Page 631
ਅਪਨੇ ਗੁਰ ਊਪਰਿ ਕੁਰਬਾਨੁ ॥
હું તો પોતાના ગુરુ પર બલિહાર જાવ છું.
ਭਏ ਕਿਰਪਾਲ ਪੂਰਨ ਪ੍ਰਭ ਦਾਤੇ ਜੀਅ ਹੋਏ ਮਿਹਰਵਾਨ ॥ ਰਹਾਉ ॥
જ્યારથી, સંપૂર્ણ પ્રભુ મારા પર કૃપાળુ થયો છે, ત્યારથી લોકો પણ મારા પર કૃપાળુ થઈ ગયા છે ॥વિરામ॥
ਨਾਨਕ ਜਨ ਸਰਨਾਈ ॥
હે નાનક! હું તો પ્રભુની શરણમાં છું,
ਜਿਨਿ ਪੂਰਨ ਪੈਜ ਰਖਾਈ ॥
તેને તેની પૂર્ણ લાજ-પ્રતિષ્ઠા બચાવી લીધી છે.
ਸਗਲੇ ਦੂਖ ਮਿਟਾਈ ॥
તેને બધા દુઃખ મટાડી દીધા છે,
ਸੁਖੁ ਭੁੰਚਹੁ ਮੇਰੇ ਭਾਈ ॥੨॥੨੮॥੯੨॥
આથી હે ભાઈ! પ્રભુ શરણમાં આવીને સુખ ભોગ ॥૨॥૨૮॥૯૨॥
ਸੋਰਠਿ ਮਹਲਾ ੫ ॥
સોરઠી મહેલ ૫॥
ਸੁਨਹੁ ਬਿਨੰਤੀ ਠਾਕੁਰ ਮੇਰੇ ਜੀਅ ਜੰਤ ਤੇਰੇ ਧਾਰੇ ॥
હે ઠાકોર! મારી વિનમ્ર પ્રાર્થના સાંભળ, આ જેટલા પણ જીવ-જંતુ તે ઉત્પન્ન કર્યા છે, તે તારા જ સહારે છે.
ਰਾਖੁ ਪੈਜ ਨਾਮ ਅਪੁਨੇ ਕੀ ਕਰਨ ਕਰਾਵਨਹਾਰੇ ॥੧॥
હે કરવા તેમજ કરાવનાર પ્રભુ! પોતાના નામની લાજ રાખ ॥૧॥
ਪ੍ਰਭ ਜੀਉ ਖਸਮਾਨਾ ਕਰਿ ਪਿਆਰੇ ॥
હે પ્રેમાળ પ્રભુ! અમને પોતાના બનાવીને પોતાના સ્વામી હોવાની ફરજ નિભાવ,
ਬੁਰੇ ਭਲੇ ਹਮ ਥਾਰੇ ॥ ਰਹਾਉ ॥
ત્યારથી ભલે અમે ખરાબ અથવા સારા છીએ, પરંતુ તારા જ છીએ ॥વિરામ॥
ਸੁਣੀ ਪੁਕਾਰ ਸਮਰਥ ਸੁਆਮੀ ਬੰਧਨ ਕਾਟਿ ਸਵਾਰੇ ॥
સર્વશક્તિમાન માલિકે અમારી પ્રાર્થના સાંભળી લીધી છે અને બંધનોને કાપીને સુશોભિત કરી દીધા છે.
ਪਹਿਰਿ ਸਿਰਪਾਉ ਸੇਵਕ ਜਨ ਮੇਲੇ ਨਾਨਕ ਪ੍ਰਗਟ ਪਹਾਰੇ ॥੨॥੨੯॥੯੩॥
નાનકનું કહેવું છે કે તે પ્રભુએ શોભાનું વસ્ત્ર પહેરાવીને પોતાના સેવકને પોતાની સાથે વિલીન કરી લીધા છે અને આખા જગતમાં લોકપ્રિય કરી દીધા છે ॥૨॥૨૯॥૯૩॥
ਸੋਰਠਿ ਮਹਲਾ ੫ ॥
સોરઠી મહેલ ૫॥
ਜੀਅ ਜੰਤ ਸਭਿ ਵਸਿ ਕਰਿ ਦੀਨੇ ਸੇਵਕ ਸਭਿ ਦਰਬਾਰੇ ॥
બધા સેવક ભક્તિના ફળ સ્વરૂપ પરમાત્માના દરબારમાં ખુબ શોભાથી રહે છે અને બધા જીવ-જંતુ તેના વશમાં કરી દીધા છે.
ਅੰਗੀਕਾਰੁ ਕੀਓ ਪ੍ਰਭ ਅਪੁਨੇ ਭਵ ਨਿਧਿ ਪਾਰਿ ਉਤਾਰੇ ॥੧॥
પરમાત્માએ તો હંમેશા પોતાના સેવકોનો સાથ નિભાવ્યો છે અને તેને સંસાર સમુદ્રથી પાર કરી દીધા છે ॥૧॥
ਸੰਤਨ ਕੇ ਕਾਰਜ ਸਗਲ ਸਵਾਰੇ ॥
તેને પોતાના સંતોના બધા કાર્ય સંવારી દીધા છે
ਦੀਨ ਦਇਆਲ ਕ੍ਰਿਪਾਲ ਕ੍ਰਿਪਾ ਨਿਧਿ ਪੂਰਨ ਖਸਮ ਹਮਾਰੇ ॥ ਰਹਾਉ ॥
અમારો સર્વવ્યાપી માલિક ખુબ દીનદયાળુ, કૃપાળુ તેમજ કૃપાનો ભંડાર છે ॥વિરામ॥
ਆਉ ਬੈਠੁ ਆਦਰੁ ਸਭ ਥਾਈ ਊਨ ਨ ਕਤਹੂੰ ਬਾਤਾ ॥
દરેક જગ્યા પર અમારો આદર-સત્કાર તેમજ અભિનંદન થાય છે અને અમને કોઈ વાતનો કંઈ અભાવ નથી.
ਭਗਤਿ ਸਿਰਪਾਉ ਦੀਓ ਜਨ ਅਪੁਨੇ ਪ੍ਰਤਾਪੁ ਨਾਨਕ ਪ੍ਰਭ ਜਾਤਾ ॥੨॥੩੦॥੯੪॥
નાનકનું કહેવું છે કે પરમાત્મા પોતાના ભક્તોને ભક્તિનું શોભાયુક્ત વસ્ત્ર આપે છે અને આવા પરમાત્માનો તેજ-પ્રતાપ દુનિયામાં જાણી લીધો છે ॥૨॥૩૦॥૯૪॥
ਸੋਰਠਿ ਮਹਲਾ ੯
સોરઠી મહેલ ૯
ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
એક શાશ્વત પરમાત્મા છે જે સાચા ગુરુની કૃપાથી પ્રાપ્ત થાય છે॥
ਰੇ ਮਨ ਰਾਮ ਸਿਉ ਕਰਿ ਪ੍ਰੀਤਿ ॥
હે મન! રામથી પ્રેમ કર.
ਸ੍ਰਵਨ ਗੋਬਿੰਦ ਗੁਨੁ ਸੁਨਉ ਅਰੁ ਗਾਉ ਰਸਨਾ ਗੀਤਿ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
પોતાના કાનોથી ગોવિંદાના ગુણ સાંભળ અને જીભથી તેની સ્તુતિ ગીત ગા ॥૧॥વિરામ॥
ਕਰਿ ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਸਿਮਰੁ ਮਾਧੋ ਹੋਹਿ ਪਤਿਤ ਪੁਨੀਤ ॥
સત્સંગતિમાં સામેલ થઈને પરમાત્માનું સ્મરણ કર, સ્મરણથી પતિત પણ પવિત્ર થઈ જાય છે.
ਕਾਲੁ ਬਿਆਲੁ ਜਿਉ ਪਰਿਓ ਡੋਲੈ ਮੁਖੁ ਪਸਾਰੇ ਮੀਤ ॥੧॥
હે સજ્જન! મૃત્યુ સાપની જેમ મુખ ખોલીને ચારેય તરફ ભ્રમણ કરી રહી છે ॥૧॥
ਆਜੁ ਕਾਲਿ ਫੁਨਿ ਤੋਹਿ ਗ੍ਰਸਿ ਹੈ ਸਮਝਿ ਰਾਖਉ ਚੀਤਿ ॥
આ વાતને સમજીને પોતાના મનમાં યાદ રાખ કે આ કાળ આજે અથવા કાલે છેવટે તેણે પોતાનું ભોજન જરૂર બનાવી લેશે.
ਕਹੈ ਨਾਨਕੁ ਰਾਮੁ ਭਜਿ ਲੈ ਜਾਤੁ ਅਉਸਰੁ ਬੀਤ ॥੨॥੧॥
નાનકનું કહેવું છે કે પરમાત્માનું ભજન જરૂર કરી લે, ત્યારથી આ સોનેરી તક વીતતી જઈ રહી છે ॥૨॥૧॥
ਸੋਰਠਿ ਮਹਲਾ ੯ ॥
સોરઠી મહેલ ૯॥
ਮਨ ਕੀ ਮਨ ਹੀ ਮਾਹਿ ਰਹੀ ॥
મનુષ્યના મનની ઇચ્છા મનમાં જ અધૂરી રહી ગઈ છે,
ਨਾ ਹਰਿ ਭਜੇ ਨ ਤੀਰਥ ਸੇਵੇ ਚੋਟੀ ਕਾਲਿ ਗਹੀ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ત્યારથી ન તો તેના પરમાત્માનું ભજન કર્યું છે, ન તો તીર્થ-સ્થાન પર જઈને સેવા કરી છે, જેના પરિણામ સ્વરૂપ મૃત્યુએ તેને ચોટલાથી પકડી લીધો છે ॥૧॥વિરામ॥
ਦਾਰਾ ਮੀਤ ਪੂਤ ਰਥ ਸੰਪਤਿ ਧਨ ਪੂਰਨ ਸਭ ਮਹੀ ॥
પત્ની, મિત્ર, પુત્ર, રથ, સંપત્તિ, અગણિત ધન-સંપત્તિ તેમજ આખું વિશ્વ
ਅਵਰ ਸਗਲ ਮਿਥਿਆ ਏ ਜਾਨਉ ਭਜਨੁ ਰਾਮੁ ਕੋ ਸਹੀ ॥੧॥
સમજી લે નાશવંત જ છે અને પરમાત્માનું ભજન જ સત્ય તેમજ સાચું છે ॥૧॥
ਫਿਰਤ ਫਿਰਤ ਬਹੁਤੇ ਜੁਗ ਹਾਰਿਓ ਮਾਨਸ ਦੇਹ ਲਹੀ ॥
અનેક યુગો સુધી ભટકતા-ભટકતા હારીને છેવટે જીવને દુર્લભ મનુષ્ય શરીર પ્રાપ્ત થયું છે.
ਨਾਨਕ ਕਹਤ ਮਿਲਨ ਕੀ ਬਰੀਆ ਸਿਮਰਤ ਕਹਾ ਨਹੀ ॥੨॥੨॥
હે મનુષ્ય! નાનકનું કહેવું છે કે પરમાત્માથી મેળાપની આ સોનેરી તક છે, પછી તું તેનું સ્મરણ શા માટે કરતો નથી? ॥૨॥૨॥
ਸੋਰਠਿ ਮਹਲਾ ੯ ॥
સોરઠી મહેલ ૯॥
ਮਨ ਰੇ ਕਉਨੁ ਕੁਮਤਿ ਤੈ ਲੀਨੀ ॥
હે મન! તે કેવી કુમતિ ધારણ કરેલી છે?
ਪਰ ਦਾਰਾ ਨਿੰਦਿਆ ਰਸ ਰਚਿਓ ਰਾਮ ਭਗਤਿ ਨਹਿ ਕੀਨੀ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
તે રામની ભક્તિ કરી નથી અને તું પારકી નારી તેમજ નિંદાના સ્વાદમાં મગ્ન છે ॥૧॥વિરામ॥
ਮੁਕਤਿ ਪੰਥੁ ਜਾਨਿਓ ਤੈ ਨਾਹਨਿ ਧਨ ਜੋਰਨ ਕਉ ਧਾਇਆ ॥
તારે મુક્તિના રસ્તે જવું નથી પરંતુ ધન-સંપત્તિ એકત્રિત કરવા માટે અહીં-તહીં દોડી રહ્યો છે