ଗୁରୁ ଗ୍ରନ୍ଥ ସାହିବ 1604 ମସିହାରେ ପଞ୍ଚମ ଶିଖ୍ ଗୁରୁ ଗୁରୁ ଅର୍ଜନ ଦେବ ଜୀଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ସଂକଳିତ ହୋଇଥିଲା। ଏଥିରେ ଶିଖ ଗୁରୁଃ ଗୁରୁ ନାନକ ଦେବ ଜୀ, ଗୁରୁ ଅଙ୍ଗଦେବ ଜୀ, ଗୁରୁ ଅମର ଦାସ ଜୀ, ଗୁରୁ ରାମ ଦାସ ଜୀ ଏବଂ ଗୁରୁ ତେଗ ବାହାଦୂର ଜୀଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଭଜନ ଏବଂ ରଚନା ରହିଛି। ଏଥିରେ ହିନ୍ଦୁ ଏବଂ ମୁସଲମାନ ସନ୍ଥମାନଙ୍କ ରଚନା ମଧ୍ଯ଼ ରହିଛି। ଏହି ସମସ୍ତ କାର୍ଯ୍ଯ଼ ଭଗବାନଙ୍କ ପ୍ରତି ପ୍ରେମ ଏବଂ ସମାନତାର ସମାନ ସାର୍ବଜନୀନ ଏବଂ ସମଯ଼ହୀନ ବାର୍ତ୍ତା ପ୍ରଦାନ କରେ |
ଗୁରୁ ଗ୍ରନ୍ଥ ସାହିବ ଗୁରୁମୁଖୀ ଲିପିରେ ଅଛି ଏବଂ ରାଗସ୍ ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା ବିଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ | ଏହା ଦୈନିକ ପ୍ରାର୍ଥନା ଏବଂ ସମାରୋହର ଅଂଶ ଭାବରେ ଗୁରୁଦ୍ୱାର (ଶିଖ ମନ୍ଦିର) ରେ ପାଠ ଏବଂ ଗାନ କରାଯାଏ | ଏହାର ଶିକ୍ଷା ମୁଖ୍ଯ଼ତଃ ନିଃସ୍ୱାର୍ଥପର ସେବା, ପ୍ରତ୍ଯ଼େକ ମଣିଷ ପାଇଁ ସମାନତା ଏବଂ ଆଧ୍ଯ଼ାତ୍ମିକ ଆଲୋକ ସନ୍ଧାନ ସହିତ ଜଡିତ | ଗୁରୁ ଗ୍ରନ୍ଥ ସାହିବ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ ଶିଖମାନଙ୍କ ଜୀବନରେ ଏକ ଆଧ୍ଯ଼ାତ୍ମିକ ପ୍ରେରଣାଦାଯ଼ୀ ଏବଂ ମାର୍ଗଦର୍ଶକ ଆଲୋକ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ଯ଼ କରେ; ଏହାର ଉଦ୍ଦେଶ୍ଯ଼ ଶାନ୍ତି, କରୁଣା ଏବଂ ଏକତା ଆଣିବା |
ਜਨ ਨਾਨਕ ਕੀ ਸਰਧਾ ਪੂਰਹੁ ਠਾਕੁਰ ਭਗਤ ਤੇਰੇ ਨਮਸਕਾਰੇ ॥੨॥੯॥੪੦॥
ହେ ମୋର ଠାକୁର! ନାନକଙ୍କ ଏହି ଆକାଂକ୍ଷା ପୁରା କର, ଯାହା ଫଳରେ ସେ ତୋର ଭକ୍ତକୁ ନମନ କରିବେ||2||9||40||
ਅਪਣਾ ਨਾਮੁ ਦੇਹਿ ਜਪਿ ਜੀਵਾ ਪੂਰਨ ਹੋਇ ਦਾਸ ਕੀ ਘਾਲ ॥੧॥
ମୋତେ ନିଜ ନାମ ପ୍ରଦାନ କର, ଯାହାଙ୍କ ଜପ କରି ମୁଁ ଜୀବିତ ରହିବି ଆଉ ତୋର ଦାସର ସାଧନା ସଫଳ ହୋଇଯିବ॥1॥
ਜੋਬਨੁ ਧਨੁ ਪ੍ਰਭਤਾ ਕੈ ਮਦ ਮੈ ਅਹਿਨਿਸਿ ਰਹੈ ਦਿਵਾਨਾ ॥੧॥
ଏହି ଯୌବନ, ଧନ ଏବଂ ପ୍ରଭୁତାର ନିଶାରେ ଦିନ-ରାତି ପାଗଳ ହୋଇଥାଏ॥1॥
ਕੋਈ ਐਸੋ ਰੇ ਭੇਟੈ ਸੰਤੁ ਮੇਰੀ ਲਾਹੈ ਸਗਲ ਚਿੰਤ ਠਾਕੁਰ ਸਿਉ ਮੇਰਾ ਰੰਗੁ ਲਾਵੈ ॥੨॥
ମୋର ଅଭିଳାଷ ଅଛି ଯେ ମୋତେ ଏପରି କୌଣସି ସନ୍ଥ ମିଳିଯାଉ, ଯିଏ ମୋର ସାରା ଚିନ୍ତା ଦୂର କରି ଦେବେ ଏବଂ ଠାକୁରଙ୍କ ସହିତ ମୋର ପ୍ରେମ ଲଗାଇ ଦେବେ॥2॥
ਦੀਨਾ ਨਾਥੁ ਦਇਆਲੁ ਨਿਰੰਜਨੁ ਅਨਦਿਨੁ ਨਾਮੁ ਵਖਾਣਾ ॥
ବର୍ତ୍ତମାନ, ମୁଁ ରାତିଦିନ ଦୀନନାଥ, ଦୟାଳୁ ଏବଂ ପବିତ୍ର ପ୍ରଭୁଙ୍କ ନାମର ହିଁ ଜପ କରିଥାଏ।
ਭਜੁ ਸੰਗਿ ਸਾਧੂ ਇਕੁ ਅਰਾਧੂ ਜਨਮ ਮਰਨ ਦੁਖ ਨਾਸਏ ॥
ସାଧୁଙ୍କ ସଭାରେ ମିଶି ଭଗବାନଙ୍କ ଭଜନ କର, ତାହାଙ୍କ ଏକ ନାମ ହିଁ ଆରାଧନା କର, ଯାହା ଦ୍ଵାରା ଜନ୍ମ ମରଣର ଦୁଃଖ ନାଶ ହୋଇଯାଏ।
ਬਾਰਹ ਜੋਜਨ ਛਤ੍ਰੁ ਚਲੈ ਥਾ ਦੇਹੀ ਗਿਰਝਨ ਖਾਈ ॥੨॥
ଯେଉଁ ଦୁର୍ଯୋଧନର ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ବାର ଯୋଜନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବିସ୍ତାର ଲାଭ କରିଥିଲା, ତାହାର ମୃତ ଦେହକୁ ମଧ୍ୟ ଶାଗୁଣା ନିଜ ଖାଦ୍ୟ ବନାଇଲା॥2॥
ਧਨਾਸਰੀ ਬਾਣੀ ਭਗਤਾਂ ਕੀ ਤ੍ਰਿਲੋਚਨ
ଧନାସରୀ ବାଣୀ, ତ୍ରିଲୋଚନ
ਹਮ ਬਾਰਿਕ ਕਛੂਅ ਨ ਜਾਨਹ ਗਤਿ ਮਿਤਿ ਤੇਰੇ ਮੂਰਖ ਮੁਗਧ ਇਆਨਾ ॥
ହେ ଇଶ୍ଵର! ଆମେ ତୋର ମୂର୍ଖ, ଅବୁଝା, ନିରୀହ ସନ୍ତାନ ଅଟୁ ଆଉ ତୋର ଗତି ଓ ମହିମା କିଛି ଜାଣି ନାହୁଁ।
ਜੈਤਸਰੀ ਮਃ ੪ ॥
ଜୈତସରୀ ମହଲା 4॥