Page 500
ਗੂਜਰੀ ਮਹਲਾ ੫ ॥
ગુજરી મહેલ ૫॥
ਕਰਿ ਕਿਰਪਾ ਅਪਨਾ ਦਰਸੁ ਦੀਜੈ ਜਸੁ ਗਾਵਉ ਨਿਸਿ ਅਰੁ ਭੋਰ ॥
હે પરમેશ્વર! કૃપા કરીને મને પોતાના દર્શન આપો હું દિવસ રાત તારા જ યશોગાન કરું છું
ਕੇਸ ਸੰਗਿ ਦਾਸ ਪਗ ਝਾਰਉ ਇਹੈ ਮਨੋਰਥ ਮੋਰ ॥੧॥
પોતાના વાળ થી હું તારા સેવકોના ચરણ સાફ કરું અર્થાત તેની સેવા કરું આ જ મારા જીવનનું મનોરથ છે ॥૧॥
ਠਾਕੁਰ ਤੁਝ ਬਿਨੁ ਬੀਆ ਨ ਹੋਰ ॥
હે ઠાકુર! તારા વગર બીજું કોઈ મારુ નથી
ਚਿਤਿ ਚਿਤਵਉ ਹਰਿ ਰਸਨ ਅਰਾਧਉ ਨਿਰਖਉ ਤੁਮਰੀ ਓਰ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
હે હરિ! હું પોતાના મન તને યાદ કરું છું અને પોતાની જીભથી તારી જ આરાધના કરું છું તથા પોતાની આંખ થી તને જ જોઉં છું ॥૧॥વિરામ॥
ਦਇਆਲ ਪੁਰਖ ਸਰਬ ਕੇ ਠਾਕੁਰ ਬਿਨਉ ਕਰਉ ਕਰ ਜੋਰਿ ॥
હે દયાળુ અકાલ પુરખ! તું બધાના ઠાકુર છો અને હાથ જોડીને હું તારી સામે વિનંતી કરું છું
ਨਾਮੁ ਜਪੈ ਨਾਨਕੁ ਦਾਸੁ ਤੁਮਰੋ ਉਧਰਸਿ ਆਖੀ ਫੋਰ ॥੨॥੧੧॥੨੦॥
તારો દાસ નાનક તારા નામનું જાપ કરે છે અને પલક ઝબકાવવા માત્ર સમયમાં તેનો ઉદ્ધાર થઈ જાય ॥૨॥૧૧॥૨૦॥
ਗੂਜਰੀ ਮਹਲਾ ੫ ॥
ગુજરી મહેલ ૫॥
ਬ੍ਰਹਮ ਲੋਕ ਅਰੁ ਰੁਦ੍ਰ ਲੋਕ ਆਈ ਇੰਦ੍ਰ ਲੋਕ ਤੇ ਧਾਇ ॥
માયા બ્રહ્મલોક, રુદ્ર લોક અને ઇન્દ્રલોક પ્રભાવિત કરતી પૃથ્વીલોકમાં દોડી આવી છે
ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਕਉ ਜੋਹਿ ਨ ਸਾਕੈ ਮਲਿ ਮਲਿ ਧੋਵੈ ਪਾਇ ॥੧॥
પરંતુ આ આ સાધુ સંગતિને સ્પર્શ પણ કરી શક્તિ નથી અને સાધુઓના ચરણને ઘસી-ઘસીને સારી રીતે ધોવે છે ॥૧॥
ਅਬ ਮੋਹਿ ਆਇ ਪਰਿਓ ਸਰਨਾਇ ॥
હવે હું ગુરુના શરણમાં આવી ગયો છું
ਗੁਹਜ ਪਾਵਕੋ ਬਹੁਤੁ ਪ੍ਰਜਾਰੈ ਮੋ ਕਉ ਸਤਿਗੁਰਿ ਦੀਓ ਹੈ ਬਤਾਇ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
સદ્દગુરુએ મને આ કહી દીધું છે કે માયા ની આ ગુપ્ત અગ્નિએ અનેકોને ખરાબ રીતે સળગાવી દીધા છે ॥૧॥વિરામ॥
ਸਿਧ ਸਾਧਿਕ ਅਰੁ ਜਖ੍ਯ੍ਯ ਕਿੰਨਰ ਨਰ ਰਹੀ ਕੰਠਿ ਉਰਝਾਇ ॥
આ પ્રચંડ માયા સિદ્ધ, સાધક, યક્ષ, કિન્નર તથા મનુષ્યના ગળેથી લપેટીને ઉલઝી છે
ਜਨ ਨਾਨਕ ਅੰਗੁ ਕੀਆ ਪ੍ਰਭਿ ਕਰਤੈ ਜਾ ਕੈ ਕੋਟਿ ਐਸੀ ਦਾਸਾਇ ॥੨॥੧੨॥੨੧॥
હે નાનક! તે જગત-રચયિતાએ મારો જ પક્ષ લીધો છે જે પ્રભુની કરોડો જ આવી દાસીઓ છે ॥૨॥૧૨॥૨૧॥
ਗੂਜਰੀ ਮਹਲਾ ੫ ॥
ગુજરી મહેલ ૫॥
ਅਪਜਸੁ ਮਿਟੈ ਹੋਵੈ ਜਗਿ ਕੀਰਤਿ ਦਰਗਹ ਬੈਸਣੁ ਪਾਈਐ ॥
પ્રભુનું સ્મરણ કરવાથી અપયશ મટી જાય છે જગતમાં કીર્તિ મટી જાય છે તથા સત્યના દરબારમાં માન-સન્માન પ્રાપ્ત થઈ જાય છે
ਜਮ ਕੀ ਤ੍ਰਾਸ ਨਾਸ ਹੋਇ ਖਿਨ ਮਹਿ ਸੁਖ ਅਨਦ ਸੇਤੀ ਘਰਿ ਜਾਈਐ ॥੧॥
મૃત્યુનો ભય ક્ષણમાં નાશ થઈ જાય છે અને મનુષ્ય સુખ તેમજ આનંદથી સાચા ઘરે જાય છે ॥૧॥
ਜਾ ਤੇ ਘਾਲ ਨ ਬਿਰਥੀ ਜਾਈਐ ॥
એટલે તેનું નામ સ્મરણ કરવાની સેવા વ્યર્થ જતી નથી
ਆਠ ਪਹਰ ਸਿਮਰਹੁ ਪ੍ਰਭੁ ਅਪਨਾ ਮਨਿ ਤਨਿ ਸਦਾ ਧਿਆਈਐ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
આઠેય પ્રહર પોતાના પ્રભુનું સ્મરણ કરો અને મન તેમજ તનથી હંમેશા તેમનું ધ્યાન ધરો ॥૧॥વિરામ॥
ਮੋਹਿ ਸਰਨਿ ਦੀਨ ਦੁਖ ਭੰਜਨ ਤੂੰ ਦੇਹਿ ਸੋਈ ਪ੍ਰਭ ਪਾਈਐ ॥
હે ગરીબોના દુઃખ ભંજન! હું તારી શરણે આવ્યો છું અને હું માત્ર તે જ પ્રાપ્ત કરું છું જે તું મને આપે છે
ਚਰਣ ਕਮਲ ਨਾਨਕ ਰੰਗਿ ਰਾਤੇ ਹਰਿ ਦਾਸਹ ਪੈਜ ਰਖਾਈਐ ॥੨॥੧੩॥੨੨॥
તારા ચરણ કમળમાં પ્રીતિથી નાનક અનુરક્ત થઈ ગયા છે હે હરિ! તું જ પોતાના સેવકોની લાજ રાખે છે ॥૨॥૧૩॥૨૨॥
ਗੂਜਰੀ ਮਹਲਾ ੫ ॥
ગુજરી મહેલ ૫॥
ਬਿਸ੍ਵੰਭਰ ਜੀਅਨ ਕੋ ਦਾਤਾ ਭਗਤਿ ਭਰੇ ਭੰਡਾਰ ॥
ઈશ્વર બધા જીવોનો દાતા છે અને તેની ભક્તિના ભંડાર ભરેલા છે
ਜਾ ਕੀ ਸੇਵਾ ਨਿਫਲ ਨ ਹੋਵਤ ਖਿਨ ਮਹਿ ਕਰੇ ਉਧਾਰ ॥੧॥
તેની સેવા-ભક્તિ ક્યારેય નિષ્ફળ જતી નથી અને એક ક્ષણમાં જ તે જીવનો ઉદ્ધાર કરી દે છે ॥૧॥
ਮਨ ਮੇਰੇ ਚਰਨ ਕਮਲ ਸੰਗਿ ਰਾਚੁ ॥
હે મન! તું પ્રભુ ના ચરણ કમળની સાથે લીન રહે
ਸਗਲ ਜੀਅ ਜਾ ਕਉ ਆਰਾਧਹਿ ਤਾਹੂ ਕਉ ਤੂੰ ਜਾਚੁ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
બધા જીવ તેની જ આરાધના કરે છે તું તેનાથી જ પ્રાર્થના કર ॥૧॥વિરામ॥
ਨਾਨਕ ਸਰਣਿ ਤੁਮ੍ਹ੍ਹਾਰੀ ਕਰਤੇ ਤੂੰ ਪ੍ਰਭ ਪ੍ਰਾਨ ਅਧਾਰ ॥
હે સૃષ્ટિકર્તા! નાનક તારી શરણે આવ્યો છે હે પ્રભુ! આ માટે તું મારા પ્રાણનો આધાર છે
ਹੋਇ ਸਹਾਈ ਜਿਸੁ ਤੂੰ ਰਾਖਹਿ ਤਿਸੁ ਕਹਾ ਕਰੇ ਸੰਸਾਰੁ ॥੨॥੧੪॥੨੩॥
સંસાર તેનું શું બગાડી શકે છે જેનો તું સહાયક બનીને પોતે જ રક્ષા કરે છે ॥૨॥૧૪॥૨૩॥
ਗੂਜਰੀ ਮਹਲਾ ੫ ॥
ગુજરી મહેલ ૫॥
ਜਨ ਕੀ ਪੈਜ ਸਵਾਰੀ ਆਪ ॥
પ્રભુએ પોતે જ સેવકની લાજ રાખી છે
ਹਰਿ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਦੀਓ ਗੁਰਿ ਅਵਖਧੁ ਉਤਰਿ ਗਇਓ ਸਭੁ ਤਾਪ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ગુરુએ હરિ-નામની ઔષધિ પ્રદાન કરી છે અને બધા તાપ દૂર થઈ ગયા છે ॥૧॥વિરામ॥
ਹਰਿਗੋਬਿੰਦੁ ਰਖਿਓ ਪਰਮੇਸਰਿ ਅਪੁਨੀ ਕਿਰਪਾ ਧਾਰਿ ॥
પરમેશ્વરે પોતાની કૃપા ધારણ કરીને હરિ ગોવિંદની રક્ષા કરી છે
ਮਿਟੀ ਬਿਆਧਿ ਸਰਬ ਸੁਖ ਹੋਏ ਹਰਿ ਗੁਣ ਸਦਾ ਬੀਚਾਰਿ ॥੧॥
તેની બધી વ્યાધિ મટી ગઈ છે અને બધા સુખ થઈ ગયા છે અમે હંમેશા હરિના ગુણનું ચિંતન કરીએ છીએ॥૧॥
ਅੰਗੀਕਾਰੁ ਕੀਓ ਮੇਰੈ ਕਰਤੈ ਗੁਰ ਪੂਰੇ ਕੀ ਵਡਿਆਈ ॥
આ સંપૂર્ણ ગુરુ ની મહાનતા છે કે મારા સર્જનહાર પ્રભુએ મારી પ્રાર્થના સ્વીકાર કરી છે
ਅਬਿਚਲ ਨੀਵ ਧਰੀ ਗੁਰ ਨਾਨਕ ਨਿਤ ਨਿਤ ਚੜੈ ਸਵਾਈ ॥੨॥੧੫॥੨੪॥
ગુરુનાનક દેવે ધર્મના અટળ મૂળ રાખ્યા છે જે રોજ પ્રગતિ કરે છે ॥૨॥૧૫॥૨૪॥
ਗੂਜਰੀ ਮਹਲਾ ੫ ॥
ગુજરી મહેલ ૫॥
ਕਬਹੂ ਹਰਿ ਸਿਉ ਚੀਤੁ ਨ ਲਾਇਓ ॥
હે મનુષ્ય! તે ક્યારેય પણ પ્રભુ સાથે પોતાનું મન લગાડ્યું નથી