Page 275
ਤਿਸ ਕਾ ਨਾਮੁ ਸਤਿ ਰਾਮਦਾਸੁ ॥
ତାହାଙ୍କ ନାମ ସତ୍ୟ ହିଁ ରାମଦାସ ଅଟେ।
ਆਤਮ ਰਾਮੁ ਤਿਸੁ ਨਦਰੀ ਆਇਆ ॥
ତାହାକୁ ନିଜ ଅନ୍ତରରେ ହିଁ ରାମ ଦେଖାଯାଇଛନ୍ତି।
ਦਾਸ ਦਸੰਤਣ ਭਾਇ ਤਿਨਿ ਪਾਇਆ ॥
ସେବକର ସେବକ ହେବାର ସ୍ଵଭାବରୁ ସେ ଈଶ୍ଵରଙ୍କୁ ପାଇଛନ୍ତି।
ਸਦਾ ਨਿਕਟਿ ਨਿਕਟਿ ਹਰਿ ਜਾਨੁ ॥
ଯିଏ ସର୍ବଦା ଭଗବାନଙ୍କୁ ନିଜ ନିକଟ ଭାବିଥାଏ,
ਸੋ ਦਾਸੁ ਦਰਗਹ ਪਰਵਾਨੁ ॥
ସେହି ସେବକ ପ୍ରଭୁଙ୍କ ଦରବାରରେ ସ୍ଵୀକୃତ ହୋଇଥାଏ।
ਅਪੁਨੇ ਦਾਸ ਕਉ ਆਪਿ ਕਿਰਪਾ ਕਰੈ ॥
ଇଶ୍ଵର ନିଜ ସେବକ ଉପରେ ସ୍ଵୟଂ କୃପା-ଦୃଷ୍ଟି କରିଥାନ୍ତି
ਤਿਸੁ ਦਾਸ ਕਉ ਸਭ ਸੋਝੀ ਪਰੈ ॥
ଆଉ ସେହି ସେବକଙ୍କୁ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ଜ୍ଞାନ ହୋଇଯାଏ।
ਸਗਲ ਸੰਗਿ ਆਤਮ ਉਦਾਸੁ ॥
ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ପରିବାରରେ (ରହି ମଧ୍ୟ) ସେ ମନରୁ ନିର୍ଲିପ୍ତ ରହିଥାଏ,
ਐਸੀ ਜੁਗਤਿ ਨਾਨਕ ਰਾਮਦਾਸੁ ॥੬॥
ହେ ନାନକ! ଏପରି ଜୀବନ ଯୁକ୍ତି ବାଲା ରାମଦାସ ହୋଇଥାନ୍ତି ॥6॥
ਪ੍ਰਭ ਕੀ ਆਗਿਆ ਆਤਮ ਹਿਤਾਵੈ ॥
ଯିଏ ପ୍ରଭୁଙ୍କ ଆଜ୍ଞାକୁ ସଚ୍ଚା ମନରେ ମାନିଥାଏ,
ਜੀਵਨ ਮੁਕਤਿ ਸੋਊ ਕਹਾਵੈ ॥
ତାହାକୁ ଜୀବନ ମୁକ୍ତ କୁହାଯାଏ।
ਤੈਸਾ ਹਰਖੁ ਤੈਸਾ ਉਸੁ ਸੋਗੁ ॥
ତାହା ପାଇଁ ସୁଖ ଏବଂ ଦୁଃଖ ଏକ ସମାନ ହୋଇଥାଏ।
ਸਦਾ ਅਨੰਦੁ ਤਹ ਨਹੀ ਬਿਓਗੁ ॥
ତାହା ଠାରୁ ସର୍ବଦା ଆନନ୍ଦ ମିଳିଥାଏ ଆଉ କିଛି ବିଯୋଗ ହୁଏନାହି।
ਤੈਸਾ ਸੁਵਰਨੁ ਤੈਸੀ ਉਸੁ ਮਾਟੀ ॥
ସେହି ପୁରୁଷଙ୍କ ପାଇଁ ଉଭୟ ସୁନା ଓ ମାଟି ସମାନ ଅଟେ,
ਤੈਸਾ ਅੰਮ੍ਰਿਤੁ ਤੈਸੀ ਬਿਖੁ ਖਾਟੀ ॥
ତାହା ପାଇଁ ଅମୃତ ଏବଂ ପିତା ମଧ୍ୟ ସମାନ ଅଟେ
ਤੈਸਾ ਮਾਨੁ ਤੈਸਾ ਅਭਿਮਾਨੁ ॥
ତାହା ପାଇଁ ମାନ ଓ ଅଭିମାନ ମଧ୍ୟ ସମାନ ଥାଏ।
ਤੈਸਾ ਰੰਕੁ ਤੈਸਾ ਰਾਜਾਨੁ ॥
ରାଜା ଆଉ ଭିକାରି ମଧ୍ୟ ତାହା ପାଇଁ ସମାନ ଅଟେ।
ਜੋ ਵਰਤਾਏ ਸਾਈ ਜੁਗਤਿ ॥
ଭଗବାନ ଯାହା କରିଥାନ୍ତି, ତାହା ତାଙ୍କରି ଜୀବନ-ଯୁକ୍ତି ହୋଇଥାଏ।
ਨਾਨਕ ਓਹੁ ਪੁਰਖੁ ਕਹੀਐ ਜੀਵਨ ਮੁਕਤਿ ॥੭॥
ହେ ନାନକ! ସେହି ପୁରୁଷଙ୍କୁ ହିଁ ଜୀବନ ମୁକ୍ତ କୁହାଯାଏ ॥7॥
ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ ਕੇ ਸਗਲੇ ਠਾਉ ॥
ସମସ୍ତ ସ୍ଥାନ ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ହିଁ ହୋଇଥାଏ।
ਜਿਤੁ ਜਿਤੁ ਘਰਿ ਰਾਖੈ ਤੈਸਾ ਤਿਨ ਨਾਉ ॥
ଯେଉଁ ଯେଉଁ ସ୍ଥାନରେ ଇଶ୍ଵର ପ୍ରାଣୀଙ୍କୁ ରଖିଥାନ୍ତି, ସେ ସେପରି ହିଁ ନାମ ଧାରଣ କରିଥାନ୍ତି।
ਆਪੇ ਕਰਨ ਕਰਾਵਨ ਜੋਗੁ ॥
ଭଗବାନ ସ୍ଵୟଂ ହିଁ ସବୁ କିଛି କରିଥାନ୍ତି ଆଉ ପ୍ରାଣୀଙ୍କ ଦ୍ଵାରା କରାଇବା ପାଇଁ ସମର୍ଥ ଅଟନ୍ତି।
ਪ੍ਰਭ ਭਾਵੈ ਸੋਈ ਫੁਨਿ ਹੋਗੁ ॥
ପରମାତ୍ମାଙ୍କୁ ଯାହା ଭଲ ଲାଗିଥାଏ, ତାହା ହୋଇଥାଏ
ਪਸਰਿਓ ਆਪਿ ਹੋਇ ਅਨਤ ਤਰੰਗ ॥
ପରମାତ୍ମା ନିଜେ ଅନନ୍ତ ଲହରୀରେ ମହଜୁଦ ହୋଇ ପ୍ରସାର ହୋଇଛନ୍ତି।
ਲਖੇ ਨ ਜਾਹਿ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ ਕੇ ਰੰਗ ॥
ପରମାତ୍ମାଏନକେ କୌତୁକ ଜଣା ପଡିବ ନାହିଁ।
ਜੈਸੀ ਮਤਿ ਦੇਇ ਤੈਸਾ ਪਰਗਾਸ ॥
ପରମାତ୍ମା ଯେପରି ବୁଦ୍ଧି ପ୍ରଦାନ କରିଥାନ୍ତି, ସେପରି ହିଁ ପ୍ରକାଶ ହୋଇଥାନ୍ତି।
ਪਾਰਬ੍ਰਹਮੁ ਕਰਤਾ ਅਬਿਨਾਸ ॥
ସୃଷ୍ଟିକର୍ତ୍ତା ପରମାତ୍ମା ଅନଶ୍ଵର ଅଟନ୍ତି।
ਸਦਾ ਸਦਾ ਸਦਾ ਦਇਆਲ ॥
ଇଶ୍ଵର ସର୍ବଦା ହି ଦୟାଳୁ ଅଟନ୍ତି।
ਸਿਮਰਿ ਸਿਮਰਿ ਨਾਨਕ ਭਏ ਨਿਹਾਲ ॥੮॥੯॥
ହେ ନାନକ! ସେହି ପରମାତ୍ମାଙ୍କୁ ସ୍ମରଣ କରି କେତେ ଜୀବ କୃତାର୍ଥ ହୋଇଛନ୍ତି ॥8॥6॥
ਸਲੋਕੁ ॥
ଶ୍ଳୋକ॥
ਉਸਤਤਿ ਕਰਹਿ ਅਨੇਕ ਜਨ ਅੰਤੁ ਨ ਪਾਰਾਵਾਰ ॥
ବହୁତ ସାରା ମନୁଷ୍ୟ ପ୍ରଭୁଙ୍କ ଗୁଣସ୍ତୁତି କରିଥାନ୍ତି, ପରନ୍ତୁ, ପରମାତ୍ମାଏନକେ ଗୁଣର କୌଣସି ଅନ୍ତ ନଥାଏ।
ਨਾਨਕ ਰਚਨਾ ਪ੍ਰਭਿ ਰਚੀ ਬਹੁ ਬਿਧਿ ਅਨਿਕ ਪ੍ਰਕਾਰ ॥੧॥
ହେ ନାନକ! ପରମାତ୍ମା ଯେଉଁ ସୃଷ୍ଟି ରଚନା କରିଛନ୍ତି, ସେ ଅନେକ ପ୍ରକାର ହେବା କାରଣରୁ ବହୁତ ସାରା ବିଧିରେ ରଚନା ହୋଇଛି ॥1॥
ਅਸਟਪਦੀ ॥
ଅଷ୍ଟପଦୀ॥
ਕਈ ਕੋਟਿ ਹੋਏ ਪੂਜਾਰੀ ॥
କେତେ କୋଟି ଜୀବ ତାହାଙ୍କ ପୂଜା କରିଥାନ୍ତି।
ਕਈ ਕੋਟਿ ਆਚਾਰ ਬਿਉਹਾਰੀ ॥
କେତେ କୋଟି ଧାର୍ମିକ ଏବଂ ସାଂସାରିକ ଆଚରଣ-ବ୍ୟବହାର କରିଥାନ୍ତି,
ਕਈ ਕੋਟਿ ਭਏ ਤੀਰਥ ਵਾਸੀ ॥
କେତେ କୋଟି ଜୀବ ତୀର୍ଥର ନିବାସୀ ହୋଇଛନ୍ତି।
ਕਈ ਕੋਟਿ ਬਨ ਭ੍ਰਮਹਿ ਉਦਾਸੀ ॥
କେତେ କୋଟି ଜୀବ ବୈରାଗୀ ବନି ଜଙ୍ଗଲରେ ବୁଲୁଛନ୍ତି।
ਕਈ ਕੋਟਿ ਬੇਦ ਕੇ ਸ੍ਰੋਤੇ ॥
କେତେ କୋଟି ବେଦର ଶ୍ରୋତା ଅଟନ୍ତି।
ਕਈ ਕੋਟਿ ਤਪੀਸੁਰ ਹੋਤੇ ॥
କେତେ କୋଟି ତପସ୍ଵୀ ହୋଇଛନ୍ତି।
ਕਈ ਕੋਟਿ ਆਤਮ ਧਿਆਨੁ ਧਾਰਹਿ ॥
କେତେ କୋଟି ନିଜ ଆତ୍ମାରେ ପ୍ରଭୁ ଧ୍ୟାନକୁ ଧାରଣ କରିଥାନ୍ତି।
ਕਈ ਕੋਟਿ ਕਬਿ ਕਾਬਿ ਬੀਚਾਰਹਿ ॥
କେତେ କୋଟି କବି କାବ୍ୟ-ରଚନା ଦ୍ଵାରା ବିଚାର କରିଥାନ୍ତି।
ਕਈ ਕੋਟਿ ਨਵਤਨ ਨਾਮ ਧਿਆਵਹਿ ॥
କେତେ କୋଟି ପୁରୁଷ ନିତ୍ୟ ନବୀନ ନାମର ଧ୍ୟାନ କରିଥାନ୍ତି,
ਨਾਨਕ ਕਰਤੇ ਕਾ ਅੰਤੁ ਨ ਪਾਵਹਿ ॥੧॥
ତଥାପି ହେ ନାନକ! ସେହି ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ଭେଦ କେହି ପାଇ ପାରେ ନାହିଁ ॥1॥
ਕਈ ਕੋਟਿ ਭਏ ਅਭਿਮਾਨੀ ॥
ଏହି ଦୁନିଆରେ କେତେ କୋଟି ଅଭିମାନୀ ଅଛନ୍ତି।
ਕਈ ਕੋਟਿ ਅੰਧ ਅਗਿਆਨੀ ॥
କେତେ କୋଟି ପୁରୁଷ ଅନ୍ଧ ଅଜ୍ଞାନ ଅଛନ୍ତି।
ਕਈ ਕੋਟਿ ਕਿਰਪਨ ਕਠੋਰ ॥
କେତେ କୋଟି ମନୁଷ୍ୟ ପଥର ହୃଦୟ ଓ କୃପଣ ଅଛନ୍ତି।
ਕਈ ਕੋਟਿ ਅਭਿਗ ਆਤਮ ਨਿਕੋਰ ॥
କେତେ କୋଟି ମନୁଷ୍ୟ ଶୁଷ୍କ ଏବଂ ସମ୍ବେଦନହୀନ ଅଟନ୍ତି।
ਕਈ ਕੋਟਿ ਪਰ ਦਰਬ ਕਉ ਹਿਰਹਿ ॥
କେତେ କୋଟି ମନୁଷ୍ୟ ଅନ୍ୟର ଧନ ଚୋରାନ୍ତି।
ਕਈ ਕੋਟਿ ਪਰ ਦੂਖਨਾ ਕਰਹਿ ॥
କେତେ କୋଟି ମନୁଷ୍ୟ ଅନ୍ୟର ନିନ୍ଦା କରନ୍ତି।
ਕਈ ਕੋਟਿ ਮਾਇਆ ਸ੍ਰਮ ਮਾਹਿ ॥
କେତେ କୋଟି ମନୁଷ୍ୟ ଧନ ସଂଗ୍ରହ କରିବା ପାଇଁ ଶ୍ରମ କରିଥାନ୍ତି।
ਕਈ ਕੋਟਿ ਪਰਦੇਸ ਭ੍ਰਮਾਹਿ ॥
କେତେ କୋଟି ମନୁଷ୍ୟ ଅନ୍ୟ ଦିଗରେ ପଥଭ୍ରଷ୍ଟ ହୋଇଥାନ୍ତି।
ਜਿਤੁ ਜਿਤੁ ਲਾਵਹੁ ਤਿਤੁ ਤਿਤੁ ਲਗਨਾ ॥
ହେ ପ୍ରଭୁ! ଯେଉଁଠି ମଧ୍ୟ ତୁମେ ଜୀବଙ୍କୁ କାମରେ ଲଗାଇ ଥାଅ, ସେ ସେଇଠି କାମରେ ଲାଗିଥାଏ।
ਨਾਨਕ ਕਰਤੇ ਕੀ ਜਾਨੈ ਕਰਤਾ ਰਚਨਾ ॥੨॥
ହେ ନାନକ! କର୍ତ୍ତା-ପ୍ରଭୁ ସୃଷ୍ଟି ରଚନାର ଭେଦ କର୍ତ୍ତା-ପ୍ରଭୁ ହିଁ ଜାଣିଥାନ୍ତି ॥2॥
ਕਈ ਕੋਟਿ ਸਿਧ ਜਤੀ ਜੋਗੀ ॥
ଦୁନିଆରେ କେତେ କୋଟି ସିଦ୍ଧ, ବ୍ରହ୍ମଚାରୀ ଏବଂ ଯୋଗୀ ଅଟନ୍ତି।
ਕਈ ਕੋਟਿ ਰਾਜੇ ਰਸ ਭੋਗੀ ॥
କେତେ କୋଟି ରସ ଭୋଗ କରୁଥିବା ରାଜା ଅଛନ୍ତି।
ਕਈ ਕੋਟਿ ਪੰਖੀ ਸਰਪ ਉਪਾਏ ॥
କେତେ କୋଟି ପକ୍ଷୀ ଏବଂ ସାପ ପରମାତ୍ମା ଜାତ କରିଛନ୍ତି,
ਕਈ ਕੋਟਿ ਪਾਥਰ ਬਿਰਖ ਨਿਪਜਾਏ ॥
କେତେ କୋଟି ପଥର ଏବଂ ବୃକ୍ଷ ଉତ୍ପତ୍ତି ହୋଇଛି।
ਕਈ ਕੋਟਿ ਪਵਣ ਪਾਣੀ ਬੈਸੰਤਰ ॥
କେତେ କୋଟି ବାୟୁ, ଜଳ ଏବଂ ଅଗ୍ନି ଅଛି।
ਕਈ ਕੋਟਿ ਦੇਸ ਭੂ ਮੰਡਲ ॥
କେତେ କୋଟି ଦେଶ ଏବଂ ଭୂମଣ୍ଡଳ ଅଛି।
ਕਈ ਕੋਟਿ ਸਸੀਅਰ ਸੂਰ ਨਖ੍ਯ੍ਯਤ੍ਰ ॥
କେତେ କୋଟି ଚନ୍ଦ୍ର, ସୂର୍ଯ୍ୟ ଏବଂ ତାରା ଅଛନ୍ତି।