Page 1416
ਨਾਨਕ ਨਾਮ ਰਤੇ ਸੇ ਧਨਵੰਤ ਹੈਨਿ ਨਿਰਧਨੁ ਹੋਰੁ ਸੰਸਾਰੁ ॥੨੬॥
ଗୁରୁ ନାନକ କହନ୍ତି ଯେ ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ନାମରେ ଲୀନ ରହିବା ବାଲା ହିଁ ଧନବାନ ଅଟେ ଆଉ ସଂସାରର ଅନ୍ୟ ଲୋକମାନେ ନିର୍ଦ୍ଧନ ଅଟନ୍ତି||26||
ਜਨ ਕੀ ਟੇਕ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਹਰਿ ਬਿਨੁ ਨਾਵੈ ਠਵਰ ਨ ਠਾਉ ॥
ଈଶ୍ଵରଙ୍କ ନାମ ହିଁ ସେବକଙ୍କ ଆଶ୍ରା ଅଟେ, ଈଶ୍ଵରଙ୍କ ବିନା ତାହାଙ୍କ କୌଣସି ସ୍ଥାନ ନଥାଏ।
ਗੁਰਮਤੀ ਨਾਉ ਮਨਿ ਵਸੈ ਸਹਜੇ ਸਹਜਿ ਸਮਾਉ ॥
ଗୁରୁଙ୍କ ଉପଦେଶ ଦ୍ଵାରା ମନରେ ହରିନାମ ବାସ କରିଥାଏ ଆଉ ସ୍ଵାଭାବିକ ଭାବରେ ସତ୍ୟରେ ବିଲୀନ ହୋଇଯାଏ।
ਵਡਭਾਗੀ ਨਾਮੁ ਧਿਆਇਆ ਅਹਿਨਿਸਿ ਲਾਗਾ ਭਾਉ ॥
ବଡ ଭାଗ୍ୟ ଥିଲେ ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ମନନ କରାଯାଏ, ଦିନ-ରାତି ତାହାଙ୍କ ସହିତ ପ୍ରେମ ଲାଗିଥାଏ।
ਜਨ ਨਾਨਕੁ ਮੰਗੈ ਧੂੜਿ ਤਿਨ ਹਉ ਸਦ ਕੁਰਬਾਣੈ ਜਾਉ ॥੨੭॥
ନାନକ କହନ୍ତି ଯେ ମୁଁ ପ୍ରଭୁ-ଭକ୍ତଙ୍କ ଚରଣ ଧୂଳି ଚାହିଁ ଥାଏ ଆଉ ତାହାଙ୍କ ପ୍ରତି ସମର୍ପିତ ଯାଇଥାଏ||27||
ਲਖ ਚਉਰਾਸੀਹ ਮੇਦਨੀ ਤਿਸਨਾ ਜਲਤੀ ਕਰੇ ਪੁਕਾਰ ॥
ଚଉରାଅଶି ଲକ୍ଷ ଯୋନି ବାଲା ପୃଥିବୀ ତୃଷ୍ଣାଗ୍ନିରେ ଜଳି ଚିତ୍କାର କରିଥାଏ,
ਇਹੁ ਮੋਹੁ ਮਾਇਆ ਸਭੁ ਪਸਰਿਆ ਨਾਲਿ ਚਲੈ ਨ ਅੰਤੀ ਵਾਰ ॥
ସେହି ମାୟା-ମୋହ ସବୁଆଡେ ପ୍ରସାରିତ ହୋଇଥାଏ ଆଉ ଅନ୍ତରେ କେହି ସାଥି ଦିଅନ୍ତି ନାହିଁ।
ਬਿਨੁ ਹਰਿ ਸਾਂਤਿ ਨ ਆਵਈ ਕਿਸੁ ਆਗੈ ਕਰੀ ਪੁਕਾਰ ॥
ଭଗବାନଙ୍କ ବିନା ଶାନ୍ତି ପ୍ରାପ୍ତ ହୁଏନାହିଁ, ପୁଣି କାହା ସମ୍ମୁଖରେ ଚିତ୍କାର କରାଯିବ?
ਵਡਭਾਗੀ ਸਤਿਗੁਰੁ ਪਾਇਆ ਬੂਝਿਆ ਬ੍ਰਹਮੁ ਬਿਚਾਰੁ ॥
ଯେଉଁ ଭାଗ୍ୟଶାଳୀ ସଦଗୁରୁଙ୍କୁ ପ୍ରାପ୍ତ କରିଥାଏ, ସେ ବ୍ରହ୍ମ ଜ୍ଞାନ ପାଇଥାଏ।
ਤਿਸਨਾ ਅਗਨਿ ਸਭ ਬੁਝਿ ਗਈ ਜਨ ਨਾਨਕ ਹਰਿ ਉਰਿ ਧਾਰਿ ॥੨੮॥
ଗୁରୁ ନାନକ କହନ୍ତି- ଯେଉଁ ଭକ୍ତଜନ ଈଶ୍ଵରଙ୍କୁ ହୃଦୟରେ ସ୍ଥାପନ କରିଥାଏ, ତାହାର ତୃଷ୍ଣାଗ୍ନି ଲିଭି ଯାଏ||28||
ਅਸੀ ਖਤੇ ਬਹੁਤੁ ਕਮਾਵਦੇ ਅੰਤੁ ਨ ਪਾਰਾਵਾਰੁ ॥
ଆମେ ବହୁତ ଭୁଲ କରିଥାଉ, ଯାହାର କୌଣସି ସୀମା ନଥାଏ।
ਹਰਿ ਕਿਰਪਾ ਕਰਿ ਕੈ ਬਖਸਿ ਲੈਹੁ ਹਉ ਪਾਪੀ ਵਡ ਗੁਨਹਗਾਰੁ ॥
ହେ ପରମେଶ୍ଵର! କୃପା କରି ଆମକୁ ରକ୍ଷା କର, ଆମେ ପାପୀ ଏବଂ ଦୋଷୀ ଅଟୁ।
ਹਰਿ ਜੀਉ ਲੇਖੈ ਵਾਰ ਨ ਆਵਈ ਤੂੰ ਬਖਸਿ ਮਿਲਾਵਣਹਾਰੁ ॥
ଯଦି ଆମର ପାପର ହିସାବ କରାଯାଏ, ତାହାହେଲେ ଅନ୍ତ ମିଳିବ ନାହିଁ, ତୁ କୃପା କରି ଚରଣରେ ମିଳନ କରାଇବା ବାଲା ଅଟୁ।
ਗੁਰ ਤੁਠੈ ਹਰਿ ਪ੍ਰਭੁ ਮੇਲਿਆ ਸਭ ਕਿਲਵਿਖ ਕਟਿ ਵਿਕਾਰ ॥
ବାସ୍ତବରେ ଗୁରୁ ପ୍ରସନ୍ନ ହୋଇ ପ୍ରଭୁଙ୍କ ସହିତ ମିଳନ କରାଇବା ବାଲା ଅଟନ୍ତି ଆଉ ସେ ସବୁ ପାପ-ବିକାର ଦୂର କରି ଦେଇଥାନ୍ତି।
ਜਿਨਾ ਹਰਿ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਧਿਆਇਆ ਜਨ ਨਾਨਕ ਤਿਨ੍ਹ੍ਹ ਜੈਕਾਰੁ ॥੨੯॥
ଗୁରୁ ନାନକ କହନ୍ତି- ଯିଏ ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ଭଜନ କରିଛି, ଜଗତରେ ତାହାଙ୍କ କୀର୍ତ୍ତି ହୋଇଛି||29||
ਵਿਛੁੜਿ ਵਿਛੁੜਿ ਜੋ ਮਿਲੇ ਸਤਿਗੁਰ ਕੇ ਭੈ ਭਾਇ ॥
ଅନେକ ଜନ୍ମରୁ ବିଚ୍ଛେଦ ହୋଇ ଯିଏ ସଦଗୁରୁଙ୍କ ପ୍ରେମରେ ରତ ରହିଥାଏ,
ਜਨਮ ਮਰਣ ਨਿਹਚਲੁ ਭਏ ਗੁਰਮੁਖਿ ਨਾਮੁ ਧਿਆਇ ॥
ଯିଏ ଗୁରୁଙ୍କ ଶରଣରେ ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ଧ୍ୟାନ କରିଥାଏ, ତାହାର ଜନ୍ମ-ମରଣ ଦୂର ହୋଇଯାଏ।
ਗੁਰ ਸਾਧੂ ਸੰਗਤਿ ਮਿਲੈ ਹੀਰੇ ਰਤਨ ਲਭੰਨ੍ਹ੍ਹਿ ॥
ଯେଉଁ ବ୍ୟକ୍ତି ଗୁରୁ ସାଧୁଙ୍କ ଶରଣରେ ଆସିଥାଏ, ତାହାକୁ ନାମ ରୂପୀ ଅମୂଲ୍ୟ ହୀରା ଏବଂ ରତ୍ନ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥାଏ।
ਨਾਨਕ ਲਾਲੁ ਅਮੋਲਕਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਖੋਜਿ ਲਹੰਨ੍ਹ੍ਹਿ ॥੩੦॥
ଗୁରୁ ନାନକ କହନ୍ତି- ହରିନାମ ରୂପୀ ଅମୂଲ୍ୟ ମୋତି ଗୁରୁମୁଖୀ ଜିଜ୍ଞାସୁ ହିଁ ସନ୍ଧାନ କରିଥାଏ||30||
ਮਨਮੁਖ ਨਾਮੁ ਨ ਚੇਤਿਓ ਧਿਗੁ ਜੀਵਣੁ ਧਿਗੁ ਵਾਸੁ ॥
ସ୍ଵେଚ୍ଛାଚାରୀ ପ୍ରଭୁଙ୍କ ନାମ ଚିନ୍ତନ କରେନାହିଁ, ତାହାର ଜୀବିତ ରହିବା ଧିକ୍କାର ଯୋଗ୍ୟ ଅଟେ।
ਜਿਸ ਦਾ ਦਿਤਾ ਖਾਣਾ ਪੈਨਣਾ ਸੋ ਮਨਿ ਨ ਵਸਿਓ ਗੁਣਤਾਸੁ ॥
ଯେଉଁ ଦାତାଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ଦିଆ ଯାଇଥିବା ଖାଇବା-ପିନ୍ଧିବା ମିଳିଥାଏ, ସେହି ଗୁଣାନିଧାନକୁ ସେ ହୃଦୟରେ ସ୍ଥାପନ କରେନାହିଁ।
ਇਹੁ ਮਨੁ ਸਬਦਿ ਨ ਭੇਦਿਓ ਕਿਉ ਹੋਵੈ ਘਰ ਵਾਸੁ ॥
ଯେ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏହି ମନ ଶବ୍ଦରେ ଲୀନ ରହି ପାରେନାହିଁ, ସଚ୍ଚା ଘରକୁ କିପରି ଯାଇ ପାରିବ?
ਮਨਮੁਖੀਆ ਦੋਹਾਗਣੀ ਆਵਣ ਜਾਣਿ ਮੁਈਆਸੁ ॥
ସ୍ଵେଚ୍ଛାଚାରୀ ଜୀବ-ସ୍ତ୍ରୀ ଦୁହାଗିନୀ ଅଟେ, ଜନ୍ମ-ମରଣରେ ପଡି ରହିଥାଏ।
ਗੁਰਮੁਖਿ ਨਾਮੁ ਸੁਹਾਗੁ ਹੈ ਮਸਤਕਿ ਮਣੀ ਲਿਖਿਆਸੁ ॥
ହରିନାମ ଗୁରୁମୁଖୀର ସିନ୍ଦୁର ଅଟେ ଆଉ ଏହି ଚିହ୍ନ କପାଳରେ ଲେଖା ହୋଇଥାଏ।
ਹਰਿ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਉਰਿ ਧਾਰਿਆ ਹਰਿ ਹਿਰਦੈ ਕਮਲ ਪ੍ਰਗਾਸੁ ॥
ଯିଏ ପରମାତ୍ମାଙ୍କୁ ହୃଦୟରେ ବାସ କରାଇ ଥାଏ, ତାହାର ହୃଦୟ-କମଳ ପ୍ରସନ୍ନ ହୋଇଥାଏ।
ਸਤਿਗੁਰੁ ਸੇਵਨਿ ਆਪਣਾ ਹਉ ਸਦ ਬਲਿਹਾਰੀ ਤਾਸੁ ॥
ଯିଏ ନିଜ ସଦଗୁରୁଙ୍କ ସେବାରେ ଲୀନ ରହିଥାଏ, ମୁଁ ତାହାଙ୍କ ପ୍ରତି ସଦା ସମର୍ପିତ ଅଟେ।
ਨਾਨਕ ਤਿਨ ਮੁਖ ਉਜਲੇ ਜਿਨ ਅੰਤਰਿ ਨਾਮੁ ਪ੍ਰਗਾਸੁ ॥੩੧॥
ହେ ନାନକ! ତାହାର ମୁଖ ଉଜ୍ଜଳ ହୋଇଥାଏ, ଯାହାର ମନରେ ନାମର ଆଲୋକ ରହିଥାଏ||31||
ਸਬਦਿ ਮਰੈ ਸੋਈ ਜਨੁ ਸਿਝੈ ਬਿਨੁ ਸਬਦੈ ਮੁਕਤਿ ਨ ਹੋਈ ॥
ଯିଏ ଶବ୍ଦ ଦ୍ଵାରା ନିଜକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିଥାଏ, ସେହି ବ୍ୟକ୍ତି ବନ୍ଧନରୁ ମୁକ୍ତ ହୋଇଥାଏ ଆଉ ଶବ୍ଦ ବିନା ମୁକ୍ତି ପ୍ରାପ୍ତ ହୁଏନାହିଁ।
ਭੇਖ ਕਰਹਿ ਬਹੁ ਕਰਮ ਵਿਗੁਤੇ ਭਾਇ ਦੂਜੈ ਪਰਜ ਵਿਗੋਈ ॥
ମନୁଷ୍ୟ ବହୁତ ଆଡମ୍ବର କରିଥାଏ, ବହୁତ କର୍ମକାଣ୍ଡରେ ପଡି ରହିଥାଏ ଆଉ ଦୈତ୍ୟଭାବରେ ସମଗ୍ର ଦୁନିଆକୁ ଦୁଃଖରେ ରଖିଥାଏ।
ਨਾਨਕ ਬਿਨੁ ਸਤਿਗੁਰ ਨਾਉ ਨ ਪਾਈਐ ਜੇ ਸਉ ਲੋਚੈ ਕੋਈ ॥੩੨॥
ହେ ନାନକ! କେହି କେତେ ଅଭିଳାଷ କରୁ, ପରନ୍ତୁ ଗୁରୁଙ୍କ ବିନା ନାମ ପ୍ରାପ୍ତ ହୁଏନାହିଁ||32||
ਹਰਿ ਕਾ ਨਾਉ ਅਤਿ ਵਡ ਊਚਾ ਊਚੀ ਹੂ ਊਚਾ ਹੋਈ ॥
ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ନାମ ସବୁଠାରୁ ବଡ, ସର୍ବୋତ୍କୃଷ୍ଟ, ଉର୍ଦ୍ଧ୍ଵରୁ ଉର୍ଦ୍ଧ୍ଵ, କୀର୍ତ୍ତିମାନ ଅଟେ।
ਅਪੜਿ ਕੋਇ ਨ ਸਕਈ ਜੇ ਸਉ ਲੋਚੈ ਕੋਈ ॥
ତାହାଙ୍କ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କେହି ପହଞ୍ଚି ପାରନ୍ତି ନାହିନ, କେହି କେତେ କାମନା, ଆକାଂକ୍ଷା କରିଥାଉ।
ਮੁਖਿ ਸੰਜਮ ਹਛਾ ਨ ਹੋਵਈ ਕਰਿ ਭੇਖ ਭਵੈ ਸਭ ਕੋਈ ॥
ମୁଖରେ ବୋଲିବା ଦ୍ଵାରା ସଂଯମ ହୁଏନାହିଁ, କେହି ବର୍ଷାରେ ଭ୍ରମଣ କରିଥାଏ।
ਗੁਰ ਕੀ ਪਉੜੀ ਜਾਇ ਚੜੈ ਕਰਮਿ ਪਰਾਪਤਿ ਹੋਈ ॥
ଗୁରୁଙ୍କ ସିଢି ଉପରେ ଭାଗ୍ୟଶାଳୀ ହିଁ ଚଢିଥାଏ, ଯାହା କର୍ମ ଫଳରୁ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥାଏ।
ਅੰਤਰਿ ਆਇ ਵਸੈ ਗੁਰ ਸਬਦੁ ਵੀਚਾਰੈ ਕੋਇ ॥
ଯିଏ ଶବ୍ଦ-ଗୁରୁଙ୍କ ଚିନ୍ତନ କରିଥାଏ, ତାହାଙ୍କ ହୃଦୟରେ ପ୍ରଭୁ ଅବସ୍ଥାନ କରିଥାନ୍ତି।