Page 882
ਰਾਮਕਲੀ ਮਹਲਾ ੪ ॥
રામકલી મહેલ ૪ ॥
ਸਤਗੁਰ ਦਇਆ ਕਰਹੁ ਹਰਿ ਮੇਲਹੁ ਮੇਰੇ ਪ੍ਰੀਤਮ ਪ੍ਰਾਣ ਹਰਿ ਰਾਇਆ ॥
હે સદ્દગુરુ! દયા કરો અને મને મારા પ્રિયતમ પ્રાણ પ્રભુથી મેળવી દો
ਹਮ ਚੇਰੀ ਹੋਇ ਲਗਹ ਗੁਰ ਚਰਣੀ ਜਿਨਿ ਹਰਿ ਪ੍ਰਭ ਮਾਰਗੁ ਪੰਥੁ ਦਿਖਾਇਆ ॥੧॥
હું દાસી બનીને ગુરુ ચરણોમાં લાગી ગઈ છું જેને મને પ્રભુ મેળાપનો માર્ગ દેખાડ્યો છે ॥૧॥
ਰਾਮ ਮੈ ਹਰਿ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਮਨਿ ਭਾਇਆ ॥
હે રામ! હરિનું નામ જ મારા મનને ગમી ગયું છે
ਮੈ ਹਰਿ ਬਿਨੁ ਅਵਰੁ ਨ ਕੋਈ ਬੇਲੀ ਮੇਰਾ ਪਿਤਾ ਮਾਤਾ ਹਰਿ ਸਖਾਇਆ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
હરિ વગર મારો બીજો કોઈ સાથી નથી અને તે જ મારા પિતા, મારી માતા તેમજ સાચો સાથી છે ॥૧॥વિરામ॥
ਮੇਰੇ ਇਕੁ ਖਿਨੁ ਪ੍ਰਾਨ ਨ ਰਹਹਿ ਬਿਨੁ ਪ੍ਰੀਤਮ ਬਿਨੁ ਦੇਖੇ ਮਰਹਿ ਮੇਰੀ ਮਾਇਆ ॥
હે માતા! પોતાના પ્રિયતમના દર્શન વગર હું એક ક્ષણ માટે પણ જીવિત રહી શકતી નથી અને તેના વગર મારા પ્રાણ જ નીકળી જાય છે
ਧਨੁ ਧਨੁ ਵਡ ਭਾਗ ਗੁਰ ਸਰਣੀ ਆਏ ਹਰਿ ਗੁਰ ਮਿਲਿ ਦਰਸਨੁ ਪਾਇਆ ॥੨॥
તે મનુષ ભાગ્યશાળી તેમજ ધન્ય છે જે ગુરુની શરણમાં આવ્યા છે અને ગુરુથી મળીને પ્રભુ દર્શન પ્રાપ્ત કરી લીધા છે ॥૨॥
ਮੈ ਅਵਰੁ ਨ ਕੋਈ ਸੂਝੈ ਬੂਝੈ ਮਨਿ ਹਰਿ ਜਪੁ ਜਪਉ ਜਪਾਇਆ ॥
મને બીજું કાંઈ સમજાતું નથી અને મન તો ગુરુએ જપાવેલું હરિ નામનું જાપ જ જપતું રહે છે
ਨਾਮਹੀਣ ਫਿਰਹਿ ਸੇ ਨਕਟੇ ਤਿਨ ਘਸਿ ਘਸਿ ਨਕ ਵਢਾਇਆ ॥੩॥
નામહીન ભટકનાર શરમ વગરના છે અને તેને રગડી-રગડીને પોતાનું નાક કપાવી લીધું છે ॥૩॥
ਮੋ ਕਉ ਜਗਜੀਵਨ ਜੀਵਾਲਿ ਲੈ ਸੁਆਮੀ ਰਿਦ ਅੰਤਰਿ ਨਾਮੁ ਵਸਾਇਆ ॥
હે જગતપાલક સ્વામી! મારા હૃદયમાં નામ વસાવીને જીવિત કરી લો
ਨਾਨਕ ਗੁਰੂ ਗੁਰੂ ਹੈ ਪੂਰਾ ਮਿਲਿ ਸਤਿਗੁਰ ਨਾਮੁ ਧਿਆਇਆ ॥੪॥੫॥
હે નાનક! મારા ગુરુ સંપૂર્ણ છે સદ્દગુરુથી મળીને જ નામનું ધ્યાન કર્યું છે ॥૪॥૫॥
ਰਾਮਕਲੀ ਮਹਲਾ ੪ ॥
રામકલી મહેલ ૪॥
ਸਤਗੁਰੁ ਦਾਤਾ ਵਡਾ ਵਡ ਪੁਰਖੁ ਹੈ ਜਿਤੁ ਮਿਲਿਐ ਹਰਿ ਉਰ ਧਾਰੇ ॥
સદ્દગુરુ મહાન દાતા અને મહાપુરુષ છે જેનાથી મળીને હરિને હૃદયમાં વસાવી શકાય છે
ਜੀਅ ਦਾਨੁ ਗੁਰਿ ਪੂਰੈ ਦੀਆ ਹਰਿ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਨਾਮੁ ਸਮਾਰੇ ॥੧॥
સંપૂર્ણ ગુરુએ મને જીવનદાન આપ્યું છે અને હરિના નામ અમૃતનું ચિંતન કરતો રહું છું ॥૧॥
ਰਾਮ ਗੁਰਿ ਹਰਿ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਕੰਠਿ ਧਾਰੇ ॥
હે રામ! ગુરુએ હરિ નામ મારા હદયમાં વસાવી દીધું છે
ਗੁਰਮੁਖਿ ਕਥਾ ਸੁਣੀ ਮਨਿ ਭਾਈ ਧਨੁ ਧਨੁ ਵਡ ਭਾਗ ਹਮਾਰੇ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
હું ખૂબ ભાગ્યશાળી તેમજ ધન્ય-ધન્ય છું જે ગુરુના મુખથી હરિ-કથા સાંભળી છે તે જ મારા મનને ગમી ગઈ છે ॥૧॥વિરામ॥
ਕੋਟਿ ਕੋਟਿ ਤੇਤੀਸ ਧਿਆਵਹਿ ਤਾ ਕਾ ਅੰਤੁ ਨ ਪਾਵਹਿ ਪਾਰੇ ॥
તેત્રીસ કરોડ દેવતા પણ પરમાત્માનું ધ્યાન કરે છે પરંતુ તેમને પણ તેનો અંત પ્રાપ્ત કર્યો નથી
ਹਿਰਦੈ ਕਾਮ ਕਾਮਨੀ ਮਾਗਹਿ ਰਿਧਿ ਮਾਗਹਿ ਹਾਥੁ ਪਸਾਰੇ ॥੨॥
તે પોતાના હૃદયમાં સુંદર સ્ત્રીમાં વશીભૂત થઈને તેની કામના કરે છે અને હાથ ફેલાવીને ઋદ્ધિઓ માંગતા ફરે છે ॥૨॥
ਹਰਿ ਜਸੁ ਜਪਿ ਜਪੁ ਵਡਾ ਵਡੇਰਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਰਖਉ ਉਰਿ ਧਾਰੇ ॥
હરિ-યશનું જાપ કરો બધા ધર્મ, કર્મથી આ સર્વશ્રેષ્ઠ છે તથા ગુરુમુખ બનીને તેને હૃદયમાં ધારણ કરીને રાખો
ਜੇ ਵਡ ਭਾਗ ਹੋਵਹਿ ਤਾ ਜਪੀਐ ਹਰਿ ਭਉਜਲੁ ਪਾਰਿ ਉਤਾਰੇ ॥੩॥
જો ઉત્તમ ભાગ્ય હોય તો હરિનું જાપ કરી શકાય છે જે સંસાર સમુદ્રથી પાર ઉતારી દે છે ॥૩॥
ਹਰਿ ਜਨ ਨਿਕਟਿ ਨਿਕਟਿ ਹਰਿ ਜਨ ਹੈ ਹਰਿ ਰਾਖੈ ਕੰਠਿ ਜਨ ਧਾਰੇ ॥
પરમાત્મા પોતાના ભક્તોની પાસે વસે છે અને ભક્ત તેની પાસે વસે છે તે પોતાના ભક્તોને ગળે લગાડીને રાખે છે
ਨਾਨਕ ਪਿਤਾ ਮਾਤਾ ਹੈ ਹਰਿ ਪ੍ਰਭੁ ਹਮ ਬਾਰਿਕ ਹਰਿ ਪ੍ਰਤਿਪਾਰੇ ॥੪॥੬॥੧੮॥
હે નાનક! પ્રભુ જ અમારા પિતા તેમજ માતા છે અમે તેના બાળકો છીએ અને તે જ અમારું પોષણ કરે છે ॥૪॥૬॥૧૮॥
ਰਾਗੁ ਰਾਮਕਲੀ ਮਹਲਾ ੫ ਘਰੁ ੧
રાગ રામકલી મહેલ ૫ ઘર ૧
ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
એક શાશ્વત પરમાત્મા છે જે સાચા સદ્દગુરુની કૃપાથી પ્રાપ્ત થાય છે
ਕਿਰਪਾ ਕਰਹੁ ਦੀਨ ਕੇ ਦਾਤੇ ਮੇਰਾ ਗੁਣੁ ਅਵਗਣੁ ਨ ਬੀਚਾਰਹੁ ਕੋਈ ॥
હે ગરીબોના દાતા! કૃપા કરો, મારા ગુણ અવગુણ પર કોઈ વિચાર ન કરો
ਮਾਟੀ ਕਾ ਕਿਆ ਧੋਪੈ ਸੁਆਮੀ ਮਾਣਸ ਕੀ ਗਤਿ ਏਹੀ ॥੧॥
હે સ્વામી! માટીને ધોવાનો કોઈ લાભ નથી મનુષ્યની સ્થિતિ પણ આવી જ છે ॥૧॥
ਮੇਰੇ ਮਨ ਸਤਿਗੁਰੁ ਸੇਵਿ ਸੁਖੁ ਹੋਈ ॥
હે મન! સદ્દગુરુની સેવા કરવાથી જ સુખ પ્રાપ્ત થાય છે
ਜੋ ਇਛਹੁ ਸੋਈ ਫਲੁ ਪਾਵਹੁ ਫਿਰਿ ਦੂਖੁ ਨ ਵਿਆਪੈ ਕੋਈ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
જેવી ઈચ્છા હશે તે જ ફળ મળશે અને પછી કોઈ દુઃખ લાગશે નહીં ॥૧॥વિરામ॥
ਕਾਚੇ ਭਾਡੇ ਸਾਜਿ ਨਿਵਾਜੇ ਅੰਤਰਿ ਜੋਤਿ ਸਮਾਈ ॥
પરમાત્માએ મનુષ્ય શરીરરૂપી કાચા વાસણ બનાવીને ઉપકાર કર્યો છે અને તેના અંતરમનમાં તેની જ જ્યોતિ સમાયેલી છે
ਜੈਸਾ ਲਿਖਤੁ ਲਿਖਿਆ ਧੁਰਿ ਕਰਤੈ ਹਮ ਤੈਸੀ ਕਿਰਤਿ ਕਮਾਈ ॥੨॥
વિધાતા એ જેવા અમારા ભાગ્ય લખી દીધા છે અમે તેવા જ કર્મ કરીએ છીએ ॥૨॥
ਮਨੁ ਤਨੁ ਥਾਪਿ ਕੀਆ ਸਭੁ ਅਪਨਾ ਏਹੋ ਆਵਣ ਜਾਣਾ ॥
પરંતુ જીવે તન-મનને પોતાનું સમજી લીધું છે આ જન્મ-મરણનું કારણ છે
ਜਿਨਿ ਦੀਆ ਸੋ ਚਿਤਿ ਨ ਆਵੈ ਮੋਹਿ ਅੰਧੁ ਲਪਟਾਣਾ ॥੩॥
જેને એવું સુંદર જીવન આપ્યું છે આ પરમાત્મા યાદ આવતા નથી આંધળો મનુષ્ય મોહમાં જ ફસાયેલો છે ॥૩॥