Page 688
ਗਾਵੈ ਗਾਵਣਹਾਰੁ ਸਬਦਿ ਸੁਹਾਵਣੋ ॥
ଯିଏ ବାଣୀ ଦ୍ଵାରା ପ୍ରଭୁଙ୍କ ସ୍ତୁତିଗାନ କରିଥାଏ, ସେ ସୁନ୍ଦର ବନିଯାଏ।
ਸਾਲਾਹਿ ਸਾਚੇ ਮੰਨਿ ਸਤਿਗੁਰੁ ਪੁੰਨ ਦਾਨ ਦਇਆ ਮਤੇ ॥
ମନରେ ଗୁରୁଙ୍କ ପ୍ରତି ପୂର୍ଣ୍ଣ ଶ୍ରଦ୍ଧା ଧାରଣ କରି ସତ୍ୟ ପରମେଶ୍ଵରଙ୍କ ସ୍ତୁତି କରିବା ଦ୍ଵାରା ମନୁଷ୍ୟ ଦାନ, ପୂଣ୍ୟ ଏବଂ ଦୟା କରିବା ବାଲା ବୁଦ୍ଧି ଆସିଥାଏ।
ਪਿਰ ਸੰਗਿ ਭਾਵੈ ਸਹਜਿ ਨਾਵੈ ਬੇਣੀ ਤ ਸੰਗਮੁ ਸਤ ਸਤੇ ॥
ଯେଉଁ ମନୁଷ୍ୟକୁ ସ୍ଵାଭାବିକ ଅବସ୍ଥାରେ ନିଜ ପ୍ରିୟତମ ପ୍ରଭୁଙ୍କ ସଂଗତି ଭଲ ଲାଗିଥାଏ, ସେ ତ୍ରିବେଣୀର ସଂଗମ ଓ ସର୍ବୋତ୍ତମ ପବିତ୍ର ତୀର୍ଥ ପ୍ରୟାଗରାଜରେ ସ୍ନାନ କରି ନିଏ।
ਆਰਾਧਿ ਏਕੰਕਾਰੁ ਸਾਚਾ ਨਿਤ ਦੇਇ ਚੜੈ ਸਵਾਇਆ ॥
ସେହି ସତ୍ୟ ସ୍ୱରୂପ ଓଂକାରର ଆରାଧନା ହିଁ କର, ଯିଏ ସର୍ବଦା ଜୀବକୁ ଦାନ ଦେଇଥାନ୍ତି ଓ ପ୍ରଫୁଲ୍ଲିତ ରଖିଥାନ୍ତି।
ਗਤਿ ਸੰਗਿ ਮੀਤਾ ਸੰਤਸੰਗਤਿ ਕਰਿ ਨਦਰਿ ਮੇਲਿ ਮਿਲਾਇਆ ॥੩॥
ହେ ମିତ୍ର! ସନ୍ଥଙ୍କ ସଂଗତି ଓ ସତସଙ୍ଗରେ ସମ୍ମିଳିତ ହେଲେ ମୋକ୍ଷ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଯାଏ, ଭଗବାନ ମୋ' ଉପରେ ନିଜ କୃପା ଦୃଷ୍ଟି କରି ମୋତେ ସତସଙ୍ଗତିରେ ମିଳନ କରାଇ ନିଜ ସାଥିରେ ମିଳନ କରାଇଛନ୍ତି॥3॥
ਕਹਣੁ ਕਹੈ ਸਭੁ ਕੋਇ ਕੇਵਡੁ ਆਖੀਐ ॥
ହେ ପ୍ରଭୁ! ପ୍ରତ୍ୟେକ ମନୁଷ୍ୟ ତୋର ବିଷୟରେ କଥନ କରିଥାଏ, ପରନ୍ତୁ ତୋତେ କେତେ ମହାନ କୁହାଯାଏ!
ਹਉ ਮੂਰਖੁ ਨੀਚੁ ਅਜਾਣੁ ਸਮਝਾ ਸਾਖੀਐ ॥
ମୁଁ ମୂର୍ଖ, ନୀଚ ଏବଂ ଅଜ୍ଞାନ ଅଟେ, ମୁଁ ଗୁରୁଙ୍କ ଶିକ୍ଷା ଦ୍ଵାରା ତୋର ମହିମା ବିଷୟରେ ବୁଝିଥାଏ।
ਸਚੁ ਗੁਰ ਕੀ ਸਾਖੀ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਭਾਖੀ ਤਿਤੁ ਮਨੁ ਮਾਨਿਆ ਮੇਰਾ ॥
ଗୁରୁଙ୍କ ଶିକ୍ଷା ସତ୍ୟ ଅଟେ, ଏହା ଅମୃତ ବାଣୀ ଅଟେ ଆଉ ଏହା ଦ୍ଵାରା ମୋର ମନ ପ୍ରସନ୍ନ ହୋଇ ଯାଇଛି।
ਕੂਚੁ ਕਰਹਿ ਆਵਹਿ ਬਿਖੁ ਲਾਦੇ ਸਬਦਿ ਸਚੈ ਗੁਰੁ ਮੇਰਾ ॥
ଯେଉଁ ମନୁଷ୍ୟ ବିଷ ରୂପୀ ମାୟା ବହନ କରିଥାଏ, ସେ ମରି ପୁନଃ ଜନ୍ମ ନେଇଥାଏ, ମୋର ଗୁରୁ ନିଜ ସେବକକୁ ଶବ୍ଦ ଦ୍ଵାରା ସତ୍ୟ ସହିତ ମିଳନ କରାଇଥାନ୍ତି।
ਆਖਣਿ ਤੋਟਿ ਨ ਭਗਤਿ ਭੰਡਾਰੀ ਭਰਿਪੁਰਿ ਰਹਿਆ ਸੋਈ ॥
କହିବା ଦ୍ଵାରା ପ୍ରଭୁଙ୍କ ଗୁଣ ସମାପ୍ତ ହୁଏନାହିଁ ଆଉ ଜୀବକୁ ଦେବା ଦ୍ଵାରା ତାହାଙ୍କ ଭଣ୍ଡାରରେ ଅଭାବ ହୁଏନାହିଁ ।
ਨਾਨਕ ਸਾਚੁ ਕਹੈ ਬੇਨੰਤੀ ਮਨੁ ਮਾਂਜੈ ਸਚੁ ਸੋਈ ॥੪॥੧॥
ସେହି ପ୍ରଭୁ ସର୍ବବ୍ୟାପକ ଅଟନ୍ତି, ନାନକ ପ୍ରାର୍ଥନା ରୂପରେ ସତ୍ୟ ହିଁ କହିଥାନ୍ତି ଯେ ଯେଉଁ ମନୁଷ୍ୟ ନିଜ ମନକୁ ଅହଂର ମଇଳାରୁ ସ୍ଵଚ୍ଛ ରଖିଥାଏ, ସେ ସତ୍ୟବାଦୀ ଅଟେ ଆଉ ତାହାକୁ ସତ୍ୟ ହିଁ ଦେଖାଯାଏ॥4॥1॥
ਧਨਾਸਰੀ ਮਹਲਾ ੧ ॥
ଧନାସରୀ ମହଲା 1 ॥
ਜੀਵਾ ਤੇਰੈ ਨਾਇ ਮਨਿ ਆਨੰਦੁ ਹੈ ਜੀਉ ॥
ହେ ପୂଜ୍ୟ ପରମେଶ୍ଵର! ମୁଁ ତୋର ନାମ ସ୍ମରଣ ଦ୍ଵାରା ହିଁ ଜୀବିତ ରହିଥାଏ ଆଉ ମୋର ମନରେ ଆନନ୍ଦ ବନି ରହିଥାଏ।
ਸਾਚੋ ਸਾਚਾ ਨਾਉ ਗੁਣ ਗੋਵਿੰਦੁ ਹੈ ਜੀਉ ॥
ସତ୍ୟସ୍ଵରୂପ ପରମେଶ୍ଵରଙ୍କ ନାମ ସତ୍ୟ ଅଟେ ଆଉ ସେହି ଗୋବିନ୍ଦଙ୍କ ଗୁଣ ମଧ୍ୟ ସତ୍ୟ ଅଟେ।
ਗੁਰ ਗਿਆਨੁ ਅਪਾਰਾ ਸਿਰਜਣਹਾਰਾ ਜਿਨਿ ਸਿਰਜੀ ਤਿਨਿ ਗੋਈ ॥
ଗୁରୁଙ୍କ ଜ୍ଞାନ ବୋଧ କରାଇ ଥାଏ ଯେ ସୃଷ୍ଟିର ସୃଜନହାର ପରମେଶ୍ଵର ଅନନ୍ତ ଅଟନ୍ତି, ଯିଏ ଏହି ସୃଷ୍ଟି ରଚନା କରିଛନ୍ତି, ସେ ହିଁ ତାହାର ବିନାଶ କରନ୍ତି।
ਪਰਵਾਣਾ ਆਇਆ ਹੁਕਮਿ ਪਠਾਇਆ ਫੇਰਿ ਨ ਸਕੈ ਕੋਈ ॥
ଯେବେ ପ୍ରଭୁଙ୍କ ହୁକୁମ ଦ୍ଵାରା ମୃତ୍ୟୁର ଆମନ୍ତ୍ରଣ ଆସିଥାଏ, କେହି ମଧ୍ୟ ତାହାକୁ ଟାଳି ପାରନ୍ତି ନାହିଁ।
ਆਪੇ ਕਰਿ ਵੇਖੈ ਸਿਰਿ ਸਿਰਿ ਲੇਖੈ ਆਪੇ ਸੁਰਤਿ ਬੁਝਾਈ ॥
ସେ ସ୍ଵୟଂ ହିଁ ଜୀବଙ୍କୁ ଉତ୍ପନ୍ନ କରି ଦେଖିଥାନ୍ତି ଆଉ ସ୍ଵୟଂ ହିଁ ତାହାର କପାଳରେ କର୍ମ ଅନୁସାରେ ଭାଗ୍ୟ ଲେଖିଥାନ୍ତି ଆଉ ସ୍ଵୟଂ ହିଁ ଜୀବକୁ ନିଜ ବିଷୟରେ ଜ୍ଞାନ ପ୍ରଦାନ କରିଥାନ୍ତି।
ਨਾਨਕ ਸਾਹਿਬੁ ਅਗਮ ਅਗੋਚਰੁ ਜੀਵਾ ਸਚੀ ਨਾਈ ॥੧॥
ହେ ନାନକ! ସେହି ମାଲିକ-ପରମେଶ୍ଵର ଅଗୋଚର ଅଟନ୍ତି ଆଉ ତାହାଙ୍କ ସତ୍ୟ ନାମର ସ୍ତୁତି କରି ହିଁ ମୁଁ ଜୀବିତ ଅଛି॥1॥
ਤੁਮ ਸਰਿ ਅਵਰੁ ਨ ਕੋਇ ਆਇਆ ਜਾਇਸੀ ਜੀਉ ॥
ହେ ଇଶ୍ଵର! ତୁମର ଭଳି ଆଉ କେହି ନାହାନ୍ତି, ଯିଏ ଜନ୍ମ ନେଇ ଦୁନିଆକୁ ଆସିଛି, ଏଠାରୁ ସେ ଚାଲି ଯାଇଛି।
ਹੁਕਮੀ ਹੋਇ ਨਿਬੇੜੁ ਭਰਮੁ ਚੁਕਾਇਸੀ ਜੀਉ ॥
ତୋର ହୁକୁମ ଦ୍ଵାରା ହିଁ ଜୀବ କର୍ମ କରିଥାଏ ଆଉ ତୁ ହିଁ ତାହାର ଭ୍ରମ ଦୂର କରୁ।
ਗੁਰੁ ਭਰਮੁ ਚੁਕਾਏ ਅਕਥੁ ਕਹਾਏ ਸਚ ਮਹਿ ਸਾਚੁ ਸਮਾਣਾ ॥
ହେ ଭାଇ! ଗୁରୁ ନିଜ ସେବକର ଭ୍ରମ ଦୂର କରିଥାନ୍ତି ଆଉ ତାହା ଦ୍ଵାରା ଅକଥନୀୟ ପ୍ରଭୁଙ୍କ ସ୍ତୁତି କରାଇ ଥାଆନ୍ତି, ସେହି ସତ୍ୟ ସ୍ୱରୂପ ସତ୍ୟରେ ହିଁ ରହିଥାନ୍ତି।
ਆਪਿ ਉਪਾਏ ਆਪਿ ਸਮਾਏ ਹੁਕਮੀ ਹੁਕਮੁ ਪਛਾਣਾ ॥
ଭଗବାନ ସ୍ଵୟଂ ହିଁ ଜୀବକୁ ଜାତ କରନ୍ତି ଆଉ ସ୍ଵୟଂ ହିଁ ତାହାକୁ ପୁନଃ ନିଜ ଠାରେ ବିଲୀନ କରିଥାନ୍ତି, ମୁଁ ତାହାଙ୍କ ହୁକୁମ ବୁଝି ପାରିଛି।
ਸਚੀ ਵਡਿਆਈ ਗੁਰ ਤੇ ਪਾਈ ਤੂ ਮਨਿ ਅੰਤਿ ਸਖਾਈ ॥
ହେ ମାଲିକ ପ୍ରଭୁ! ଯିଏ ଗୁରୁଙ୍କ ଠାରୁ ତୋର ନାମର ସଚ୍ଚା ଶୋଭା ପ୍ରାପ୍ତ କରି ନେଇଛି, ତୁ ତାହାର ମନରେ ନିବାସ କର ଆଉ ଅନ୍ତିମ କ୍ଷଣରେ ତାହାର ସାଥି ହୋଇ ରୁହ।
ਨਾਨਕ ਸਾਹਿਬੁ ਅਵਰੁ ਨ ਦੂਜਾ ਨਾਮਿ ਤੇਰੈ ਵਡਿਆਈ ॥੨॥
ନାନକ କହନ୍ତି ଯେ ହେ ପ୍ରଭୁ! ତୋର ବିନା ଆଉ କେହି ମାଲିକ ନାହାନ୍ତି ଆଉ ତୋର ସତ୍ୟ ନାମ ଦ୍ଵାରା ହିଁ ଜୀବକୁ ତୋର ଦରବାରରେ ସମ୍ମାନ ମିଳିଥାଏ॥2॥
ਤੂ ਸਚਾ ਸਿਰਜਣਹਾਰੁ ਅਲਖ ਸਿਰੰਦਿਆ ਜੀਉ ॥
ହେ ପରମେଶ୍ଵର! ଏକ ତୁ ହିଁ ସଚ୍ଚା ସୃଜନହାର ଓ ଅଲକ୍ଷ୍ୟ ଅଟୁ ଆଉ ତୁ ହିଁ ସବୁ ଜୀବଙ୍କୁ ଜାତ କରିଛୁ।
ਏਕੁ ਸਾਹਿਬੁ ਦੁਇ ਰਾਹ ਵਾਦ ਵਧੰਦਿਆ ਜੀਉ ॥
ସବୁଙ୍କ ମାଲିକ ଏକ ପରମାତ୍ମା ହିଁ ଅଟନ୍ତି, ପରନ୍ତୁ ତାହାଙ୍କ ସହିତ ମିଳନ ପାଇଁ କର୍ମ ମାର୍ଗ ଓ ଜ୍ଞାନ ମାର୍ଗ ବିଷୟରେ ଜୀବଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ପରସ୍ପର ବିବାଦ ବଢି ଯାଇଛି।
ਦੁਇ ਰਾਹ ਚਲਾਏ ਹੁਕਮਿ ਸਬਾਏ ਜਨਮਿ ਮੁਆ ਸੰਸਾਰਾ ॥
ପରମେଶ୍ଵର ନିଜ ହୁକୁମରେ ସମସ୍ତ ଜୀବଙ୍କୁ ଏହି ଦୁଇ ମାର୍ଗରେ ଚଲାଇ ଅଛନ୍ତି, ତାହାଙ୍କ ହୁକୁମ ଦ୍ଵାରା ହିଁ ଏହି ଜଗତ ଜନ୍ମ ହୋଇ ମରିଥାଏ।
ਨਾਮ ਬਿਨਾ ਨਾਹੀ ਕੋ ਬੇਲੀ ਬਿਖੁ ਲਾਦੀ ਸਿਰਿ ਭਾਰਾ ॥
ଜୀବ ବ୍ୟର୍ଥରେ ମାୟା ରୂପୀ ବିଷର ଭାର ଉଠାଇଛି, ପରନ୍ତୁ ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ନାମ ବିନା କେହି ମଧ୍ୟ ତାହାର ସାଥି ହୁଅନ୍ତି ନାହିଁ।
ਹੁਕਮੀ ਆਇਆ ਹੁਕਮੁ ਨ ਬੂਝੈ ਹੁਕਮਿ ਸਵਾਰਣਹਾਰਾ ॥
ଜୀବ ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ହୁକୁମରେ ହିଁ ଜଗତକୁ ଆସିଛି, ପରନ୍ତୁ ସେ ତାହାଙ୍କ ହୁକୁମକୁ ଜାଣେ ନାହିଁ, ପ୍ରଭୁ ସ୍ଵୟଂ ହିଁ ନିଜ ହୁକୁମରେ ଜୀବକୁ ସୁନ୍ଦର ବନାଇଛନ୍ତି।
ਨਾਨਕ ਸਾਹਿਬੁ ਸਬਦਿ ਸਿਞਾਪੈ ਸਾਚਾ ਸਿਰਜਣਹਾਰਾ ॥੩॥
ହେ ନାନକ! ମାଲିକ-ପରମେଶ୍ଵରଙ୍କୁ ଜାଣ, ଏହା ଶବ୍ଦ ଦ୍ଵାରା ହିଁ ହୋଇଥାଏ ଆଉ ସେ ହିଁ ସଚ୍ଚା ସୃଜନହାର ଅଟନ୍ତି॥3॥
ਭਗਤ ਸੋਹਹਿ ਦਰਵਾਰਿ ਸਬਦਿ ਸੁਹਾਇਆ ਜੀਉ ॥
ଭଗବାନଙ୍କ ଭକ୍ତ ତାହାଙ୍କ ଦରବାରରେ ବଡ ସୁନ୍ଦର ଲାଗିଥାଏ ଆଉ ତାହାର ଜୀବନ ଶବ୍ଦ ଦ୍ଵାରା ହିଁ ସୁନ୍ଦର ବନିଥାଏ।
ਬੋਲਹਿ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਬਾਣਿ ਰਸਨ ਰਸਾਇਆ ਜੀਉ ॥
ସେ ନିଜ ମୁଖରେ ଅମୃତ ବାଣୀ ବୋଲିଥାଏ ଆଉ ସେ ନିଜ ଜିହ୍ଵାକୁ ଅମୃତ ରସ ପିଆଇ ଥାଏ।
ਰਸਨ ਰਸਾਏ ਨਾਮਿ ਤਿਸਾਏ ਗੁਰ ਕੈ ਸਬਦਿ ਵਿਕਾਣੇ ॥
ସେ ଅମୃତ ରସର ହିଁ ତୃଷ୍ଣାର୍ତ୍ତ ଅଟେ ଆଉ ନିଜ ଜିହ୍ଵାକୁ ଅମୃତ ରସରେ ହିଁ ପିଆଇ ଥାଏ, ସେ ଗୁରୁଙ୍କ ଶବ୍ଦ ଉପରେ ସମର୍ପିତ ଅଟେ।
ਪਾਰਸਿ ਪਰਸਿਐ ਪਾਰਸੁ ਹੋਏ ਜਾ ਤੇਰੈ ਮਨਿ ਭਾਣੇ ॥
ହେ ପ୍ରଭୁ! ଯେବେ ସେ ତୋର ମନକୁ ଭଲ ଲାଗିଥାଏ, ସେ ପାରସ ରୂପୀ ଗୁରୁଙ୍କ ସ୍ପର୍ଶ କରି ସ୍ଵୟଂ ହିଁ ପାରସ ବନିଯାଏ।
ਅਮਰਾ ਪਦੁ ਪਾਇਆ ਆਪੁ ਗਵਾਇਆ ਵਿਰਲਾ ਗਿਆਨ ਵੀਚਾਰੀ ॥
ସେ ନିଜ ଅହଂକାରକୁ ସମାପ୍ତ କରି ଆମର ପଦବୀ ପ୍ରାପ୍ତ କରି ନିଏ, କେହି ବିରଳ ପୁରୁଷ ହିଁ ଏହି ଜ୍ଞାନ ଉପରେ ଚିନ୍ତନ କରିଥାଏ।
ਨਾਨਕ ਭਗਤ ਸੋਹਨਿ ਦਰਿ ਸਾਚੈ ਸਾਚੇ ਕੇ ਵਾਪਾਰੀ ॥੪॥
ହେ ନାନକ! ଭକ୍ତ ସତ୍ୟର ଦ୍ଵାରରେ ହିଁ ଶୋଭା ଦେଇଥାଏ ଆଉ ସତ୍ୟ ନାମର ହିଁ ବ୍ୟାପାରୀ ଅଟେ॥4॥
ਭੂਖ ਪਿਆਸੋ ਆਥਿ ਕਿਉ ਦਰਿ ਜਾਇਸਾ ਜੀਉ ॥
ହେ ଭାଇ! ମୁଁ ମାୟାର କ୍ଷୁଧାର୍ତ୍ତ ଆଉ ତୃଷ୍ଣାର୍ତ୍ତ ଅଟେ, ପୁଣି ମୁଁ ଭଗବାନଙ୍କ ଦରବାରକୁ କିପରି ଯାଇ ପାରିବି?