Page 118
ਹਰਿ ਚੇਤਹੁ ਅੰਤਿ ਹੋਇ ਸਖਾਈ ॥
ଭଗବାନଙ୍କ ଭଜନ କର, ଯିଏ ଅନ୍ତିମ କାଳରେ ତୋର ସହାୟକ ବନିବେ।
ਹਰਿ ਅਗਮੁ ਅਗੋਚਰੁ ਅਨਾਥੁ ਅਜੋਨੀ ਸਤਿਗੁਰ ਕੈ ਭਾਇ ਪਾਵਣਿਆ ॥੧॥
ଭଗବାନ ଅଗମ୍ୟ, ଅଗୋଚର ଏବଂ ଅଯୋନି ଅଟନ୍ତି, ଯାହାର କେହି ମଧ୍ୟ ସ୍ଵାମୀ ନାହାନ୍ତି। ଏପରି ପ୍ରଭୁଙ୍କୁ ସଦଗୁରୁଙ୍କ ପ୍ରେମ ଦ୍ଵାରା ହିଁ ପାଇପାରିବା ॥1॥
ਹਉ ਵਾਰੀ ਜੀਉ ਵਾਰੀ ਆਪੁ ਨਿਵਾਰਣਿਆ ॥
ମୁଁ ତାଙ୍କ ପାଖରେ ତନ-ମନରେ ସମର୍ପିତ ଅଟେ, ଯିଏ ନିଜ ଅହଂତ୍ଵକୁ ଦୂର କରିଦେଇଛି।
ਆਪੁ ਗਵਾਏ ਤਾ ਹਰਿ ਪਾਏ ਹਰਿ ਸਿਉ ਸਹਜਿ ਸਮਾਵਣਿਆ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ଯେଉଁ ବ୍ୟକ୍ତି ନିଜ ଅହଂତ୍ଵକୁ ତ୍ୟାଗ କରିଦେଇଛି, ସେ ଭଗବାନଙ୍କୁ ପାଇଯାଇଛି ଆଉ ସ୍ଵାଭାବିକ ଅବସ୍ଥାରେ ହିଁ ଭଗବାନଙ୍କ ଠାରେ ଲୀନ ହୁଏ ॥1॥ରୁହ॥
ਪੂਰਬਿ ਲਿਖਿਆ ਸੁ ਕਰਮੁ ਕਮਾਇਆ ॥
ଜୀବ ସେହି କର୍ମ କରିଥାଏ, ଯାହା ତାହାର ଭାଗ୍ୟରେ ପୂର୍ବ ଜନ୍ମରୁ ଲେଖାହୋଇଛି।
ਸਤਿਗੁਰੁ ਸੇਵਿ ਸਦਾ ਸੁਖੁ ਪਾਇਆ ॥
ସଦଗୁରୁଙ୍କ ସେବାରୁ ସେ ସଦା ସୁଖ ପ୍ରାପ୍ତ କରିଥାଏ।
ਬਿਨੁ ਭਾਗਾ ਗੁਰੁ ਪਾਈਐ ਨਾਹੀ ਸਬਦੈ ਮੇਲਿ ਮਿਲਾਵਣਿਆ ॥੨॥
ଭାଗ୍ୟ ବିନା ମନୁଷ୍ୟକୁ ଗୁରୁ ମିଳନ୍ତି ନାହିଁ। ଗୁରୁ ନାମ ଦ୍ଵାରା ହିଁ ଜୀବକୁ ପରମେଶ୍ଵରଙ୍କ ସହିତ ମିଳନ ହୁଏ। ॥2॥
ਗੁਰਮੁਖਿ ਅਲਿਪਤੁ ਰਹੈ ਸੰਸਾਰੇ ॥
ଗୁରୁମୁଖ ଏହି ସଂସାରରେ ନିର୍ଲିପ୍ତ ହୋଇ ରହିଥାଏ।
ਗੁਰ ਕੈ ਤਕੀਐ ਨਾਮਿ ਅਧਾਰੇ ॥
ତାହାଙ୍କୁ ଗୁରୁଙ୍କ ଆଶ୍ରୟ ଏବଂ ନାମର ସାହାରା ମିଳିଥାଏ।
ਗੁਰਮੁਖਿ ਜੋਰੁ ਕਰੇ ਕਿਆ ਤਿਸ ਨੋ ਆਪੇ ਖਪਿ ਦੁਖੁ ਪਾਵਣਿਆ ॥੩॥
ଯିଏ ଗୁରୁମୁଖ ଅଟେ, ତାହା ସାଥିରେ କିଏ ଅନ୍ୟାୟ କରିପାରିବ? ଦୁଷ୍ଟ ନିଜେ ମରିଯାଏ ଆଉ କଷ୍ଟ ପାଇଥାଏ ॥3॥
ਮਨਮੁਖਿ ਅੰਧੇ ਸੁਧਿ ਨ ਕਾਈ ॥
ଜ୍ଞାନହୀନ ମନମୁଖର କୌଣସି ଜ୍ଞାନ ନଥାଏ।
ਆਤਮ ਘਾਤੀ ਹੈ ਜਗਤ ਕਸਾਈ ॥
ସେ ଆତ୍ମଘାତୀ ଆଉ ସଂସାରର କଂସାଇ ଅଟେ।
ਨਿੰਦਾ ਕਰਿ ਕਰਿ ਬਹੁ ਭਾਰੁ ਉਠਾਵੈ ਬਿਨੁ ਮਜੂਰੀ ਭਾਰੁ ਪਹੁਚਾਵਣਿਆ ॥੪॥
ଅନ୍ୟକୁ ନିନ୍ଦା କରି ସେ ପାପର ବୋଝ ଉଠାଇଥାଏ। ସେ ସେହି ମଜଦୁର ଭଳି ଯିଏ ଅନ୍ୟର ଭାର ଉଠାଇ ଅନ୍ୟସ୍ଥାଙ୍କୁ ନେଇଯାଏ ॥4॥
ਇਹੁ ਜਗੁ ਵਾੜੀ ਮੇਰਾ ਪ੍ਰਭੁ ਮਾਲੀ ॥
ଏହି ସଂସାର ଏକ ଉପବନ ଅଟେ ଆଉ ମୋର ପ୍ରଭୁ ତାହାର ମାଳୀ ଅଟନ୍ତି।
ਸਦਾ ਸਮਾਲੇ ਕੋ ਨਾਹੀ ਖਾਲੀ ॥
ସେ ସର୍ବଦା ଏହାର ରକ୍ଷା କରନ୍ତି। ବିନା ତାଙ୍କରି ଯତ୍ନରେ କୌଣସି ଭାଗ ରହେ ନାହିଁ।
ਜੇਹੀ ਵਾਸਨਾ ਪਾਏ ਤੇਹੀ ਵਰਤੈ ਵਾਸੂ ਵਾਸੁ ਜਣਾਵਣਿਆ ॥੫॥
ଇଶ୍ଵର ପୁଷ୍ପରେ ଜେଭଳି ମହକ ଦେଇଥାନ୍ତି, ତାହା ସେଥିରେ ସେପରି ପ୍ରବଳ ହୋଇଥାଏ। ସୁଗନ୍ଧିତ ପୁଷ୍ପ ନିଜ ସୁଗନ୍ଧରେ ଜଣାଯାଏ। ॥5॥
ਮਨਮੁਖੁ ਰੋਗੀ ਹੈ ਸੰਸਾਰਾ ॥
ମନମୁଖ ପ୍ରାଣୀ ଏହି ସଂସାରରେ ରୋଗୀ ଅଟେ।
ਸੁਖਦਾਤਾ ਵਿਸਰਿਆ ਅਗਮ ਅਪਾਰਾ ॥
ସେ ସୁଖଦାତା ଅଗମ୍ୟ ଓ ଅନନ୍ତ ପ୍ରଭୁଙ୍କୁ ବିସ୍ମୃତ କରିଦେଇଛି।
ਦੁਖੀਏ ਨਿਤਿ ਫਿਰਹਿ ਬਿਲਲਾਦੇ ਬਿਨੁ ਗੁਰ ਸਾਂਤਿ ਨ ਪਾਵਣਿਆ ॥੬॥
ମନମୁଖ ସର୍ବଦା ଦୁଃଖୀ ହୋଇ ରାତିରେ ଚିତ୍କାର କରିଥାଏ, ଗୃଙ୍କ ବିନା ତାହାକୁ ଶାନ୍ତି ପ୍ରାପ୍ତ ହୁଏ ନାହିଁ। ॥6॥
ਜਿਨਿ ਕੀਤੇ ਸੋਈ ਬਿਧਿ ਜਾਣੈ ॥
ଯେଉଁ ପ୍ରଭୁ ତାହାର ସୃଜନା କରିଛନ୍ତି, ସେ ତାହାର ଦଶାକୁ ବୁଝିଥାନ୍ତି।
ਆਪਿ ਕਰੇ ਤਾ ਹੁਕਮਿ ਪਛਾਣੈ ॥
ଯଦି ପ୍ରଭୁ ସ୍ଵୟଂ ଦୟା କରନ୍ତି, ତାହାହେଲେ ମନୁଷ୍ୟ ତାହାଙ୍କ ହୁକୁମ ଜାଣିପାରେ।
ਜੇਹਾ ਅੰਦਰਿ ਪਾਏ ਤੇਹਾ ਵਰਤੈ ਆਪੇ ਬਾਹਰਿ ਪਾਵਣਿਆ ॥੭॥
ଯେଉଁ ପ୍ରକାର ବୁଦ୍ଧି ଇଶ୍ଵର ପ୍ରାଣୀକୁ ଦିଅନ୍ତି, ପ୍ରାଣୀ ସେପରି କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥାଏ। ପରମାତ୍ମା ସ୍ଵୟଂ ହିଁ ପ୍ରାଣୀକୁ ବାହାର ଜଗତରେ ଜୀବନ ମାର୍ଗରେ ଲଗାଇଥାନ୍ତି ॥7॥
ਤਿਸੁ ਬਾਝਹੁ ਸਚੇ ਮੈ ਹੋਰੁ ਨ ਕੋਈ ॥
ସେହି ସତ୍ୟସ୍ଵରୂପ ପରମେଶ୍ଵରଙ୍କ ବ୍ୟତୀତ ମୁଁ ଅନ୍ୟ କାହାକୁ ମଧ୍ୟ ଜାଣେ ନାହିଁ।
ਜਿਸੁ ਲਾਇ ਲਏ ਸੋ ਨਿਰਮਲੁ ਹੋਈ ॥
ଯାହାକୁ ପ୍ରଭୁ ନିଜ ଭକ୍ତିରେ ଲଗାଇଥାନ୍ତି, ସେ ପବିତ୍ର ହୋଇଯାଏ।
ਨਾਨਕ ਨਾਮੁ ਵਸੈ ਘਟ ਅੰਤਰਿ ਜਿਸੁ ਦੇਵੈ ਸੋ ਪਾਵਣਿਆ ॥੮॥੧੪॥੧੫॥
ହେ ନାନକ! ପରମେଶ୍ଵରଙ୍କ ନାମ ମନୁଷ୍ୟର ହୃଦୟରେ ନିବାସ କରିଥାଏ। କିନ୍ତୁ, ଯାହାକୁ ପ୍ରଭୁ ନିଜ ନାମ ଦିଅନ୍ତି, ସେ ହିଁ ତାହାକୁ ପ୍ରାପ୍ତ କରିଥାଏ ॥8॥14॥15॥
ਮਾਝ ਮਹਲਾ ੩ ॥
ମାଝ ମହଲା 3 ॥
ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਨਾਮੁ ਮੰਨਿ ਵਸਾਏ ॥
ଯେଉଁ ବ୍ୟକ୍ତି ଅମୃତ ନାମକୁ ନିଜ ହୃଦୟରେ ବସାଇଥାଏ,
ਹਉਮੈ ਮੇਰਾ ਸਭੁ ਦੁਖੁ ਗਵਾਏ ॥
ସେ ‘ମୁଁ’ ‘ମୋର’ କହିବା ବାଲା ଅହଂତ୍ଵ ଏବଂ ସମସ୍ତ ଦୁଃଖ ନାଶ କରିଦିଅନ୍ତି।
ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਬਾਣੀ ਸਦਾ ਸਲਾਹੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤਿ ਅੰਮ੍ਰਿਤੁ ਪਾਵਣਿਆ ॥੧॥
ସେ ଅମୃତ ବାଣୀ ଦ୍ଵାରା ସର୍ବଦା ହିଁ ଭଗବାନଙ୍କ ମହିମା ସ୍ତୁତି କରିଥାଏ ଆଉ ଅମୃତ ବାଣୀ ଦ୍ଵାରା ଅମୃତ ନାମକୁ ପାଇଥାଏ। ॥1॥
ਹਉ ਵਾਰੀ ਜੀਉ ਵਾਰੀ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਬਾਣੀ ਮੰਨਿ ਵਸਾਵਣਿਆ ॥
ମୁଁ ତାହା ପାଖରେ ସମର୍ପିତ, ଯେଉଁ ବ୍ୟକ୍ତି ଅମୃତ ନାମକୁ ନିଜ ହୃଦୟରେ ବସାଇଥାଏ
ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਬਾਣੀ ਮੰਨਿ ਵਸਾਏ ਅੰਮ੍ਰਿਤੁ ਨਾਮੁ ਧਿਆਵਣਿਆ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ସେ ଅମୃତ ବାଣୀକୁ ନିଜ ହୃଦୟରେ ବସାଇ ଅମୃତ ନାମର ଧ୍ୟାନ କରିଥାଏ। ॥1॥ରୁହ॥
ਅੰਮ੍ਰਿਤੁ ਬੋਲੈ ਸਦਾ ਮੁਖਿ ਵੈਣੀ ॥
ସେ ନିଜ ମୁହଁରେ ବଚନ ଦ୍ଵାରା ସର୍ବଦା ହିଁ ଅମୃତ ନାମ ବୋଲୁଥାଏ
ਅੰਮ੍ਰਿਤੁ ਵੇਖੈ ਪਰਖੈ ਸਦਾ ਨੈਣੀ ॥
ଆଉ ନିଜ ଆଖିରେ ଅମୃତ ରୂପ ପରମାତ୍ମାଙ୍କୁ ସର୍ବବ୍ୟାପକ ଦେଖିଥାଏ।
ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਕਥਾ ਕਹੈ ਸਦਾ ਦਿਨੁ ਰਾਤੀ ਅਵਰਾ ਆਖਿ ਸੁਨਾਵਣਿਆ ॥੨॥
ସେ ସର୍ବଦା ଦିନ ରାତି ହରିଙ୍କ ଅମୃତ କଥା କହିଥାଏ ଓ ଅନ୍ୟକୁ ମଧ୍ୟ ଶୁଣାଇ ଥାଏ। ॥2॥
ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਰੰਗਿ ਰਤਾ ਲਿਵ ਲਾਏ ॥
ଅମୃତ ନାମ ର ପ୍ରେମରେ ମଗ୍ନ ହୋଇଥିବା ବ୍ୟକ୍ତି ଭଗବାନଙ୍କ ଠାରେ ମନ ଲଗାଏ
ਅੰਮ੍ਰਿਤੁ ਗੁਰ ਪਰਸਾਦੀ ਪਾਏ ॥
ଆଉ ଏହି ଅମୃତ ନାମ ତାହାକୁ ଗୁରୁଙ୍କ କୃପାରୁ ମିଳିଥାଏ।
ਅੰਮ੍ਰਿਤੁ ਰਸਨਾ ਬੋਲੈ ਦਿਨੁ ਰਾਤੀ ਮਨਿ ਤਨਿ ਅੰਮ੍ਰਿਤੁ ਪੀਆਵਣਿਆ ॥੩॥
ସେ ସର୍ବଦା ଦିନ ରାତି ହରିଙ୍କ ଅମୃତ କଥା କହିଥାଏ ଆଉ ଭଗବାନ ତାହାକୁ ମନ ଏବଂ ତନ ଦ୍ଵାରା ନାମ ଅମୃତ ପାନ କରାନ୍ତି ॥3॥
ਸੋ ਕਿਛੁ ਕਰੈ ਜੁ ਚਿਤਿ ਨ ਹੋਈ ॥
ଭଗବାନ ତାହା କରନ୍ତି ଯାହା ମନୁଷ୍ୟର କଳ୍ପନାରେ ମଧ୍ୟ ଆସେ ନାହିଁ।
ਤਿਸ ਦਾ ਹੁਕਮੁ ਮੇਟਿ ਨ ਸਕੈ ਕੋਈ ॥
ତାହାର ହୁକୁମକୁ କେହି ମଧ୍ୟ ବନ୍ଦ କରିପାରିବେ ନାହିଁ।
ਹੁਕਮੇ ਵਰਤੈ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਬਾਣੀ ਹੁਕਮੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤੁ ਪੀਆਵਣਿਆ ॥੪॥
ଭଗବାନଙ୍କ ହୁକୁମରୁ ହିଁ ଗୁରୁଙ୍କ ମାଧ୍ୟମରୁ ଜୀବକୁ ଅମୃତ ବାଣୀର ପାନ କରାନ୍ତି। ଭଗବାନ ହୁକୁମରୁ ହିଁ ଗୁରୁଙ୍କ ମାଧ୍ୟମରୁ ଜୀବକୁ ଅମୃତ ବାଣୀର ପାନ କରାନ୍ତି ॥4॥
ਅਜਬ ਕੰਮ ਕਰਤੇ ਹਰਿ ਕੇਰੇ ॥
ହେ ରଚୟିତା ପରମେଶ୍ଵର! ତୋର କୌତୁକ ବଡ ଅଦ୍ଭୁତ ଅଟେ।
ਇਹੁ ਮਨੁ ਭੂਲਾ ਜਾਂਦਾ ਫੇਰੇ ॥
ଯେତେବେଳେ ଏହି ମନ ପଥଭ୍ରଷ୍ଟ ହୁଏ, ସେତେବେଳେ ତୁ ହିଁ ତାହାକୁ ସଦମାର୍ଗକୁ ଆଣିଥାଉ।
ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਬਾਣੀ ਸਿਉ ਚਿਤੁ ਲਾਏ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਸਬਦਿ ਵਜਾਵਣਿਆ ॥੫॥
ଯେତେବେଳେ ମନୁଷ୍ୟ ଅମୃତ ବାଣୀରେ ନିଜ ଚିତ୍ତ ଲଗାଇଥାଏ, ସେତେବେଳେ ତୁ ତାହାର ଅନ୍ତଃ ମନରେ ଅମୃତ ଅନାହତ ଶବ୍ଦ ବଜାଇ ଦେଉ। ॥5॥