ଗୁରୁ ଗ୍ରନ୍ଥ ସାହିବ 1604 ମସିହାରେ ପଞ୍ଚମ ଶିଖ ଗୁରୁ ଗୁରୁ ଅର୍ଜନ ଦେବଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ସଂକଳିତ ହୋଇଥିଲା। ଏଥିରେ ମୁଖ୍ଯ଼ତଃ ପଞ୍ଜାବୀ ଭାଷା ଏବଂ ଗୁରୁମୁଖୀ ଲିପି ରହିଛି, ଯେଉଁଥିରେ ଶିଖ ଗୁରୁ, ଯଥା ଗୁରୁ ନାନକ ଦେବ, ଗୁରୁ ଅଙ୍ଗଦ ଦେବ, ଗୁରୁ ଅମର ଦାସ, ଗୁରୁ ରାମ ଦାସ ଏବଂ ଗୁରୁ ତେଗ ବାହାଦୂରଙ୍କ ଭଜନ ରହିଛି। ଏଥିରେ ସେହି ସମଯ଼ର ଅନ୍ଯ଼ ଆଧ୍ଯ଼ାତ୍ମିକ ବ୍ଯ଼କ୍ତିତ୍ୱଙ୍କ ଲେଖା ମଧ୍ଯ଼ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ, ତେଣୁ ଏହା ଏହାର ସାର୍ବଜନୀନ ବାର୍ତ୍ତା ଏବଂ ମାନବତାର ଏକତା ପ୍ରଦାନ କରି ଏହି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏହାର ସାର୍ବଜନୀନ ବାର୍ତ୍ତା ଦେଇଛି।
ଗୁରୁ ଗ୍ରନ୍ଥ ସାହିବ ଗୁରୁମୁଖୀ ଲିପିରେ ଲେଖାଯାଇଛି ଏବଂ ଏଥିରେ ଶିଖ ଗୁରୁ, ଅନ୍ଯ଼ ସନ୍ଥ ଏବଂ ବିଭିନ୍ନ ଉତ୍ସରୁ କବି ଅଛନ୍ତି, ଯେଉଁମାନେ ସାର୍ବଜନୀନ ଭାବରେ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଲେଖା ଧାରଣ କରନ୍ତି, ଯାହା କେବଳ ଦିବ୍ଯ଼ ଏକତା, ପ୍ରେମ ଏବଂ କରୁଣାର ବାର୍ତ୍ତା ମାଧ୍ଯ଼ମରେ | ଏହାକୁ 1430 ପୃଷ୍ଠାରେ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଇଛି, ଅଙ୍ଗସ୍, ଏବଂ ରାଗସ୍ ନାମକ ସଂଗୀତ ପଦକ୍ଷେପ ଦ୍ୱାରା ସଂରଚିତ |
ਨਾਨਕ ਜੋ ਧੁਰਿ ਮਿਲੇ ਸੇ ਮਿਲਿ ਰਹੇ ਹਰਿ ਮੇਲੇ ਸਿਰਜਣਹਾਰਿ ॥੨॥
ହେ ନାନକ! ଈଶ୍ଵରଙ୍କୁ ସିଏ ହିଁ ମିଳନ କରିଥାଏ, ଯିଏ ଆଦିରୁ ତାହାଙ୍କ ସହିତ ଥାଏ, ଆଉ ଯାହାକୁ ଦୁନିଆର ରଚୟିତା ଭଗବାନ ସ୍ଵୟଂ ମିଳିଥାନ୍ତି ॥2॥
ਓਇ ਜੇਹਾ ਚਿਤਵਹਿ ਨਿਤ ਤੇਹਾ ਪਾਇਨਿ ਓਇ ਤੇਹੋ ਜੇਹੇ ਦਯਿ ਵਜਾਏ ॥
ସେମାନଙ୍କ ହୃଦୟର ଭାବନା ଯେପରି, ସେମାନେ ଫଳ ପାଆନ୍ତି। ସେମାନେ ମଧ୍ୟ ପ୍ରଭୁ- ପରମେଶ୍ଵରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ପୁରସ୍କୃତ ହୁଅନ୍ତି କିମ୍ବା ତିରସ୍କୃତ ହୁଅନ୍ତି।
ਜਿਨਾ ਸਤਿਗੁਰ ਕਾ ਆਖਿਆ ਸੁਖਾਵੈ ਨਾਹੀ ਤਿਨਾ ਮੁਹ ਭਲੇਰੇ ਫਿਰਹਿ ਦਯਿ ਗਾਲੇ ॥
ଯେଉଁମାନେ ସତ୍ୟଗୁରୁଙ୍କ କଥାକୁ ପସନ୍ଦ କରନ୍ତି ନାହିଁ, ସେମାନଙ୍କର ଚେହେରାକୁ ଘୃଣା କରାଯାଏ ଏବଂ ଯେତେବେଳେ ସେମାନେ ଇଶ୍ବରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଅପମାନିତ ହୁଅନ୍ତି, ସେତେବେଳେ ସେମାନେ ବିପଥଗାମୀ ହୁଅନ୍ତି।
ਤੁਸਿ ਦਿਤੀ ਪੂਰੈ ਸਤਿਗੁਰੂ ਘਟੈ ਨਾਹੀ ਇਕੁ ਤਿਲੁ ਕਿਸੈ ਦੀ ਘਟਾਈ ॥
ପରମାତ୍ମା ଖୁସି ହୋଇ ଏହି ମହିମା ପ୍ରଦାନ କରିଛନ୍ତି, ଏଥିପାଇଁ, କେହି କମାଇଲେ ମଧ୍ୟ ତିଳେ ମାତ୍ର କମେ ନାହିଁ।
ਧੁਰਿ ਕਰਤੈ ਆਪਿ ਲਿਖਿ ਪਾਇਆ ਤਿਸੁ ਨਾਲਿ ਕਿਹੁ ਚਾਰਾ ਨਾਹੀ ॥
ତାହାର ସାଥିରେ କୌଣସି ଉପାୟ ସଫଳ ହୁଏନାହିଁ, କାରଣ, ଆଦିକାଳରୁ ହିଁ ପରମାତ୍ମା ତାହା ଦ୍ଵାରା ହୋଇଥିବା କର୍ମ ଅନୁସାରେ ଏପରି ଭ୍ରମର ସଂସ୍କାର ଲେଖିଦେଇଥାନ୍ତି।
ਇਹੁ ਹਰਿ ਰਸੁ ਸੇਈ ਜਾਣਦੇ ਜਿਉ ਗੂੰਗੈ ਮਿਠਿਆਈ ਖਾਈ ॥
କେବଳ ସେହି ଗୁରୁମୁଖମାନେ ଏହି ହରି-ରସର ଆନନ୍ଦ ଜାଣନ୍ତି, ଯେଉଁମାନେ ଏହି ରସର ସ୍ୱାଦ ଚାଖିଛନ୍ତି। ଯେପରି ମୂକମାନେ ଖାଇଥିବା ମିଠାର ସ୍ୱାଦ ଜାଣନ୍ତି, ସେହିପରି ଅନ୍ୟ କେହି ଜାଣିପାରିବେ ନାହିଁ ।
ਕਰਮੀ ਸਤਿਗੁਰੁ ਪਾਈਐ ਅਨਦਿਨੁ ਲਗੈ ਧਿਆਨੁ ॥
ଭଗବାନଙ୍କ କୃପାରୁ ସଦଗୁରୁ ତାହାକୁ ମିଳିଥାନ୍ତି ଆଉ ତାହାର ଧ୍ୟାନ ରାତି ଦିନ ଭଗବାନଙ୍କ ଠାରେ ଲାଗି ରହିଥାଏ।
ਮੁੰਢਹੁ ਭੁਲੇ ਮੁੰਢ ਤੇ ਕਿਥੈ ਪਾਇਨਿ ਹਥੁ ॥
ଯେଉଁ ବ୍ୟକ୍ତି ପ୍ରଥମରୁ ହିଁ ଭଗବାନଙ୍କୁ ଭୁଲିଯାଇଛି, ସେ ଆଉ କାହାର ସାହାରା ନେବ? (କାରଣ)
ਵੈਰੁ ਕਰਨਿ ਨਿਰਵੈਰ ਨਾਲਿ ਧਰਮਿ ਨਿਆਇ ਪਚੰਦੇ ॥
ଏହା ଧର୍ମର ନ୍ୟାୟ ଯେ ଯେଉଁ ଲୋକ ଶତ୍ରୁହୀନ ସାଥିରେ ଶତ୍ରୁତା କରିଥାଏ, ସେ ବହୁତ ଦୁଃଖୀ ହୋଇଥାଏ।
ਦਾਮਨੀ ਚਮਤਕਾਰ ਤਿਉ ਵਰਤਾਰਾ ਜਗ ਖੇ ॥
ବିଜୁଳି ଭଳି ଦୁନିଆର ବ୍ୟବହାର ଅଟେ,
