Page 183
ਜਿਸੁ ਸਿਮਰਤ ਡੂਬਤ ਪਾਹਨ ਤਰੇ ॥੩॥
જેનું નામ સ્મરણ કરવાથી પથ્થર હૃદય મનુષ્ય કઠોરતાના સમુદ્રમાં ડૂબવાથી બચી જાય છે. તું પણ ગુરુની શરણ પડીને તેનું નામ સ્મરણ કર ॥૩॥
ਸੰਤ ਸਭਾ ਕਉ ਸਦਾ ਜੈਕਾਰੁ ॥
હે ભાઈ! સાધુ-સંગતની આગળ હંમેશા માથું નમાઓ.
ਹਰਿ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਜਨ ਪ੍ਰਾਨ ਅਧਾਰੁ ॥
કારણ કે પરમાત્માનું નામ સાધુ ગુરુમુખોની જીવનનો આશરો હોય છે. તેની સંગતિમાં તને પણ નામની પ્રાપ્તિ થશે.
ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਮੇਰੀ ਸੁਣੀ ਅਰਦਾਸਿ ॥
હે નાનક! કહે: કરતારે મારી વિનંતી સાંભળી લીધી
ਸੰਤ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ਮੋ ਕਉ ਨਾਮ ਨਿਵਾਸਿ ॥੪॥੨੧॥੯੦॥
અને તેને ગુરુની કૃપાથી મને પોતાના નામના ઘરમાં ટકાવી દીધો છે ॥૪॥૨૧॥૯૦॥
ਗਉੜੀ ਗੁਆਰੇਰੀ ਮਹਲਾ ੫ ॥
ગૌરી રાગ ગુઆરેરી મહેલ ૫॥
ਸਤਿਗੁਰ ਦਰਸਨਿ ਅਗਨਿ ਨਿਵਾਰੀ ॥
હે ભાઈ! ગુરુના દર્શનની કૃપાથી મનુષ્ય પોતાની અંદરથી તૃષ્ણાની આગ ઓલાવી લે છે.
ਸਤਿਗੁਰ ਭੇਟਤ ਹਉਮੈ ਮਾਰੀ ॥
ગુરુને મળીને પોતાના મનમાંથી અહંકારને મારી લે છે.
ਸਤਿਗੁਰ ਸੰਗਿ ਨਾਹੀ ਮਨੁ ਡੋਲੈ ॥
ગુરુની સંગતિમાં રહીને મનુષ્યનું મન વિકારો તરફ ડોલતું નથી.
ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਬਾਣੀ ਗੁਰਮੁਖਿ ਬੋਲੈ ॥੧॥
કારણ કે ગુરુની શરણ પડીને મનુષ્ય આધ્યાત્મિક જીવન આપનાર ગુરુવાણી ઉચ્ચારતો રહે છે ॥૧॥
ਸਭੁ ਜਗੁ ਸਾਚਾ ਜਾ ਸਚ ਮਹਿ ਰਾਤੇ ॥
હે ભાઈ! જયારે ગુરુ દ્વારા પ્રભુની સાથે ગાઢ સંધિ નાખી લે છે, જયારે હંમેશા સ્થિર પ્રભુના પ્રેમ રંગમાં રંગાય જાય છે,
ਸੀਤਲ ਸਾਤਿ ਗੁਰ ਤੇ ਪ੍ਰਭ ਜਾਤੇ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ત્યારે હૃદય ઠંડુ થઈ જાય છે, ત્યારે આખું જગત હંમેશા સ્થિર પરમાત્માનું રૂપ જુએ છે ॥૧॥વિરામ॥
ਸੰਤ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ਜਪੈ ਹਰਿ ਨਾਉ ॥
હે ભાઈ! ગુરુની કૃપાથી મનુષ્ય પરમાત્માનું નામ જપે છે,
ਸੰਤ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ਹਰਿ ਕੀਰਤਨੁ ਗਾਉ ॥
ગુરુની કૃપાથી હરિ કીર્તન ગાન કરે છે.
ਸੰਤ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ਸਗਲ ਦੁਖ ਮਿਟੇ ॥
આનું પરિણામ એ નીકળે છે કે સતગુરુની કૃપાથી મનુષ્યના બધા દુઃખ કષ્ટ મટી જાય છે
ਸੰਤ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ਬੰਧਨ ਤੇ ਛੁਟੇ ॥੨॥
કારણ કે ગુરુની કૃપાથી માયાના મોહના બંધનોથી મુક્તિ મેળવી લે છે ॥૨॥
ਸੰਤ ਕ੍ਰਿਪਾ ਤੇ ਮਿਟੇ ਮੋਹ ਭਰਮ ॥
હે ભાઈ! ગુરુની કૃપાથી માયાનો મોહ અને માયા માટે ભટકવું દૂર થઈ જાય છે.
ਸਾਧ ਰੇਣ ਮਜਨ ਸਭਿ ਧਰਮ ॥
ગુરુના ચરણોની ધૂળનું સ્નાન જ બધા ધર્મોનો સાર છે.
ਸਾਧ ਕ੍ਰਿਪਾਲ ਦਇਆਲ ਗੋਵਿੰਦੁ ॥
જે મનુષ્ય પર ગુરુની સન્મુખ રહેનાર ગુરુમુખ દયાવાન હોય છે. તેના પર પરમાત્મા પણ દયાવાન થઈ જાય છે.
ਸਾਧਾ ਮਹਿ ਇਹ ਹਮਰੀ ਜਿੰਦੁ ॥੩॥
હે ભાઈ! મારી જીવાત્મા પણ ગુરુમુખોનાં ચરણો પર કુરબાન જાય છે ॥૩॥
ਕਿਰਪਾ ਨਿਧਿ ਕਿਰਪਾਲ ਧਿਆਵਉ ॥
ગુરુની કૃપાથી જયારે હું કૃપાનો ખજાનો, કૃપાના ઘરનું નામ સ્મરણ કરું છું.
ਸਾਧਸੰਗਿ ਤਾ ਬੈਠਣੁ ਪਾਵਉ ॥
સાધુ-સંગતમાં મારો જીવ લાગે છે
ਮੋਹਿ ਨਿਰਗੁਣ ਕਉ ਪ੍ਰਭਿ ਕੀਨੀ ਦਇਆ ॥
હે ભાઈ! મારા ગુણહીન પર પ્રભુએ દયા કરી,
ਸਾਧਸੰਗਿ ਨਾਨਕ ਨਾਮੁ ਲਇਆ ॥੪॥੨੨॥੯੧॥
હે નાનક! સાધુ-સંગતમાં હું પ્રભુનું નામ જપવા લાગી પડ્યો.॥૪॥૨૨॥૯૧॥
ਗਉੜੀ ਗੁਆਰੇਰੀ ਮਹਲਾ ੫ ॥
ગૌરી રાગ ગુઆરેરી મહેલ ૫॥
ਸਾਧਸੰਗਿ ਜਪਿਓ ਭਗਵੰਤੁ ॥
ગુરુની કૃપાથી જે મનુષ્યોએ સાધુ-સંગતમાં ભગવાનનું સ્મરણ કર્યું છે.
ਕੇਵਲ ਨਾਮੁ ਦੀਓ ਗੁਰਿ ਮੰਤੁ ॥
જેને ગુરુએ પરમાત્માના નામનો મંત્ર આપ્યો છે.
ਤਜਿ ਅਭਿਮਾਨ ਭਏ ਨਿਰਵੈਰ ॥
તે મંત્રની કૃપાથી તે અહંકાર ત્યાગીને નિર્વેર થઇ ગયા છે.
ਆਠ ਪਹਰ ਪੂਜਹੁ ਗੁਰ ਪੈਰ ॥੧॥
હે ભાઈ! આઠેય પ્રહર દરેક વખતે ગુરુના પગ પુજો.॥૧॥
ਅਬ ਮਤਿ ਬਿਨਸੀ ਦੁਸਟ ਬਿਗਾਨੀ ॥
હે ભાઈ! જ્યારથી મારી ખરાબ તેમજ બેસમજવાળી બુદ્ધિ દુર થઇ ગઈ છે
ਜਬ ਤੇ ਸੁਣਿਆ ਹਰਿ ਜਸੁ ਕਾਨੀ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ત્યારથી પરમાત્માની મહિમા મેં કાનોથી સાંભળી છે. ॥૧॥ વિરામ॥
ਸਹਜ ਸੂਖ ਆਨੰਦ ਨਿਧਾਨ ॥
હે ભાઈ! જે મનુષ્યોએ હરિ-જસ કાનોથી સાંભળ્યો છે, આધ્યાત્મિક સ્થિરતા, સુખ, આનંદનો ખજાનો
ਰਾਖਨਹਾਰ ਰਖਿ ਲੇਇ ਨਿਦਾਨ ॥
આનંદનો ખજાનો રાખનાર પરમાત્માએ અંતે તેની હંમેશા રક્ષાએ કરી છે.
ਦੂਖ ਦਰਦ ਬਿਨਸੇ ਭੈ ਭਰਮ ॥
તેના દુઃખ-દર્દ-ડર-વહેમ બધું નાશ થઇ જાય છે.
ਆਵਣ ਜਾਣ ਰਖੇ ਕਰਿ ਕਰਮ ॥੨॥
પરમાત્મા કૃપા કરીને તેના જન્મ મરણના ચક્ર પણ સમાપ્ત કરી દે છે ॥૨॥
ਪੇਖੈ ਬੋਲੈ ਸੁਣੈ ਸਭੁ ਆਪਿ ॥
હે મન! જે પરમાત્મા દરેક જગ્યાએ બધા જીવોમાં વ્યાપક થઈને પોતે જુએ છે, પોતે જ બોલે છે, પોતે જ સાંભળે છે,
ਸਦਾ ਸੰਗਿ ਤਾ ਕਉ ਮਨ ਜਾਪਿ ॥
જે દરેક સમય તારી આજુબાજુ છે, તેના ભજન કર.
ਸੰਤ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ਭਇਓ ਪਰਗਾਸੁ ॥
ગુરુની કૃપાથી જે મનુષ્યની અંદર આધ્યાત્મિક જીવનવાળો પ્રકાશ હોય છે.
ਪੂਰਿ ਰਹੇ ਏਕੈ ਗੁਣਤਾਸੁ ॥੩॥
તેને ગુણોનો ખજાનો એક પરમાત્મા જ દરેક જગ્યાએ વ્યાપક દેખાઈ જાય છે ॥૩॥
ਕਹਤ ਪਵਿਤ੍ਰ ਸੁਣਤ ਪੁਨੀਤ ॥
તે મહિમા કરનાર અને મહિમા સાંભળનાર બધા પવિત્ર જીવનવાળા બની જાય છે.
ਗੁਣ ਗੋਵਿੰਦ ਗਾਵਹਿ ਨਿਤ ਨੀਤ ॥
હે ભાઈ! જે મનુષ્ય હંમેશા જ ગોવિંદના ગુણ ગાય છે.
ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਜਾ ਕਉ ਹੋਹੁ ਕ੍ਰਿਪਾਲ ॥
નાનક કહે છે, હે પ્રભુ! જે મનુષ્ય પર તું દયાવાન હોય છે તે જ તારી મહિમા કરે છે
ਤਿਸੁ ਜਨ ਕੀ ਸਭ ਪੂਰਨ ਘਾਲ ॥੪॥੨੩॥੯੨॥
તેની બધી આ મહેનત સફળ થઈ જાય છે ॥૪॥૨૩॥૯૨॥
ਗਉੜੀ ਗੁਆਰੇਰੀ ਮਹਲਾ ੫ ॥
ગૌરી રાગ ગુઆરેરી મહેલ ૫॥
ਬੰਧਨ ਤੋੜਿ ਬੋਲਾਵੈ ਰਾਮੁ ॥
હે ભાઈ! ગુરુ મનુષ્યના માયાના મોહના બંધન તોડીને તેનાથી પરમાત્માનું સ્મરણ કરાવે છે.
ਮਨ ਮਹਿ ਲਾਗੈ ਸਾਚੁ ਧਿਆਨੁ ॥
જે મનુષ્ય પર ગુરૂ કૃપા કરે છે તેના મનમાં પ્રભુ ચરણોનું અટલ ધ્યાન બંધાઈ જાય છે
ਮਿਟਹਿ ਕਲੇਸ ਸੁਖੀ ਹੋਇ ਰਹੀਐ ॥
હે ભાઈ! ગુરુની શરણ પડવાથી મનના બધા કષ્ટ મટી જાય છે, સુખી જીવનવાળા થઈ જાય છે.
ਐਸਾ ਦਾਤਾ ਸਤਿਗੁਰੁ ਕਹੀਐ ॥੧॥
તેથી, ગુરુ આવું ઊંચું દાન બક્ષનાર કહેવાય છે ॥૧॥
ਸੋ ਸੁਖਦਾਤਾ ਜਿ ਨਾਮੁ ਜਪਾਵੈ ॥
હે ભાઈ! તે સદગુરુ આધ્યાત્મિક આનંદનું દાન બક્ષનાર છે કારણ કે તે પરમાત્માનું નામ જપાવે છે.
ਕਰਿ ਕਿਰਪਾ ਤਿਸੁ ਸੰਗਿ ਮਿਲਾਵੈ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
અને કૃપા કરીને તે પરમાત્માની સાથે જોડે છે. ॥૧॥વિરામ॥
ਜਿਸੁ ਹੋਇ ਦਇਆਲੁ ਤਿਸੁ ਆਪਿ ਮਿਲਾਵੈ ॥
પરંતુ પરમાત્મા જે મનુષ્ય પર દયાવાન થાય તેને પોતે જ ગુરુ મેળાવે છે.
ਸਰਬ ਨਿਧਾਨ ਗੁਰੂ ਤੇ ਪਾਵੈ ॥
તે મનુષ્ય પછી ગુરુથી આધ્યાત્મિક જીવનના બધા ખજાના પ્રાપ્ત કરી લે છે.
ਆਪੁ ਤਿਆਗਿ ਮਿਟੈ ਆਵਣ ਜਾਣਾ ॥
તે ગુરુની શરણ પડીને સ્વયં ભાવ ત્યાગી દે છે, અને તેના જન્મ મરણના ચક્ર સમાપ્ત થઈ જાય છે.
ਸਾਧ ਕੈ ਸੰਗਿ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮੁ ਪਛਾਣਾ ॥੨॥
ગુરુની સંગતિમાં રહીને તે મનુષ્ય પરમાત્માની સાથે ગાઢ સંધિ નાખી લે છે ॥૨॥
ਜਨ ਊਪਰਿ ਪ੍ਰਭ ਭਏ ਦਇਆਲ ॥
હે ભાઈ! ગુરુની શરણની કૃપાથી પ્રભુ સેવક પર દયાવાન થઈ જાય છે,