Page 546
ਅਮਿਅ ਸਰੋਵਰੋ ਪੀਉ ਹਰਿ ਹਰਿ ਨਾਮਾ ਰਾਮ ॥
હે જીવ! હરિ અમૃતનું સરોવર છે તે હરિ નામ અમૃતનું સેવન કરો
ਸੰਤਹ ਸੰਗਿ ਮਿਲੈ ਜਪਿ ਪੂਰਨ ਕਾਮਾ ਰਾਮ ॥
સંતજનોની સભામાં જ પરમેશ્વર મળે છે અને તેની આરાધના કરવાથી બધા કાર્ય પૂર્ણ થઈ જાય છે
ਸਭ ਕਾਮ ਪੂਰਨ ਦੁਖ ਬਿਦੀਰਨ ਹਰਿ ਨਿਮਖ ਮਨਹੁ ਨ ਬੀਸਰੈ ॥
તે બધા કાર્ય સંપૂર્ણ કરવાવાળા તથા દુઃખોને દૂર કરવાવાળા છે તેથી પોતાના મનમાં આપણે તેને એક ક્ષણ માટે પણ ભૂલવા જોઈએ નહીં
ਆਨੰਦ ਅਨਦਿਨੁ ਸਦਾ ਸਾਚਾ ਸਰਬ ਗੁਣ ਜਗਦੀਸਰੈ ॥
સર્વગુણસંપન્ન જગદીશ્વર રાત-દિવસ આનંદમાં રહે છે તથા હંમેશા સત્ય સ્વરૂપ છે
ਅਗਣਤ ਊਚ ਅਪਾਰ ਠਾਕੁਰ ਅਗਮ ਜਾ ਕੋ ਧਾਮਾ ॥
તે ઠાકુર અનંત, સર્વોચ્ચ તથા અપાર છે જેનું ધામ અગમ્ય છે
ਬਿਨਵੰਤਿ ਨਾਨਕ ਮੇਰੀ ਇਛ ਪੂਰਨ ਮਿਲੇ ਸ੍ਰੀਰੰਗ ਰਾਮਾ ॥੩॥
નાનક પ્રાર્થના કરે છે કે મારી મનોકામના પૂર્ણ થઈ ગઈ છે કારણ કે મને ઈશ્વર મળી ગયા છે ॥૩॥
ਕਈ ਕੋਟਿਕ ਜਗ ਫਲਾ ਸੁਣਿ ਗਾਵਨਹਾਰੇ ਰਾਮ ॥
પ્રભુનો યશ સાંભળવા અને ગાવા વાળાને ઘણા કરોડો યજ્ઞનું ફળ પ્રાપ્ત થાય છે
ਹਰਿ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਜਪਤ ਕੁਲ ਸਗਲੇ ਤਾਰੇ ਰਾਮ ॥
પરમાત્માના નામનું જાપ કરવાવાળી આખી વંશાવલી જ સંસારસાગરથી પાર થઈ જાય છે
ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਜਪਤ ਸੋਹੰਤ ਪ੍ਰਾਣੀ ਤਾ ਕੀ ਮਹਿਮਾ ਕਿਤ ਗਨਾ ॥
હરિના નામનું જાપ કરવાથી પ્રાણી શોભાવાન બની જાય છે જેની મહિમાનું વર્ણન કરી શકાતું નથી
ਹਰਿ ਬਿਸਰੁ ਨਾਹੀ ਪ੍ਰਾਨ ਪਿਆਰੇ ਚਿਤਵੰਤਿ ਦਰਸਨੁ ਸਦ ਮਨਾ ॥
હે વ્હાલા પરમેશ્વર! હું તને ભૂલી શકીશ નહીં કારણ કે મારા મનને હંમેશા જ તારા દર્શનની અભિલાષા બની રહે છે
ਸੁਭ ਦਿਵਸ ਆਏ ਗਹਿ ਕੰਠਿ ਲਾਏ ਪ੍ਰਭ ਊਚ ਅਗਮ ਅਪਾਰੇ ॥
તે ખુબ શુભ દિવસ આવ્યો છે, જ્યારે સર્વોચ્ચ, અગમ્ય અને અપાર પ્રભુએ પોતાના ગળેથી આપણને લગાવ્યા છે
ਬਿਨਵੰਤਿ ਨਾਨਕ ਸਫਲੁ ਸਭੁ ਕਿਛੁ ਪ੍ਰਭ ਮਿਲੇ ਅਤਿ ਪਿਆਰੇ ॥੪॥੩॥੬॥
નાનક પ્રાર્થના કરે છે કે જ્યારે અત્યંત પ્રિય પ્રભુ મળી જાય છે, બધું જ સફળ થઈ જાય છે ॥૪॥૩॥૬॥
ਬਿਹਾਗੜਾ ਮਹਲਾ ੫ ਛੰਤ ॥
બિહાગડા મહેલ ૫ છંદ ॥
ਅਨ ਕਾਏ ਰਾਤੜਿਆ ਵਾਟ ਦੁਹੇਲੀ ਰਾਮ ॥
હે મનુષ્ય જીવ! શા માટે નિરર્થક પદાર્થોના મોહમાં ફસાયેલો છે? કારણ કે આ જીવન માર્ગ ખુબ મુશ્કેલ છે
ਪਾਪ ਕਮਾਵਦਿਆ ਤੇਰਾ ਕੋਇ ਨ ਬੇਲੀ ਰਾਮ ॥
હે પાપ કમાવવા વાળા! દુનિયામાં તારો કોઈ પણ સાથી નથી
ਕੋਏ ਨ ਬੇਲੀ ਹੋਇ ਤੇਰਾ ਸਦਾ ਪਛੋਤਾਵਹੇ ॥
જો કોઈ પણ તારો સાથી નહીં હોય તો પોતાના કરેલા કર્મો પર હંમેશા પશ્ચાતાપ જ કરતો રહીશ
ਗੁਨ ਗੁਪਾਲ ਨ ਜਪਹਿ ਰਸਨਾ ਫਿਰਿ ਕਦਹੁ ਸੇ ਦਿਹ ਆਵਹੇ ॥
તું પોતાની જીભથી દુનિયાના માલિક ગોપાલના ગુણોનો જાપ કરતો નથી આ જીવન જીવનનો શુભ અવસર બીજીવાર તને ક્યારે મળશે?
ਤਰਵਰ ਵਿਛੁੰਨੇ ਨਹ ਪਾਤ ਜੁੜਤੇ ਜਮ ਮਗਿ ਗਉਨੁ ਇਕੇਲੀ ॥
જે રીતે વૃક્ષથી તૂટેલા પાંદડા ફરી વૃક્ષથી જોડાઈ શકતા નથી તેમ જ જીવાત્મા મૃત્યુના માર્ગ પર એકલી જ ચાલે છે
ਬਿਨਵੰਤ ਨਾਨਕ ਬਿਨੁ ਨਾਮ ਹਰਿ ਕੇ ਸਦਾ ਫਿਰਤ ਦੁਹੇਲੀ ॥੧॥
નાનક પ્રાર્થના કરે છે કે હરિના નામ વગર જીવાત્મા હંમેશા જ દુઃખ સંતાપમાં ભટકતી રહે છે ॥૧॥
ਤੂੰ ਵਲਵੰਚ ਲੂਕਿ ਕਰਹਿ ਸਭ ਜਾਣੈ ਜਾਣੀ ਰਾਮ ॥
હે જીવ! તું છુપાઈ-છુપાઈને ખુબ છળ-કપટ કરતો રહે છે પરંતુ પ્રભુ બધું જ જાણે છે
ਲੇਖਾ ਧਰਮ ਭਇਆ ਤਿਲ ਪੀੜੇ ਘਾਣੀ ਰਾਮ ॥
જ્યારે પરલોકમાં ધર્મરાજ કર્મોનો હિસાબ કરશે તો દુષ્કર્મોને કારણે તું તલની જેમ ઘાણીમાં પીસાય જઈશ
ਕਿਰਤ ਕਮਾਣੇ ਦੁਖ ਸਹੁ ਪਰਾਣੀ ਅਨਿਕ ਜੋਨਿ ਭ੍ਰਮਾਇਆ ॥ kirat kamaanay dukh saho paraanee anik jon bharmaa-i-aa.
હે નશ્વર પ્રાણી! પોતાના કરેલા કર્મોના દુઃખ રૂપી દંડ તારે ભોગવવું જ પડશે તથા તું અનેક યોનિના ચક્રમાં પડીને ભટકતો રહીશ
ਮਹਾ ਮੋਹਨੀ ਸੰਗਿ ਰਾਤਾ ਰਤਨ ਜਨਮੁ ਗਵਾਇਆ ॥
મહા મોહિની આકર્ષણમાં ફસાઈને પ્રાણી પોતાના હીરા જેવા અણમોલ મનુષ્ય જીવન ગુમાવી દે છે
ਇਕਸੁ ਹਰਿ ਕੇ ਨਾਮ ਬਾਝਹੁ ਆਨ ਕਾਜ ਸਿਆਣੀ ॥
એક પરમેશ્વરના નામથી વધારે જીવાત્મા બધા કાર્યમાં કુશળ અને ચતુર છે
ਬਿਨਵੰਤ ਨਾਨਕ ਲੇਖੁ ਲਿਖਿਆ ਭਰਮਿ ਮੋਹਿ ਲੁਭਾਣੀ ॥੨॥
નાનક પ્રાર્થના કરે છે કે જેના કર્મ લેખમાં એવું લખેલું છે તે દુવિધા તથા સાંસારિક મોહમાં લીન રહે છે ॥૨॥
ਬੀਚੁ ਨ ਕੋਇ ਕਰੇ ਅਕ੍ਰਿਤਘਣੁ ਵਿਛੁੜਿ ਪਇਆ ॥
કૃતઘ્ન મનુષ્ય પરમેશ્વરથી અલગ જ રહે છે અને કોઈ પણ તેની મધ્યસ્થ્ય હોતું નથી
ਆਏ ਖਰੇ ਕਠਿਨ ਜਮਕੰਕਰਿ ਪਕੜਿ ਲਇਆ ॥
કઠિન યમદૂત આવીને તેને પકડી લે છે
ਪਕੜੇ ਚਲਾਇਆ ਅਪਣਾ ਕਮਾਇਆ ਮਹਾ ਮੋਹਨੀ ਰਾਤਿਆ ॥
તેના દુષ્કર્મના પરિણામ સ્વરૂપ યમદૂત તેને આગળ લગાવી દે છે કારણ કે તે મહામોહિની માં લીન રહેતો હતો
ਗੁਨ ਗੋਵਿੰਦ ਗੁਰਮੁਖਿ ਨ ਜਪਿਆ ਤਪਤ ਥੰਮ੍ਹ੍ਹ ਗਲਿ ਲਾਤਿਆ ॥
જે મનુષ્ય ગુરુમુખ બનીને પરમાત્માના ગુણગાન કરતો નથી તેને સળગતા સ્તંભ થી લગાડી દેવામાં આવે છે
ਕਾਮ ਕ੍ਰੋਧਿ ਅਹੰਕਾਰਿ ਮੂਠਾ ਖੋਇ ਗਿਆਨੁ ਪਛੁਤਾਪਿਆ ॥
જીવ કામ, ક્રોધ અને અહંકારમાં લીન થઈને બધું ગુમાવી દે છે અનર જ્ઞાનથી વિહીન થઈને પશ્ચાતાપ કરે છે
ਬਿਨਵੰਤ ਨਾਨਕ ਸੰਜੋਗਿ ਭੂਲਾ ਹਰਿ ਜਾਪੁ ਰਸਨ ਨ ਜਾਪਿਆ ॥੩॥
નાનક પ્રાર્થના કરે છે કે કર્મોના ફળ સ્વરૂપ જ મનુષ્ય સંયોગ કારણે પ્રભુને ભૂલીને કુમાર્ગગામી બની જાય છે તેથી પોતાની જીભથી શ્રીહરિના નામનો જાપ જપતો નથી ॥૩॥
ਤੁਝ ਬਿਨੁ ਕੋ ਨਾਹੀ ਪ੍ਰਭ ਰਾਖਨਹਾਰਾ ਰਾਮ ॥
હે પ્રભુ! તારા સિવાય અમારો કોઈ પણ રક્ષક નથી
ਪਤਿਤ ਉਧਾਰਣ ਹਰਿ ਬਿਰਦੁ ਤੁਮਾਰਾ ਰਾਮ ॥
હે શ્રી હરિ! પતિત લોકોનો ઉદ્ધાર કરવો તારો સ્વભાવ છે
ਪਤਿਤ ਉਧਾਰਨ ਸਰਨਿ ਸੁਆਮੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਨਿਧਿ ਦਇਆਲਾ ॥
હે પતિઓનો ઉદ્ધાર કરવા વાળા સ્વામી! હે કૃપાનિધિ! હે દયાના ઘર! હું તારી શરણમાં આવ્યો છું
ਅੰਧ ਕੂਪ ਤੇ ਉਧਰੁ ਕਰਤੇ ਸਗਲ ਘਟ ਪ੍ਰਤਿਪਾਲਾ ॥
હે જગતના રચયિતા! મારો નશ્વર જગતરૂપી આંધળાકુવાથી ઉદ્ધાર કરો તું બધા જીવોનું ભરણ પોષણ કરવાવાળો છે
ਸਰਨਿ ਤੇਰੀ ਕਟਿ ਮਹਾ ਬੇੜੀ ਇਕੁ ਨਾਮੁ ਦੇਹਿ ਅਧਾਰਾ ॥
હું તારી શરણમાં આવ્યો છું કૃપા કરીને મારી સાંસારિક મહા હથકડી કાપી દો અને નામનો આધાર પ્રદાન કરો