ଗୁରୁ ଗ୍ରନ୍ଥ ସାହିବ ଜୀ ହେଉଛନ୍ତି ଶିଖ ଧର୍ମର ମୁଖ୍ଯ଼ ଧାର୍ମିକ ଗ୍ରନ୍ଥ ଏବଂ ସମ୍ଭବତଃ ଶିଖମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଚିରନ୍ତନ ଗୁରୁ। ଏହା ଶିଖ ଗୁରୁ ଏବଂ ବିଭିନ୍ନ ସାଂସ୍କୃତିକ ପୃଷ୍ଠଭୂମିର ଅନ୍ଯ଼ ମହାନ ସନ୍ଥ ଏବଂ କବିମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଲିଖିତ ଭଜନ ଏବଂ କବିତାର ଏକ ବିବିଧ ଏବଂ ବ୍ଯ଼ାପକ ସଂଗ୍ରହ, ଯାହା ପଞ୍ଚମ ଶିଖ ଗୁରୁ ଗୁରୁ ଅର୍ଜନ ଦେବ ଜୀଙ୍କ ଦ୍ୱାରା 1604 ରେ ସଂକଳିତ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ପରେ ଦଶମ ଶିଖ ଗୁରୁ ଗୁରୁ ଗୋବିନ୍ଦ ସିଂ ଜୀଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ବିସ୍ତାର କରାଯାଇଥିଲା |
ଗ୍ରନ୍ଥ ସାହେବ ଜୀ ହେଉଛି 1,430 ପୃଷ୍ଠା ବିଶିଷ୍ଟ ଏକ ପୁସ୍ତକ, ଯେଉଁଥିରେ ଗୁରୁମୁଖୀ ଲିପିରେ ଲେଖା ରହିଛି। ଏଥିରେ ଛଅ ଜଣ ଶିଖ ଗୁରୁଙ୍କ ଭଜନ (ଶବଦ) ରହିଛିଃ ଗୁରୁ ନାନକ ଦେବ ଜୀ, ଗୁରୁ ଅଙ୍ଗଦ ଦେବ ଜୀ, ଗୁରୁ ଅମରଦାସ ଜୀ, ଗୁରୁ ରାମଦାସ ଜୀ, ଗୁରୁ ଅର୍ଜନ ଦେବ ଜୀ, ଏବଂ ଗୁରୁ ତେଗ ବାହାଦୂର ଜୀ। ଏହା ବ୍ଯ଼ତୀତ, ଏଥିରେ କବୀର, ଫରିଦ, ନାମଦେବ, ରବିଦାସ ଇତ୍ଯ଼ାଦି ହିନ୍ଦୁ ଏବଂ ମୁସଲମାନ ସନ୍ଥଙ୍କ ଅବଦାନ ରହିଛି, ଯାହା ଆଧ୍ଯ଼ାତ୍ମିକତା ଏବଂ ଭକ୍ତିର ସେହି ସାର୍ବଜନୀନ ଧୁନକୁ ସୂଚାଇଥାଏ।
ਹਉ ਪੰਥੁ ਦਸਾਈ ਨਿਤ ਖੜੀ ਕੋਈ ਪ੍ਰਭੁ ਦਸੇ ਤਿਨਿ ਜਾਉ ॥
ଜୀବ ରୂପୀ ନାରୀ ନିତ୍ୟ ଠିଆ ହୋଇ କହୁଛି କି ମୁଁ ପ୍ରତିଦିନ ନିଜ ପ୍ରିୟତମ ପ୍ରଭୁଙ୍କ ମାର୍ଗ ଦେଖିଥାଉଚଛି କି ଯଦି କିଏ ମୋତେ ମାର୍ଗଦର୍ଶନ କରିବ ତାହାହେଲେ ସେହି ପ୍ରିୟତମ-ପତିଙ୍କ ପାଖରେ ଯାଇ ମିଶିପାରିବି ।
ਭਲਕੇ ਉਠਿ ਪਪੋਲੀਐ ਵਿਣੁ ਬੁਝੇ ਮੁਗਧ ਅਜਾਣਿ ॥
ମନୁଷ୍ୟ ପ୍ରତିଦିନ ପ୍ରାତଃ କାଳରେ ଉଠି ନିଜ ଦେହର ପାଳନ ପୋଷଣ କରିଥାଏ, କିନ୍ତୁ ଯେ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଈଶ୍ଵରଙ୍କ ବିଷୟରେ ଜ୍ଞାନ ହୋଇନଥାଏ, ସେ ମୂର୍ଖ ତଥା ଅବୁଝା ହୋଇ ରହିଥାଏ।
ਦੁਨੀਆ ਕੀਆ ਵਡਿਆਈਆ ਕਵਨੈ ਆਵਹਿ ਕਾਮਿ ॥
ହେ ଜୀବ! ଦୁନିଆ ଦ୍ଵାରା ଦିଆଯାଇଥିବା ସମ୍ମାନ କେବେ ମଧ୍ୟ କାମରେ ଆସିବ ନାହିଁ।
ਮਾਇਆ ਮੋਹ ਪਰੀਤਿ ਧ੍ਰਿਗੁ ਸੁਖੀ ਨ ਦੀਸੈ ਕੋਇ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ମୋହ-ମାୟାକୁ ପ୍ରୀତି ଧିକ୍କାର କରେ , ଏହା ଦ୍ଵାରା କେହି ମଧ୍ୟ ସୁଖୀ ଦେଖା ଦିଅନ୍ତି ନାହିଁ ॥1॥ରୁହ॥
ਰਸਨਾ ਉਚਰੈ ਗੁਣਵਤੀ ਕੋਇ ਨ ਪੁਜੈ ਦਾਨੁ ॥
ହରି ସ୍ମରଣ ଦ୍ଵାରା ଖୁସି ଗୁଣ ଯୁକ୍ତ ହୋଇଯାଏ, ପୁନଃ ତାହା ତୁଳନାରେ କିଛି ଦାନ ନାହିଁ।
ਤਿਸਹਿ ਧਿਆਵਹੁ ਮਨ ਮੇਰੇ ਸਰਬ ਕੋ ਆਧਾਰੁ ॥੧॥
ହେ ମୋର ମନ! ତାହାଙ୍କ ସ୍ମରଣ କର, ଯିଏ ସମସ୍ତ ଜୀବଙ୍କ ଆଧାର ଅଟେ ॥1॥
ਭਾਈ ਰੇ ਸਾਚੀ ਸਤਿਗੁਰ ਸੇਵ ॥
ହେ ଭାଇ! କେବଳ ସଦଗୁରୁଙ୍କ ଶ୍ରଦ୍ଧାପୂର୍ବକ ନିଷ୍କାମ ସେବା ହିଁ ସତ୍ୟ ଅଟେ।
ਨਦਰਿ ਕਰੇ ਸਚੁ ਪਾਈਐ ਬਿਨੁ ਨਾਵੈ ਕਿਆ ਸਾਕੁ ॥੫॥
ଯଦି ପ୍ରଭୁ ନିଜର କୃପା ଦ୍ରୁଷ୍ଟି କରନ୍ତି, ତାହାହେଲେ ସତ୍ୟନାମ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଯାଇ ଥାଏ। ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ନାମ ଅତିରିକ୍ତ ପ୍ରାଣୀର ଅନ୍ୟ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ କିଏ ଅଛି? ॥5॥
ਤ੍ਰਿਭਵਣਿ ਸੋ ਪ੍ਰਭੁ ਜਾਣੀਐ ਸਾਚੋ ਸਾਚੈ ਨਾਇ ॥੫॥
ସତ୍ୟ ପ୍ରଭୁଙ୍କ ନାମ ଦ୍ଵାରା ସେ ତାହାଙ୍କୁ ଚିହ୍ନି ନିଏ, ଯିଏ ପାତାଳ, ଧରିତ୍ରୀ ଏବଂ ଆକାଶ ତିନି ଲୋକରେ ରହିଥାନ୍ତି ॥5॥
ਪੂੰਜੀ ਸਾਚੀ ਗੁਰੁ ਮਿਲੈ ਨਾ ਤਿਸੁ ਤਿਲੁ ਨ ਤਮਾਇ ॥੬॥
ସତ୍ୟର ପୁଞ୍ଜି ଦ୍ଵାରା ସେ ଗୁରୁ ପ୍ରାପ୍ତ କରିଥାଏ, ଯାହାକୁ ତିଳେ ମାତ୍ର ଲୋଭ ଲାଳସା ନାହିଁ ॥6॥
