Page 343
ਬਾਵਨ ਅਖਰ ਜੋਰੇ ਆਨਿ ॥
माणसाने बावन्न अक्षरे जोडली आहेत
ਸਕਿਆ ਨ ਅਖਰੁ ਏਕੁ ਪਛਾਨਿ ॥
पण तो परमेश्वराचा एकही शब्द ओळखू शकत नाही.
ਸਤ ਕਾ ਸਬਦੁ ਕਬੀਰਾ ਕਹੈ ॥
कबीर म्हणतात ते सत्य आहे की
ਪੰਡਿਤ ਹੋਇ ਸੁ ਅਨਭੈ ਰਹੈ ॥
पंडित तोच आहे, जो निर्भयपणे प्रवास करतो.
ਪੰਡਿਤ ਲੋਗਹ ਕਉ ਬਿਉਹਾਰ ॥
अक्षरांना जोडणे हा विद्वानांचा व्यवसाय आहे.
ਗਿਆਨਵੰਤ ਕਉ ਤਤੁ ਬੀਚਾਰ ॥
शहाणा माणूस विचार करतो आणि वास्तव समजून घेतो.
ਜਾ ਕੈ ਜੀਅ ਜੈਸੀ ਬੁਧਿ ਹੋਈ ॥ ਕਹਿ ਕਬੀਰ ਜਾਨੈਗਾ ਸੋਈ ॥੪੫॥
कबीरजी म्हणतात की प्राणी त्याच्या मनात असलेल्या बुद्धिमत्तेनुसार समजतो. ॥४५॥
ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
परमेश्वर एकच आहे आणि त्याला सद्गुरूंच्या कृपेने प्राप्त केले जाऊ शकते.
ਰਾਗੁ ਗਉੜੀ ਥਿਤੀ ਕਬੀਰ ਜੀ ਕੀ ॥
रागु गउडी थित्तिं कबीर जी चे ॥
ਸਲੋਕੁ ॥
श्लोक ॥
ਪੰਦ੍ਰਹ ਥਿਤੀ ਸਾਤ ਵਾਰ ॥
पंधरा तिथी आणि आठवड्याचे सात दिवस आहेत.
ਕਹਿ ਕਬੀਰ ਉਰਵਾਰ ਨ ਪਾਰ ॥
कबीर म्हणतात, मी त्या परमेश्वराची स्तुती करतो जो अनंत आहे.
ਸਾਧਿਕ ਸਿਧ ਲਖੈ ਜਉ ਭੇਉ ॥
जेव्हा साधक आणि सिद्धांना परमेश्वराचे रहस्य समजते,
ਆਪੇ ਕਰਤਾ ਆਪੇ ਦੇਉ ॥੧॥
तो स्वतःच निर्मात्याचे रूप बनतो आणि स्वतः परमेश्वराचे रूप बनतो. ॥१॥
ਥਿਤੀ ॥
तिथी ॥
ਅੰਮਾਵਸ ਮਹਿ ਆਸ ਨਿਵਾਰਹੁ ॥
अमावस्येच्या दिवशी आपल्या इच्छांचा त्याग करून
ਅੰਤਰਜਾਮੀ ਰਾਮੁ ਸਮਾਰਹੁ ॥
अंतर्यामी रामाचे नामस्मरण हृदयात करा.
ਜੀਵਤ ਪਾਵਹੁ ਮੋਖ ਦੁਆਰ ॥
अशाप्रकारे तुम्हाला याच जन्मात मोक्षाचे द्वार मिळेल.
ਅਨਭਉ ਸਬਦੁ ਤਤੁ ਨਿਜੁ ਸਾਰ ॥੧॥
या स्मरणाच्या प्रभावाने तुमचे खरे सत्व जागृत होईल आणि गुरूचे वचन अनुभव रूपात प्रसारित होईल. ॥१॥
ਚਰਨ ਕਮਲ ਗੋਬਿੰਦ ਰੰਗੁ ਲਾਗਾ ॥
ज्याचे प्रेम गोविंदाच्या सुंदर चरणांशी एकरूप झाले आहे आणि
ਸੰਤ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ਭਏ ਮਨ ਨਿਰਮਲ ਹਰਿ ਕੀਰਤਨ ਮਹਿ ਅਨਦਿਨੁ ਜਾਗਾ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
संतांच्या कृपेने ज्याचे मन शुद्ध होते, तो रात्रंदिवस जागृत राहतो भगवान हरिची प्रार्थना.॥१॥रहाउ॥
ਪਰਿਵਾ ਪ੍ਰੀਤਮ ਕਰਹੁ ਬੀਚਾਰ ॥
एकमतिथीच्या दिवशी हे बंधू! तुझ्या प्रिय परमेश्वराचा विचार कर.
ਘਟ ਮਹਿ ਖੇਲੈ ਅਘਟ ਅਪਾਰ ॥
अनादी परमेश्वर प्रत्येक हृदयात खेळत (विराजमान) आहे.
ਕਾਲ ਕਲਪਨਾ ਕਦੇ ਨ ਖਾਇ ॥
मृत्यूची भीती त्याला कधीही स्पर्श करू शकत नाही
ਆਦਿ ਪੁਰਖ ਮਹਿ ਰਹੈ ਸਮਾਇ ॥੨॥
जो मनुष्य आदिपुरुष परमात्म्यात लीन राहतो. ॥२॥
ਦੁਤੀਆ ਦੁਹ ਕਰਿ ਜਾਨੈ ਅੰਗ ॥
दुसरे म्हणजे, हे बंधू! माया आणि ब्रह्मा दोन्ही शरीराच्या अवयवांमध्ये खेळत आहेत हे समजून घ्या.
ਮਾਇਆ ਬ੍ਰਹਮ ਰਮੈ ਸਭ ਸੰਗ ॥
माया आणि ब्रह्म हे प्रत्येक कणापासून अविभाज्य आहेत.
ਨਾ ਓਹੁ ਬਢੈ ਨ ਘਟਤਾ ਜਾਇ ॥
परमेश्वर कधीच मोठा नाही आणि लहानही होत नाही.
ਅਕੁਲ ਨਿਰੰਜਨ ਏਕੈ ਭਾਇ ॥੩॥
तो सदैव तसाच राहतो, त्याला विशेष कुळ नाही, तो निरंजन आहे म्हणजेच मोह-माया त्याचावर कधीच आपला प्रभाव टाकू शकत नाही. ॥३॥
ਤ੍ਰਿਤੀਆ ਤੀਨੇ ਸਮ ਕਰਿ ਲਿਆਵੈ ॥
तिसरे, परमेश्वराची स्तुती करणाऱ्या माणसाने मायेचे तिन्ही गुण आपल्या नैसर्गिक अवस्थेत समान ठेवले,
ਆਨਦ ਮੂਲ ਪਰਮ ਪਦੁ ਪਾਵੈ ॥
तो मनुष्य परम स्थान प्राप्त करतो, जो आनंदाचा स्रोत आहे.
ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਉਪਜੈ ਬਿਸ੍ਵਾਸ ॥
चांगल्या संगतीत राहिल्याने माणसाचा असा विश्वास निर्माण होतो की
ਬਾਹਰਿ ਭੀਤਰਿ ਸਦਾ ਪ੍ਰਗਾਸ ॥੪॥
आत आणि बाहेर सर्वत्र त्या परमेश्वराचा प्रकाश आहे. ॥४॥
ਚਉਥਹਿ ਚੰਚਲ ਮਨ ਕਉ ਗਹਹੁ ॥
चौथे, हे प्राणी! तुझे चंचल मन नियंत्रणात ठेव आणि
ਕਾਮ ਕ੍ਰੋਧ ਸੰਗਿ ਕਬਹੁ ਨ ਬਹਹੁ ॥
वासना आणि क्रोध यांच्या संगतीत बसू नका.
ਜਲ ਥਲ ਮਾਹੇ ਆਪਹਿ ਆਪ ॥
समुद्र आणि पृथ्वीवर सर्वत्र विराजमान असलेला परमेश्वर
ਆਪੈ ਜਪਹੁ ਆਪਨਾ ਜਾਪ ॥੫॥
तो स्वतः नामजप करतो. ॥५॥
ਪਾਂਚੈ ਪੰਚ ਤਤ ਬਿਸਥਾਰ ॥
पंचमी: हे जग पाच तत्त्वांनी बनलेले आहे.
ਕਨਿਕ ਕਾਮਿਨੀ ਜੁਗ ਬਿਉਹਾਰ ॥
त्याचे दोन व्यवसाय सोने, संपत्ती आणि महिला शोधणे हे आहेत.
ਪ੍ਰੇਮ ਸੁਧਾ ਰਸੁ ਪੀਵੈ ਕੋਇ ॥
परमेश्वराच्या प्रेमाचे अमृत फक्त दुर्लभ पुरुषच पितात.
ਜਰਾ ਮਰਣ ਦੁਖੁ ਫੇਰਿ ਨ ਹੋਇ ॥੬॥
म्हातारपण आणि मृत्यूचे दुःख त्याला पुन्हा कधीच सहन होत नाही. ॥६॥
ਛਠਿ ਖਟੁ ਚਕ੍ਰ ਛਹੂੰ ਦਿਸ ਧਾਇ ॥
सहावे: व्यक्तीची पाच ज्ञानेंद्रिये आणि सहावे मन या सर्वांसह जगाच्या इच्छेमध्ये भटकत असतात,
ਬਿਨੁ ਪਰਚੈ ਨਹੀ ਥਿਰਾ ਰਹਾਇ ॥
जोपर्यंत जीव परमेश्वराचे स्मरण करत नाही तोपर्यंत तो या विक्षेपांपासून दूर जात नाही.
ਦੁਬਿਧਾ ਮੇਟਿ ਖਿਮਾ ਗਹਿ ਰਹਹੁ ॥
हे बंधू! संदिग्धता दूर करा आणि सहिष्णुता अंगीकार आणि
ਕਰਮ ਧਰਮ ਕੀ ਸੂਲ ਨ ਸਹਹੁ ॥੭॥
धर्म आणि कर्माचा हा प्रदीर्घ वाद सोडून द्या. ॥७॥
ਸਾਤੈਂ ਸਤਿ ਕਰਿ ਬਾਚਾ ਜਾਣਿ ॥
सप्तमी: हे बंधू! गुरूंच्या वचनावर विश्वास ठेवा आणि
ਆਤਮ ਰਾਮੁ ਲੇਹੁ ਪਰਵਾਣਿ ॥
याद्वारे परमेश्वराचे नाम हृदयात ठेवा.
ਛੂਟੈ ਸੰਸਾ ਮਿਟਿ ਜਾਹਿ ਦੁਖ ॥
अशाप्रकारे संदिग्धता दूर होईल आणि दुःख आणि त्रास नाहीसे होतील आणि
ਸੁੰਨ ਸਰੋਵਰਿ ਪਾਵਹੁ ਸੁਖ ॥੮॥
वैकुंठी सरोवराचा आनंद तुम्हाला लाभेल. ॥८॥
ਅਸਟਮੀ ਅਸਟ ਧਾਤੁ ਕੀ ਕਾਇਆ ॥
अष्टमी : हे शरीर आठ धातूंनी बनलेले आहे.
ਤਾ ਮਹਿ ਅਕੁਲ ਮਹਾ ਨਿਧਿ ਰਾਇਆ ॥
महान परमात्मा, अनंत परमात्मा त्यात वास करतो.
ਗੁਰ ਗਮ ਗਿਆਨ ਬਤਾਵੈ ਭੇਦ ॥
ज्ञान जाणणारा गुरू हे रहस्य सांगतो.
ਉਲਟਾ ਰਹੈ ਅਭੰਗ ਅਛੇਦ ॥੯॥
सांसारिक आसक्तींपासून दूर जाऊन मनुष्य अमर परमेश्वरात वास करतो. ॥९॥
ਨਉਮੀ ਨਵੈ ਦੁਆਰ ਕਉ ਸਾਧਿ ॥
नवमी: हे बंधू! आपल्या शारीरिक इंद्रियांवर नियंत्रण ठेवा,
ਬਹਤੀ ਮਨਸਾ ਰਾਖਹੁ ਬਾਂਧਿ ॥
यातून निर्माण होणाऱ्या इच्छांवर नियंत्रण ठेवा.
ਲੋਭ ਮੋਹ ਸਭ ਬੀਸਰਿ ਜਾਹੁ ॥
लोभ, आसक्ती इत्यादी दुर्गुण विसरून जा.