Page 275
ਤਿਸ ਕਾ ਨਾਮੁ ਸਤਿ ਰਾਮਦਾਸੁ ॥
त्याचे नाव खरोखरच देवाचा सेवक रामदास आहे.
ਆਤਮ ਰਾਮੁ ਤਿਸੁ ਨਦਰੀ ਆਇਆ ॥
त्याने स्वतःमध्ये परमेश्वर (राम) पाहिला आहे.
ਦਾਸ ਦਸੰਤਣ ਭਾਇ ਤਿਨਿ ਪਾਇਆ ॥
सेवकांचा सेवक होण्याच्या स्वभावाने त्याला परमेश्वर सापडला आहे.
ਸਦਾ ਨਿਕਟਿ ਨਿਕਟਿ ਹਰਿ ਜਾਨੁ ॥
जो नेहमी परमेश्वराला जवळ मानतो,
ਸੋ ਦਾਸੁ ਦਰਗਹ ਪਰਵਾਨੁ ॥
तो सेवक परमेश्वराच्या दरबारात स्वीकारला जातो.
ਅਪੁਨੇ ਦਾਸ ਕਉ ਆਪਿ ਕਿਰਪਾ ਕਰੈ ॥
परमेश्वर स्वतः आपल्या सेवकावर कृपादृष्टीने पाहतो,
ਤਿਸੁ ਦਾਸ ਕਉ ਸਭ ਸੋਝੀ ਪਰੈ ॥
आणि त्या सेवकाला पूर्ण ज्ञान प्राप्त होते.
ਸਗਲ ਸੰਗਿ ਆਤਮ ਉਦਾਸੁ ॥
संपूर्ण कुटुंबात राहूनही तो मनापासून अलिप्त राहतो.
ਐਸੀ ਜੁਗਤਿ ਨਾਨਕ ਰਾਮਦਾਸੁ ॥੬॥
हे नानक! अशी जीवनशैली असलेले रामदास आहेत. ॥ ६॥
ਪ੍ਰਭ ਕੀ ਆਗਿਆ ਆਤਮ ਹਿਤਾਵੈ ॥
जो परमेश्वराच्या आज्ञेचे खऱ्या मनाने पालन करतो,
ਜੀਵਨ ਮੁਕਤਿ ਸੋਊ ਕਹਾਵੈ ॥
त्याच जीवनाला मुक्त म्हटले जाते,
ਤੈਸਾ ਹਰਖੁ ਤੈਸਾ ਉਸੁ ਸੋਗੁ ॥
त्याच्यासाठी सुख आणि दु:ख समान आहे.
ਸਦਾ ਅਨੰਦੁ ਤਹ ਨਹੀ ਬਿਓਗੁ ॥
तो सदैव अनंतकाळच्या आनंदात राहतो आणि त्याला वियोगाचे दु:ख सहन करावे लागत नाही.
ਤੈਸਾ ਸੁਵਰਨੁ ਤੈਸੀ ਉਸੁ ਮਾਟੀ ॥
त्याच्यासाठी सोने आणि धूळ दोन्ही समान आहेत,
ਤੈਸਾ ਅੰਮ੍ਰਿਤੁ ਤੈਸੀ ਬਿਖੁ ਖਾਟੀ ॥
त्याच्यासाठी अमृत आणि कडू विष सारखेच आहेत.
ਤੈਸਾ ਮਾਨੁ ਤੈਸਾ ਅਭਿਮਾਨੁ ॥
त्याच्यासाठी आदर आणि अभिमान समान आहे.
ਤੈਸਾ ਰੰਕੁ ਤੈਸਾ ਰਾਜਾਨੁ ॥
त्याच्या नजरेत गरीब आणि राजा सुद्धा समान आहेत.
ਜੋ ਵਰਤਾਏ ਸਾਈ ਜੁਗਤਿ ॥
परमेश्वर जे काही करतो ते त्याला अनुसरण्याचा योग्य मार्ग आहे.
ਨਾਨਕ ਓਹੁ ਪੁਰਖੁ ਕਹੀਐ ਜੀਵਨ ਮੁਕਤਿ ॥੭॥
हे नानक! फक्त तोच मनुष्य जीवनमुक्त आहे असे म्हणतात. ॥ ७ ॥
ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ ਕੇ ਸਗਲੇ ਠਾਉ ॥
सर्व स्थाने परमेश्वराची आहेत.
ਜਿਤੁ ਜਿਤੁ ਘਰਿ ਰਾਖੈ ਤੈਸਾ ਤਿਨ ਨਾਉ ॥
परमेश्वर जिथे-जिथे मनुष्यांना ठेवतो, तेच नाव ते धारण करतात.
ਆਪੇ ਕਰਨ ਕਰਾਵਨ ਜੋਗੁ ॥
परमेश्वर स्वतः सर्व काही करण्यास आणि (प्राण्यांकडून) करून घेण्यास समर्थ आहे.
ਪ੍ਰਭ ਭਾਵੈ ਸੋਈ ਫੁਨਿ ਹੋਗੁ ॥
जे काही परमेश्वराला आवडेल ते सृष्टीत घडते.
ਪਸਰਿਓ ਆਪਿ ਹੋਇ ਅਨਤ ਤਰੰਗ ॥
समुद्राच्या अमर्याद लाटांप्रमाणे परमेश्वर सर्वत्र स्वत: पसरला आहे.
ਲਖੇ ਨ ਜਾਹਿ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ ਕੇ ਰੰਗ ॥
परमेश्वराचे चमत्कार आपण समजू शकत नाहीत.
ਜੈਸੀ ਮਤਿ ਦੇਇ ਤੈਸਾ ਪਰਗਾਸ ॥
परमेश्वर एखाद्या व्यक्तीला जी काही बुद्धी देतात, त्याचप्रमाणे त्याचे मन प्रबुद्ध होते.
ਪਾਰਬ੍ਰਹਮੁ ਕਰਤਾ ਅਬਿਨਾਸ ॥
सृष्टीनिर्माता परमेश्वर हा (अनंतकाळचे आणि सार्वकालिक) शाश्वत आहे.
ਸਦਾ ਸਦਾ ਸਦਾ ਦਇਆਲ ॥
परमेश्वर सदैव दयाळू असतो.
ਸਿਮਰਿ ਸਿਮਰਿ ਨਾਨਕ ਭਏ ਨਿਹਾਲ ॥੮॥੯॥
हे नानक! प्रेमळ भक्तीने पुन्हा पुन्हा त्याला स्मरण करून, मानव सुखी आणि आनंदी राहतात. ॥८॥ ६॥
ਸਲੋਕੁ ॥
श्लोक ॥
ਉਸਤਤਿ ਕਰਹਿ ਅਨੇਕ ਜਨ ਅੰਤੁ ਨ ਪਾਰਾਵਾਰ ॥
अनेक लोक परमेश्वराची स्तुती गातात, पण त्या परमेश्वराचे गुण अंतहीन आहेत.
ਨਾਨਕ ਰਚਨਾ ਪ੍ਰਭਿ ਰਚੀ ਬਹੁ ਬਿਧਿ ਅਨਿਕ ਪ੍ਰਕਾਰ ॥੧॥
हे नानक! परमेश्वराने निर्माण केलेले हे विश्व, त्याच्या अनेक प्रकारांमुळे, अनेक प्रकारे निर्माण झाले आहे. ॥१॥
ਅਸਟਪਦੀ ॥
अष्टपदी॥
ਕਈ ਕੋਟਿ ਹੋਏ ਪੂਜਾਰੀ ॥
लाखो मनुष्य त्याचे उपासक आहेत.
ਕਈ ਕੋਟਿ ਆਚਾਰ ਬਿਉਹਾਰੀ ॥
लाखो लोक धार्मिक विधी आणि सांसारिक कर्तव्ये पार पाडतात.
ਕਈ ਕੋਟਿ ਭਏ ਤੀਰਥ ਵਾਸੀ ॥
लाखो लोक तीर्थयात्रेचे रहिवासी बनले आहेत.
ਕਈ ਕੋਟਿ ਬਨ ਭ੍ਰਮਹਿ ਉਦਾਸੀ ॥
लाखो लोक जंगलात एकांतात भटकतात आणि वैरागी जीवन जगतात.
ਕਈ ਕੋਟਿ ਬੇਦ ਕੇ ਸ੍ਰੋਤੇ ॥
लाखो लोक वेद ऐकतात.
ਕਈ ਕੋਟਿ ਤਪੀਸੁਰ ਹੋਤੇ ॥
लाखो लोक परमेश्वराला संतुष्ट करण्यासाठी तपस्वी बनलेले आहेत.
ਕਈ ਕੋਟਿ ਆਤਮ ਧਿਆਨੁ ਧਾਰਹਿ ॥
लाखो लोक त्यांच्या अंत:करणात परमेश्वराचे ध्यान करतात.
ਕਈ ਕੋਟਿ ਕਬਿ ਕਾਬਿ ਬੀਚਾਰਹਿ ॥
लाखो कवी काव्य रचनांमधून परमेश्वराचा विचार करतात.
ਕਈ ਕੋਟਿ ਨਵਤਨ ਨਾਮ ਧਿਆਵਹਿ ॥
लाखो लोक रोज परमेश्वराच्या नवनव्या नावाचे ध्यान करत राहतात,
ਨਾਨਕ ਕਰਤੇ ਕਾ ਅੰਤੁ ਨ ਪਾਵਹਿ ॥੧॥
तरीही हे नानक! त्या परमेश्वराचे कोणतेही रहस्य आपल्याला सापडत नाही. ॥ १॥
ਕਈ ਕੋਟਿ ਭਏ ਅਭਿਮਾਨੀ ॥
लाखो लोक अहंकारी आहेत.
ਕਈ ਕੋਟਿ ਅੰਧ ਅਗਿਆਨੀ ॥
लाखो लोक अज्ञानाने आंधळे झाले आहेत.
ਕਈ ਕੋਟਿ ਕਿਰਪਨ ਕਠੋਰ ॥
लाखो लोक पाषाण हृदयाचे आणि कंजूष आहेत.
ਕਈ ਕੋਟਿ ਅਭਿਗ ਆਤਮ ਨਿਕੋਰ ॥
लाखो लोक असंवेदनशील आणि शुष्क आहेत.
ਕਈ ਕੋਟਿ ਪਰ ਦਰਬ ਕਉ ਹਿਰਹਿ ॥
लाखो लोक इतरांची संपत्ती चोरतात.
ਕਈ ਕੋਟਿ ਪਰ ਦੂਖਨਾ ਕਰਹਿ ॥
लाखो लोक इतरांची निंदा करतात.
ਕਈ ਕੋਟਿ ਮਾਇਆ ਸ੍ਰਮ ਮਾਹਿ ॥
लाखो लोक सांसारिक संपत्ती मिळवण्यासाठी संपूर्ण आयुष्याभर संघर्ष करतात.
ਕਈ ਕੋਟਿ ਪਰਦੇਸ ਭ੍ਰਮਾਹਿ ॥
लाखो लोक इतर देशात भटकतात.
ਜਿਤੁ ਜਿਤੁ ਲਾਵਹੁ ਤਿਤੁ ਤਿਤੁ ਲਗਨਾ ॥
हे परमेश्वरा! जिथे तुम्ही सजीवांना कामाला लावता, तिथे-तिथे ते काम करतात.
ਨਾਨਕ ਕਰਤੇ ਕੀ ਜਾਨੈ ਕਰਤਾ ਰਚਨਾ ॥੨॥
हे नानक! निर्मात्याच्या निर्मितीचे रहस्य फक्त निर्माता-प्रभूंनाच माहीत आहे. ॥ २ ॥
ਕਈ ਕੋਟਿ ਸਿਧ ਜਤੀ ਜੋਗੀ ॥
जगात लाखो सिद्ध, ब्रह्मचारी आणि योगी पुरुष आहेत.
ਕਈ ਕੋਟਿ ਰਾਜੇ ਰਸ ਭੋਗੀ ॥
सुख भोगणारे अनेक कोटी राजे आहेत.
ਕਈ ਕੋਟਿ ਪੰਖੀ ਸਰਪ ਉਪਾਏ ॥
परमेश्वराने अनेक लाखो पक्षी आणि साप निर्माण केले आहेत.
ਕਈ ਕੋਟਿ ਪਾਥਰ ਬਿਰਖ ਨਿਪਜਾਏ ॥
अनेक कोट्यवधी दगड आहेत आणि झाडे लावली गेली आहेत.
ਕਈ ਕੋਟਿ ਪਵਣ ਪਾਣੀ ਬੈਸੰਤਰ ॥
लाखो वारे, पाणी आणि अग्नी आहेत.
ਕਈ ਕੋਟਿ ਦੇਸ ਭੂ ਮੰਡਲ ॥
लाखो देश आणि प्रदेश आहेत.
ਕਈ ਕੋਟਿ ਸਸੀਅਰ ਸੂਰ ਨਖ੍ਯ੍ਯਤ੍ਰ ॥
लाखो चंद्रमा, सूर्य आणि तारे आहेत.