ଗୁରୁ ଗ୍ରନ୍ଥ ସାହିବ ଜୀରେ ଶିଖ ଗୁରୁଙ୍କ ଶିକ୍ଷା ଏବଂ ରଚନା ରହିଛିଃ ଗୁରୁ ନାନକ ଦେବ ଜୀ, ଗୁରୁ ଅଙ୍ଗଦ ଦେବ ଜୀ, ଗୁରୁ ଅମର ଦାସ ଜୀ, ଗୁରୁ ରାମ ଦାସ ଜୀ, ଗୁରୁ ତେଗ ବାହାଦୂର ଜୀ। ଏହା ବ୍ଯ଼ତୀତ, ଏଥିରେ ହିନ୍ଦୁ ଏବଂ ମୁସଲମାନ ସନ୍ଥମାନଙ୍କ ଲେଖା ରହିଛି, ଯାହା ପ୍ରେମ, ସମାନତା ଏବଂ ଭଗବାନଙ୍କ ପ୍ରତି ଭକ୍ତିର ସାର୍ବଜନୀନ ବାର୍ତ୍ତାକୁ ପ୍ରତିପାଦିତ କରିଥାଏ। ଏହି ଶାସ୍ତ୍ର ଗୁରୁମୁଖୀ ଲିପିରେ ଲେଖାଯାଇଛି ଏବଂ ରାଗ ନାମରେ ଜଣାଶୁଣା ବିଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ ହୋଇଛି, ଯେଉଁଥିରେ ପ୍ରତ୍ଯ଼େକ ସହିତ ଜଡିତ ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ସଂଗୀତ ମନୋବୃତ୍ତି ଅଛି |ଏଥିରେ 1,430 ପୃଷ୍ଠାର ଗୁରୁମୁଖୀ ଧର୍ମଗ୍ରନ୍ଥ ରହିଛି, ଯେଉଁଥିରେ କେବଳ ପ୍ରଥମ ପାଞ୍ଚ ଜଣ ଶିଖ ଗୁରୁଙ୍କ ଶିକ୍ଷା ନୁହେଁ ବରଂ ଗୁରୁ ତେଗ ବାହାଦୂର ମଧ୍ଯ଼ ସାମିଲ ଅଛନ୍ତି। ବାସ୍ତବରେ, ଏଥିରେ ଅନେକ ହିନ୍ଦୁ ଏବଂ ମୁସଲମାନ ସନ୍ଥ ଏବଂ କବିଙ୍କ ଶିକ୍ଷା ରହିଛି, ଯାହା ଏକ ସାର୍ବଜନୀନ ବାର୍ତ୍ତା ଦର୍ଶାଉଛି।
ਜੀਅ ਜੰਤ੍ਰ ਸਭਿ ਤਿਸ ਕੇ ਕੀਏ ਸੋਈ ਸੰਤ ਸਹਾਈ ॥
ସବୁ ଜୀବ-ଜନ୍ତୁ ସେହି ପରମେଶ୍ଵରଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ଜାତ ହୋଇଛନ୍ତି ଆଉ ସେହି ସନ୍ଥଙ୍କ ସହାୟକ ହୋଇଛନ୍ତି।
ਬੋਲਾਇਆ ਬੋਲੀ ਤੇਰਾ ॥
ମୁଁ ତାହା କିଛି ବୋଲିଥାଏ ଯାହା ତୁ ମୋ’ ଦ୍ଵାରା କୁହାଇ ଥାଉ
ਪੂਰਾ ਸਤਗੁਰੁ ਮੇਲਿ ਮਿਲਾਵੈ ਸਭ ਚੂਕੈ ਮਨ ਕੀ ਚਿੰਤੀ ॥
ଯେବେ ପୂର୍ଣ୍ଣ ସଦଗୁରୁ ତାହାକୁ ସାଥିରେ ମିଳାଇଥାନ୍ତି, ସେତେବେଳେ ମନର ସାରା ଚିନ୍ତା ଦୂର ହୋଇଯାଏ।
ਜਿ ਕਰਾਵੈ ਸੋ ਕਰਣਾ ॥
ଯାହା କିଛି ତୁମର ଜୀବ ଦ୍ଵାରା କରାଇ ଥାଅ, ସେ ତାହା କରିଥାଏ।
ਗੁਰੁ ਪੂਰਾ ਆਰਾਧੇ ॥
ପୂର୍ଣ୍ଣ ଗୁରୁଙ୍କୁ ଆରାଧନା କରିବା ଦ୍ଵାରା
ਭਏ ਕਿਰਪਾਲ ਪੂਰਨ ਪ੍ਰਭ ਦਾਤੇ ਜੀਅ ਹੋਏ ਮਿਹਰਵਾਨ ॥ ਰਹਾਉ ॥
ଯେବେ ଠାରୁ ପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରଭୁ ମୋ’ ଉପରେ କୃପାଳୁ ହୋଇଛନ୍ତି, ସେବେ ଠାରୁ ଲୋକମାନେ ମଧ୍ୟ ମୋ’ ଉପରେ କୃପାଳୁ ହୋଇ ଯାଇଛନ୍ତି॥ରୁହ॥
ਤਬ ਨਾਨਕ ਚੇਤਿਓ ਚਿੰਤਾਮਨਿ ਕਾਟੀ ਜਮ ਕੀ ਫਾਸੀ ॥੩॥੭॥
ହେ ନାନକ! ସେତେବେଳେ ହିଁ ସେ ଚିନ୍ତାମଣି ଭଗବାନଙ୍କୁ ସ୍ମରଣ କରିଛି, ଯେତେବେଳେ ତାହାର ଯମର ଫାଶୀ କଟି ଯାଇଛି||3||7||
ਜਿਤੁ ਤੁਧੁ ਲਾਏ ਤੇਹਾ ਫਲੁ ਪਾਇਆ ਤੂ ਹੁਕਮਿ ਚਲਾਵਣਹਾਰਾ ॥
ଯେଉଁଠି ତୁ ଲୋକଙ୍କୁ ଲଗାଉ, ସେମାନେ ସେପରି ହିଁ ଫଳ ପ୍ରାପ୍ତ କରିଥାନ୍ତି ଆଉ ତୁ ହିଁ ନିଜ ହୁକୁମ ଲାଗୁ କରିବା ବାଲା ଅଟୁ।
ਚਿਤ ਮਹਿ ਠਾਕੁਰੁ ਸਚਿ ਵਸੈ ਭਾਈ ਜੇ ਗੁਰ ਗਿਆਨੁ ਸਮੋਇ ॥੨॥
ହେ ଭାଇ! ଯଦି ଗୁରୁଙ୍କ ଜ୍ଞାନ ମନରେ ରହିଥାଏ, ତାହାହେଲେ ହିଁ ସଚ୍ଚା ଠାକୁର ଚିତ୍ତରେ ରହିଥାନ୍ତି॥2॥
ਸਦਾ ਸੁਖੁ ਸੋਹਾਗਣੀ ਭਾਈ ਅਨਦਿਨੁ ਰਤੀਆ ਰੰਗੁ ਲਾਇ ॥੧॥
ସେହି ସୁହାଗିନୀ ଜୀବ-ସ୍ତ୍ରୀ ସଦା ସୁଖପୂର୍ବକ ରହିଥାଏ, ଯିଏ ପ୍ରେମ ରଙ୍ଗ ଲଗାଇ ରାତିଦିନ ସ୍ବାମୀଙ୍କ ସାଥିରେ ମଗ୍ନ ରହିଥାଏ॥1॥
