न करता, जगातील सर्व काही एक प्रकारचे बंधन आहे. ॥७॥
ਜਾ ਕਉ ਭਏ ਕ੍ਰਿਪਾਲ ਕ੍ਰਿਪਾ ਨਿਧਿ ॥
ज्या व्यक्तीवर परमेश्वराची कृपा असते तो दयाळू होतो.
ਤਿਸੁ ਭਈ ਖਲਾਸੀ ਹੋਈ ਸਗਲ ਸਿਧਿ ॥
तो मुक्त होतो आणि पूर्णपणे यशस्वी होतो.
ਗੁਰਿ ਦੁਬਿਧਾ ਜਾ ਕੀ ਹੈ ਮਾਰੀ ॥
ज्याची कोंडी गुरूने नष्ट केली आहे,
ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਸੋ ਬ੍ਰਹਮ ਬੀਚਾਰੀ ॥੮॥੫॥
हे नानक! परमेश्वराचा विचार करणारा तो आहे.
ਗਉੜੀ ਮਹਲਾ ੫ ॥
गउडी महला ५ ॥
ਹਰਿ ਸਿਉ ਜੁਰੈ ਤ ਸਭੁ ਕੋ ਮੀਤੁ ॥
माणसाने आपले मन परमेश्वराशी जोडले तर प्रत्येकजण त्याचा मित्र बनतो.
ਹਰਿ ਸਿਉ ਜੁਰੈ ਤ ਨਿਹਚਲੁ ਚੀਤੁ ॥
माणसाने आपले मन परमेश्वराशी जोडले तर त्याचे मन स्थिर होते.
ਹਰਿ ਸਿਉ ਜੁਰੈ ਨ ਵਿਆਪੈ ਕਾੜ੍ਹ੍ਹਾ ॥
मग तो शंका आणि चिंतांपासून मुक्त होतो.
ਹਰਿ ਸਿਉ ਜੁਰੈ ਤ ਹੋਇ ਨਿਸਤਾਰਾ ॥੧॥
जर मनुष्य परमेश्वराशी संलग्न झाला तर तो अस्तित्वाच्या सागरातून मुक्त होतो. ॥१॥
ਰੇ ਮਨ ਮੇਰੇ ਤੂੰ ਹਰਿ ਸਿਉ ਜੋਰੁ ॥
हे माझ्या मना! परमेश्वराशी एकरूप हो,
ਕਾਜਿ ਤੁਹਾਰੈ ਨਾਹੀ ਹੋਰੁ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
कारण या व्यतिरिक्त इतर कोणतेही प्रयत्न तुमच्यासाठी फायदेशीर ठरणार नाहीत.॥१॥ रहाउ॥
ਵਡੇ ਵਡੇ ਜੋ ਦੁਨੀਆਦਾਰ ॥
जगातील महान आणि श्रेष्ठ लोक
ਕਾਹੂ ਕਾਜਿ ਨਾਹੀ ਗਾਵਾਰ ॥
हे अज्ञानी माणसा! तुझा काही उपयोग नाही,
ਹਰਿ ਕਾ ਦਾਸੁ ਨੀਚ ਕੁਲੁ ਸੁਣਹਿ ॥
जरी खालच्या कुळातून परमेश्वराचा सेवक असला तरी
ਤਿਸ ਕੈ ਸੰਗਿ ਖਿਨ ਮਹਿ ਉਧਰਹਿ ॥੨॥
पण त्याच्या सहवासात तुम्हाला क्षणार्धात बरे वाटेल.
ਕੋਟਿ ਮਜਨ ਜਾ ਕੈ ਸੁਣਿ ਨਾਮ ॥
परमेश्वराचे नामस्मरण केल्याने लाखो स्नानाचे फळ मिळते.
ਕੋਟਿ ਪੂਜਾ ਜਾ ਕੈ ਹੈ ਧਿਆਨ ॥
परमेश्वराची उपासना ही लाखो लोकांच्या पूजेच्या बरोबरीची आहे.
ਕੋਟਿ ਪੁੰਨ ਸੁਣਿ ਹਰਿ ਕੀ ਬਾਣੀ ॥
केवळ परमेश्वराचा आवाज ऐकणे हे लाखो दानधर्माच्या बरोबरीचे आहे.
ਕੋਟਿ ਫਲਾ ਗੁਰ ਤੇ ਬਿਧਿ ਜਾਣੀ ॥੩॥
गुरुंकडून परमेश्वराचा मार्ग समजणे हे लाखो फळांसारखे आहे. ॥३॥
ਮਨ ਅਪੁਨੇ ਮਹਿ ਫਿਰਿ ਫਿਰਿ ਚੇਤ ॥
परमेश्वराचे नामस्मरण पुन्हा पुन्हा हृदयात कर,
ਬਿਨਸਿ ਜਾਹਿ ਮਾਇਆ ਕੇ ਹੇਤ ॥
त्यामुळे तुझी मायेची आसक्ती नष्ट होईल.
ਹਰਿ ਅਬਿਨਾਸੀ ਤੁਮਰੈ ਸੰਗਿ ॥
चिरंतन परमेश्वर तुमच्या पाठीशी आहे.
ਮਨ ਮੇਰੇ ਰਚੁ ਰਾਮ ਕੈ ਰੰਗਿ ॥੪॥
हे माझ्या मना! रामाच्या प्रेमात लीन हो. ॥४॥
ਜਾ ਕੈ ਕਾਮਿ ਉਤਰੈ ਸਭ ਭੂਖ ॥
ज्याच्या सेवेने सर्व भूक नाहीशी होते,
ਜਾ ਕੈ ਕਾਮਿ ਨ ਜੋਹਹਿ ਦੂਤ ॥
ज्याची सेवा आणि भक्ती यमदूतांना दिसत नाही.
ਜਾ ਕੈ ਕਾਮਿ ਤੇਰਾ ਵਡ ਗਮਰੁ ॥
ज्याची सेवा केल्याने तुम्ही मोठे पद प्राप्त कराल,
ਜਾ ਕੈ ਕਾਮਿ ਹੋਵਹਿ ਤੂੰ ਅਮਰੁ ॥੫॥
त्या परमेश्वराच्या सेवेने तू अमर होशील.॥५॥
ਜਾ ਕੇ ਚਾਕਰ ਕਉ ਨਹੀ ਡਾਨ ॥
ज्याच्या नोकराला शिक्षा होत नाही,
ਜਾ ਕੇ ਚਾਕਰ ਕਉ ਨਹੀ ਬਾਨ ॥
ज्याचा सेवक कोणत्याही बंधनात पडत नाही,
ਜਾ ਕੈ ਦਫਤਰਿ ਪੁਛੈ ਨ ਲੇਖਾ ॥
ज्याचा दरबारात हिशेब त्याच्याकडून विचारला जात नाही,
ਤਾ ਕੀ ਚਾਕਰੀ ਕਰਹੁ ਬਿਸੇਖਾ ॥੬॥
हे मानवा! त्याची सेवा आणि भक्ती चांगली कर. ॥६॥
ਜਾ ਕੈ ਊਨ ਨਾਹੀ ਕਾਹੂ ਬਾਤ ॥ ਏਕਹਿ ਆਪਿ ਅਨੇਕਹਿ ਭਾਤਿ ॥
त्याच्या घरात कशाचीही कमतरता नाही, अनेक रूपांत प्रकट होऊनही परमेश्वर स्वतः एकच आहे.
ਜਾ ਕੀ ਦ੍ਰਿਸਟਿ ਹੋਇ ਸਦਾ ਨਿਹਾਲ ॥
ज्याच्या कृपेने तू सदैव सुखी राहशील,
ਮਨ ਮੇਰੇ ਕਰਿ ਤਾ ਕੀ ਘਾਲ ॥੭॥
हे माझ्या हृदया! भक्तीभावाने त्याची सेवा करत राहा. ॥७॥
ਨਾ ਕੋ ਚਤੁਰੁ ਨਾਹੀ ਕੋ ਮੂੜਾ ॥
कोणीही स्वतःहून शहाणा नाही आणि कोणीही मूर्ख नाही.
ਨਾ ਕੋ ਹੀਣੁ ਨਾਹੀ ਕੋ ਸੂਰਾ ॥
कोणीही घाबरट किंवा स्वबळावर योद्धा नाही.