Page 532
ਕਰਹੁ ਅਨੁਗ੍ਰਹੁ ਸੁਆਮੀ ਮੇਰੇ ਮਨ ਤੇ ਕਬਹੁ ਨ ਡਾਰਉ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
હે મારા સ્વામી! મારા પર કૃપા કરો તેથી પોતાના મનથી તને ક્યારેય પણ ન ભૂલું ॥૧॥વિરામ॥
ਸਾਧੂ ਧੂਰਿ ਲਾਈ ਮੁਖਿ ਮਸਤਕਿ ਕਾਮ ਕ੍ਰੋਧ ਬਿਖੁ ਜਾਰਉ ॥
સાધુની ચરણ ધૂળ પોતાના ચહેરા અને માથા પર લગાવીને કામ, ક્રોધ જેવા ઝેરને સળગાવી દઉં
ਸਭ ਤੇ ਨੀਚੁ ਆਤਮ ਕਰਿ ਮਾਨਉ ਮਨ ਮਹਿ ਇਹੁ ਸੁਖੁ ਧਾਰਉ ॥੧॥
હું પોતાની જાતને બધાથી નીચલા વર્ગનો સમજુ છું અને મનમાં આ જ સુખ ધારણ કરું છું ॥૧॥
ਗੁਨ ਗਾਵਹ ਠਾਕੁਰ ਅਬਿਨਾਸੀ ਕਲਮਲ ਸਗਲੇ ਝਾਰਉ ॥
હું અવિનાશી ઠાકુરનું ગુણાનુવાદ કરતા પોતાના બધા પાપ દૂર કરું છું
ਨਾਮ ਨਿਧਾਨੁ ਨਾਨਕ ਦਾਨੁ ਪਾਵਉ ਕੰਠਿ ਲਾਇ ਉਰਿ ਧਾਰਉ ॥੨॥੧੯॥
હે નાનક! હું નામના ભંડારનું દાન પ્રાપ્ત કરું છું અને તેનાથી પોતાના ગળે લગાડીને હૃદયમાં ધારણ કરું છું ॥૨॥૧૯॥
ਦੇਵਗੰਧਾਰੀ ਮਹਲਾ ੫ ॥
રાગ દેવગંધારી મહેલ ૫ ॥
ਪ੍ਰਭ ਜੀਉ ਪੇਖਉ ਦਰਸੁ ਤੁਮਾਰਾ ॥
હે પ્રભુજી! હું હંમેશા તારા દર્શન કરવાની ઇચ્છા રાખું છું
ਸੁੰਦਰ ਧਿਆਨੁ ਧਾਰੁ ਦਿਨੁ ਰੈਨੀ ਜੀਅ ਪ੍ਰਾਨ ਤੇ ਪਿਆਰਾ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
હું દિવસ-રાત તારા સુંદર દર્શનનું ધ્યાન ધરું છું અને તારા દર્શન મને પોતાની આત્મા અને પ્રાણોથી પણ પ્રિય છે ॥૧॥વિરામ॥
ਸਾਸਤ੍ਰ ਬੇਦ ਪੁਰਾਨ ਅਵਿਲੋਕੇ ਸਿਮ੍ਰਿਤਿ ਤਤੁ ਬੀਚਾਰਾ ॥
મેં શાસ્ત્ર, વેદ, પુરાણ અને સ્મૃતિ વાંચીને જોયું તથા તત્વ પર વિચાર કર્યો છે કે
ਦੀਨਾ ਨਾਥ ਪ੍ਰਾਨਪਤਿ ਪੂਰਨ ਭਵਜਲ ਉਧਰਨਹਾਰਾ ॥੧॥
હે દીનાનાથ! હે પ્રાણપતિ! હે સંપૂર્ણ પ્રભુ! એક તું જ જીવોને પાર કરાવવામાં સમર્થ છે ॥૧॥
ਆਦਿ ਜੁਗਾਦਿ ਭਗਤ ਜਨ ਸੇਵਕ ਤਾ ਕੀ ਬਿਖੈ ਅਧਾਰਾ ॥
હે પ્રભુ! જગતના પૂર્વે અને યુગોની શરૂઆતથી તું જ ભક્તજનો અને સેવકોના વિષય-વિકારોથી બચવા માટે આધાર બનેલો છે
ਤਿਨ ਜਨ ਕੀ ਧੂਰਿ ਬਾਛੈ ਨਿਤ ਨਾਨਕੁ ਪਰਮੇਸਰੁ ਦੇਵਨਹਾਰਾ ॥੨॥੨੦॥
નાનક દરરોજ જ તે ભક્તજનોની ચરણ-ધૂળની ઈચ્છા કરે છે અને પરમેશ્વર જ આ દાનને દેવાવાળો છે ॥૨॥૨૦॥
ਦੇਵਗੰਧਾਰੀ ਮਹਲਾ ੫ ॥
રાગ દેવગંધારી મહેલ ૫ ॥
ਤੇਰਾ ਜਨੁ ਰਾਮ ਰਸਾਇਣਿ ਮਾਤਾ ॥
હે રામ! તારા ભક્ત તારા નામ-રસાયણનું સેવન કરીને મસ્ત બનેલો છે
ਪ੍ਰੇਮ ਰਸਾ ਨਿਧਿ ਜਾ ਕਉ ਉਪਜੀ ਛੋਡਿ ਨ ਕਤਹੂ ਜਾਤਾ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
જેને પ્રેમ-રસની નિધિ પ્રાપ્ત થાય છે તે તેને છોડીને ક્યાંય જતા નથી ॥૧॥વિરામ॥
ਬੈਠਤ ਹਰਿ ਹਰਿ ਸੋਵਤ ਹਰਿ ਹਰਿ ਹਰਿ ਰਸੁ ਭੋਜਨੁ ਖਾਤਾ ॥
આવા ભક્તજન બેસતા હરિ-હરિ જ જપે છે અને સુતા સમયે પણ હરિ-હરિ નું ચિંતન કરે છે અને હરિ-રસને ભોજનના રૂપમાં ખાય છે
ਅਠਸਠਿ ਤੀਰਥ ਮਜਨੁ ਕੀਨੋ ਸਾਧੂ ਧੂਰੀ ਨਾਤਾ ॥੧॥
તે સાધુની ચરણ ધૂળમાં નહાવું જ અડસઠ તીર્થનું સ્નાન બરાબર સમજે છે. ॥૧॥
ਸਫਲੁ ਜਨਮੁ ਹਰਿ ਜਨ ਕਾ ਉਪਜਿਆ ਜਿਨਿ ਕੀਨੋ ਸਉਤੁ ਬਿਧਾਤਾ ॥
હરિના ભક્તનો જન્મ લેવો સફળ છે જેણે વિધાતાને પુત્રવાન બનાવી દીધા છે
ਸਗਲ ਸਮੂਹ ਲੈ ਉਧਰੇ ਨਾਨਕ ਪੂਰਨ ਬ੍ਰਹਮੁ ਪਛਾਤਾ ॥੨॥੨੧॥
હે નાનક! જેણે સંપૂર્ણ બ્રહ્મને ઓળખી લીધા છે તે પોતાના સંગી-સાથીઓનો સાથ લઈને સંસાર સાગરને પાર થઈ ગયા છે ॥૨॥૨૧॥
ਦੇਵਗੰਧਾਰੀ ਮਹਲਾ ੫ ॥
રાગ દેવગંધારી મહેલ ૫ ॥
ਮਾਈ ਗੁਰ ਬਿਨੁ ਗਿਆਨੁ ਨ ਪਾਈਐ ॥
હે માઁ! ગુરુ વગર જ્ઞાનની પ્રાપ્તિ થતી નથી
ਅਨਿਕ ਪ੍ਰਕਾਰ ਫਿਰਤ ਬਿਲਲਾਤੇ ਮਿਲਤ ਨਹੀ ਗੋਸਾਈਐ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
પ્રાણી અનેક પ્રકારના સાધન કરીને રોતો-પુકારતો ભટકતો રહે છે પરંતુ દુનિયાના માલિક પ્રભુ તેને મળતા નથી ॥૧॥વિરામ॥
ਮੋਹ ਰੋਗ ਸੋਗ ਤਨੁ ਬਾਧਿਓ ਬਹੁ ਜੋਨੀ ਭਰਮਾਈਐ ॥
મનુષ્ય શરીર મોહ, રોગ અને શોક વગેરે થી જકડાયેલ છે તેથી તે અનેક યોનિઓમાં ભટકતો રહે છે
ਟਿਕਨੁ ਨ ਪਾਵੈ ਬਿਨੁ ਸਤਸੰਗਤਿ ਕਿਸੁ ਆਗੈ ਜਾਇ ਰੂਆਈਐ ॥੧॥
સાધુ સંગત વગર તેને ક્યાંય આશ્રય મળતો નથી પછી કોઈની સામે જઈને પોતાના દુઃખોનો વિલાપ કરી શકે છે? ॥૧॥
ਕਰੈ ਅਨੁਗ੍ਰਹੁ ਸੁਆਮੀ ਮੇਰਾ ਸਾਧ ਚਰਨ ਚਿਤੁ ਲਾਈਐ ॥
જ્યારે મારા સ્વામી કૃપા કરે છે તો પ્રાણીનું સાધુ-ચરણોમાં મન લાગી જાય છે
ਸੰਕਟ ਘੋਰ ਕਟੇ ਖਿਨ ਭੀਤਰਿ ਨਾਨਕ ਹਰਿ ਦਰਸਿ ਸਮਾਈਐ ॥੨॥੨੨॥
હે નાનક! તેના ઘોર સંકટ ક્ષણમાં જ નષ્ટ થઈ જાય છે અને તે હરિ-દર્શનમાં જ લીન થયેલો રહે છે ॥૨॥૨૨॥
ਦੇਵਗੰਧਾਰੀ ਮਹਲਾ ੫ ॥
રાગ દેવગંધારી મહેલ ૫ ॥
ਠਾਕੁਰ ਹੋਏ ਆਪਿ ਦਇਆਲ ॥
જગતના ઠાકુર તમે દયાળુ થયા છો
ਭਈ ਕਲਿਆਣ ਅਨੰਦ ਰੂਪ ਹੋਈ ਹੈ ਉਬਰੇ ਬਾਲ ਗੁਪਾਲ ॥ ਰਹਾਉ ॥
મારી કલ્યાણ થઈ ગયું છે અને મારુ મન આનંદનું રૂપ બની ગયું છે, પિતા પરમેશ્વરે પોતાના બાળકનો સંસાર-સાગરથી ઉદ્ધાર કરી દીધો છે ॥વિરામ॥
ਦੁਇ ਕਰ ਜੋੜਿ ਕਰੀ ਬੇਨੰਤੀ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮੁ ਮਨਿ ਧਿਆਇਆ ॥
જ્યારે મેં બંને હાથ જોડીને વિનંતી કરી અને પોતાના મનમાં પરબ્રહ્મનું ધ્યાન કર્યું તો
ਹਾਥੁ ਦੇਇ ਰਾਖੇ ਪਰਮੇਸੁਰਿ ਸਗਲਾ ਦੁਰਤੁ ਮਿਟਾਇਆ ॥੧॥
પોતાનો હાથ દઈને પરમેશ્વરે મારી રક્ષા કરી છે અને મારા બધા પાપ-વિકાર દૂર કરી દીધા છે ॥૧॥
ਵਰ ਨਾਰੀ ਮਿਲਿ ਮੰਗਲੁ ਗਾਇਆ ਠਾਕੁਰ ਕਾ ਜੈਕਾਰੁ ॥
વર-વધુ મળીને મંગળ ગીત ગાય છે અને ઠાકુરજીની જયજયકાર કરે છે
ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਜਨ ਕਉ ਬਲਿ ਜਾਈਐ ਜੋ ਸਭਨਾ ਕਰੇ ਉਧਾਰੁ ॥੨॥੨੩॥
હે નાનક! હું પ્રભુના સેવક પર બલિહાર જાઉં છું જે બધાનો ઉદ્ધાર કરી દે છે ॥૨॥૨૩॥