Page 831
ਜੋਗ ਜਗ ਨਿਹਫਲ ਤਿਹ ਮਾਨਉ ਜੋ ਪ੍ਰਭ ਜਸੁ ਬਿਸਰਾਵੈ ॥੧॥
ଯିଏ ପ୍ରଭୁଙ୍କ ଯଶ ଭୁଲି ଯାଇଥାଏ, ତାହାର ଯୋଗ ଏବଂ ଯଜ୍ଞ କରିବା ନିଷ୍ଫଳ ହୋଇଥାଏ॥1॥
ਮਾਨ ਮੋਹ ਦੋਨੋ ਕਉ ਪਰਹਰਿ ਗੋਬਿੰਦ ਕੇ ਗੁਨ ਗਾਵੈ ॥
ହେ ନାନକ! ଯିଏ ଅଭିମାନ ଓ ମୋହ ତ୍ୟାଗ କରି ଗୋବିନ୍ଦଙ୍କ ଗୁଣଗାନ କରିଥାଏ,
ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਇਹ ਬਿਧਿ ਕੋ ਪ੍ਰਾਨੀ ਜੀਵਨ ਮੁਕਤਿ ਕਹਾਵੈ ॥੨॥੨॥
ଏହି ବିଧି ଦ୍ଵାରା ହିଁ ପ୍ରାଣୀକୁ ଜୀବନମୁକ୍ତ କୁହାଯାଏ||2||2||
ਬਿਲਾਵਲੁ ਮਹਲਾ ੯ ॥
ରାଗ ବିଲାବଲୁ ମହଲା 9॥
ਜਾ ਮੈ ਭਜਨੁ ਰਾਮ ਕੋ ਨਾਹੀ ॥
ଯିଏ ରାମଙ୍କ ଭଜନ କରି ନାହିଁ,
ਤਿਹ ਨਰ ਜਨਮੁ ਅਕਾਰਥੁ ਖੋਇਆ ਯਹ ਰਾਖਹੁ ਮਨ ਮਾਹੀ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ସେ ମନୁଷ୍ୟ ଜନ୍ମ ବ୍ୟର୍ଥରେ ହରାଇ ଥାଏ, ଏହି କଥା ସର୍ବଦା ସ୍ମରଣ ରଖ॥1॥ରୁହ॥
ਤੀਰਥ ਕਰੈ ਬ੍ਰਤ ਫੁਨਿ ਰਾਖੈ ਨਹ ਮਨੂਆ ਬਸਿ ਜਾ ਕੋ ॥
ଯେଉଁ ବ୍ୟକ୍ତି ତୀର୍ଥ ସ୍ନାନ କରିଥାଏ, ବ୍ରତ ଉପବାସ ମଧ୍ୟ ରଖିଥାଏ, କିନ୍ତୁ ମନ ତାହାର ବଶରେ ନଥାଏ
ਨਿਹਫਲ ਧਰਮੁ ਤਾਹਿ ਤੁਮ ਮਾਨਹੁ ਸਾਚੁ ਕਹਤ ਮੈ ਯਾ ਕਉ ॥੧॥
ତାହାର ଧର୍ମ-କର୍ମ ନିଷ୍ଫଳ ହିଁ ଭାବ, ମୁଁ ଏହି ସତ୍ୟ ହିଁ କହୁଛି ॥1॥
ਜੈਸੇ ਪਾਹਨੁ ਜਲ ਮਹਿ ਰਾਖਿਓ ਭੇਦੈ ਨਾਹਿ ਤਿਹ ਪਾਨੀ ॥
ଯେପରି ପଥରକୁ ଜଳରେ ବୁଡାଇ ରଖାଯାଏ, ପରନ୍ତୁ ତାହା ଭିତରେ ପାଣି ପ୍ରବେଶ କରେ ନାହିଁ,
ਤੈਸੇ ਹੀ ਤੁਮ ਤਾਹਿ ਪਛਾਨਹੁ ਭਗਤਿ ਹੀਨ ਜੋ ਪ੍ਰਾਨੀ ॥੨॥
ସେପରି ହିଁ ଭକ୍ତିହୀନ ପ୍ରାଣୀ ଅଟେ॥2॥
ਕਲ ਮੈ ਮੁਕਤਿ ਨਾਮ ਤੇ ਪਾਵਤ ਗੁਰੁ ਯਹ ਭੇਦੁ ਬਤਾਵੈ ॥
ଗୁରୁ ଏହି ଭେଦ ବତାଇଛନ୍ତି ଯେ କଳିଯୁଗରେ ଜୀବ ପ୍ରଭୁନାମ ଦ୍ଵାରା ହିଁ ମୁକ୍ତି ପ୍ରାପ୍ତ କରିଥାଏ।
ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਸੋਈ ਨਰੁ ਗਰੂਆ ਜੋ ਪ੍ਰਭ ਕੇ ਗੁਨ ਗਾਵੈ ॥੩॥੩॥
ହେ ନାନକ! ସେହି ବ୍ୟକ୍ତି ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଅଟେ, ଯିଏ ପ୍ରଭୁଙ୍କ ଗୁଣଗାନ କରିଥାଏ||3||3||
ਬਿਲਾਵਲੁ ਅਸਟਪਦੀਆ ਮਹਲਾ ੧ ਘਰੁ ੧੦
ବିଲାବଲୁ ଅଷ୍ଟପଦୀ ମହଲା 1 ଘର 10
ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
ଇଶ୍ଵର ଏକ ଅଟନ୍ତି, ଯାହାଙ୍କୁ ସଦଗୁରୁଙ୍କ କୃପାରୁ ପ୍ରାପ୍ତ କରାଯାଇ ପାରେ।
ਨਿਕਟਿ ਵਸੈ ਦੇਖੈ ਸਭੁ ਸੋਈ ॥
ପରମେଶ୍ଵର ଜୀବଙ୍କ ନିକଟରେ ହିଁ ନିବାସ କରିଥାନ୍ତି ଆଉ ସବୁଙ୍କୁ ଦେଖିଥାନ୍ତି।
ਗੁਰਮੁਖਿ ਵਿਰਲਾ ਬੂਝੈ ਕੋਈ ॥
ଏହି କଥା କେହି ବିରଳ ଗୁରୁମୁଖୀ ହିଁ ଜାଣିଥାଏ।
ਵਿਣੁ ਭੈ ਪਇਐ ਭਗਤਿ ਨ ਹੋਈ ॥
ପ୍ରଭୁ-ଭୟ ବିନା ଭକ୍ତି ହୋଇପାରେ ନାହିଁ ଏବଂ
ਸਬਦਿ ਰਤੇ ਸਦਾ ਸੁਖੁ ਹੋਈ ॥੧॥
ଶବ୍ଦରେ ଲୀନ ହେବା ଦ୍ଵାରା ସର୍ବଦା ସୁଖ ହାସଲ ହୋଇଥାଏ॥1॥
ਐਸਾ ਗਿਆਨੁ ਪਦਾਰਥੁ ਨਾਮੁ ॥
ଈଶ୍ଵରଙ୍କ ନାମ ଏପରି ଜ୍ଞାନ ପଦାର୍ଥ ଅଟେ,
ਗੁਰਮੁਖਿ ਪਾਵਸਿ ਰਸਿ ਰਸਿ ਮਾਨੁ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ଯେଉଁ ବ୍ୟକ୍ତି ଗୁରୁ ଦ୍ଵାରା ଏହାକୁ ପାଇନିଏ, ତାହାକୁ ବଡ ଆନନ୍ଦ ମିଳିଥାଏ॥1॥ରୁହ॥
ਗਿਆਨੁ ਗਿਆਨੁ ਕਥੈ ਸਭੁ ਕੋਈ ॥
ସମସ୍ତେ ଜ୍ଞାନର କଥା କହିଥାନ୍ତି,
ਕਥਿ ਕਥਿ ਬਾਦੁ ਕਰੇ ਦੁਖੁ ਹੋਈ ॥
କିନ୍ତୁ କହି କହି ଝଗଡା ଉତ୍ପନ୍ନ କରିଥାଏ, ଯାହାଦ୍ୱାରା ବହୁତ ଦୁଃଖୀ ହୋଇଥାଏ।
ਕਥਿ ਕਹਣੈ ਤੇ ਰਹੈ ਨ ਕੋਈ ॥
କଥନ କରିବା ଓ ଚର୍ଚ୍ଚା କରିବା ଠାରୁ କେହି ଅଲଗା ରହି ପାରନ୍ତି ନାହିଁ।
ਬਿਨੁ ਰਸ ਰਾਤੇ ਮੁਕਤਿ ਨ ਹੋਈ ॥੨॥
ବାସ୍ତବରେ ନାମ-ରସରେ ଲୀନ ବିନା କାହାକୁ ମଧ୍ୟ ମୁକ୍ତି ମିଳେନାହିଁ॥2॥
ਗਿਆਨੁ ਧਿਆਨੁ ਸਭੁ ਗੁਰ ਤੇ ਹੋਈ ॥
ଜ୍ଞାନ ଓ ଧ୍ୟାନ ସବୁ ଗୁରୁଙ୍କ ଠାରୁ ହିଁ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଇଥାଏ।
ਸਾਚੀ ਰਹਤ ਸਾਚਾ ਮਨਿ ਸੋਈ ॥
ଯାହାର ଜୀବନ ଆଚରଣ ସଚ୍ଚା ଅଟେ, ତାହାର ମନ ମଧ୍ୟ ସଚ୍ଚା ଅଟେ।
ਮਨਮੁਖ ਕਥਨੀ ਹੈ ਪਰੁ ਰਹਤ ਨ ਹੋਈ ॥
ମନମୁଖୀ କେବଳ କହିଥାଏ, ତାହାର ଜୀବନ ଆଚରଣ ଶୁଦ୍ଧ ହୋଇନଥାଏ।
ਨਾਵਹੁ ਭੂਲੇ ਥਾਉ ਨ ਕੋਈ ॥੩॥
ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ନାମ ଭୁଲିଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିକୁ କୌଣସି ସ୍ଥାନ ମିଳେନାହିଁ॥3॥
ਮਨੁ ਮਾਇਆ ਬੰਧਿਓ ਸਰ ਜਾਲਿ ॥
ମାୟା ମନକୁ ମୋହ ରୂପୀ ଜାଲରେ ବାନ୍ଧି ଦେଇଛି,
ਘਟਿ ਘਟਿ ਬਿਆਪਿ ਰਹਿਓ ਬਿਖੁ ਨਾਲਿ ॥
ମାୟା ରୂପୀ ବିଷ ପ୍ରତି ଜୀବ ଠାରେ ବ୍ୟାପ୍ତ ରହିଛି।
ਜੋ ਆਂਜੈ ਸੋ ਦੀਸੈ ਕਾਲਿ ॥
ଯିଏ ଜନ୍ମ ନେଇଥାଏ, ସେ ମୃତ୍ୟୁର ବଶରେ ଥିବା ଦେଖାଯାଏ।
ਕਾਰਜੁ ਸੀਧੋ ਰਿਦੈ ਸਮ੍ਹ੍ਹਾਲਿ ॥੪॥
ଯିଏ ହୃଦୟରେ ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ଧ୍ୟାନ କରିଥାଏ, ତାହାର କାର୍ଯ୍ୟ ସିଦ୍ଧ ହୋଇଯାଏ॥4॥
ਸੋ ਗਿਆਨੀ ਜਿਨਿ ਸਬਦਿ ਲਿਵ ਲਾਈ ॥
ସେ ହିଁ ଜ୍ଞାନୀ ଅଟେ, ଯିଏ ଶବ୍ଦରେ ବୃତ୍ତି ଲଗାଇଥାଏ।
ਮਨਮੁਖਿ ਹਉਮੈ ਪਤਿ ਗਵਾਈ ॥
ସ୍ଵେଚ୍ଛାଚାରୀ ଅହଂକାରରେ ନିଜ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ହିଁ ହରାଇ ଥାଏ।
ਆਪੇ ਕਰਤੈ ਭਗਤਿ ਕਰਾਈ ॥
ଇଶ୍ଵର ହିଁ ଭକ୍ତି କରାଇ ଥାଆନ୍ତି ଏବଂ
ਗੁਰਮੁਖਿ ਆਪੇ ਦੇ ਵਡਿਆਈ ॥੫॥
ଗୁରୁମୁଖୀକୁ ସ୍ଵୟଂ ହିଁ ବଡିମା ଦେଇଥାନ୍ତି॥5॥
ਰੈਣਿ ਅੰਧਾਰੀ ਨਿਰਮਲ ਜੋਤਿ ॥
ମନୁଷ୍ୟର ଜୀବନ ରୂପୀ ରାତ୍ରି ଅନ୍ଧକାରମୟ ଅଟେ ଆଉ ପରମ ଜ୍ୟୋତି ହିଁ ନିର୍ମଳ ଅଟେ।
ਨਾਮ ਬਿਨਾ ਝੂਠੇ ਕੁਚਲ ਕਛੋਤਿ ॥
ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ନାମ ବିନା ମନୁଷ୍ୟ ମିଥ୍ୟା, ମଳିନ ଏବଂ ଅସ୍ପୃଶ୍ୟ ଅଟେ।
ਬੇਦੁ ਪੁਕਾਰੈ ਭਗਤਿ ਸਰੋਤਿ ॥
ବେଦ ଭକ୍ତିର ଉପଦେଶ ଦେଇଥାଏ,
ਸੁਣਿ ਸੁਣਿ ਮਾਨੈ ਵੇਖੈ ਜੋਤਿ ॥੬॥
ଯେଉଁ ଜୀବ ତାହାର ଉପଦେଶ ଶୁଣି ଏକାଗ୍ରଚିତ୍ତ ହୋଇଥାଏ, ତାହାକୁ ପରମ ଜ୍ୟୋତିର ଦର୍ଶନ ହୋଇଯାଏ॥6॥
ਸਾਸਤ੍ਰ ਸਿਮ੍ਰਿਤਿ ਨਾਮੁ ਦ੍ਰਿੜਾਮੰ ॥
ଶାସ୍ତ୍ର ଏବଂ ସ୍ମୃତି ମଧ୍ୟ ନାମ ସ୍ମରଣର ହିଁ ଉପଦେଶ ଦେଇଥାଏ।
ਗੁਰਮੁਖਿ ਸਾਂਤਿ ਊਤਮ ਕਰਾਮੰ ॥
ଗୁରୁମୁଖୀ ନାମ ସ୍ମରଣର ଉତ୍ତମ କର୍ମ କରିଥାଏ, ଯାହାଦ୍ୱାରା ତାହାର ମନକୁ ବଡ ଶାନ୍ତି ମିଳିଥାଏ।
ਮਨਮੁਖਿ ਜੋਨੀ ਦੂਖ ਸਹਾਮੰ ॥
ସ୍ଵେଚ୍ଛାଚାରୀ ଅନେକ ଯୋନିରେ ପଡି ଦୁଃଖ ଭୋଗ କରିଥାଏ।
ਬੰਧਨ ਤੂਟੇ ਇਕੁ ਨਾਮੁ ਵਸਾਮੰ ॥੭॥
କିନ୍ତୁ ଈଶ୍ଵରଙ୍କ ନାମ ମନରେ ସ୍ଥାପନ ଦ୍ଵାରା ସବୁ ବନ୍ଧନ ଦୂର ହୋଇଯାଏ॥7॥
ਮੰਨੇ ਨਾਮੁ ਸਚੀ ਪਤਿ ਪੂਜਾ ॥
ପ୍ରଭୁନାମର ମନନ କରିବା ହିଁ ସଚ୍ଚା ପୂଜା ଓ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ଅଟେ।
ਕਿਸੁ ਵੇਖਾ ਨਾਹੀ ਕੋ ਦੂਜਾ ॥
ଯେତେବେଳେ ପ୍ରଭୁ ବିନା ଆଉ କେହି ନାହାନ୍ତି, ମୁଁ କାହାକୁ ଦେଖିବି?
ਦੇਖਿ ਕਹਉ ਭਾਵੈ ਮਨਿ ਸੋਇ ॥
ମୁଁ ଦେଖି ଏହା କହିଥାଏ ଯେ ସେ ମୋର ମନକୁ ଭଲ ଲାଗିଥାନ୍ତି।
ਨਾਨਕੁ ਕਹੈ ਅਵਰੁ ਨਹੀ ਕੋਇ ॥੮॥੧॥
ହେ ନାନକ! ସେହି ପ୍ରଭୁଙ୍କ ବିନା ଆଉ କେହି ନାହାନ୍ତି||8||1||