Page 1068
ਤਿਸ ਦੀ ਬੂਝੈ ਜਿ ਗੁਰ ਸਬਦੁ ਕਮਾਏ ॥
ପରନ୍ତୁ ଯିଏ ଶବ୍ଦ-ଗୁରୁଙ୍କ ଅନୁରୂପ ଆଚରଣ ଆପଣାଇ ଥାଏ, ତାହାର ତୃଷ୍ଣାଗ୍ନି ଲିଭି ଯାଇଥାଏ।
ਤਨੁ ਮਨੁ ਸੀਤਲੁ ਕ੍ਰੋਧੁ ਨਿਵਾਰੇ ਹਉਮੈ ਮਾਰਿ ਸਮਾਇਆ ॥੧੫॥
ତାହାର ମନ-ତନ ଶୀତଳ ହୋଇଯାଏ, ସେ ନିଜ କ୍ରୋଧର ନିବାରଣ କରି ଦେଇଥାଏ ||15||
ਸਚਾ ਸਾਹਿਬੁ ਸਚੀ ਵਡਿਆਈ ॥
ସତ୍ୟସ୍ଵରୂପ ପରମେଶ୍ଵରଙ୍କ ମହିମା ମଧ୍ୟ ସଚ୍ଚା ଅଟେ ଏବଂ
ਗੁਰ ਪਰਸਾਦੀ ਵਿਰਲੈ ਪਾਈ ॥
ଗୁରୁଙ୍କ କୃପାରୁ କେହି ବିରଳ ହିଁ ବଡିମା ପ୍ରାପ୍ତ କରିଥାଏ।
ਨਾਨਕੁ ਏਕ ਕਹੈ ਬੇਨੰਤੀ ਨਾਮੇ ਨਾਮਿ ਸਮਾਇਆ ॥੧੬॥੧॥੨੩॥
ନାନକ ଏହି ବିନତି କରନ୍ତି ଯେ ଏହି ନାମ ଦ୍ଵାରା ପ୍ରଭୁଙ୍କ ଠାରେ ରୁହ||16||1||23||
ਮਾਰੂ ਮਹਲਾ ੩ ॥
ମାରୁ ମହଲା 3 ॥
ਨਦਰੀ ਭਗਤਾ ਲੈਹੁ ਮਿਲਾਏ ॥
ହେ ଭକ୍ତବତ୍ସଳ! କୃପା କରି ଭକ୍ତକୁ ନିଜ ସାଥିରେ ମିଳାଇ ନିଅ,
ਭਗਤ ਸਲਾਹਨਿ ਸਦਾ ਲਿਵ ਲਾਏ ॥
କାରଣ ଭକ୍ତଜନ ଲଗ୍ନ ଲଗାଇ ସଦା ତୋର ହିଁ ପ୍ରଶଂସା କରିଥାନ୍ତି।
ਤਉ ਸਰਣਾਈ ਉਬਰਹਿ ਕਰਤੇ ਆਪੇ ਮੇਲਿ ਮਿਲਾਇਆ ॥੧॥
ହେ ସୃଷ୍ଟିକର୍ତ୍ତା! ତୋର ଶରଣରେ ହିଁ ଅନେକ ଫଳ ମିଳିଛି ଏବଂ ତୁ ସ୍ଵୟଂ ହିଁ ତାହାକୁ ମିଳାଉ||1||
ਪੂਰੈ ਸਬਦਿ ਭਗਤਿ ਸੁਹਾਈ ॥
ପୂର୍ଣ୍ଣ ଗୁରୁ-ଶବ୍ଦ ଦ୍ଵାରା ହୋଇଥିବା ଭକ୍ତି ତୋତେ ସୁନ୍ଦର ଲାଗିଥାଏ,
ਅੰਤਰਿ ਸੁਖੁ ਤੇਰੈ ਮਨਿ ਭਾਈ ॥
ଏହା ତୋର ମନକୁ ଭଲ ଲାଗିଥାଏ ଏବଂ ଏହା ଦ୍ଵାରା ତାହାର ମନରେ ସଚ୍ଚା ସୁଖ ଉତ୍ପନ୍ନ ହୋଇଥାଏ।
ਮਨੁ ਤਨੁ ਸਚੀ ਭਗਤੀ ਰਾਤਾ ਸਚੇ ਸਿਉ ਚਿਤੁ ਲਾਇਆ ॥੨॥
ଯିଏ ସଚ୍ଚା ପରମେଶ୍ଵରଙ୍କ ଠାରେ ଚିତ୍ତ ଲଗାଇ ଥାଏ, ତାହାର ମନ-ତନ ସଚ୍ଚା ଭକ୍ତିରେ ହିଁ ଲୀନ ରହିଥାଏ||2||
ਹਉਮੈ ਵਿਚਿ ਸਦ ਜਲੈ ਸਰੀਰਾ ॥
ମନୁଷ୍ୟ ସଦା ଅହଂର ଅଗ୍ନିରେ ଜଳିଥାଏ,
ਕਰਮੁ ਹੋਵੈ ਭੇਟੇ ਗੁਰੁ ਪੂਰਾ ॥
କିନ୍ତୁ ଯଦି ପ୍ରଭୁ-କୃପା ହୋଇଯାଏ, ପୂର୍ଣ୍ଣ ଗୁରୁଙ୍କ ସହିତ ଭେଟ ହୋଇଯାଏ।
ਅੰਤਰਿ ਅਗਿਆਨੁ ਸਬਦਿ ਬੁਝਾਏ ਸਤਿਗੁਰ ਤੇ ਸੁਖੁ ਪਾਇਆ ॥੩॥
ଶବ୍ଦ-ଗୁରୁ ମନରୁ ଅଜ୍ଞାନତା ଦୂର କରି ଦେଇଥାଏ ଏବଂ ସଦଗୁରୁଙ୍କ ଠାରୁ ସୁଖ ପ୍ରାପ୍ତ କରିଥାଏ||3||
ਮਨਮੁਖੁ ਅੰਧਾ ਅੰਧੁ ਕਮਾਏ ॥
ଅନ୍ଧ ମନମୁଖୀ ଜୀବ ଅନ୍ଧ କର୍ମ ହିଁ କରିଥାଏ,
ਬਹੁ ਸੰਕਟ ਜੋਨੀ ਭਰਮਾਏ ॥
ଫଳସ୍ଵରୂପ ଯୋନି ଚକ୍ରରେ ପଥଭ୍ରଷ୍ଟ ରହି ଅନେକ କଷ୍ଟ ସହ୍ୟ କରିଥାଏ।
ਜਮ ਕਾ ਜੇਵੜਾ ਕਦੇ ਨ ਕਾਟੈ ਅੰਤੇ ਬਹੁ ਦੁਖੁ ਪਾਇਆ ॥੪॥
ମୃତ୍ୟୁର ଫାଶୀ ସେ କେବେ ମଧ୍ୟ କାଟିପାରେ ନାହିଁ||4||
ਆਵਣ ਜਾਣਾ ਸਬਦਿ ਨਿਵਾਰੇ ॥
ଜନ୍ମ-ମରଣର ନିବାରଣ ଶବ୍ଦ-ଗୁରୁଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ହୋଇଥାଏ,
ਸਚੁ ਨਾਮੁ ਰਖੈ ਉਰ ਧਾਰੇ ॥
ଯିଏ ସତ୍ୟନାମକୁ ନିଜ ହୃଦୟରେ ଧାରଣ କରିଥାଏ,
ਗੁਰ ਕੈ ਸਬਦਿ ਮਰੈ ਮਨੁ ਮਾਰੇ ਹਉਮੈ ਜਾਇ ਸਮਾਇਆ ॥੫॥
ସେ ଗୁରୁଙ୍କ ଶବ୍ଦ ଦ୍ଵାରା ମନକୁ ମାରି ନିଜ ଅଭିମାନ ଦୂର କରି ସତ୍ୟରେ ବିଲୀନ ହୋଇଯାଏ||5||
ਆਵਣ ਜਾਣੈ ਪਰਜ ਵਿਗੋਈ ॥
ଜନ୍ମ-ମରଣର ଚକ୍ରରେ ପଡିଥିବା ଦୁନିଆ ଧ୍ଵଂସ ହୋଇଥାଏ,
ਬਿਨੁ ਸਤਿਗੁਰ ਥਿਰੁ ਕੋਇ ਨ ਹੋਈ ॥
ସଦଗୁରୁଙ୍କ ବିନା କେହି ମଧ୍ୟ ସ୍ଥିର ହୋଇପାରେ ନାହିଁ।
ਅੰਤਰਿ ਜੋਤਿ ਸਬਦਿ ਸੁਖੁ ਵਸਿਆ ਜੋਤੀ ਜੋਤਿ ਮਿਲਾਇਆ ॥੬॥
ଯାହାର ଅନ୍ତର୍ମନରେ ଶବ୍ଦ-ବ୍ରହ୍ମ ଜ୍ୟୋତିର ବାସ ହୋଇଯାଏ, ତାହାକୁ ହିଁ ସୁଖ ମିଳିଥାଏ ଏବଂ ତାହାର ଜ୍ୟୋତି ପରମ-ଜ୍ୟୋତିରେ ବିଲୀନ ହୋଇଯାଏ||6||
ਪੰਚ ਦੂਤ ਚਿਤਵਹਿ ਵਿਕਾਰਾ ॥
କାମ, କ୍ରୋଧ, ଲୋଭ, ମୋହ ଏବଂ ଅହଂକାର ରୂପୀ ପାଞ୍ଚ ଦୂତ ବିକାର ଠାରେ ଖିଆଲ ରଖିଥାନ୍ତି,
ਮਾਇਆ ਮੋਹ ਕਾ ਏਹੁ ਪਸਾਰਾ ॥
ଏହା ସବୁ ମୋହ-ମାୟାର ହିଁ ପ୍ରସାର ଅଟେ।
ਸਤਿਗੁਰੁ ਸੇਵੇ ਤਾ ਮੁਕਤੁ ਹੋਵੈ ਪੰਚ ਦੂਤ ਵਸਿ ਆਇਆ ॥੭॥
ଯଦି କେହି ସଦଗୁରୁଙ୍କ ସେବା କରିଥାଏ, ତାହାହେଲେ ସେ ଏହି ବନ୍ଧନରୁ ମୁକ୍ତ ହୋଇଯାଏ ଏବଂ ପାଞ୍ଚ ଦୂତକୁ ବଶୀଭୂତ କରିଥାଏ||7||
ਬਾਝੁ ਗੁਰੂ ਹੈ ਮੋਹੁ ਗੁਬਾਰਾ ॥
ଗୁରୁଙ୍କ ବିନା ମୋହର ଅନ୍ଧକାର ବନି ରହିଥାଏ ଏବଂ
ਫਿਰਿ ਫਿਰਿ ਡੁਬੈ ਵਾਰੋ ਵਾਰਾ ॥
ଜୀବ ପୁନଃ ପୁନଃ ମୋହର ସମୁଦ୍ରରେ ବୁଡି ରହିଥାଏ।
ਸਤਿਗੁਰ ਭੇਟੇ ਸਚੁ ਦ੍ਰਿੜਾਏ ਸਚੁ ਨਾਮੁ ਮਨਿ ਭਾਇਆ ॥੮॥
ଯଦି ସଦଗୁରୁଙ୍କ ସହିତ ଭେଟ ହୋଇଯାଏ, ସେ ସତ୍ୟ ହିଁ ଦୃଢ କରାଇ ଥାଏ ଏବଂ ସେତେବେଳେ ଜୀବର ମନକୁ ସତ୍ୟନାମ ହିଁ ପ୍ରିୟ ଲାଗିଥାଏ||8||
ਸਾਚਾ ਦਰੁ ਸਾਚਾ ਦਰਵਾਰਾ ॥
ଈଶ୍ଵରଙ୍କ ଦ୍ଵାର ଏବଂ ଦରବାର ଦୁଇଟି ହିଁ ସତ୍ୟ ଅଟେ।
ਸਚੇ ਸੇਵਹਿ ਸਬਦਿ ਪਿਆਰਾ ॥
ଶବ୍ଦ ସହିତ ପ୍ରେମ କରିବା ବାଲା ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ଉପାସନା କରିଥାଏ।
ਸਚੀ ਧੁਨਿ ਸਚੇ ਗੁਣ ਗਾਵਾ ਸਚੇ ਮਾਹਿ ਸਮਾਇਆ ॥੯॥
ସଚ୍ଚା ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ଗୁଣଗାନ କରିବା ଦ୍ଵାରା ମନରେ ସଚ୍ଚା ଅନାହତ ଧ୍ୱନି ଗୁଞ୍ଜନ କରିଥାଏ ଏବଂ ଏହି ପ୍ରକାର ଜୀବ ସତ୍ୟରେ ବିଲୀନ ହୋଇଯାଏ ||9||
ਘਰੈ ਅੰਦਰਿ ਕੋ ਘਰੁ ਪਾਏ ॥
ଯଦି କେହି ଶରୀର ରୂପୀ ଘରେ ଦଶମ ଦ୍ଵାର ରୂପୀ ଘର ପ୍ରାପ୍ତ କରି ନେଇଥାଏ, ତାହାହେଲେ
ਗੁਰ ਕੈ ਸਬਦੇ ਸਹਜਿ ਸੁਭਾਏ ॥
ସେ ଗୁରୁଙ୍କ ଶବ୍ଦ ଦ୍ଵାରା ସ୍ଵାଭାବିକ ଅବସ୍ଥାରେ ଲୀନ ହୋଇଯାଏ।
ਓਥੈ ਸੋਗੁ ਵਿਜੋਗੁ ਨ ਵਿਆਪੈ ਸਹਜੇ ਸਹਜਿ ਸਮਾਇਆ ॥੧੦॥
ସେଠାରେ ତାହାକୁ କୌଣସି ଶୋକ ଅଥବା ବିୟୋଗ ପ୍ରଭାବିତ କରେନାହିଁ ଏବଂ ସ୍ଵାଭାବିକ ଅବସ୍ଥାରେ ହିଁ ଲୀନରହିଥାଏ||10||
ਦੂਜੈ ਭਾਇ ਦੁਸਟਾ ਕਾ ਵਾਸਾ ॥
ଦୈତ୍ୟଭାବରେ ଦୁଷ୍ଟର ବାସ ହୋଇଥାଏ ଏବଂ
ਭਉਦੇ ਫਿਰਹਿ ਬਹੁ ਮੋਹ ਪਿਆਸਾ ॥
ଏହିପରି ବ୍ୟକ୍ତି ମୋହ-ଲାଳସାରେ ପଥଭ୍ରଷ୍ଟ ରହିଥାଏ।
ਕੁਸੰਗਤਿ ਬਹਹਿ ਸਦਾ ਦੁਖੁ ਪਾਵਹਿ ਦੁਖੋ ਦੁਖੁ ਕਮਾਇਆ ॥੧੧॥
ସେ କୁସଙ୍ଗତିରେ ବସି ସଦା ଦୁଃଖ ପ୍ରାପ୍ତ କରିଥାଏ ଏବଂ ଦୁଃଖରେ ଘେରି ରହିଥାଏ||11||
ਸਤਿਗੁਰ ਬਾਝਹੁ ਸੰਗਤਿ ਨ ਹੋਈ ॥
ସଦଗୁରୁଙ୍କ ବିନା ସୁସଂଗତି ପ୍ରାପ୍ତ ହୁଏନାହିଁ ଏବଂ
ਬਿਨੁ ਸਬਦੇ ਪਾਰੁ ਨ ਪਾਏ ਕੋਈ ॥
ଶବ୍ଦ ଗୁରୁଙ୍କ ବିନା କେହି ସଂସାର ସାଗରରୁ ପାର ହୋଇପାରିବେ ନାହିଁ।
ਸਹਜੇ ਗੁਣ ਰਵਹਿ ਦਿਨੁ ਰਾਤੀ ਜੋਤੀ ਜੋਤਿ ਮਿਲਾਇਆ ॥੧੨॥
ଯେଉଁ ବ୍ୟକ୍ତି ସ୍ଵାଭାବିକ ଅବସ୍ଥାରେ ଦିନ ରାତି ପ୍ରଭୁଙ୍କ ଗୁଣ ଗାନ କରିଥାଏ||12||
ਕਾਇਆ ਬਿਰਖੁ ਪੰਖੀ ਵਿਚਿ ਵਾਸਾ ॥
ଏହି ମାନବ-ଶରୀର ଏକ ବୃକ୍ଷ ଅଟେ, ଯେଉଁଠି ମନ ରୂପୀ ପକ୍ଷୀର ନିବାସ ଥାଏ।
ਅੰਮ੍ਰਿਤੁ ਚੁਗਹਿ ਗੁਰ ਸਬਦਿ ਨਿਵਾਸਾ ॥
ସେ ନାମାମୃତର ଦାନା ଖାଇଥାଏ ଏବଂ ଶବ୍ଦ-ଗୁରୁଙ୍କ ଠାରେ ଲୀନ ରହିଥାଏ।
ਉਡਹਿ ਨ ਮੂਲੇ ਨ ਆਵਹਿ ਨ ਜਾਹੀ ਨਿਜ ਘਰਿ ਵਾਸਾ ਪਾਇਆ ॥੧੩॥
ବର୍ତ୍ତମାନ ସେ ଆଦୌ ପଥଭ୍ରଷ୍ଟ ହୁଏନାହିଁ ଏବଂ ନିଜ ସଚ୍ଚା ଘରେ ବାସ ପାଇଥାଏ||13||
ਕਾਇਆ ਸੋਧਹਿ ਸਬਦੁ ਵੀਚਾਰਹਿ ॥
ଯିଏ ନିଜ ଶରୀରକୁ ବିକାର ଠାରୁ ଶୁଦ୍ଧ ରଖି ଶବ୍ଦର ଚିନ୍ତନ କରିଥାଏ,
ਮੋਹ ਠਗਉਰੀ ਭਰਮੁ ਨਿਵਾਰਹਿ ॥
ସେ ମୋହର ଜଡୀ ବୁଟୀ ସେବନ କରିଥାଏ ଏବଂ ଭ୍ରମକୁ ନିବୃତ୍ତ କରିଥାଏ।
ਆਪੇ ਕ੍ਰਿਪਾ ਕਰੇ ਸੁਖਦਾਤਾ ਆਪੇ ਮੇਲਿ ਮਿਲਾਇਆ ॥੧੪॥
ସୁଖଦାତା ପରମେଶ୍ଵର ସ୍ଵୟଂ ହିଁ କୃପା କରି ମିଳାଇ ନେଇଥାନ୍ତି||14||