Page 1413
ਸਲੋਕ ਮਹਲਾ ੩
ଶ୍ଳୋକ ମହଲା 3
ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
ଈଶ୍ଵର ଏକ ଅଟନ୍ତି ଯାହାଙ୍କୁ ସଦଗୁରୁଙ୍କ କୃପାରୁ ପ୍ରାପ୍ତ କରାଯାଇ ପାରେ।
ਅਭਿਆਗਤ ਏਹ ਨ ਆਖੀਅਹਿ ਜਿਨ ਕੈ ਮਨ ਮਹਿ ਭਰਮੁ ॥
ଯାହାଠାରେ ଲୋଭ ଅଛି, ତାହାକୁ ଅଭ୍ୟାଗତ କୁହାଯାଇ ପାରିବ ନାହିଁ।
ਤਿਨ ਕੇ ਦਿਤੇ ਨਾਨਕਾ ਤੇਹੋ ਜੇਹਾ ਧਰਮੁ ॥੧॥
ଗୁରୁ ନାନକ କହନ୍ତି ଯେ ତାହାକୁ ଦିଆ ଯାଇଥିବା ଦାନର ଫଳ ମଧ୍ୟ ସେପରି ହିଁ ହୋଇଥାଏ||1||
ਅਭੈ ਨਿਰੰਜਨ ਪਰਮ ਪਦੁ ਤਾ ਕਾ ਭੀਖਕੁ ਹੋਇ ॥
ଗୁରୁ ନାନକ କହନ୍ତି, ଯିଏ ଅଭୟ, ମାୟାତୀତ ଈଶ୍ଵରଙ୍କ ଭିକ୍ଷୁକ ହୋଇଥାଏ,
ਤਿਸ ਕਾ ਭੋਜਨੁ ਨਾਨਕਾ ਵਿਰਲਾ ਪਾਏ ਕੋਇ ॥੨॥
ତାହାଙ୍କ ଭୋଜନ (ହରିନାମ) କେହି ବିରଳ (ଗୁରୁ) ହିଁ ପ୍ରଦାନ କରି ପାରନ୍ତି||2||
ਹੋਵਾ ਪੰਡਿਤੁ ਜੋਤਕੀ ਵੇਦ ਪੜਾ ਮੁਖਿ ਚਾਰਿ ॥
ଯଦି ମୁଁ ପଣ୍ଡିତ ଜ୍ୟୋତିଷ ବନି ଯାଏ, ମୁଖରେ ଚାରି ବେଦର ପଠନ କରିଥାଏ,
ਨਵਾ ਖੰਡਾ ਵਿਚਿ ਜਾਣੀਆ ਅਪਨੇ ਚਜ ਵੀਚਾਰ ॥੩॥
ପରନ୍ତୁ ନିଜ ଆଚରଣ ଅଥବା ଚରିତ୍ର କାରଣରୁ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ସଂସାରରେ ଖ୍ୟାତି ପାଇ ପାରେ||3||
ਬ੍ਰਹਮਣ ਕੈਲੀ ਘਾਤੁ ਕੰਞਕਾ ਅਣਚਾਰੀ ਕਾ ਧਾਨੁ ॥
ବ୍ରାହ୍ମଣ-ହତ୍ୟା, ଗୋ-ବଧ, କନ୍ୟା-ହତ୍ୟା ଏବଂ ପାପୀ ଦୁରାଚାରୀର ଧନ ଧିକ୍କାର ଯୋଗ୍ୟ ଅଟେ,
ਫਿਟਕ ਫਿਟਕਾ ਕੋੜੁ ਬਦੀਆ ਸਦਾ ਸਦਾ ਅਭਿਮਾਨੁ ॥
ମନ୍ଦ କାମ କରି କୋଷ୍ଠ ରୋଗ ପାଇବା ତଥା ସର୍ବଦା ଅଭିମାନ ବହୁତ ମନ୍ଦ ଅଟେ।
ਪਾਹਿ ਏਤੇ ਜਾਹਿ ਵੀਸਰਿ ਨਾਨਕਾ ਇਕੁ ਨਾਮੁ ॥
ଗୁରୁ ନାନକ କହନ୍ତି ଯେ ପରମାତ୍ମାଙ୍କୁ ବିସ୍ମୃତ କରିବା ଏହାଠାରୁ ମଧ୍ୟ ବଡ ପାପ ଅଟେ।
ਸਭ ਬੁਧੀ ਜਾਲੀਅਹਿ ਇਕੁ ਰਹੈ ਤਤੁ ਗਿਆਨੁ ॥੪॥
ସବୁ ଚତୁରତା ତ୍ୟାଗ କରି କେବଳ ତତ୍ତ୍ଵ ଜ୍ଞାନ ହିଁ ରହିଥାଏ||4||
ਮਾਥੈ ਜੋ ਧੁਰਿ ਲਿਖਿਆ ਸੁ ਮੇਟਿ ਨ ਸਕੈ ਕੋਇ ॥
ବିଧାତା ଯେଉଁ ଭାଗ୍ୟ ଲେଖିଛନ୍ତି, ତାହାକୁ କେହି ବଦଳାଇ ପାରନ୍ତି ନାହିଁ।
ਨਾਨਕ ਜੋ ਲਿਖਿਆ ਸੋ ਵਰਤਦਾ ਸੋ ਬੂਝੈ ਜਿਸ ਨੋ ਨਦਰਿ ਹੋਇ ॥੫॥
ଗୁରୁ ନାନକ କହନ୍ତି- ଯାହା ଭାଗ୍ୟରେ ଲେଖା ଅଛି, ତାହା ହିଁ ହୋଇଥାଏ, ଯାହା ଉପରେ ଈଶ୍ଵର କୃପା ହୋଇଥାଏ, ସେ ଏହି ସତ୍ୟକୁ ବୁଝି ନେଇଥାଏ||5||
ਜਿਨੀ ਨਾਮੁ ਵਿਸਾਰਿਆ ਕੂੜੈ ਲਾਲਚਿ ਲਗਿ ॥
ଯେଉଁ ଲୋକ ମିଥ୍ୟା ଲାଳସାରେ ଫସି ଈଶ୍ଵରଙ୍କୁ ଭୁଲି ଯାଇଛି,
ਧੰਧਾ ਮਾਇਆ ਮੋਹਣੀ ਅੰਤਰਿ ਤਿਸਨਾ ਅਗਿ ॥
ଏହା ମାୟାର ମୋହରେ କାମ-ଧନ୍ଦାରେ ଲାଗି ରହିଥାଏ ଆଉ ତାହାର ଅନ୍ତର୍ମନରେ ତୃଷ୍ଣାଗ୍ନିରେ ଜଳି ରହିଥାଏ।
ਜਿਨ੍ਹ੍ਹਾ ਵੇਲਿ ਨ ਤੂੰਬੜੀ ਮਾਇਆ ਠਗੇ ਠਗਿ ॥
ଯାହାର ହୃଦୟରେ ଈଶ୍ଵର ଉପାସନାର ସମୟ ନଥାଏ, ଭକ୍ତି ରୂପୀ ଫଳ ନଥାଏ, ସେ ମାୟାର ଧୋକାରେ ଫସି ରହିଥାଏ।
ਮਨਮੁਖ ਬੰਨ੍ਹ੍ਹਿ ਚਲਾਈਅਹਿ ਨਾ ਮਿਲਹੀ ਵਗਿ ਸਗਿ ॥
ସ୍ଵେଚ୍ଛାଚାରୀକୁ ବାନ୍ଧି ନିଆ ଯାଇଥାଏ ଆଉ ମହାତ୍ମା ରୂପୀ ଗାଈ ଓ ଦୁଷ୍ଟ କୁକୁରର ମେଳ ହୁଏନାହିଁ।
ਆਪਿ ਭੁਲਾਏ ਭੁਲੀਐ ਆਪੇ ਮੇਲਿ ਮਿਲਾਇ ॥
ଯେତେବେଳେ ଈଶ୍ଵର ନିଜେ ହିଁ ଆମକୁ ଭୁଲାଇ ଦେଇଥାନ୍ତି, ଆମେ ଭୁଲିଯାଉ ଆଉ ଆମର ସେ ସ୍ଵୟଂ ମିଳାଇଲେ ହିଁ ତାହାଙ୍କ ସହିତ ଆମର ମିଳନ ହୋଇଥାଏ।
ਨਾਨਕ ਗੁਰਮੁਖਿ ਛੁਟੀਐ ਜੇ ਚਲੈ ਸਤਿਗੁਰ ਭਾਇ ॥੬॥
ଗୁରୁ ନାନକ କହନ୍ତି ଯେ ଯଦି ସଦଗୁରୁଙ୍କ ଇଚ୍ଛା ଅନୁସାରେ ଚାଲ, ତାହାହେଲେ ଗୁରୁମୁଖୀ ବନି ସଂସାରର ବନ୍ଧନରୁ ମୁକ୍ତି ମିଳିଥାଏ||6||
ਸਾਲਾਹੀ ਸਾਲਾਹਣਾ ਭੀ ਸਚਾ ਸਾਲਾਹਿ ॥
ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ହିଁ ପ୍ରଶଂସା କର, କେବଳ ସେ ହିଁ ପ୍ରଶଂସା ଯୋଗ୍ୟ ଅଟନ୍ତି।
ਨਾਨਕ ਸਚਾ ਏਕੁ ਦਰੁ ਬੀਭਾ ਪਰਹਰਿ ਆਹਿ ॥੭॥
ଗୁରୁ ନାନକ କହନ୍ତି ଯେ ହେ ଭାଇ! ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ଦ୍ଵାର ହିଁ ସଚ୍ଚା ଅଟେ, ଅନ୍ୟ ଦ୍ଵାର ତ୍ୟାଗ କରିବା ଯୋଗ୍ୟ ଅଟେ||7||
ਨਾਨਕ ਜਹ ਜਹ ਮੈ ਫਿਰਉ ਤਹ ਤਹ ਸਾਚਾ ਸੋਇ ॥
ଗୁରୁ ନାନକ କହନ୍ତି-ମୁଁ ଯେଉଁଠି ଯେଉଁଠି ଯାଇଥାଏ, ସେଠାରେ ଏକମାତ୍ର ଈଶ୍ଵର ହିଁ ଅଛନ୍ତି।
ਜਹ ਦੇਖਾ ਤਹ ਏਕੁ ਹੈ ਗੁਰਮੁਖਿ ਪਰਗਟੁ ਹੋਇ ॥੮॥
ଯେଉଁଠି ଦେଖିଥାଏ, ଏକ ସେ ହିଁ ବିଦ୍ୟମାନ ଅଛନ୍ତି ଆଉ ସେ ଗୁରୁ ଦ୍ଵାରା ହିଁ ପ୍ରକଟ ହୋଇଥାନ୍ତି||8||
ਦੂਖ ਵਿਸਾਰਣੁ ਸਬਦੁ ਹੈ ਜੇ ਮੰਨਿ ਵਸਾਏ ਕੋਇ ॥
ପ୍ରଭୁ-ଶବ୍ଦ ସବୁ ଦୁଃଖକୁ ଦୂର କରିବା ବାଲା ଅଟେ, କେହି ମନରେ ସ୍ଥାପନ କରିଲେ ତାହାର ସବୁ ଦୁଃଖ ଅନ୍ତ ହୋଇଥାଏ।
ਗੁਰ ਕਿਰਪਾ ਤੇ ਮਨਿ ਵਸੈ ਕਰਮ ਪਰਾਪਤਿ ਹੋਇ ॥੯॥
ଏହା ମନରେ ଗୁରୁଙ୍କ କୃପାରୁ ହିଁ ବାସ କରିଥାଏ ଆଉ ଭାଗ୍ୟରୁ ହିଁ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥାଏ||9||
ਨਾਨਕ ਹਉ ਹਉ ਕਰਤੇ ਖਪਿ ਮੁਏ ਖੂਹਣਿ ਲਖ ਅਸੰਖ ॥
ଗୁରୁ ନାନକ କହନ୍ତି- ଅଭିମାନ କରି ଅସଂଖ୍ୟ ଲୋକ ଧ୍ଵଂସ ହୋଇ ଯାଇଛନ୍ତି।
ਸਤਿਗੁਰ ਮਿਲੇ ਸੁ ਉਬਰੇ ਸਾਚੈ ਸਬਦਿ ਅਲੰਖ ॥੧੦॥
ଯାହାକୁ ସଦଗୁରୁ ମିଳିଛନ୍ତି, ସେ ସଚ୍ଚା ଶବ୍ଦରେ ଲୀନ ହୋଇ ରକ୍ଷା ପାଇ ଯାଇଛି||10||
ਜਿਨਾ ਸਤਿਗੁਰੁ ਇਕ ਮਨਿ ਸੇਵਿਆ ਤਿਨ ਜਨ ਲਾਗਉ ਪਾਇ ॥
ଯିଏ ମନ ଲଗାଇ ସଦଗୁରୁଙ୍କ ସେବା କରିଛି, ସେହି ଲୋକଙ୍କ ଚରଣରେ ଲାଗି ଯାଅ।
ਗੁਰ ਸਬਦੀ ਹਰਿ ਮਨਿ ਵਸੈ ਮਾਇਆ ਕੀ ਭੁਖ ਜਾਇ ॥
ଗୁରୁଙ୍କ ଉପଦେଶ ଦ୍ଵାରା ଈଶ୍ଵର ହୃଦୟରେ ବାସ କରିଥାନ୍ତି ଆଉ ମାୟାର କ୍ଷୁଧା ନିବୃତ୍ତ ହୋଇଯାଏ।
ਸੇ ਜਨ ਨਿਰਮਲ ਊਜਲੇ ਜਿ ਗੁਰਮੁਖਿ ਨਾਮਿ ਸਮਾਇ ॥
ସେହି ବ୍ୟକ୍ତି ମନରେ ନିର୍ମଳ ଓ ସଫା ଅଟେ, ଯିଏ ଗୁରୁମୁଖୀ ବନି ହରିନାମରେ ବିଲୀନ ରହିଥାଏ।
ਨਾਨਕ ਹੋਰਿ ਪਤਿਸਾਹੀਆ ਕੂੜੀਆ ਨਾਮਿ ਰਤੇ ਪਾਤਿਸਾਹ ॥੧੧॥
ଗୁରୁ ନାନକ କହନ୍ତି- ଅନ୍ୟ ରାଜାଧିକାର ମିଥ୍ୟା ଅଟେ, ପ୍ରଭୁନାମରେ ଲୀନ ରହିବା ବାଲା ହିଁ ବାସ୍ତବରେ ବାଦଶାହ ଅଟେ||11||
ਜਿਉ ਪੁਰਖੈ ਘਰਿ ਭਗਤੀ ਨਾਰਿ ਹੈ ਅਤਿ ਲੋਚੈ ਭਗਤੀ ਭਾਇ ॥
ଯେଉଁ ପତିଙ୍କ ଘରେ ପ୍ରିୟ ପତ୍ନୀ ପ୍ରେମର ଇଚ୍ଛା କରିଥାଏ,
ਬਹੁ ਰਸ ਸਾਲਣੇ ਸਵਾਰਦੀ ਖਟ ਰਸ ਮੀਠੇ ਪਾਇ ॥
ସେ ଖୁବ ସ୍ଵାଦିଷ୍ଟ ଭୋଜନ ଏବଂ ମିଷ୍ଟାନ୍ନ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଥାଏ।
ਤਿਉ ਬਾਣੀ ਭਗਤ ਸਲਾਹਦੇ ਹਰਿ ਨਾਮੈ ਚਿਤੁ ਲਾਇ ॥
ସେପରି ହିଁ ଭକ୍ତଜନ ମନ ଲଗାଇ ବାଣୀ ଦ୍ଵାରା ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ପ୍ରଶଂସା ଗାନ କରିଥାଏ।
ਮਨੁ ਤਨੁ ਧਨੁ ਆਗੈ ਰਾਖਿਆ ਸਿਰੁ ਵੇਚਿਆ ਗੁਰ ਆਗੈ ਜਾਇ ॥
ସେ ନିଜ ମନ, ତନ, ଧନ ସର୍ବସ୍ଵ ଆଉ ନିଜ ମସ୍ତକ ମଧ୍ୟ ଗୁରୁଙ୍କ ସମ୍ମୁଖରେ ଅର୍ପଣ କରିଥାଏ।
ਭੈ ਭਗਤੀ ਭਗਤ ਬਹੁ ਲੋਚਦੇ ਪ੍ਰਭ ਲੋਚਾ ਪੂਰਿ ਮਿਲਾਇ ॥
ଭକ୍ତଗଣ ଭକ୍ତି-ଭାବର ବହୁତ ଆକାଂକ୍ଷା କରିଥାଏ ଆଉ ପ୍ରଭୁ ତାହାଙ୍କ ସମସ୍ତ ଇଚ୍ଛା ପୂର୍ଣ୍ଣ କରିଥାନ୍ତି ଆଉ ମିଳନ କରାଇ ଥାଆନ୍ତି।