Page 1342
ਪ੍ਰਭਾਤੀ ਅਸਟਪਦੀਆ ਮਹਲਾ ੧ ਬਿਭਾਸ
ଭାତୀ ଅଷ୍ଟପଦୀ ମହଲା 1 ବିଭାସ
ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
ଈଶ୍ଵର ଏକ ଅଟନ୍ତି, ଯାହାଙ୍କୁ ସଦଗୁରୁଙ୍କ କୃପାରୁ ପ୍ରାପ୍ତ କରାଯାଇ ପାରେ।
ਦੁਬਿਧਾ ਬਉਰੀ ਮਨੁ ਬਉਰਾਇਆ ॥
ଦ୍ଵିଧା ଓ ଭ୍ରମ ଏହି ମନକୁ ବାଉଳା କରି ଦେଇଛି।
ਝੂਠੈ ਲਾਲਚਿ ਜਨਮੁ ਗਵਾਇਆ ॥
ମିଥ୍ୟା ଲାଳସାରେ ଫସି ଅମୂଲ୍ୟ ଜୀବନ ହରାଇ ଦେଇଛି।
ਲਪਟਿ ਰਹੀ ਫੁਨਿ ਬੰਧੁ ਨ ਪਾਇਆ ॥
ଏହିଏହା ଏହି ପ୍ରକାରେ ଜୀବ ସହିତ ଲିପ୍ତ ରହିଛି ଯେ ଏହାକୁ ବାଧା ଦେଇ ହୁଏନାହିଁ।
ਸਤਿਗੁਰਿ ਰਾਖੇ ਨਾਮੁ ਦ੍ਰਿੜਾਇਆ ॥੧॥
ସଚ୍ଚା ଗୁରୁ ହିଁ ପ୍ରଭୁଙ୍କ ନାମର ଜପ କରାଇ ଏହା ଠାରୁ ରକ୍ଷା କରିଥାନ୍ତି||1||
ਨਾ ਮਨੁ ਮਰੈ ਨ ਮਾਇਆ ਮਰੈ ॥
ନା ମନର ବାସନା ଦୂର ହୋଇଥାଏ ଆଉ ନା ମାୟାର ମୋହ ସମାପ୍ତ ହୋଇଥାଏ।
ਜਿਨਿ ਕਿਛੁ ਕੀਆ ਸੋਈ ਜਾਣੈ ਸਬਦੁ ਵੀਚਾਰਿ ਭਉ ਸਾਗਰੁ ਤਰੈ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ଯିଏ କିଛି ପ୍ରାପ୍ତ କରିଛି, ସେ ଜାଣିଛି, ଶବ୍ଦର ଚିନ୍ତନ ଦ୍ଵାରା ସେ ଭୟାନକ ସଂସାର ସାଗରରୁ ପାର କରିଥାଏ॥1॥ରୁହ॥
ਮਾਇਆ ਸੰਚਿ ਰਾਜੇ ਅਹੰਕਾਰੀ ॥
ମାୟା ସଞ୍ଚିତ କରି ରାଜା ଅହଙ୍କାରୀ ବନିଯାଏ,
ਮਾਇਆ ਸਾਥਿ ਨ ਚਲੈ ਪਿਆਰੀ ॥
ପରନ୍ତୁ ପ୍ରିୟ ମାୟା ତାହାର ସାଥି ଦିଏନାହିଁ।
ਮਾਇਆ ਮਮਤਾ ਹੈ ਬਹੁ ਰੰਗੀ ॥
ମାୟା-ମମତା ଅନେକ ରଙ୍ଗ ଦେଖାଇ ଥାଏ,
ਬਿਨੁ ਨਾਵੈ ਕੋ ਸਾਥਿ ਨ ਸੰਗੀ ॥੨॥
କିନ୍ତୁ ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ନାମ ବିନା କେହି ସାଥି ଦିଅନ୍ତି ନାହିଁ||2||
ਜਿਉ ਮਨੁ ਦੇਖਹਿ ਪਰ ਮਨੁ ਤੈਸਾ ॥
ମନ ଯେଉଁ ପ୍ରକାରେ କାହାକୁ ଦେଖିଥାଏ, ସେ ସେହି ପ୍ରକାରେ ଅନ୍ୟ ଠାରେ ଲଗାଇ ଥାଏ।
ਜੈਸੀ ਮਨਸਾ ਤੈਸੀ ਦਸਾ ॥
ଯେପରି କାମନା ହୋଇଥାଏ, ସେପରି ଦଶା ହୋଇଯାଏ।
ਜੈਸਾ ਕਰਮੁ ਤੈਸੀ ਲਿਵ ਲਾਵੈ ॥
ସେ ଯେପରି କର୍ମ କରିଥାଏ, ସେପରି ହିଁ ଲଗ୍ନ ଲାଗିଯାଏ।
ਸਤਿਗੁਰੁ ਪੂਛਿ ਸਹਜ ਘਰੁ ਪਾਵੈ ॥੩॥
ଗୁରୁଙ୍କ ଉପଦେଶର ପାଳନ କରିବା ଦ୍ଵାରା ସ୍ଵାଭାବିକ ଅବସ୍ଥା ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥାଏ||3||
ਰਾਗਿ ਨਾਦਿ ਮਨੁ ਦੂਜੈ ਭਾਇ ॥
ରାଗ-ସଙ୍ଗୀତରେ ଲୀନ ଥିବା ମନ ଦୈତ୍ୟଭାବରେ ଲିପ୍ତ ରହିଥାଏ।
ਅੰਤਰਿ ਕਪਟੁ ਮਹਾ ਦੁਖੁ ਪਾਇ ॥
ମନରେ ଛଳ-କପଟ ଥିବା ଯୋଗୁଁ ମନୁଷ୍ୟ ମହା ଦୁଃଖ ପ୍ରାପ୍ତ କରିଥାଏ।
ਸਤਿਗੁਰੁ ਭੇਟੈ ਸੋਝੀ ਪਾਇ ॥
ଯେତେବେଳେ ସଦଗୁରୁଙ୍କ ସହିତ ସାକ୍ଷାତ ହୋଇଯାଏ, ଜ୍ଞାନ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥାଏ,
ਸਚੈ ਨਾਮਿ ਰਹੈ ਲਿਵ ਲਾਇ ॥੪॥
ପୁଣି ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ନାମରେ ଧ୍ୟାନ ଲାଗି ରହିଥାଏ||4||
ਸਚੈ ਸਬਦਿ ਸਚੁ ਕਮਾਵੈ ॥
ସେ ଗୁରୁଙ୍କ ସଚ୍ଚା ଉପଦେଶ ଦ୍ଵାରା ସତକର୍ମ କରିଥାଏ ଏବଂ
ਸਚੀ ਬਾਣੀ ਹਰਿ ਗੁਣ ਗਾਵੈ ॥
ଶୁଦ୍ଧ ବାଣୀ ଦ୍ଵାରା ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ଗୁଣଗାନ କରିଥାଏ।
ਨਿਜ ਘਰਿ ਵਾਸੁ ਅਮਰ ਪਦੁ ਪਾਵੈ ॥
ସେ ନିଜ ସଚ୍ଚା ଘରେ ରହି ଅମର ପଦବୀ ପ୍ରାପ୍ତ କରିନିଏ।
ਤਾ ਦਰਿ ਸਾਚੈ ਸੋਭਾ ਪਾਵੈ ॥੫॥
ଏହିପରି ପ୍ରଭୁଙ୍କ ଦ୍ଵାରରେ ଶୋଭା ପ୍ରାପ୍ତ କରିଥାଏ||5||
ਗੁਰ ਸੇਵਾ ਬਿਨੁ ਭਗਤਿ ਨ ਹੋਈ ॥
ଗୁରୁଙ୍କ ସେବା ବିନା ଭକ୍ତି ହୁଏନାହିଁ,
ਅਨੇਕ ਜਤਨ ਕਰੈ ਜੇ ਕੋਈ ॥
ଏପରି କି କେହି ଅନେକ ପ୍ରୟାସ ମଧ୍ୟ କରୁ।
ਹਉਮੈ ਮੇਰਾ ਸਬਦੇ ਖੋਈ ॥
ଯେତେବେଳେ ଗୁରୁଙ୍କ ବଚନ ଦ୍ଵାରା ଅହଂ ଭାବ ଦୂର ହୋଇଯାଏ,
ਨਿਰਮਲ ਨਾਮੁ ਵਸੈ ਮਨਿ ਸੋਈ ॥੬॥
ମନରେ ନିର୍ମଳ ନାମ ବାସ କରିଥାଏ||6||
ਇਸੁ ਜਗ ਮਹਿ ਸਬਦੁ ਕਰਣੀ ਹੈ ਸਾਰੁ ॥
ଏହି ଦୁନିଆରେ ବ୍ରହ୍ମ-ଶବ୍ଦ ହି ଶ୍ରେଷ୍ଠ ପ୍ରାପ୍ତି ଅଟେ।
ਬਿਨੁ ਸਬਦੈ ਹੋਰੁ ਮੋਹੁ ਗੁਬਾਰੁ ॥
ପ୍ରଭୁ-ଶବ୍ଦ ବିନା ସବୁକିଛି ମୋହ ଏବଂ ଅନ୍ଧକାର ଅଟେ ଏବଂ
ਸਬਦੇ ਨਾਮੁ ਰਖੈ ਉਰਿ ਧਾਰਿ ॥
ଶବ୍ଦ ଦ୍ଵାରା ହିଁ ନାମ ହୃଦୟରେ ଧାରଣ ହୋଇଥାଏ।
ਸਬਦੇ ਗਤਿ ਮਤਿ ਮੋਖ ਦੁਆਰੁ ॥੭॥
ଶବ୍ଦର ମହତ୍ତ୍ଵ ଏତେ ଯେ ଏହାଦ୍ୱାରା ମୁକ୍ତି ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥାଏ||7||
ਅਵਰੁ ਨਾਹੀ ਕਰਿ ਦੇਖਣਹਾਰੋ ॥
ଭଗବାନଙ୍କ ବିନା ଅନ୍ୟ କେହି ନାହାନ୍ତି, ଯିଏ ରଚନା କରି ପୋଷଣ କରିବା ବାଲା ଅଟନ୍ତି।
ਸਾਚਾ ਆਪਿ ਅਨੂਪੁ ਅਪਾਰੋ ॥
ସେ ସତ୍ୟସ୍ଵରୂପ, ଅନୁପମ ଏବଂ ଅପାର ଅଟନ୍ତି।
ਰਾਮ ਨਾਮ ਊਤਮ ਗਤਿ ਹੋਈ ॥
ଗୁରୁ ନାନକ ଉପଦେଶ କରନ୍ତି ଯେ ରାମନାମ ସ୍ମରଣ ଦ୍ଵାରା ହିଁ ଉତ୍ତମ ଗତି ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥାଏ,
ਨਾਨਕ ਖੋਜਿ ਲਹੈ ਜਨੁ ਕੋਈ ॥੮॥੧॥
କେହି ମଧ୍ୟ ଜିଜ୍ଞାସୁ ସନ୍ଧାନ କରି ପ୍ରାପ୍ତ କରିଥାଏ||8||1||
ਪ੍ਰਭਾਤੀ ਮਹਲਾ ੧ ॥
ପ୍ରଭାତୀ ମହଲା 1 ॥
ਮਾਇਆ ਮੋਹਿ ਸਗਲ ਜਗੁ ਛਾਇਆ ॥
ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ସଂସାରରେ ମାୟାର ମୋହ ପ୍ରସାର କରିଛି।
ਕਾਮਣਿ ਦੇਖਿ ਕਾਮਿ ਲੋਭਾਇਆ ॥
ସୁନ୍ଦର ଯୁବତୀକୁ ଦେଖି କାମ ପିପାସୁ ତାହା ପ୍ରତି ଲାଳାୟିତ ହୋଇଥାଏ।
ਸੁਤ ਕੰਚਨ ਸਿਉ ਹੇਤੁ ਵਧਾਇਆ ॥
ଜୀବ ନିଜ ପୁତ୍ର ଓ ଧନ-ଦୌଲତ ସହିତ ପ୍ରେମ ଲଗାଇ ଥାଏ।
ਸਭੁ ਕਿਛੁ ਅਪਨਾ ਇਕੁ ਰਾਮੁ ਪਰਾਇਆ ॥੧॥
ସବୁ ଚିଜକୁ ସେ ନିଜର ମାନିଥାଏ, କିନ୍ତୁ ଏକ ପରମେଶ୍ଵର ହିଁ ତାହା ପାଇଁ ପର ହୋଇଥାନ୍ତି||1||
ਐਸਾ ਜਾਪੁ ਜਪਉ ਜਪਮਾਲੀ ॥
ମାଳା ନେଇ ଏପରି ଜପ କର ଯେ
ਦੁਖ ਸੁਖ ਪਰਹਰਿ ਭਗਤਿ ਨਿਰਾਲੀ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ଦୁଃଖ-ସୁଖ ରହିତ ହୋଇ ଭକ୍ତିରେ ଲୀନ ହୁଅ॥1॥ରୁହ॥
ਗੁਣ ਨਿਧਾਨ ਤੇਰਾ ਅੰਤੁ ਨ ਪਾਇਆ ॥
ହେ ଗୁଣର ଖଜଣା! ତୋର ରହସ୍ୟ କେହି ପ୍ରାପ୍ତ କରି ପାରନ୍ତି ନାହିଁ,
ਸਾਚ ਸਬਦਿ ਤੁਝ ਮਾਹਿ ਸਮਾਇਆ ॥
ସଚ୍ଚା ଶବ୍ଦ ଦ୍ଵାରା ହିଁ ଜୀବ ତୋ' ଠାରେ ଲୀନ ହୋଇଥାଏ।
ਆਵਾ ਗਉਣੁ ਤੁਧੁ ਆਪਿ ਰਚਾਇਆ ॥
ଜନ୍ମ-ମରଣ ତୁ ସ୍ଵୟଂ ହିଁ ବନାଇଛୁ।
ਸੇਈ ਭਗਤ ਜਿਨ ਸਚਿ ਚਿਤੁ ਲਾਇਆ ॥੨॥
ସେ ହିଁ ପରମ ଭକ୍ତ ଅଟେ, ଯିଏ ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ଠାରେ ମନ ଲଗାଇ ଥାଏ||2||
ਗਿਆਨੁ ਧਿਆਨੁ ਨਰਹਰਿ ਨਿਰਬਾਣੀ ॥
ଈଶ୍ଵରଙ୍କ ଜ୍ଞାନ ଧ୍ୟାନ ବିଷୟରେ
ਬਿਨੁ ਸਤਿਗੁਰ ਭੇਟੇ ਕੋਇ ਨ ਜਾਣੀ ॥
ସଦଗୁରୁଙ୍କ ସାକ୍ଷାତ ବିନା କେହି ମଧ୍ୟ ଜାଣିପାରେ ନାହିଁ।
ਸਗਲ ਸਰੋਵਰ ਜੋਤਿ ਸਮਾਣੀ ॥
ସବୁଙ୍କ ଅନ୍ତର୍ମନରେ ତାହାଙ୍କ ଜ୍ୟୋତି ପ୍ରସାରିତ ହୋଇଛି,
ਆਨਦ ਰੂਪ ਵਿਟਹੁ ਕੁਰਬਾਣੀ ॥੩॥
ମୁଁ ସେହି ଆନନ୍ଦସ୍ଵରୂପ ପ୍ରଭୁଙ୍କ ପ୍ରତି ସଦା ସମର୍ପିତ ଯାଇଥାଏ||3||
ਭਾਉ ਭਗਤਿ ਗੁਰਮਤੀ ਪਾਏ ॥
ଗୁରୁଙ୍କ ଶିକ୍ଷା ଦ୍ଵାରା ଭାବ-ଭକ୍ତି ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥାଏ ଏବଂ
ਹਉਮੈ ਵਿਚਹੁ ਸਬਦਿ ਜਲਾਏ ॥
ଶବ୍ଦ ଦ୍ଵାରା ମନର ଅହଂକାର ଜଳିଯାଇ ଥାଏ।