Page 1413
ਸਲੋਕ ਮਹਲਾ ੩
सालोक महाला ३
ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
परमेश्वर एकच आहे आणि त्याला सद्गुरूंच्या कृपेने प्राप्त केले जाऊ शकते.
ਅਭਿਆਗਤ ਏਹ ਨ ਆਖੀਅਹਿ ਜਿਨ ਕੈ ਮਨ ਮਹਿ ਭਰਮੁ ॥
ज्याला लोभ आहे त्याला पाहुणे म्हणता येत नाही.
ਤਿਨ ਕੇ ਦਿਤੇ ਨਾਨਕਾ ਤੇਹੋ ਜੇਹਾ ਧਰਮੁ ॥੧॥
गुरू नानक म्हणतात की, त्यांना दिलेल्या दानाचे फळही तेच असते.॥१॥
ਅਭੈ ਨਿਰੰਜਨ ਪਰਮ ਪਦੁ ਤਾ ਕਾ ਭੀਖਕੁ ਹੋਇ ॥
गुरु नानक म्हणतात की जो निर्भय आहे तो परमात्म्याचा भिकारी आहे.
ਤਿਸ ਕਾ ਭੋਜਨੁ ਨਾਨਕਾ ਵਿਰਲਾ ਪਾਏ ਕੋਇ ॥੨॥
हरि नावाचा दुर्लभ गुरूच त्याचे अन्न गोळा करू शकतो ॥२॥
ਹੋਵਾ ਪੰਡਿਤੁ ਜੋਤਕੀ ਵੇਦ ਪੜਾ ਮੁਖਿ ਚਾਰਿ ॥
अर्थात मी पंडित ज्योतिषी होऊन चार वेदांचे पठण तोंडाने करावे.
ਨਵਾ ਖੰਡਾ ਵਿਚਿ ਜਾਣੀਆ ਅਪਨੇ ਚਜ ਵੀਚਾਰ ॥੩॥
पण माझ्या आचरणामुळे किंवा चारित्र्यामुळेच मला सर्व जगात प्रसिद्धी मिळू शकते.॥३॥
ਬ੍ਰਹਮਣ ਕੈਲੀ ਘਾਤੁ ਕੰਞਕਾ ਅਣਚਾਰੀ ਕਾ ਧਾਨੁ ॥
ब्राह्मणाची हत्या, गोहत्या, मुलीची हत्या आणि पापी कुकर्माची संपत्ती या सर्व गोष्टी निषेधास पात्र आहेत.
ਫਿਟਕ ਫਿਟਕਾ ਕੋੜੁ ਬਦੀਆ ਸਦਾ ਸਦਾ ਅਭਿਮਾਨੁ ॥
वाईट कृत्ये करून कुष्ठरोग होणे आणि नेहमी अभिमान बाळगणे हे फार वाईट आहे.
ਪਾਹਿ ਏਤੇ ਜਾਹਿ ਵੀਸਰਿ ਨਾਨਕਾ ਇਕੁ ਨਾਮੁ ॥
गुरू नानक म्हणतात की देवाला विसरणे हे यापेक्षा मोठे पाप आहे.
ਸਭ ਬੁਧੀ ਜਾਲੀਅਹਿ ਇਕੁ ਰਹੈ ਤਤੁ ਗਿਆਨੁ ॥੪॥
सर्व चतुराई सोडली तर केवळ तत्वज्ञान उरते ॥४॥
ਮਾਥੈ ਜੋ ਧੁਰਿ ਲਿਖਿਆ ਸੁ ਮੇਟਿ ਨ ਸਕੈ ਕੋਇ ॥
निर्मात्याने लिहिलेले भाग्य कोणीही बदलू शकत नाही.
ਨਾਨਕ ਜੋ ਲਿਖਿਆ ਸੋ ਵਰਤਦਾ ਸੋ ਬੂਝੈ ਜਿਸ ਨੋ ਨਦਰਿ ਹੋਇ ॥੫॥
गुरू नानक म्हणतात की नशिबात जे लिहिले आहे ते घडते. ज्याला भगवंताचा आशीर्वाद आहे त्याला हे सत्य समजते.॥५॥
ਜਿਨੀ ਨਾਮੁ ਵਿਸਾਰਿਆ ਕੂੜੈ ਲਾਲਚਿ ਲਗਿ ॥
खोट्या लोभाला बळी पडून जे देवाला विसरले आहेत.
ਧੰਧਾ ਮਾਇਆ ਮੋਹਣੀ ਅੰਤਰਿ ਤਿਸਨਾ ਅਗਿ ॥
मायेच्या प्रभावामुळे ते वासनेच्या कामात मग्न राहतात आणि त्यांच्या हृदयात तृष्णेची आग धगधगत राहते.
ਜਿਨ੍ਹ੍ਹਾ ਵੇਲਿ ਨ ਤੂੰਬੜੀ ਮਾਇਆ ਠਗੇ ਠਗਿ ॥
ज्यांच्या अंतःकरणात भगवंताच्या प्रेमाची वेल नाही आणि भक्तीचे फळ नाही, ते मायेच्या फसवणुकीत अडकून राहतात.
ਮਨਮੁਖ ਬੰਨ੍ਹ੍ਹਿ ਚਲਾਈਅਹਿ ਨਾ ਮਿਲਹੀ ਵਗਿ ਸਗਿ ॥
जे स्वार्थी असतात त्यांना बांधून नेले जाते आणि महात्माच्या रूपातील गाय आणि दुष्टाच्या रूपातील कुत्रा यांची सरमिसळ होत नाही.
ਆਪਿ ਭੁਲਾਏ ਭੁਲੀਐ ਆਪੇ ਮੇਲਿ ਮਿਲਾਇ ॥
जेव्हा देव स्वतः आपल्याला विसरतो तेव्हा आपण विसरतो आणि त्याच्या आपल्याशी सलोख्यानेच आपण त्याच्याशी पुन्हा एकरूप होतो.
ਨਾਨਕ ਗੁਰਮੁਖਿ ਛੁਟੀਐ ਜੇ ਚਲੈ ਸਤਿਗੁਰ ਭਾਇ ॥੬॥
गुरु नानक म्हणतात की सतगुरुंच्या आज्ञेचे पालन केल्यास गुरुमुख होतो आणि जगाच्या बंधनातून मुक्त होतो ॥६॥
ਸਾਲਾਹੀ ਸਾਲਾਹਣਾ ਭੀ ਸਚਾ ਸਾਲਾਹਿ ॥
केवळ देवाची स्तुती करा, केवळ तोच स्तुतीला पात्र आहे.
ਨਾਨਕ ਸਚਾ ਏਕੁ ਦਰੁ ਬੀਭਾ ਪਰਹਰਿ ਆਹਿ ॥੭॥
गुरु नानक म्हणतात की हे बंधू! भगवंताचा दरवाजाच खरा आहे, इतर दरवाजे सोडण्यास योग्य आहेत ॥७॥
ਨਾਨਕ ਜਹ ਜਹ ਮੈ ਫਿਰਉ ਤਹ ਤਹ ਸਾਚਾ ਸੋਇ ॥
गुरु नानक म्हणतात, मी जिथे जातो तिथे फक्त देव असतो.
ਜਹ ਦੇਖਾ ਤਹ ਏਕੁ ਹੈ ਗੁਰਮੁਖਿ ਪਰਗਟੁ ਹੋਇ ॥੮॥
मी जिकडे पाहतो तिकडे एकच उपस्थिती असते आणि तो गुरूच प्रकट होतो ॥८॥
ਦੂਖ ਵਿਸਾਰਣੁ ਸਬਦੁ ਹੈ ਜੇ ਮੰਨਿ ਵਸਾਏ ਕੋਇ ॥
भगवंताचे वचन सर्व दु:ख दूर करणारे आहे.
ਗੁਰ ਕਿਰਪਾ ਤੇ ਮਨਿ ਵਸੈ ਕਰਮ ਪਰਾਪਤਿ ਹੋਇ ॥੯॥
हे गुरूंच्या कृपेनेच मनात वास करते आणि भाग्यानेच प्राप्त होते ॥९॥
ਨਾਨਕ ਹਉ ਹਉ ਕਰਤੇ ਖਪਿ ਮੁਏ ਖੂਹਣਿ ਲਖ ਅਸੰਖ ॥
गुरू नानक म्हणतात की, गर्वाने लाखो लोकांचा नाश झाला आहे.
ਸਤਿਗੁਰ ਮਿਲੇ ਸੁ ਉਬਰੇ ਸਾਚੈ ਸਬਦਿ ਅਲੰਖ ॥੧੦॥
ज्याला सत्गुरू सापडतो तो खऱ्या शब्दात लीन होऊन तारतो ॥१०॥
ਜਿਨਾ ਸਤਿਗੁਰੁ ਇਕ ਮਨਿ ਸੇਵਿਆ ਤਿਨ ਜਨ ਲਾਗਉ ਪਾਇ ॥
ज्यांनी सतगुरुंची मनापासून सेवा केली आहे त्यांच्या चरणांचे अनुसरण करा.
ਗੁਰ ਸਬਦੀ ਹਰਿ ਮਨਿ ਵਸੈ ਮਾਇਆ ਕੀ ਭੁਖ ਜਾਇ ॥
गुरूंच्या उपदेशाने भगवंत हृदयात वास करतात आणि मायेची भूक शमते.
ਸੇ ਜਨ ਨਿਰਮਲ ਊਜਲੇ ਜਿ ਗੁਰਮੁਖਿ ਨਾਮਿ ਸਮਾਇ ॥
केवळ तोच मनाने शुद्ध आणि शुद्ध असतो जो गुरुमुख होतो आणि हरिनामात विलीन राहतो
ਨਾਨਕ ਹੋਰਿ ਪਤਿਸਾਹੀਆ ਕੂੜੀਆ ਨਾਮਿ ਰਤੇ ਪਾਤਿਸਾਹ ॥੧੧॥
नानक म्हणती इतर राजे अधिकार मिथ्या तेच खरे राजे ॥११॥
ਜਿਉ ਪੁਰਖੈ ਘਰਿ ਭਗਤੀ ਨਾਰਿ ਹੈ ਅਤਿ ਲੋਚੈ ਭਗਤੀ ਭਾਇ ॥
ज्याप्रमाणे प्रिय पत्नीला पतीच्या घरात प्रेम आणि आपुलकीची आस असते.
ਬਹੁ ਰਸ ਸਾਲਣੇ ਸਵਾਰਦੀ ਖਟ ਰਸ ਮੀਠੇ ਪਾਇ ॥
ती स्वादिष्ट अन्न आणि मिठाई तयार करते.
ਤਿਉ ਬਾਣੀ ਭਗਤ ਸਲਾਹਦੇ ਹਰਿ ਨਾਮੈ ਚਿਤੁ ਲਾਇ ॥
त्याचप्रमाणे भक्त अंत:करणाने व शब्दाने भगवंताची स्तुती करतात.
ਮਨੁ ਤਨੁ ਧਨੁ ਆਗੈ ਰਾਖਿਆ ਸਿਰੁ ਵੇਚਿਆ ਗੁਰ ਆਗੈ ਜਾਇ ॥
ते आपले शरीर, संपत्ती आणि सर्व काही पुढे ठेवतात आणि आपले मस्तक गुरूंना अर्पण करतात.
ਭੈ ਭਗਤੀ ਭਗਤ ਬਹੁ ਲੋਚਦੇ ਪ੍ਰਭ ਲੋਚਾ ਪੂਰਿ ਮਿਲਾਇ ॥
भक्तांना भक्तीची खूप इच्छा असते आणि देव त्यांची प्रत्येक इच्छा पूर्ण करतो आणि पूर्ण करतो.